Kiến thức về cấp tổ chức của các sinh vật trong tự nhiên thường xuyên được đề cập trong các câu hỏi cuối kỳ của môn Sinh học lớp 10 và là rất quen thuộc với các em học sinh. Bài viết dưới đây của VUIHOC sẽ hỗ trợ các em ôn tập lý thuyết tổng quan về phần này và rèn luyện kỹ năng thông qua bộ đề tài liệu ôn luyện tốt nhất.
1. Tóm tắt lý thuyết chung – sinh học 10 bài 1
Hãy cùng VUIHOC tóm tắt một số lý thuyết quan trọng của phần kiến thức này nhé, để có thể nắm bắt rõ hơn về các cấp bậc tổ chức của cuộc sống!
1.1. Các cấp tổ chức của thế giới sống
Các cấp độ tổ chức trong cuộc sống:
Hệ sinh thái bao gồm sinh quyển, quần xã, quần thể, cơ thể, hệ cơ quan, cơ quan, mô, tế bào, bào quan, phân tử và nguyên tử.
Các cấp tổ chức sống chính trong sinh thái bao gồm: Tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái.
Tất cả sinh vật đều bắt nguồn từ tế bào và chúng chỉ có thể sinh sôi nảy nở thông qua quá trình phân chia tế bào, đó là lý thuyết về tế bào.
Tế bào là đơn vị cơ bản nhất trong sự sống và các sinh vật trên thế giới được tổ chức theo nguyên tắc hệ thống rất chặt chẽ.
1.2. Đặc điểm chung của các cấp tổ chức
1.2.1. Tổ chức theo nguyên tắc thứ bậc
Các tổ chức sống cấp thấp hơn phải làm nền tảng để xây dựng nên các tổ chức sống cấp cao hơn.
Khác với các tổ chức sống ở cấp thấp, các tổ chức sống ở cấp cao có những đặc tính đặc trưng và không chỉ giống như những đặc tính của tổ chức sống ở cấp thấp.
1.2.2. Hệ thống mở và tự điều chỉnh
Các sinh vật trong mọi cơ quan đều liên tục trao đổi chất và năng lượng với môi trường trong hệ thống mở. Hành động này không chỉ khiến cho sinh vật bị ảnh hưởng bởi môi trường mà còn đóng góp vào sự thay đổi của môi trường.
Hệ thống sinh thái luôn duy trì sự cân bằng và phát triển thông qua các cơ chế tự điều chỉnh khác nhau của mọi cấp độ tổ chức sống. Từ cấp thấp đến cấp cao, các cơ chế này giúp duy trì, điều hòa và đảm bảo sự cân bằng trong hệ thống.
1.2.3. Thế giới sống liên tục tiến hóa
Tự nhiên luôn tiến hóa và sinh sản không ngừng, tạo ra nhiều sinh vật mới.
Do cùng nguồn gốc, các sinh vật trên hành tinh Trái Đất có nhiều đặc điểm tương đồng. Tuy nhiên, chúng có xu hướng tiến hóa theo nhiều hướng khác nhau, góp phần vào sự đa dạng và phong phú của thế giới sống.
2. Bài tập luyện tập sinh học 10 bài 1
2.1. Luyện tập sách giáo khoa sinh học bài 1
Một sinh thể hoặc phi sinh thể đều bao gồm các nguyên tử, nguyên tố hóa học, có thể được phân bổ theo nhiều cấp độ khác nhau và có chung một số đặc tính. Tuy nhiên, thế giới sống lại có cách tổ chức đặc biệt để tạo ra các loài sinh vật có những đặc trưng sống mà các vật không sống không có được. Vậy, tổ chức sống có những đặc điểm chung nào và thế giới sống được tổ chức như thế nào?
Giải pháp cụ thể:
Những tầng lớp tổ chức cuộc sống cơ bản gồm:
Tế bào → Cơ thể → Nhóm cộng đồng → Cộng đồng → Môi trường sống.
Xuất hiện các bậc thang của tổ chức sinh học bắt đầu từ những tổ chức nhỏ nhất gồm các hạt nguyên tử, phân tử hóa học.
Đóng góp vào việc tạo dựng cấu trúc của các tầng lớp tổ chức quan trọng hơn là tác động của những tầng tổ chức nhỏ hơn.
Đáp án 2: Trình bày các liên kết giữa các tầng lớp tổ chức sinh vật.
Giải pháp cụ thể:
Dựa trên việc hoạt động sống ở mức độ tế bào, quan hệ hữu cơ giữa các mức độ tổ chức sống đã được hình thành.
Ví dụ:.
Những hành động truyền thông này giúp cá thể phản ứng với những tín hiệu từ môi trường xung quanh, thực hiện các chức năng sinh học cơ bản và liên kết với nhau để tạo thành các cộng đồng sinh học phức tạp.
Trong thế giới sống, quá trình chuyển hóa vật chất và năng lượng liên quan đến các cấp độ tổ chức sống.
Tới từ tinh thể lớn, nguồn sức mạnh cung cấp cho cuộc sống trên Trái Đất chủ yếu và được truyền từ cấp bậc tổ chức này sang cấp bậc tổ chức khác của cuộc sống cùng với sự biến đổi của chất liệu.
Câu thứ ba trong cuộc hỏi: Tại sao lại cho rằng các mức tổ chức sống là những hệ thống có tính chất mở tự động điều chỉnh?
Giải pháp cụ thể:
Những đặc điểm chung của các cấp bậc tổ chức sinh sống là:
Được tổ chức theo cấp độ.
Đó là những hệ thống linh hoạt và tự điều chỉnh.
Thế giới luôn tiến hóa liên tục.
Chúng ta nói rằng các cấp độ tổ chức sinh hoạt là các hệ thống mở, tự điều chỉnh vì:
Bởi vì liên tục trao đổi chất và năng lượng với môi trường xung quanh, các cấp bậc của tổ chức sống đều là những hệ thống mở.
Khi liên tục tiếp nhận các hoá chất từ bên ngoài, các tế bào chỉ có thể tồn tại, phát triển và sinh sản. Chúng chuyển hóa các hoá chất này thành các chất sinh tồn và đồng thời loại bỏ các chất thải ra khỏi cơ thể.
Một hoặc nhiều tế bào tạo thành thể chất. Trong suốt quá trình tồn tại, thể chất không ngừng trao đổi khí, chuyển đổi nước, hấp thụ thức ăn và loại bỏ chất thải ra môi trường.
Giữ nguyên ổn định các đại lượng trong hệ thống không bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi của môi trường là khả năng tự điều chỉnh của các hệ thống sống.
Việc giữ cho môi trường bên trong ổn định được gọi là sự cân bằng nội môi.
Ví dụ:.
Tại mức độ khá ổn định, cơ thể của con người có những cơ chế giúp duy trì nhiệt độ, pH, đường huyết và nồng độ các ion quan trọng. Nếu khả năng tự điều chỉnh gặp vấn đề, chúng ta có thể mắc bệnh và thậm chí là tử vong.
2.2. Câu hỏi trắc nghiệm sinh học 10 bài 1
Câu 1: Đơn vị cơ bản tổ chức của tất cả sinh vật dưới đây là gì?
A. Những phân tử lớn.
Biểu tượng tế bào.
C. Mô.
Đại cơ quan.
Được gọi là nhóm các cá thể cùng loài, sinh sống trong một không gian nhất định và cùng tồn tại vào một thời điểm nhất định, có mối quan hệ sinh sản với nhau.
A. Cộng đồng.
B. Tập đoàn cộng đồng.
Cộng đồng quần xã.
Hệ sinh thái.
Câu 3: Đưa ra một số quan điểm về tế bào.
1. Quá trình phân chia tế bào là cách duy nhất để tạo ra tế bào. 2. Tế bào là thành phần cấu tạo của mọi sinh vật. 3. Quá trình hô hấp tế bào là quá trình chuyển hóa năng lượng trong tế bào.
Tế bào là nơi xảy ra tất cả các hoạt động sinh hoạt của cơ thể.
Tế bào được gọi là đơn vị cơ bản cấu tạo cơ thể sống.
4. Các tế bào có thể trao đổi chất bằng cách đồng hoá hoặc dị hoá.
5. Tế bào chỉ có một cách phân chia duy nhất và đó là quá trình nguyên phân.
Có bao nhiêu ý kiến đúng trong các quan điểm trên?
Lựa chọn A có 2, B có 3, C có 4 và D có 5.
Câu số 4: Khi đề cập đến thế giới động vật, có bao nhiêu câu trả lời dưới đây là chính xác?
1. Có khả năng tự tổng hợp chất hữu cơ để cung cấp cho hệ sinh thái.
Tăng lượng oxy trong khí quyển.
3. Cung cấp thức ăn cho loài người.
4. Đóng góp vào việc duy trì sự cân bằng trong hệ sinh thái.
5. Nhiều loài có khả năng gây nhiễm bệnh và lây lan cho con người.
Khi số lượng tăng lên, sẽ gây tổn hại cho cây trồng.
A. 5 B. 4 C. 3 D. 2. (Không có sự thay đổi)
Đúng khẳng định nào sau đây về nguyên tắc hệ thống trong các cấp của sinh vật khi đề cập đến câu số 5?
Các cấp tổ chức thấp hơn sẽ tạo cơ sở để phát triển các cấp tổ chức cao hơn.
Tất cả các cấp độ của tổ chức sống đều được hình thành từ cấp độ tế bào.
Các cấp tổ chức sống được sắp xếp theo thứ tự kích thước từ bé đến lớn.
Các sinh vật non trưởng thành cần tuân thủ các sinh vật đã trưởng thành.
Điểm thứ 6: Cung cấp các ý sau:
Ến thức và kỹ năng để chuẩn bị cho tương lai.4. Giáo viên luôn nhiệt tình, tận tâm hướng dẫn các học viên.
Với tính chất kín, hệ này có độ bền và ổn định cao.
3. Liên tục được phát triển.
Với tính năng hệ mở và khả năng tự điều chỉnh, nó có thể thích nghi với mọi tình huống.
5. Có thể kích thích và hoạt động được.
Thường xuyên tương tác với môi trường để cân bằng chế độ dinh dưỡng.
Trong những ý trên, có bao nhiêu ý miêu tả các tính chất cơ bản của các cấp độ tổ chức sống?
A. 5 B. 3 C. 4 D. 2. (Không cần thay đổi vì đây là câu hỏi trắc nghiệm)
Hạt giống của sự đa dạng trong thế giới động vật được thể hiện bởi những đặc trưng nào dưới đây?
1. Phong phú về các loài, đa dạng về gen.
2. Có sự đa dạng về mạng lưới và đồng thời đa dạng về các loại thức ăn.
3. Đa dạng về môi trường sống.
4. Sự phong phú của hệ sinh thái.
A. 1, 2, 3 B. 1, 2, 4 C. 1, 3, 4 D. 2, 3, 4. (Không cần thay đổi vì đây là danh sách các số đúng theo thứ tự ban đầu)
Câu số 8: Tất cả các tổ chức tồn tại đều là hệ thống mở. Vì lý do gì?
Vì các tổ chức sinh sống thường xuyên tương tác với môi trường.
B. Vì các tổ chức sống thường xuyên có khả năng tự điều chỉnh.
Vì các tổ chức thường xuyên thay đổi và không ngừng tiến hóa, nên C.
Vì các tổ chức sống có khả năng sinh sản, phản ứng và hoạt động.
Giải thích nguyên tắc nào trong cuộc sống cho câu 9: “Các tổ chức ở tầng thấp hơn phải đóng vai trò nền tảng để phát triển các tổ chức ở tầng cao hơn”? Trong cuộc sống, nguyên tắc này là các tổ chức ở tầng thấp hơn phải đóng vai trò nền tảng để phát triển các tổ chức ở tầng cao hơn.
Nguyên tắc ưu tiên theo thứ tự.
Nguyên tắc đó là nguyên tắc mở.
C. Nguyên tắc tự điều chỉnh bản thân.
Nguyên tắc bổ sung của Đại học.
Thay đổi cấu trúc: Để đảm bảo sự bền vững và ổn định tương đối của tổ chức sống, đặc tính nào là quan trọng nhất?
A. Khả năng trao đổi chất và năng lượng của cơ thể.
B. Khả năng sinh sản của loài.
C. Khả năng tăng trưởng và phát triển.
D. Có khả năng tự điều chỉnh và cân bằng môi trường nội bộ.
Phương án gợi ý:
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
| B | A | C | C | A | A | A | A | A | D |
Tất cả các kiến thức và bài tập liên quan đến Các cấp tổ chức của sinh vật trong môn học Sinh học lớp 10 đã được tóm tắt trong bài viết này. Hy vọng rằng các bạn sẽ tự tin vượt qua các dạng bài tập liên quan đến chủ đề này sau khi đọc bài viết. Để tìm hiểu thêm về các kiến thức Sinh học 10 thú vị, các bạn có thể truy cập trang web vuihoc.Vn hoặc đăng ký khoá học với các giáo viên của VUIHOC ngay hôm nay.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!