Bệnh nhân thiếu máu cơ tim nên ăn gì và kiêng gì? | Tâm Anh

Thiếu máu cơ tim là bệnh lý tim mạch thường gặp với tỷ lệ mắc và tử vong cao. Vì vậy người bị thiếu máu cơ tim nên ăn gì và kiêng gì? Chế độ ăn nào giúp kiểm soát bệnh và không làm bệnh tiến triển nặng hơn?

Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng đối với bệnh nhân thiếu máu cơ tim

Thiếu máu cơ tim có thể gây nhồi máu cơ tim cấp, đây là biến chứng có tỷ lệ tử vong rất cao nếu người bệnh không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó một số các biến chứng nguy hiểm khác như suy tim, loạn nhịp tim, hở van tim … ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và chất lượng sống của người bệnh. Vì vậy việc điều trị, kiểm soát và phòng bệnh là vô cùng quan trọng, bên cạnh việc thăm khám thường xuyên, thay đổi về lối sống cũng như chế độ ăn có vai trò không nhỏ trong việc kiểm soát bệnh.

Khi bạn được chẩn đoán thiếu máu cơ tim thì điều quan trọng là phải duy trì một chế độ dinh dưỡng có lợi cho tim để giúp giảm các yếu tố nguy cơ gây bệnh, bao gồm tăng huyết áp, cholesterol cao, béo phì, đái tháo đường… Bên cạnh việc dùng thuốc theo đơn của bác sĩ, việc thay đổi lối sống như bỏ hút thuốc, tập thể dục và thực hiện chế độ ăn uống điều độ có thể giúp làm chậm sự tiến triển của bệnh thiếu máu cơ tim.

Người bệnh thiếu máu cơ tim nên ăn gì?

Dinh dưỡng luôn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và ngăn ngừa sự tiến triển của tình trạng cơ tim bị thiếu máu. 12 loại thực phẩm bệnh nhân thiếu máu cơ tim nên ăn được BS.CKII Nguyễn Tô Hòa tư vấn là:

1. Thực phẩm giàu chất xơ (rau xanh, hoa quả tươi)

Các thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, trái cây giúp bạn no lâu hơn, giảm cảm giác thèm ăn do làm giảm thời gian rỗng dạ dày và có thể giúp làm giảm lượng cholesterol trong máu. Đây cũng là nguồn cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu như kali, canxi…

Theo các chuyên gia, bạn cần ăn khoảng 500gr rau củ và trái cây mỗi ngày, việc ăn nhiều rau củ, trái cây cũng giúp hạn chế việc thu nhận các thực phẩm có lượng calo cao như thịt đỏ, đồ ăn nhiều dầu mỡ và thức ăn nhanh. Đồng thời, cũng giống như những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật khác, rau và trái cây còn giàu chất chống oxy hóa – thành phần giúp ngăn ngừa bệnh tim mạch.. (1)

2. Thực phẩm giàu omega-3 (cá hồi, dầu cá,..)

Bạn có thể tìm thấy các thực phẩm giàu omega-3 trong các loại cá béo như cá hồi, cá ngừ, cá thu… Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng các axit béo Omega-3 hữu ích trong việc hạ huyết áp, giảm sự hình thành của các mảng xơ vữa bám trong động mạch, giảm nguy cơ đột tử do bệnh tim mạch…

Theo khuyến cáo của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ nên ăn cá ít nhất 2 lần/tuần, bên cạnh đó bạn có thể bổ sung omega-3 thông qua các thực phẩm chức năng như dầu cá… Tùy vào tình trạng của bạn, bác sĩ sẽ cho bạn những chỉ định phù hợp về việc bổ sung nguồn omega-3 vào cơ thể. (2)

3. Ngũ cốc nguyên hạt

Một chế độ ăn giàu chất xơ từ ngũ cốc nguyên hạt có liên quan đến việc giảm LDL cholesterol và giảm nguy cơ bệnh tim. Thực phẩm có hàm lượng chất xơ hòa tan cao như yến mạch, các loại đậu và lúa mạch rất tốt để giảm mức cholesterol toàn phần. Bên cạnh đó, các loại đậu và hạt là nguồn cung cấp protein thực vật, chất xơ, chất béo lành mạnh và vi chất dinh dưỡng giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch.

4. Trà xanh

Một số nghiên cứu cho thấy chất chống oxy hóa trong trà có thể giúp ngăn ngừa sự tích tụ chất béo trong động mạch. Chúng cũng có thể hoạt động như một chất chống đông máu và cải thiện sự giãn nở của mạch máu cho phép tăng lưu lượng máu.

5. Rượu vang đỏ

Theo các nhà nghiên cứu nếu uống một lượng vang đỏ vừa phải mỗi ngày thì có thể cải thiện được sức khỏe của tim mạch. Trong vang đỏ có các hoạt chất giúp chống oxy hóa có thể loại bỏ được nguồn LDL cholesterol (cholesterol xấu) và tổng hợp HDL cholesterol (cholesterol tốt cho tim). Lưu ý chỉ được uống ít, không quá 150 ml/ngày với rượu vang, uống nhiều rượu sẽ có tác dụng có hại trên tim mạch.

6. Thực phẩm giàu vitamin E

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng vitamin E hoạt động như một chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ chống lại LDL cholesterol. Bạn có thể dễ dàng tìm thấy nguồn cung cấp vitamin E trong các loại thực phẩm như: bơ, rau xanh đậm, dầu thực vật và các sản phẩm từ ngũ cốc nguyên hạt…

7. Tỏi

Một hợp chất có trong tỏi tươi (được gọi là allicin) đã được phát hiện có tác dụng làm giảm cholesterol toàn phần và LDL trong máu, do đó làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

8. Củ nghệ

Củ nghệ một loại thực phẩm quen thuộc và dễ sử dụng cũng được biết đến với nhiều lợi ích cho tim mạch. Trong củ nghệ có chứa curcumin – là thành phần chính tạo nên màu vàng đặc trưng cho nghệ, có khả năng chống oxy hóa, chống viêm và hữu ích cho việc ngăn ngừa các cục máu đông. Không chỉ vậy, curcumin còn có thể làm giảm chỉ số cholesterol xấu giảm sự hình thành các mảng bám trong lòng mạch.

9. Hạt tiêu

Hạt tiêu có chứa capsaicin – có khả năng chống viêm, chống oxy hóa kèm ngăn ngừa hình thành cholesterol xấu trong cơ thể, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh mạn tính như: ung thư, rối loạn tự miễn, bệnh tim mạch, cải thiện lưu thông máu và giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim, đột quỵ.

10. Thực phẩm giàu vitamin C (chanh, cam, tắc..)

Theo một nghiên cứu gần đây được đăng trên tạp chí về khoa học – International Journal of Molecular Sciences, tình trạng thiếu hụt vitamin C làm tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch. Kết quả các thử nghiệm cho thấy, bổ sung vitamin C giúp giảm độ cứng động mạch do xơ vữa động mạch. Vitamin C có trong chanh, cam… giúp giảm lượng cholesterol trong máu và giữ cho động mạch trở nên thông thoáng và dẻo dai, tốt cho người bệnh mạch vành, thiếu máu cơ tim.

11. Gừng

Trong gừng có chứa các hợp chất như gingerols và shogaols rất có lợi cho tim mạch. Gừng ngăn ngừa sự hình thành mảng bám, làm giảm cholesterol toàn phần và ngăn chặn quá trình oxy hóa chất béo có hại.

12. Ngũ cốc nguyên cám

Sử dụng gạo lứt, yến mạch, bánh mì đen… giàu chất xơ sẽ giúp kiểm soát tốt lượng đường huyết và hàm lượng cholesterol trong máu. Trong khi đó, hàm lượng cholesterol cao là nguyên nhân chính làm hình thành mảng xơ vữa động mạch gây thiếu máu cơ tim. (3)

Thiếu máu cơ tim nên kiêng ăn gì?

Nếu bạn bị bệnh thiếu máu cơ tim, điều quan trọng là phải kiểm soát lượng cholesterol, huyết áp và cân nặng. Để đạt được điều này, hãy tránh thực phẩm giàu chất béo và lượng muối cao, bao gồm:

1. Thịt đỏ

Thịt đỏ là một nguồn chất béo bão hòa. Thay thế thịt đỏ hoặc thịt đã qua chế biến bằng protein thực vật có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Protein thực vật bao gồm các loại hạt, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và các sản phẩm từ đậu nành.

2. Muối

Tiêu thụ quá nhiều muối (natri) có thể làm tăng huyết áp và tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn có hàm lượng muối lớn, vì vậy để theo dõi lượng muối nạp vào cơ thể, bạn có thể đọc nhãn thành phần và chọn các thực phẩm chưa qua chế biến để sử dụng.

3. Nước giải khát có gas, nước ngọt

Nhiều loại thực phẩm và đồ uống đã qua chế biến chứa nhiều đường – đặc biệt là nước ngọt và nước tăng lực. Theo các chuyên gia, so với phụ nữ không bao giờ dùng thức uống có đường và với những người uống một chai nước ngọt trở lên mỗi ngày, nguy cơ phải nong mạch vành để làm thông động mạch bị tắc nghẽn tăng 26%, nguy cơ bị đột quỵ cao hơn 21%. Đường làm tăng nồng độ glucose và nồng độ insulin trong máu, vốn có thể làm tăng sự thèm ăn và dẫn đến béo phì – một yếu tố chính làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.

4. Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn thường chứa một danh sách dài các thành phần, trong đó có nhiều thành phần không có lợi cho một trái tim khỏe mạnh. Ví dụ như nhiều đường, nhiều muối, các chất béo chuyển hóa, chất béo bão hòa, phụ gia và chất tạo màu thực phẩm. Vì vậy, tốt nhất bạn nên nấu những bữa ăn với nguyên liệu tươi chưa qua chế biến để có thể duy trì sức khỏe một cách tốt nhất.

Một số lưu ý dành cho bệnh nhân

Bên cạnh việc xây dựng cho mình một chế độ ăn hợp lý thì một lối sống lành mạnh kết hợp các thói quen tốt cho sức khỏe tim mạch là điều mà người bệnh thiếu máu cơ tim nên lưu ý. Một số điều để phòng ngừa và tránh tình trạng bệnh tăng nặng cần lưu ý như: (4)

• Không hút thuốc lá và nếu có hãy từ bỏ hút thuốc lá ngay từ hôm nay.
• Chế độ ăn hợp lý, duy trì chỉ số cân nặng, tránh việc thừa cân có thể làm tăng nặng tình trạng bệnh.
• Tập luyện hoạt động thể dục thể thao vừa sức với tần suất đều đặn, lưu ý bạn có thể trao đổi với bác sĩ về các bài tập để xem thực sự bài tập đó có phù hợp hay chưa.
• Kiểm soát huyết áp, đường máu và lipid máu.

Lưu ý !!! 17 thói quen không tốt cho tim mạch bạn cần loại bỏ ngay lập tức để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh.

Ngoài ra, chủ động thăm khám sức khỏe định kỳ tại cơ sở y tế cũng là cách giúp bạn phòng ngừa bệnh thiếu máu cơ tim. Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh được trang bị hệ thống thiết bị hiện đại như: máy ECG (đo điện tâm đồ, kiểm tra nhịp tim), máy MSCT tim và mạch vành, máy Holter ECG, holter huyết áp, máy siêu âm tim cùng hệ thống máy DSA chụp mạch vành 2 bình diện,…

Bên cạnh đó, đội ngũ chuyên gia giỏi hàng đầu cũng giúp Trung tâm Tim mạch, BVĐK Tâm Anh trở thành địa chỉ thăm khám, tầm soát và điều trị hiệu quả nhiều bệnh lý về tim mạch. Để đặt lịch khám hoặc tư vấn vui lòng liên hệ 1800 6858 – 024 7106 6858 (HN) hoặc 0287 102 6789 – 0287 300 6858 (TP.HCM).

Thiếu máu cơ tim có thể gây nguy hiểm tính mạng nhưng bệnh có thể kiểm soát bằng việc thay đổi chế độ ăn uống nhằm giảm huyết áp, cholesterol và cải thiện sức khỏe tổng thể. Nhờ đó, bạn có thể giảm nguy cơ bị các biến chứng như đau tim, đột quỵ hoặc ngừng tim đột ngột.