Lễ cúng thôi nôi cho bé (cúng đầy năm) là nghi lễ quan trọng bậc nhất trong cuộc đời của bé trai, bé gái. Mục đích của cúng thôi nôi là cầu mong sức khỏe và mọi điều tốt đẹp đến với bé trong tương lai. Sau đây là bài cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái chuẩn nhất.
1. Ý nghĩa của Nghi Lễ khấn cúng Thôi Nôi
Ý nghĩa thứ 1: Trong văn hóa tâm linh tín ngưỡng của người Việt chúng ta, thì nghi lễ khấn cúng thôi nôi cho bé trai, bé gái (cúng đầy năm) là một nét đẹp hết sức quan trọng, Không chỉ là một lễ cúng báo với các vị thần, tổ tiên rằng đứa trẻ sinh ra đã được 1 tuổi mà lễ cúng thôi nôi còn góp phần chứng tỏ với mọi người trẻ đã bắt đầu lớn, bắt đầu có thể tự hoạt động và là một thực thể thực sự tồn tại hiện hữu trong cộng đồng. Về phương diện nhận thức hiện đại thì đây là dịp kỷ niệm sinh nhật đầu tiên của đứa bé.
Ý nghĩa thứ 2: Khi Bé trai, bé gái được sinh ra vượt qua 12 tháng đầu đời khỏe mạnh, Tính từ khi sinh ra đến mốc thời gian này, Các bé đã học được nhiều bài học mới lạ và hòa nhập vào cuộc sống thế giới bên ngoài đầy sinh động thì khi đấy các bậc cha, mẹ, ông bà đều vui mừng và tổ chức lễ cúng thôi nôi cho bé (cúng đầy năm), cúng cho con cháu mình vừa tròn một tuổi khỏe mạnh.
Ý nghĩa thứ 3: Nhân gian tương truyền rằng đứa trẻ mới được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà Chúa Đầu thai) hay còn gọi là 12 Bà Mụ nặn ra. Mỗi Mụ Bà sẽ có trách nhiệm nặn ra một bộ phận cho đứa trẻ như mắt, mũi, tay, chân, tóc… xấu hay đẹp cũng là do tay các Bà Mụ nặn ra. Cho nên lễ cúng thôi nôi ( cúng đầy năm) cho bé trai, bé gái mục đích là nhằm tạ ơn Bà Mụ và Đức Ông đã mang đứa trẻ tới nhà, giúp cho em bé sinh ra khỏe mạnh, mẹ tròn con vuông.
Ý nghĩa thứ 4: Từ thôi trong dân gian có nghĩa là dừng lại, bỏ đi và từ nôi là cái nôi, cái giường nhỏ để đong đưa trẻ chưa tròn năm, vì vậy cụm từ thôi nôi có nghĩa là bỏ cái nôi, không nằm trong giường nhỏ bé nữa mà chuyển sang nằm giường lớn. Đấy có thể coi là Một sự kiện lớn của cuộc đời mỗi con người, và ngày của sự kiện nầy sẽ trở thành ngày sinh nhật của mỗi người sau này. Chính vì những lý do trên, các bậc cha mẹ cần làm lễ cúng thôi nôi cho con.
2. Lễ vật trong lễ cúng thôi nôi cho bé
– 12 chén chè đậu trắng dùng cho lễ cúng thôi nôi bé trai (nếu là bé gái thì cúng 12 chén chè trôi nước). 12 chén chè dùng để cúng 12 Bà Mụ bao gồm:
- Mụ bà Trần Tứ Nương: coi việc sanh đẻ (chú sanh)
- Mụ bà Vạn Tứ Nương: coi việc thai nghén (chuyển sanh)
- Mụ bà Lâm Cửu Nương: coi việc thụ thai (thủ thai)
- Mụ bà Lưu Thất Nương: coi việc nặn hình hài nam hay nữ cho đứa bé.
- Mụ bà Lâm Nhất Nương: coi việc chăm sóc bào thai (an thai)
- Mụ bà Lý Đại Nương: coi việc chuyển dạ (chuyển sanh)
- Mụ bà Hứa Đại Nương: coi việc khai hoa nở nhụy (hộ sản)
- Mụ bà Cao Tứ Nương: coi việc ở cữ (dưỡng sanh)
- Mụ bà Tăng Ngũ Nương: coi việc chăm sóc trẻ sơ sinh (bảo tống)
- Mụ bà Mã Ngũ Nương: coi việc ẵm bồng con trẻ (tống tử)
- Mụ bà Trúc Ngũ Nương: coi việc giữ trẻ (bảo tử)
- Mụ bà Nguyễn Tam Nương: coi việc chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ.
– 13 đĩa xôi dành để cúng 13 ông Thầy
– 3 chén cháo nhỏ để cúng 3 Đức ông (thánh sư, tổ sư và tiên sư có chức năng truyền dạy nghề nghiệp)
– 1 tô cháo lớn để cúng 12 bà Mụ
– 1 đĩa lòng lợn luộc
– 1 đĩa rau sống
– 1 con gà luộc
– 5 loại quả tượng trưng ngũ hành
– 1 ly rượu để tưới lên hoa sau khi cúng xong
– 12 miếng trầu đã têm, 1 lá trầu nguyên và 1 trái cau chưa bổ
– 1 bình hoa tươi
– 2 cây đèn cầy cúng sao, 3 cây nhang
– 1 bộ đồ hình nam thế, viết tên ngày tháng năm sinh của bé (vật này sau khi cúng thôi nôi xong sẽ đốt bỏ giải sao cho bé)
2. Bài cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái
Ngoài lễ vật ra thì văn khấn cúng thôi nôi cũng là yếu tố rất được coi trọng. Sau đây là nội dung của bài văn khấn cúng thôi nôi:
Nam mô A Di Đà Phật! (x3)
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát
Con lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay là ngày ….. tháng ….. năm ……
Vợ chồng con là ……………… sinh được con (trai, gái) đặt tên là …………
Chúng con ngụ tại …………
Nay nhân ngày đầy năm chúng con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ chư vị Tôn thần kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên …………….. sinh ngày ………………… được mẹ tròn, con vuông.
Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật , phù hộ độ trì, vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật! (x3)
Khi đã khấn xong, bố hoặc mẹ lấy tay bé lại vái trước án 3 vái, sau 3 tuần hương thì mới tạ lễ. Sau đó gia đình mang vàng mã, váy áo đem đi hoá, vẩy rượu trong khi đang hoá. Đồ chơi thì giữ lại cho cháu bé để lấy phước. Cuối cùng gia đình và bạn bè thụ lộc để chúc cho bé gặp nhiều điều tốt lành.
Văn khấn đất đai diên địa, thổ công:
“Hôm nay, ngày (mùng)… tháng… (âm lịch), gia đình cháu (nêu họ tên)… bày làm mâm lễ vật, trước cung thỉnh đất đai diên địa, thổ công thổ chủ trước về chứng minh nhận lễ mừng cho cháu (…) tròn một năm tuổi, sau tiếp tục phù trợ cho cháu (tên…) khỏe mạnh, chóng lớn, ngoan hiền, phù trợ cho gia đình luôn ấm no, hạnh phúc…”.
Văn khấn đọc trước mâm cúng Thành hoàng bổn cảnh; Cửu huyền thất tổ và ông bà quá vãng cũng đọc với cùng nội dung trên.
3. Cách đặt mâm lễ vật cho lễ cúng thôi nôi
Sau khi đọc xong văn khấn, tiếp tục tiến hành nghi thức khai hoa hay còn gọi là “bắt miếng”. Để thực hiện nghi thức này, trước tiên phải đặt đứa trẻ lên bàn giữa, chủ trì lễ cúng rót trà và thắp hương xin phép “bắt miếng”. Khi nghi thức thắp hương hoàn tất, ông bồng đứa trẻ trên tay và cầm nhánh hoa quơ qua lại ở miệng bé, đồng thời đọc lời chúc:
Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…
Sau lời chúc của mọi người, đứa trẻ sẽ nhận lì xì của họ hàng và khách mời như một lời cầu chúc cho cột mốc phát triển quan trọng trong cuộc đời bé.
Mời các bạn tham khảo thêm các thông tin hữu ích khác trên chuyên mục Tài liệu của HoaTieu.vn.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!