Có thể nói, nét đẹp văn hóa thờ cúng tổ tiên của người Việt là một điều vô cùng quan trọng và được lưu truyền từ bao đời nay. Nó thể hiện sự biết ơn sâu sắc của con cháu với cội nguồn, tổ tiên cũng như lòng thành kính với thần linh tại gia của gia chủ. Vậy sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách chúng ta cần lưu ý những gì? Để có được câu trả lời cụ thể, hãy theo dõi bài viết dưới đây nhé.
1. Lý do phải sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách
Mỗi người chúng ta được sống một cuộc sống hạnh phúc ấm no, có được sinh mệnh trọn vẹn này đều nhờ vào cội nguồn của mình. Vấn đề thờ cúng không được đo bằng mâm cao cỗ đầy hay tiền bạc, của cải vật chất mà khi nhìn vào nơi thờ cúng của gia đình, chúng ta cảm nhận được sự ấm cúng, sự trang nghiêm, sạch sẽ và yên tĩnh. Đây là sự ghi nhớ công ơn và chăm chút cho cái gốc của các thế hệ mai sau.
Theo quan niệm xưa, bàn thờ là nơi thờ cúng tổ tiên, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, biết ơn đấng sinh thành và cầu mong những điều tốt lành. Nét đẹp văn hóa này đã được gìn giữ cũng như lưu truyền từ đời này sang đời khác ở mỗi gia đình Việt. Không chỉ dừng lại ở việc giáo dục con cháu phải có lòng hiếu kính với bề trên mà còn thể hiện ở cách bố trí bàn thờ gia tiên như thế nào.
Việc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách có sức ảnh hưởng rất lớn đến các thành viên trong gia đình. Một bàn thờ gia tiên được sắp xếp đơn giản, đúng cách, hợp phong thủy mà vẫn có tính thẩm mỹ vừa giúp người đã khuất cảm thấy hoan hỷ, vừa phù hộ cho gia chủ được bình an, may mắn.
2. Một số nguyên tắc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách
Bàn thờ gia tiên phải được sắp xếp đúng cách thì mới đón được nhiều may mắn, tài lộc. Để bài trí đúng cách nhưng vẫn đảm bảo sự đơn giản cũng theo những nguyên tắc nhất định. Dưới đây là một vài nguyên tắc cơ bản để sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách bạn có thể tham khảo.
2.1. Vị trí đặt bàn thờ
Bàn thờ phải được đặt ở những vị trí thoáng đãng, trang nghiêm và đẹp đẽ nhất ở trong nhà. Có thể thấy ở nông thôn, phần đa mọi người, mọi nhà thường dùng gian chính giữa của căn nhà để đặt bàn thờ, nhưng ở thành thị, phòng thờ thường được bố trí riêng ở trên tầng. Đặt bàn thờ nên có điểm tựa, tránh đặt chênh vênh giữa nhà, phía sau bàn thờ phải có bức tường hoặc vách kiên cố.
Vị trí đặt bàn thờ thoáng đãng, trang nghiêm >>> TIẾT LỘ: Những mẫu bàn thờ đẹp nhất trên thị trường hiện nay
2.2. Hướng đặt bàn thờ
Bàn thờ nên đặt theo hướng nhìn ra sân rộng, quay ra cửa chính và nên hạn chế ngược với hướng nhà. Cần lưu tâm đến vấn đề này bởi nếu đặt không đúng hướng, nó có thể khiến âm dương tương phản, xung khắc, từ đó gây ra những bất trắc trong cuộc sống của gia chủ, tài vận không tốt hay con cái không hiếu thuận.
Hướng trước bàn thờ càng yên tĩnh càng tốt và phải đảm bảo sạch sẽ, ngăn nắp. Điều này thể hiện sự tôn kính dành cho tổ tiên, giúp người đã khuất yên bề gia thất.
2.3. Bố trí bài vị trên bàn thờ
Một số gia đình thờ chung thần phật và bài vị tổ tiên cần chú ý đến việc sắp xếp bài vị trên bàn thờ sao cho đúng cách. Bởi vì nếu đặt ngược lại với quy luật sẽ gây ra xung khắc âm dương, ảnh hưởng tới phong thủy. Nếu thần phật và bài vị tổ tiên được thờ chung nhau thì tổ tiên đặt bên phải, thần phật đặt bên trái.
Việc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách sẽ giúp cho gia đình gia chủ nhận được nhiều may mắn, bình an và tài lộc hơn trong cuộc sống. Cho nên, cần bố trí bài vị trên bàn thờ sao cho hợp lý và chuẩn phong thủy. Thông thường, nơi thờ cúng tổ tiên được đặt trước, sau đó rồi mới đến thần phật.
Cách sắp xếp bài vị trên bàn thờ đúng cách
2.4. Đặt bát hương bàn thờ
Bát hương là một vật phẩm tâm linh cực kỳ quan trọng. Bát hương trên bàn thờ như sợi dây kết nối giữa cõi âm và dương, là cách để con cháu bày tỏ tấm lòng với tổ tiên, để tổ tiên chứng giám những tâm nguyện và phù hộ độ trì cho con cháu.
Bát hương thờ gia tiên phải được thực hiện đúng quy tắc và nghiêm túc. Tùy vào quy mô thờ tự và đặc điểm của mỗi gia đình, việc sắp xếp còn phụ thuộc vào số lượng bát hương trên bàn thờ. Có bàn thờ chỉ có 1 bát hương hay bàn thờ có 2 bát hương, 3 bát hương,… Tuy nhiên, phổ biến nhất vẫn là bàn thờ có 3 bát hương. Bàn thờ này sẽ có 3 bát nhang: thờ thần linh, gia tiên, Ông Mãnh Bà Cô.
Sau đây là cách đặt bàn thờ gia tiên có 3 bát hương: Bát hương thần linh to nhất, được kê cao nhất và đặt ở chính giữa. Hai bên là bát hương thờ gia tiên và Ông Mãnh Bà Cô với kích thước nhỏ hơn. Tính theo hướng người đứng thắp hương, bát hương gia tiên được đặt bên phải, bát hương thờ Ông Mãnh Bà Cô được đặt ở bên trái. Khoảng cách giữa 3 bát hương không nên để quá xa hoặc quá gần, nên cách nhau khoảng 10-15 cm.
Cách đặt bát hương bàn thờ đúng cách >>> ĐỪNG BỎ LỠ: Ý Nghĩa Của 3 Hũ gạo muối Trên Bàn Thờ Gia Tiên
2.5. Sắp xếp đèn bàn thờ
Bố trí bàn thờ với bóng đèn cần đặc biệt lưu tâm. Cần cẩn trọng trong việc lựa chọn đèn để trang trí bàn thờ, vừa không phạm phải những điều cấm kỵ, vừa phù hợp với phong thủy.
Có 2 loại đèn chính cho bàn thờ: đèn lưỡng nghi và đèn thái cực. Đèn lưỡng nghi hay còn gọi là đèn giả nến. Với loại đèn này bạn sẽ đặt 2 bên bàn thờ, bên trái tượng trưng cho mặt trời, bên phải tượng trưng cho mặt trăng. Còn đèn thái cực sẽ được đặt chính giữa bàn thờ tại dưới chân ngai thờ.
2.6. Đặt bình hoa – mầm bông
Theo quan niệm của người xưa, cách bài trí hoa quả trên bàn thờ dựa theo nguyên tắc “Đông bình Tây quả”. Bởi thế, bình hoa phải được đặt hướng Đông, mâm ngũ quả đặt ở phía Tây mới đúng ý của tâm linh đất trời.
Như đã đề cập ở phần vị trí đặt bàn thờ, bàn thờ gia tiên thường được đặt chính giữa căn nhà theo hướng Nam, do đó, bình hoa đặt bên trái bàn thờ hay còn gọi là hướng Đông. Khi có gió Đông, Đông Nam thổi vào kết hợp sẽ giúp hương hoa lan tỏa khắp không gian. Mầm bông được đặt bên phải hay còn gọi là phía Tây sẽ thuận tiện hơn khi đưa tay hạ ngũ quả.
2.7. Bày di ảnh bàn thờ gia tiên
Nói đến nguyên tắc sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách không thể bỏ qua được cách bày di ảnh bàn thờ gia tiên. Lựa chọn vị trí bày ảnh thờ đúng mới giúp gia đình có thêm tài lộc, được tổ tiên phù hộ, che chở.
Theo quan niệm dân gian Việt Nam, cách đặt ảnh thờ chuẩn là ngay sau bát hương ở chính giữa bàn thờ. Đồng thời thứ tự cũng được sắp xếp theo nguyên tắc truyền thống “Nam tả- Nữ hữu”. Nghĩa là, nếu nhìn theo hướng trong bàn thờ nhìn ra, chúng ta sẽ đặt di ảnh của người nam ở phía bên tay trái và di ảnh của người nữ ở phía bên tay phải của bàn thờ. Ngược lại, nếu ở góc ngoài nhìn vào bàn thời thì di ảnh của người nam được đặt bên phải, di ảnh người nữ được đặt bên trái trên bàn thờ.
Bố trí di ảnh bàn thờ gia tiên đúng cách
3. Những điều cấm kỵ để sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách
Khi bố trí bàn thờ gia tiên, có rất nhiều điều mà gia chủ cần lưu tâm, để ý. Điều này vừa đảm bảo thành kính đối với tổ tiên, vừa giúp gia chủ hạn chế được những điều không may trong cuộc sống. Sau đây là một vài điều cấm kỵ khi sắp xếp bàn thờ gia tiên mà bạn cần biết:
● Trên bàn thờ cần được gọn gàng, tránh bề bộn và đặt những vật linh tinh như dao kéo hay thuốc men. Đặc biệt, những vật dụng nặng như loa đài, bể cá, vô tuyến,… tuyệt đối không được đặt lên bàn thờ vì nó biểu hiện gánh nặng cho những người đã khuất.
● Không được đặt bàn thờ đối diện nhà vệ sinh và nhà bếp vì có thể khiến chủ nhân mắc nhiều bệnh tật. Thậm chí, các khu vực trước đây đã từng dùng làm nhà vệ sinh cũng không được xây dựng lại để làm phòng thờ.
● Hoa đặt trên bàn thờ phải là hoa tươi được chưng trong lộc bình. Không nên đặt cây cảnh hay dùng hoa nhựa để thờ phụng.
● Đại kỵ việc đặt bàn thờ để đường đi đâm thẳng vào. Điều này dế gây ra sự bất an cho gia chủ, cung tài lộc và nhân đinh của gia đình cũng bị ảnh hưởng, thậm chí còn gây ra tai nạn ngoài ý muốn.
● Không nên đặt bàn thờ dựa vào trụ nhà hay nơi có cửa sổ được bố trí bên cạnh. Nếu như vậy sẽ không hội tụ được sinh khí mà còn gây ra tán tài, tán lộc.
● Không đặt bàn thờ áp lưng vào với tường nhà bếp vì dễ sinh bệnh tật về cột sống cho gia chủ, khiến tính tình thất thường. Phía sau bàn thờ cũng phải sạch sẽ, không được là nhà vệ sinh hay phòng tắm vì gây sự ô uế, không sạch sẽ.
● Không đặt bàn thờ dưới xà ngang bởi vì sẽ khiến cuộc sống của gia chủ trở nên vất vả, hay bị đau đầu.
● Phải đặt bàn thờ đúng hướng nhà. Nếu đặt ngược hướng sẽ khiến gia đình gặp nhiều điều bất trắc và không may mắn, gia đình bất hòa.
● Tuyệt đối không đặt bàn thờ đối diện với cầu thang hoặc đặt dưới gầm cầu thang. Đặt dưới cầu thang dễ gây ra tai nạn đổ máu cho gia chủ, bị động về giao kéo. Còn đặt bàn thờ dưới gầm cầu thang sẽ ảnh hưởng đến sự sự phát triển của gia đình: tiền bạc, công danh, sự nghiệp,…
● Cần sắp xếp bát hương với khoảng cách hợp lý, để tránh cháy lẫn vào nhau. Đối với bát hương thờ thần linh, tự dưng bốc cháy là một điều may mắn nhưng đối với bát hương tổ tiên thì đây là một điềm tương đối xấu.
Có thể nói, cách sắp xếp bàn thờ gia tiên đúng cách ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng cuộc sống của mỗi gia đình. “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”- Đây là câu nói được truyền lại từ bao đời nay. Bài viết trên đây là một vài thông tin hữu ích để bạn tham khảo và bố trí bàn thờ gia tiên phù hợp với phong thủy của gia đình và thuần phong mỹ tục của dân tộc. Nếu bạn có nhu cầu tìm hiểu thêm về bàn thờ gia tiên, hãy liên hệ cho Lôi Phong nhé.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!