Thời gian ngủ đủ cho trẻ ở từng lứa tuổi là bao lâu?

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của con người, chiếm 1/3 thời gian tổng cộng. Đối với trẻ nhỏ, giấc ngủ không chỉ giúp cơ thể tiết ra các hormone tăng trưởng mà còn tăng cường sự phát triển thể chất và trí tuệ. Vì vậy, thời gian ngủ cần thiết cho trẻ là bao lâu và làm thế nào để giúp trẻ có một giấc ngủ đầy đủ và chất lượng?

Tầm quan trọng của giấc ngủ đối với trẻ

Theo báo The Guardian, việc đưa trẻ đi ngủ có ảnh hưởng đáng kể đến hành vi của chúng. Một nghiên cứu với hơn 10.000 trẻ em ở Anh đã cho thấy rằng những đứa trẻ có thói quen ngủ không đều thường xuyên có nhiều khả năng gặp vấn đề về hành vi như quá hiếu động và khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc. Những triệu chứng này tương tự như cảm giác mệt mỏi sau một chuyến bay dài.

Việc thời gian ngủ không đều đặn kéo dài có tác động rõ rệt đến sự phát triển của trẻ, gây gián đoạn trong nhịp sinh học và dẫn đến tình trạng thiếu ngủ. Điều này dần dần gây hại cho não bộ và ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh hành vi của trẻ em.

Theo Giáo sư Yvonne Kelly, chuyên gia về Dịch tễ học và Y tế cộng đồng tại Đại học London, giai đoạn phát triển ban đầu của trẻ em có tác động quan trọng đến sức khỏe suốt cuộc đời. Việc không điều độ giờ ngủ có thể làm suy debilitate cả thể chất lẫn tinh thần, gây ảnh hưởng xấu đến sự phát triển toàn diện và hoạt động hàng ngày của trẻ. Đặc biệt, việc có giờ ngủ không đều đặn, đặc biệt là ở những giai đoạn quan trọng cho sự phát triển của trẻ có thể gây ra hậu quả về sức khỏe kéo dài trong tương lai.

Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng, trẻ em có thói quen ngủ không đều hoặc ngủ sau 21h thường có một môi trường xã hội kém hơn và khả năng hình thành thói quen xấu cao hơn.

Thời gian ngủ của trẻ từ 1 – 4 tuần tuổi

Trẻ từ 1-4 tuần tuổi cần ngủ khoảng 15-18 tiếng mỗi ngày. Đối với trẻ sơ sinh, thời gian ngủ cần khoảng 15-18 giờ mỗi ngày, và mỗi giấc ngủ thường kéo dài từ 2-4 giờ. Tuy nhiên, trẻ sinh non có thể cần ngủ lâu hơn, trong khi trẻ bị đau bụng có thể ngủ ít hơn. Trong giai đoạn này, trẻ chưa có đồng hồ sinh học riêng, do đó giấc ngủ thường không tuân theo chu kỳ ngày đêm. Đây là thời gian mà trẻ cần được ngủ nhiều nhất.

Thời gian ngủ của trẻ từ 1 – 4 tháng

Trẻ sơ sinh từ 1 – 4 tháng tuổi cần có khoảng 14 – 15 tiếng giấc mỗi ngày. Khi trẻ từ 6 tuần tuổi trở đi, thời gian ngủ của trẻ thường ít đi một chút. Tuy nhiên, thời gian ngủ lại kéo dài hơn và thường từ 4 – 6 tiếng, đặc biệt là vào buổi tối.

Thời gian ngủ của trẻ từ 4 tháng tới 1 tuổi

Trẻ cần ngủ từ 14 – 15 tiếng mỗi ngày ở độ tuổi từ 4 tháng tới 1 tuổi. Trong thực tế, trẻ dưới 11 tháng tuổi thường chỉ ngủ được 12 tiếng mỗi ngày. Giai đoạn này rất quan trọng để tạo cho trẻ một thói quen ngủ lành mạnh, bởi lúc này trẻ đã bắt đầu tham gia vào xã hội và chu kỳ ngủ của họ cũng bắt đầu tương tự như người lớn.

Thời gian ngủ của trẻ từ dưới 6 tháng

Trẻ dưới 6 tháng tuổi thường có thói quen ngủ khoảng 03 lần trong ngày, nhưng sau khi tròn 6 tháng tuổi, số lần ngủ trong ngày giảm xuống còn 2 lần. Buổi sáng, trẻ thường bắt đầu ngủ vào khoảng 9 giờ và kéo dài tới khoảng mười giờ. Buổi trưa, trẻ thường bắt đầu ngủ từ giữa trưa đến khoảng 2 giờ chiều và thời gian ngủ thường kéo dài khoảng một hoặc hai tiếng. Buổi chiều, trẻ có thể bắt đầu ngủ từ khoảng 3 đến 5 giờ chiều. Khi trẻ đạt 6 tháng tuổi (hoặc có thể sớm hơn đối với một số trẻ), cơ thể của trẻ đã phát triển đủ và có khả năng ngủ qua đêm.

Thời gian ngủ của trẻ từ 1 – 3 tuổi

Trẻ từ 1-3 tuổi cần ngủ từ 12 – 14 tiếng mỗi ngày. Khi trẻ đạt 1 tuổi, giấc ngủ buổi sáng dần mất đi và thường chỉ có một giấc ngủ ngắn buổi trưa vào ban ngày. Khi trẻ đã biết đi, lý tưởng là cần có 14 tiếng ngủ mỗi ngày, nhưng thực tế thì thường chỉ được ngủ khoảng 10 tiếng. Trong phần lớn trẻ từ 21 – 36 tháng, vẫn cần ngủ trưa và thời gian kéo dài khoảng từ 30 phút tới một tiếng. Buổi tối, trẻ thường bắt đầu ngủ từ 7 – 9 giờ tối và thức dậy từ khoảng 6 – 8 giờ sáng.

Thời gian ngủ của trẻ từ 3 – 6 tuổi

Trẻ ở độ tuổi từ 3 đến 6 cần ngủ khoảng từ 10 đến 12 giờ mỗi ngày. Vào giai đoạn này, thường là từ 7 đến 9 giờ tối, trẻ bắt đầu đi vào giấc ngủ và thức dậy từ 6 đến 8 giờ sáng. Từ 3 tuổi trở đi, hầu hết các trẻ vẫn cần đi ngủ vào buổi trưa, nhưng khi đến 5 tuổi, hầu như không còn nhu cầu ngủ trưa nữa. Thời gian ngủ trưa ngắn hơn sẽ có lợi cho trẻ. Từ 3 tuổi trở đi, hầu hết các trẻ đã hình thành thói quen ngủ của riêng mình.

Thời gian ngủ của trẻ từ 6 – 12 tuổi

Trẻ từ 6 đến 12 tuổi cần ngủ từ 7 đến 12 tiếng mỗi ngày. Trong thời gian này, trẻ tham gia vào các hoạt động ở trường, xã hội và gia đình, vì vậy thường hay đi ngủ sớm hơn vào buổi tối. Trẻ thường đi ngủ vào khoảng 9 giờ tối và thức dậy từ 7 đến 10 giờ sáng. Trẻ cần ngủ từ 9 đến 12 tiếng mỗi ngày trong giai đoạn này, nhưng nếu trẻ ngủ trung bình 9 tiếng mỗi ngày thì cũng đủ.

Thời gian ngủ của trẻ từ 12 tuổi trở lên

Trẻ từ 12 tuổi cần ngủ từ 7 đến 11 giờ mỗi ngày. Ở giai đoạn này, trẻ có nhiều hoạt động hơn, vì vậy giấc ngủ rất quan trọng để phục hồi sức khỏe. Tuy nhiên, với áp lực học tập, nhiều trẻ không ngủ đủ giấc mỗi ngày. Do đó, phụ huynh cần quan tâm nhiều hơn đến giấc ngủ của con em mình.

Theo các chuyên gia bác sĩ của Bệnh viện Nhi đồng 2, giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Nếu trẻ ngủ đủ giấc, ngủ sâu và ngủ ngon, sẽ tạo điều kiện tốt để trẻ phát triển. Các nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng vào thời điểm 11 giờ đêm, khi trẻ đang ngủ sâu, hormon tăng trưởng sẽ được giải phóng, giúp trẻ phát triển chiều cao tốt hơn. Ngược lại, nếu trẻ gặp rối loạn giấc ngủ vào ban đêm, không chỉ khiến trẻ chậm lớn, mệt mỏi và hay quấy khóc, mà theo thời gian cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.

Làm thế nào để trẻ có giấc ngủ tốt?

Tạo thói quen ngủ sớm và đúng giờ cho trẻ nhằm giúp trẻ có thể dễ dàng nghỉ ngơi và ngủ trong mọi tình huống.

Để đảm bảo giấc ngủ sâu và không bị gián đoạn của trẻ em, hãy giảm tối thiểu những yếu tố gây kích thích từ môi trường và bên trong cơ thể. Điều quan trọng nhất là tránh tiếng ồn và ánh sáng, vì chúng có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và làm trẻ dễ thức giấc. Ngoài ra, các yếu tố khác như đói, ăn quá no, không vệ sinh cơ thể, quần áo quá chật, tư thế nằm không đúng, nơi ngủ bẩn và không thông thoáng cũng đều gây hại cho giấc ngủ của trẻ.

Trước khi đi ngủ, không nên mắng trẻ (Hình minh họa).

Tránh gây tổn thương tâm lý cho trẻ trước khi ngủ, như đe dọa, mắng mỏ, kể chuyện đáng sợ hoặc xem phim kinh dị. Nếu trẻ tiểu trong khi ngủ, hãy nhẹ nhàng làm vệ sinh và cho trẻ tiếp tục ngủ, không nên trách mắng.

Để tăng cường niềm vui và hoạt động cơ thể của trẻ, cũng như giúp trẻ ngủ sâu hơn, có thể sử dụng các cách sau: thường xuyên tham gia các hoạt động vui chơi, dùng lời nói êm dịu như “Hãy nhắm mắt và ngủ ngon nhé con yêu”, hoặc “Hãy nhắm mắt và ngủ thật ngon đi con ơi” để giúp trẻ dễ dàng buồn ngủ.

Mỗi đứa trẻ có nhu cầu về thời gian ngủ, độ dài và độ sâu khác nhau. Cha mẹ nên tạo điều kiện để trẻ có đủ giấc ngủ, không nên đánh thức sớm. Thông thường, khi trẻ đã ngủ đủ, họ sẽ tự thức dậy mà không cần phải gọi.

Trẻ em bị rối loạn giấc ngủ (như mất ngủ suốt vài đêm, mơ màng) nên được đưa đi khám bệnh, không nên sử dụng thuốc ngủ trước khi được tư vấn bởi bác sĩ. Rối loạn giấc ngủ có nhiều nguyên nhân khác nhau.

Khi trẻ gặp những vấn đề về giấc ngủ như mộng du, việc đưa trẻ đến gặp bác sĩ là cần thiết. (Ảnh minh họa).

Lời kết

Giấc ngủ chiếm đến 1/3 cuộc sống của mỗi người, đó là một chứng minh về sự quan trọng của giấc ngủ. Đặc biệt, đối với trẻ em, độ tuổi phát triển, giấc ngủ càng cần được cha mẹ quan tâm và chăm sóc. Ngủ đủ và đúng giờ sẽ giúp trẻ có một giấc ngủ sâu và chất lượng, từ đó tăng cường sự phát triển về thể chất và trí tuệ của trẻ.