Thuật ngữ tiếng anh Y Khoá: Hệ thần kinh song ngữ

Hãy cùng học thuật ngữ Y khoa và ôn tập kiến thức cơ bản nhé! Thần kinh thực sự không hề dễ dàng… Hãy cố gắng hết mình! Trong bài học hôm nay, chúng ta sẽ tìm hiểu về cấu tạo của hệ thần kinh, với bao nhiêu nhánh được chia thành? Chúng ta cũng sẽ tìm hiểu một số thuật ngữ liên quan đến chủ đề này.

Hệ thần kinh có bao nhiêu nhánh?

Theo giải phẩu hệ thần kinh được chia thành 2 nhánh chính:

I. Hệ thần kinh trung ương (central nervous system, CNS) chứa não (brain) và tuỷ sống (spinal cord), được bao bọc và bào vệ bởi hộp sọ (cranium) và cột sống (vertebral column).

II. Hệ thần kinh ngoại vi (peripheral nervous system,PNS) chứa tất cả thành phần còn lại; nó bao gồm các dây thần kinh (nerves) và hạch (ganglia). Một dây thần kinh là một bó của các sợi thần kinh (axons) được bọ trong mô liên kết dạng sợi. Các dây thần kinh đi ra khỏi CNS qua những lỗ ở hộp sọ và cột sống đến các tạng khác của cơ thể. Hạch (ganglion,số nhiều là ganglia) là một chỗ phình lên như nút thắt ở một dây thần kinh nơi mà các thân của các neuron ngoại vị tập trung lại.

Hệ thần kinh ngoại vi có chức năng được phân thành hai nhánh là nhánh vận động và nhánh cảm giác. Mỗi nhánh này lại được chia thành hai nhánh nhỏ hơn là nhánh bản thể và nhánh tạng.

Nhánh cảm giác (sensory)

Nhánh cảm giác hướng tâm (afferent) thu thập và truyền tải những tín hiệu (signals) từ các receptor (các cơ quan nhạy cảm và các đầu tận thần kinh cảm giác) đến hệ thống thần kinh trung ương (CNS). Hệ thống này đưa ra thông báo cho CNS về các kích thích (stimuli) trong và xung quanh cơ thể.

A. Hệ thống cảm giác thể thân (somatic sensory division) chuyển tín hiệu từ các cảm biến trên da (da), cơ (cơ bắp), xương (xương) và khớp (khớp).

Nhánh cảm giác tạng (visceral sensory division) chủ yếu nhận tín hiệu từ nội tạng trong khoang lồng ngực và khoang bụng như tim, phổi, dạ dày, và bàng quang.

Nhánh vận động (motor)

2. Nhánh vận động ly tâm (efferent) truyền tải chủ yếu các tín hiệu từ hệ thần kinh trung ương đến các tế bào tuyến và cơ, các cơ quan thực hiện các phản ứng của cơ thể. Các tế bào và cơ quan phản ứng với các tín hiệu này được gọi là cơ quan phản ứng lại kích thích (effectors).

a. Nhánh vận động bản thể (somatic motor division) trong hệ thần kinh

Cơ xương nhận tín hiệu để tạo ra sự co cơ theo ý muốn và phản xạ bản thể không theo ý muốn.

b. Nhánh vận động tạng (visceral motor division)

Hay còn được gọi là hệ thần kinh tự chủ (autonomic nervous system, ANS), hệ thống này truyền thông tin đến các tuyến (glands), cơ tim (cardiac muscle) và cơ trơn (smooth muscle). Chúng ta thường không kiểm soát được các cơ quan này phản ứng với kích thích (effectors) theo ý muốn và ANS hoạt động ở mức độ không thể kiểm soát (unconscious level). Các phản ứng của ANS và effectors là các phản xạ tạng (visceral reflexes). ANS được chia thành 2 nhánh chính là:

Nhánh đồng cảm (sympathetic division) thường kích thích cơ thể để hoạt động, ví dụ như tăng tốc nhịp tim và cải thiện hô hấp, nhưng nó ngăn chặn quá trình tiêu hoá.

Nhánh phó giao cảm (parasympathetic division) thường mang đến một hiệu ứng bình tĩnh, ví dụ như làm chậm nhịp tim, nhưng lại kích thích quá trình tiêu hoá.

Các thuật ngữ trên đây có thể tạo ấn tượng rằng chúng ta có nhiều hệ thống thần kinh – trung ương, ngoại vi, cảm giác, vạn động, bản thể và tạng. Tuy nhiên, đây chỉ là các thuật ngữ trong hệ thống thần kinh song ngữ để thuận tiện. Chỉ có một hệ thần kinh, và các hệ thần kinh nhỏ này là các phần liên kết của một hệ thần kinh tổng hợp.

Nguồn: ANATOMY & PHYSIOLOGY: SỰ ĐOÀN KẾT GIỮA HÌNH DÁNG VÀ CHỨC NĂNG, PHIÊN BẢN THỨ 8.

Thành Minh Khánh đã dịch.

Khóa học tiếng Anh y khoa (bắt đầu vào tháng 12) đang mở đăng ký.

Https://anhvanyds.Com/tieng-anh-y-khoa-cho-nguoi-moi-bat…/.

#Thankinh.

#Thuatnguykhoa.

#Anhvanyds.