Ung thư khẩu cái cứng: triệu chứng, chẩn đoán và cách điều trị

Ung thư vòm miệng chiếm 1,3% tổng số ung thư khẩu cái. Đa số trường hợp ung thư này xảy ra ở nam giới trên 60 tuổi. Tại Việt Nam, tỷ lệ ung thư khẩu cái cứng chiếm 6,2% tổng số ung thư vòm miệng, với tỉ lệ nam giới gấp 1,5 lần so với nữ giới.

Ung thư khẩu cái cứng là gì?

Khẩu cái cứng là gì?

Có hai loại khẩu cái:

  • Miệng của khẩu cái cứng có một lớp xương bảo vệ ở phần phía trước.
  • Có một cái khẩu mềm nhẹ nhàng, có một hệ cân và cơ ở phía sau miệng.
  • Trong khoang miệng, có cả khẩu cái cứng và khẩu cái mềm. Tuy nhiên, khẩu cái cứng nằm ở phần trước của khoang miệng, trong khi khẩu cái mềm nằm ở phần sau của hầu họng.

  • Khẩu cái cứng được coi là một bức tường chia cắt giữa khoang miệng và khoang mũi. Nếu có một lỗ hở trong khẩu cái, nó có thể tạo ra một con đường cho khối u xâm nhập vào khoang mũi. Điều này xảy ra vì các dây thần kinh và mạch máu có thể đi qua lỗ này.
  • Cái miệng mềm đậy kín đường hô hấp khi nuốt thức ăn, tránh cho thức ăn không vào mũi và cũng có vai trò quan trọng trong việc phát âm.
  • Như thế nào là ung thư khẩu cái cứng

    Ung thư miệng có hai dạng khác nhau là ung thư miệng cứng và ung thư miệng mềm.

    Ung thư vòm miệng có hai loại, bao gồm ung thư khẩu cái cứng và ung thư khẩu cái mềm. Ung thư khẩu cái cứng bắt đầu từ phần xương trên vòm miệng, trong khi ung thư khẩu cái mềm bắt đầu từ các tế bào khẩu cái mềm, ở phần trên của miệng, ngay sau răng. Ung thư khẩu cái cứng là một loại ung thư đầu cổ khác với ung thư khẩu cái mềm.

    Ung thư bắt đầu khi quá trình tăng trưởng của các tế bào tạo nên phần xương của khẩu cái không được kiểm soát và gây ra các tổn thương hoặc khối u. Các khối u này thường lan rộng vào khoang mũi khi chúng trở nên nặng hơn.

    Việc sử dụng thuốc lá và uống rượu có thể tăng nguy cơ phát triển bệnh ung thư miệng. Bệnh thường được phát hiện trong quá trình kiểm tra định kỳ tại nha sĩ.

    Nguyên nhân ung thư khẩu cái cứng

    Khi một bệnh nhân bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư, họ thường muốn tìm hiểu nguyên nhân của bệnh. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng có câu trả lời chính xác cho câu hỏi này. Hiện tại, vẫn chưa xác định đúng được nguyên nhân gây ra bệnh ung thư khẩu cái cứng. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, nguyên nhân có thể là sự kết hợp giữa yếu tố di truyền và môi trường. Dưới đây là một số yếu tố đã được biết đến làm tăng nguy cơ phát triển bệnh ung thư khẩu cái cứng.

  • Việc sử dụng thuốc lá là yếu tố chủ yếu khiến nguy cơ mắc ung thư khẩu cái cứng tăng lên. Sử dụng các loại thuốc lá như điếu, xì gà đều góp phần vào sự phát triển của bệnh này.
  • Rượu. Uống quá nhiều rượu có sự liên quan mật thiết với việc phát triển bệnh ung thư tế bào vảy trong miệng. Ngoài ra, việc hút thuốc và tiếp tục uống rượu cũng làm tăng đáng kể nguy cơ mắc bệnh ung thư này.
  • Cây trầu cau thường được người dân Đông Nam Á sử dụng để nhai hạt, nhưng đã được biết đến là có thể gây ung thư vòm họng.
  • Cây cần sa được sử dụng.
  • Không đều đặn vệ sinh răng miệng.
  • HPV là một loại vi rút gây ra bệnh u nhú.
  • Dinh dưỡng không đủ.
  • Di truyền là yếu tố quan trọng trong quá trình truyền dẫn thông tin gen từ thế hệ này sang thế hệ khác.
  • Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chính của bệnh ung thư khẩu cái
    Hút thuốc lá là yếu tố nguy cơ chính của bệnh ung thư khẩu cái

    Triệu chứng ung thư khẩu cái cứng

    Không giống với các loại ung thư vùng đầu cổ khác, bệnh nhân có thể tự nhận thấy những dấu hiệu không bình thường. Triệu chứng phổ biến nhất là xuất hiện vết loét trên miệng. Khi khối u phát triển, vết loét có thể gây ra chảy máu. Một số triệu chứng khác của bệnh bao gồm:

  • Mùi hơi thở không dễ chịu.
  • Răng bị rung lắc hoặc đau vùng quanh răng.
  • Tiếng nói đã trải qua sự thay đổi.
  • Nuốt thức ăn gặp khó khăn.
  • Hàm khó cử động.
  • Ở vùng cổ đã xuất hiện một khối u đáng chú ý.
  • Dấu hiệu đầu tiên trong một số trường hợp có thể là sự xuất hiện của một khối u ở vùng cổ. Điều này cho biết rằng khối u đã lan tỏa đến các hạch bạch huyết ở vùng cổ. Tuy nhiên, ung thư khẩu cái cứng thường được phát hiện là dạng ban đầu trong khoang miệng.

    Một bệnh nhân có thể có một hoặc nhiều triệu chứng, nhưng không phải lúc nào cũng là ung thư khẩu cái cứng. Một số bệnh cũng có triệu chứng tương tự. Vì vậy, khi có dấu hiệu nghi ngờ, cần thăm khám bác sĩ ngay.

    Vết loét không lành trong miệng có thể là dấu hiệu ung thư khẩu cái cứng
    Vết loét không lành trong miệng có thể là dấu hiệu ung thư khẩu cái

    Chẩn đoán ung thư khẩu cái cứng

    Việc phát hiện ung thư sớm có thể tăng khả năng điều trị thành công. Chẩn đoán ung thư miệng dựa trên hai khía cạnh lâm sàng và cận lâm sàng.

  • Lâm sàng.
  • Trong suốt hơn 2 tuần, loét tổn thương không chỉ không thể chữa lành mà còn không có bất kỳ tín hiệu hồi phục nào. Bên cạnh đó, miệng còn chảy máu tự nhiên, xuất hiện nốt sần và u cục.

  • Cân lâm sàng là một công cụ được sử dụng để đo lường cân nặng của một người hoặc một đối tượng nào đó.
  • Kiểm tra khẩu cái và sinh thiết

    Bác sĩ sử dụng một chiếc gương hoặc một ống soi nhỏ, linh hoạt để kiểm tra khoang miệng.

    Một mẫu mô có thể thu được từ bất kỳ vùng không bình thường nào và sau đó được kiểm tra dưới kính hiển vi bởi nhà nghiên cứu bệnh học. Phương pháp này được gọi là sinh thiết.

    Sử dụng kỹ thuật chọc hút bằng kim nhỏ (FNA), bác sĩ sẽ sử dụng một cây kim mỏng để lấy mẫu tế bào ung thư trong khoang miệng. Sau đó, các tế bào sẽ được hút vào ống tiêm và kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định xem khối u có phải là ung thư hay không.

    ung thư khẩu cái cứng
    Bác sĩ kiểm tra khẩu cái của bệnh nhân

    Xét nghiệm hình ảnh

    X quang

  • Xét nghiệm X-quang được thực hiện nhằm phát hiện sự lan tỏa của khối u đến phổi.
  • Chụp X-quang Panorex là phương pháp chụp X-quang toàn cảnh của hàm trên và hàm dưới, giúp xác định có khối u đã phát triển trong xương hàm hay chưa và cung cấp một cái nhìn từ tai này sang tai khác.
  • CT (chụp vi tính cắt lớp)

    CT cung cấp một chuỗi hình ảnh chi tiết, mô tả các góc độ khác nhau của các vùng trong miệng và cổ.

    Có một hệ thống bao gồm:

  • Máy tính được kết nối với máy X-quang.
  • Thuốc nhuộm có thể được tiêm vào tĩnh mạch hoặc nuốt vào viên thuốc để tạo sự nổi bật cho các cơ quan hoặc mô phim.
  • MRI (chụp cộng hưởng từ)

  • Một thiết bị sử dụng nam châm, sóng vô tuyến và máy tính để tạo ra hình ảnh chi tiết về các khu vực trong miệng và cổ. Thủ tục này còn được gọi là chụp cộng hưởng từ hạt nhân.
  • Một số xét nghiệm hình ảnh khác

  • PET-CT hiện nay là một kỹ thuật mới có giá trị trong chẩn đoán và kiểm soát ung thư miệng hàm mặt.
  • Siêu âm được sử dụng để phát hiện sự lan rộng xa của tế bào ung thư vào gan.
  • Điều trị ung thư khẩu cái cứng

    Mục đích của việc điều trị ung thư vòm họng cứng là:

  • Khắc phục căn bệnh ung thư.
  • Hãy bảo tồn hình ảnh và khả năng hoạt động của miệng.
  • Phòng ngừa tái phát bệnh ung thư.
  • Có một số cách để điều trị.

    Phẫu thuật

    Phương pháp điều trị mà người ta ưa thích cho bệnh ung thư khẩu cái cứng là phẫu thuật. Trong quá trình phẫu thuật, khối u sẽ được cắt bỏ và có thể bao gồm cả phần xương xung quanh.

    Nếu khối u nhỏ, sau phẫu thuật có thể khâu lại vùng bị cắt bỏ. Tuy nhiên, nếu khối u lớn, không thể khâu lại vùng bị cắt bỏ và cần phải sử dụng một bộ phận giả tương tự như một răng giả để che lấp lỗ hở ở vòm miệng.

    Nếu ung thư lan tới các hạch bạch huyết ở vùng cổ, có thể cần phải loại bỏ những hạch này.

    Xạ trị

    Xạ trị là một phương pháp sử dụng tia xạ để ngăn chặn quá trình phân chia của các tế bào ung thư. Ngoài ra, nó còn có tác dụng làm chậm quá trình phát triển của khối u. Xạ trị cũng có khả năng tiêu diệt các tế bào ung thư và có thể giảm kích thước hoặc loại bỏ hoàn toàn các khối u.

    Xạ trị điều biến cường độ cho phép sử dụng mức liều bức xạ nhỏ nhưng mang lại hiệu quả cao. Ngoài ra, phương pháp này còn có ưu điểm về tác dụng phụ so với các kỹ thuật xạ trị thông thường. Thời gian xạ trị thường kéo dài từ 5 đến 6 tuần liên tục.

    Hóa trị

    Các trường hợp sau đây sẽ chỉ định hóa trị tùy thuộc vào nguyên nhân mắc bệnh.

  • Điều trị kết hợp với xạ trị như một phương pháp thay thế cho phẫu thuật.
  • Sau ca phẫu thuật nhằm giảm nguy cơ tái phát ung thư.
  • Để ngăn chặn tăng trưởng nhanh chóng của khối u và kiểm soát triệu chứng trong trường hợp ung thư không thể chữa trị (điều trị giảm nhẹ).
  • Hóa – xạ trị

    Kết hợp giữa xạ trị và hóa trị là phương pháp được áp dụng để điều trị các bệnh ung thư ở mức độ trung bình hoặc tiến triển. Mục tiêu của phương pháp này là bảo tồn chức năng của khẩu mềm.

    Dưới đây là tổng quan về ung thư khẩu cái cứng mà bạn cần biết. Mặc dù là bệnh hiếm, nhưng không phải là không tồn tại. Triệu chứng của bệnh có thể được phát hiện bởi chính người bệnh. Tuy nhiên, chúng không luôn điển hình. Vì vậy, nếu bạn có bất kỳ nghi ngờ nào về vấn đề trong khoang miệng, hãy đi khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.