Bảo hiểm xã hội 1 lần là gì

Quy định về hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần là chế độ thanh toán một khoản tiền nhất định cho người lao động đã tham gia đóng bảo hiểm xã hội nhưng không tiếp tục tham gia đóng bảo hiểm xã hội và không đủ điều kiện hưởng chế độ lương hưu.

Cơ sở pháp lý

• Bộ luật Lao động năm 2019 có hiệu lực từ ngày 01/01/2021;
• Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014;
• Nghị định 115/2015/NĐ-CP;
• Thông tư số 42/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/12/2016;
• Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH;
• Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH.

Đối tượng người lao động được hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, người lao động thuộc đối tượng tham gia BHX bắt buộc mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc các trường hợp sau:

• Người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc sau 1 năm nghỉ việc mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội;
• Người lao động đã đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia bảo hiểm xã hội khi nghỉ việc mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
• Người lao động ra nước ngoài để định cư;
• Người lao động đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: Ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;
• Người lao động gồm: Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, chiến sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ công an nhân dân phục vụ có thời hạn; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí, khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

Quy định về mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Chính Phủ quy định mức hưởng bảo hiểm xã hội một lần đối với người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc được tính theo số năm đã đóng bảo hiểm xã hội, cụ thể như sau:

• 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014;
• 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng từ năm 2014 trở đi;
• Trường hợp thời gian đóng BHXH chưa đủ một năm thì mức hưởng BHXH bằng số tiền đã đóng, mức tối đa bằng 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

Cách tính tiền Bảo hiểm xã hội một lần

Số tiền bảo hiểm xã hội 1 lần được xác định theo công thức

Mức hưởng = (1,5 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mbqtl x Thời gian đóng BHXH sau năm 2014)

Trong đó: Mbqtl là viết tắt “mức bình quân tiền lương tháng” đóng BHXH.

Công thức tính mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH

Mbqtl = (Số tháng đóng BHXH x Tiền lương tháng đóng BHXH x Mức điều chỉnh hàng năm) : Tổng số tháng đóng BHXH

• Thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì từ 01 – 06 tháng được tính là ½ năm, từ 07 – 11 tháng được tính là 01 năm.
• Trường hợp tính đến trước 01/01/2014 nếu thời gian đóng BHXH có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ 01/01/2014 trở đi.
• Theo Điều 2 Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH, mức điều chỉnh tiền lương tháng đóng BHXH của người lao động áp dụng từ 01/01/2021 đến hết 31/12/2021 như sau:

Năm Trước 1995 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Mức điều chỉnh 5,01 4,25 4,02 3,89 3,61 3,46 3,52 3,53 3,40 3,29 3,06 2,82 2,62 2,42 Năm 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 Mức điều chỉnh 1,97 1,84 1,69 1,42 1,30 1,22 1,18 1,17 1,14 1,10 1,06 1,03 1,00 1,0

Ví dụ cụ thể về trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần

Bà A có thời gian tham gia BHXH từ tháng 10/2013 đến tháng 8/2019 như sau:

• Từ tháng 10/2013 – 10/2016: Mức lương 4.500.000 đồng/tháng.
• Từ tháng 10/2016 – 7/2019: Mức lương 6.000.000 đồng/tháng.
• Tổng thời gian tham gia BHXH của Bà A là 05 năm 9 tháng (làm tròn 6 năm).
• Thời điểm đủ điều kiện nộp hồ sơ hưởng BHXH 01 lần từ tháng 08/2020.
• Nếu năm 2021, Bà A làm thủ tục hưởng BHXH 01 lần thì sẽ được nhận:

Mức lương bình quân = {(15 x 4.500.000 x 1,8) + (12 x 4.500.000 x 1,17) + (10 x 4.500.000 x 1,14) + (2 x 6.000.000 x 1,14) + (12 x 6.000.000 x 1,10) + (12 x 6.000.000 x 1,06) + (7 x 6.000.000 x 1,03) : 69 = 6.499.130 đồng/tháng.

Mức hưởng bảo hiểm xã hội 1 lần của Bà A = 7 x 6.499.130 x 2 = 90.987.826 đồng.