1001 thắc mắc: Hiện tượng ‘trăng xanh’ là gì, liệu có mang lại điềm báo tai họa?

”Trăng xanh” có ý nghĩa gì?

Mặt trăng xanh là một khái niệm ở phương Tây để chỉ hiện tượng mặt trăng tròn không trùng với các tháng trong lịch Gregorian. Thông thường, trong một năm Gregorian sẽ có mười hai mặt trăng tròn, trùng với một mặt trăng tròn trong mỗi tháng.

Tuy nhiên, sau khoảng hai hoặc ba năm (theo chu kỳ Meton kéo dài 2,7154 năm hoặc 7 lần trong 19 năm), những ngày này sẽ dần tập trung lại bởi vì năm dương lịch/năm chí tuyến dài hơn năm âm lịch 11 ngày và sẽ có một lần thêm trăng tròn. Có nhiều giải thích khác nhau về “trăng xanh” liên quan đến kỳ trăng tròn dư thừa này.

Đối với các tu sĩ Công giáo, việc xác định ngày diễn ra Trăng Mùa Chay trong tính toán ngày tháng cho Mùa Chay và lễ Phục Sinh là rất quan trọng. Theo lịch sử, khi thời điểm trăng tròn đến quá sớm, họ sử dụng thuật ngữ “Trăng phản” (Trăng phản bội) hoặc “Trăng màu” (Trăng màu sắc) để chỉ kỳ trăng tròn sớm đó. Vì vậy, việc Trăng Mùa Chay đến đúng thời điểm dành cho nó rất quan trọng.

Dựa theo từng thời điểm trong năm, người ta sử dụng các tên gọi khác nhau để chỉ ngày trăng tròn trong văn hoá dân gian phương Tây. Khi Mặt Trăng xuất hiện quá sớm và không có tên gọi dân gian, được biết đến là trăng xanh, thì để đảm bảo tính chính xác trong lần xuất hiện tiếp theo của trăng tròn.

Trăng xanh là một hiện tượng kỳ lạ xảy ra trong một mùa, được định nghĩa trong lịch nhà nông. Thông thường mỗi mùa có ba lần trăng tròn, tuy nhiên nếu một mùa có bốn lần trăng tròn thì lần thứ ba được gọi là trăng xanh.

Thời điểm bắt đầu mùa ở các quốc gia có vùng vĩ độ ôn đới thường được xác định bằng các ngày phân (xuân phân, thu phân) hoặc ngày chí (hạ chí, đông chí). Nếu có trường hợp trăng xanh xảy ra, thì nó sẽ xảy ra vào khoảng thời gian gần 1 tháng trước khi đến ngày chí/ngày phân.

1001 thắc mắc: Hiện tượng ‘trăng xanh’ là gì, liệu có mang lại điềm báo tai họa? ảnh 1

”Trăng xanh” có nghĩa là trăng trong một bầu trời xanh.

Mỗi khoảng thời gian 2,5 năm, chúng ta lại được chứng kiến hiện tượng trăng xanh. Đây là thuật ngữ dùng để miêu tả việc trăng tròn hai lần trong cùng một tháng trong lịch dương. Ngày mùng một đầu tiên của năm nay chính là khi trăng tròn đầu tiên xuất hiện.

Đôi khi, trăng tròn có thể có màu đỏ nhạt. Thực tế, tên gọi “Trăng xanh” không có liên quan gì đến màu sắc của mặt trăng.

Có nhiều cách gọi khác cho Trăng Xanh như Ngày trăng tròn cá tầm, Trăng bắp xanh, Trăng ngũ cốc và Trăng tròn đỏ…

Mặt Trăng không thực sự có màu xanh, tuy nhiên trong suốt giai đoạn nguyệt thực, trăng tròn sẽ tối và có màu đỏ. Hiện tượng này được gọi là trăng máu.

Vẫn dùng thuật ngữ “mặt trăng xanh” để chỉ khi Mặt trăng thực sự có màu xanh, được chứng kiến trên toàn thế giới. Ví dụ như vào thời kỳ 1950-1951, hiện tượng này đã được quan sát tại Thụy Điển và Canada.

Bốc một lượng khói đáng kể lên không khí, hai quốc gia đều gặp phải những đám cháy rừng khủng khiếp. Các tế bào trong khói đã gây ra hiện tượng ánh sáng đỏ và vàng bị phân tán, tạo nên màu xanh cho Mặt trăng. Lúc đó.

Cũng có thể tạo ra mặt trăng xanh từ các vụ núi lửa phun trào. Tuy nhiên, hiện tượng này là rất hiếm vì phân tử trong khói và bụi cần đạt kích cỡ chính xác để có thể tạo ra được.

Được ghi nhận trên toàn cầu là trăng xanh, sự kiện kéo dài trong 2 năm, sau khi núi lửa Krakatoa ở Indonesia phun trào vào năm 1883, bụi tro bay vào không khí và các tầng cao hơn của khí quyển.

Lý do gây ra hiện tượng trăng xanh là bởi tro bụi từ núi lửa Krakatoa. Những đám mây bụi này có chứa các hạt rộng khoảng 1 micron, có kích thước phù hợp để phân tán ánh sáng màu đỏ rất mạnh và cho phép các màu khác đi qua. Khi các tia sáng trắng chiếu qua các đám mây này, chúng sẽ trở thành màu xanh lam hoặc thậm chí là màu xanh lá cây.

Sau khi núi lửa phun trào, đã có sự xuất hiện của trăng xanh trong nhiều năm. Hơn nữa, cư dân đã chứng kiến Mặt trời màu tím như hoa oải hương và các đám mây phát ra ánh sáng dạ quang.

Bụi tro cũng tạo ra những hình ảnh hoàng hôn đỏ rực sáng đến mức các lính cứu hỏa đã phải được triệu tập để dập tắt những đám cháy ở New York, Poughkeepsie và New Haven (Mỹ), theo nhà nghiên cứu núi lửa Scott Rowland của đại học Hawaii.

Nhiều núi lửa nhỏ hơn đã khiến Mặt trăng chuyển sang màu xanh. Sau khi núi lửa El Chichon tại Mexico phun trào vào năm 1983, Mặt trăng đã thay đổi màu sắc sang xanh. Bên cạnh đó, đã có nhiều báo cáo về hiện tượng Mặt trăng xanh xuất hiện sau khi núi St. Helens hoạt động vào năm 1980 và núi Pinatubo hoạt động vào năm 1991.

Liệu ”Trăng xanh” có liên quan đến ngày kết thúc thế giới?

Tính chất kỳ lạ của mặt trăng khi nó chuyển sang màu xanh được cho là có tác động đến hệ thần kinh của con người, khiến họ mất kiểm soát và có những hành động tương tự như những người bị rối loạn tâm thần. Có người tin rằng ở các nước phương Tây, người sói xuất hiện vào lúc trăng tròn lần thứ hai trong cùng một tháng.

Sử dụng mặt trăng và các tinh tú là công cụ để tiên đoán, dự liệu những biến cố của trái đất đã được loài người biết đến trước khi khoa học phát triển. Những “công cụ” này đã trở thành kinh nghiệm dân gian được truyền tụng từ thế hệ này sang thế hệ khác và các nhà khoa học không thể phủ nhận tính hữu dụng của chúng. Người ta còn sử dụng mặt trăng để tiên đoán ngày tận thế và các thảm họa xảy ra với loài người. Từ lâu, con người đã tin rằng mặt trăng đỏ và mặt trăng xanh liên quan trực tiếp đến các thảm họa của loài người.

Các chuyên gia đại học California, Mỹ đã phát hiện rằng tia sáng từ mặt trăng có ảnh hưởng đến sức khỏe của con người. Họ cho biết rằng ánh sáng của mặt trăng trong những ngày trăng tròn có thể gây ra tình trạng thiếu ngủ và ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn đến những hành vi khác thường. Tuy nhiên, đây chỉ là tác động nhỏ và không thể dẫn đến các hiện tượng như điên loạn hay biến thành ma sói như trong truyền thuyết.

Khẳng định từ các nhà khoa học là không có bằng chứng nào cho thấy rằng trăng xanh gây ra hiện tượng bất thường cho con người và cũng không ảnh hưởng tới bệnh tật của con người. Các tin đồn trên mạng xã hội rằng hiện tượng kỳ lạ và hiếm gặp này sẽ khiến con người bị điên loạn là hoàn toàn không chính xác.