Công dụng

Theo lương y Vũ Quốc Trung, trước đây công dụng của cá ngựa chủ yếu dựa theo kinh nghiệm dân gian, được rút ra từ thực tế của các bệnh nhân đã từng dùng. Về sau, các kết quả nghiên cứu cho thấy, cá ngựa có chứa enzyme sinh tổng hợp prostaglandin, là chất đóng vai trò điều hòa thần kinh, hormone và hệ miễn dịch. Prostaglandin và tiền chất của nó có khả năng kích thích sự tiết hormone oxytocin và sự cường dương bằng cách tác động đến vùng điều khiển tình dục của tuyến yên trong não người.

Lương y Quốc Trung lưu ý, với những người âm hư hỏa vượng, cảm cúm, sốt, phụ nữ có thai, thì không nên dùng cá ngựa.

Ngoài ra, chính hàm lượng cao của docosahexaenoic acid (DHA) – vật liệu cơ bản để sản sinh tinh trùng, liên quan chặt chẽ đến khả năng sinh sản tinh trùng được tìm thấy trong cá ngựa đã giải thích và chứng minh cho tác dụng tăng cường sinh lý ở nam giới của cá ngựa. Theo Đông y, cá ngựa vị ngọt, mặn, tính ấm, đi vào can thận.

Tác dụng ôn thận tráng dương, điều khí hoạt huyết, tán kết tiêu viêm. Dùng cho các trường hợp liệt dương, di tinh di niệu, thần kinh suy nhược, đẻ khó, nam giới bất lực về sinh lý…

Cách dùng

Lương y Quốc Trung cho hay: cá ngựa bắt về, bỏ ruột, uốn cong đuôi cho tròn lại, rồi đem phơi hay sấy khô; cũng có thể ngâm trong rượu hồi hay quế trước khi phơi khô. Cách dùng phổ biến nhất là ngâm một cặp cá ngựa trong rượu để uống hằng ngày. Cũng có thể kết hợp với các vị thuốc bắc, hoặc chế biến thành món ăn. Một số món ăn, bài thuốc chữa bệnh từ cá ngựa như:

* Cá ngựa 30g, nhân sâm 30g, cốt toái bổ 20g, long nhãn 20g. Tất cả cắt nhỏ, ngâm với 1 lít rượu trong 7-10 ngày, ngâm càng lâu càng tốt. Ngày uống 20-40 ml, có thể pha thêm mật ong. Cách này dùng chữa liệt dương, và phụ nữ chậm có con do dương khí suy.

* Cá ngựa 5g, đương quy 10g, đem nấu với 200 ml, nấu còn lại 50-70 ml nước sắc. Uống 1 lần trong ngày để chữa hen suyễn khò khè.

* Cá ngựa 1 con, bầu dục lợn 1 quả. Cá ngựa rửa sạch, cắt nhỏ, rang chín vàng giòn, tán thành bột. Bầu dục lợn bổ đôi, rửa sạch, cho bột cá ngựa vào, rồi đem hấp cách thủy.

Ăn hết trong ngày, dùng liền 15-20 ngày cho người viêm thận mạn tính.

* Cá ngựa ngâm rượu: Cá ngựa một cặp, đại hồi 6g, dâm dương hoắc 6g, khởi tử 12g, câu kỷ tử 10g. Ngâm các nguyên liệu trên vào nửa lít rượu trắng, ngâm trong 1 tháng là dùng được. Mỗi ngày uống 30 ml. Dùng cho trường hợp di tinh, liệt dương, yếu sinh lý.

* Cá ngựa 2-4 con, gạo tẻ 60-80g. Cá ngựa làm sạch, cắt nhỏ, nấu chín, rồi cho gạo tẻ vào, nấu thành cháo, nêm nếm gia vị vừa dùng. Dùng cho các trường hợp liệt dương.

* Cá ngựa từng đôi (cứ 1 con đực 1 con cái) làm sạch bỏ ruột sao vàng hoặc nướng chín vàng tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng 4-6g, uống với nước nóng, ngày uống 1-2 lần. Dùng cho các trường hợp hen suyễn, suy nhược thần kinh.

Thanh Tùng