Mưa axit là hiện tượng gì?
Lượng mưa có tính axit, được gọi là lắng đọng axit, là mưa, tuyết, sương mù, mưa đá và các lượng mưa trong khí quyển có giá trị pH nhỏ hơn 5,6. Nó có thể được chia thành hai loại: “lắng đọng ướt” và “lắng đọng khô”. Loại trước được sử dụng để chỉ tất cả các chất ô nhiễm dạng khí hoặc chất ô nhiễm dạng hạt rơi xuống đất cùng với lượng mưa, tuyết, sương mù hoặc mưa đá. Loại thứ hai đề cập đến một số các chất chua mang theo bụi rơi từ không khí vào những ngày trời không mưa.
Mưa axit ảnh hưởng nghiêm trọng đến rừng, nguồn nước nhạt, và đất, làm chết côn trùng và thủy sinh, cũng như ăn mòn các kết cấu thép như cầu, và phong hóa các tòa nhà và tượng bằng đá cũng như ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Từ thập niên 1970, một số quốc gia đã từng cố gắng giảm thải lượng lưu huỳnh dioxide và nitơ oxide vào khí quyển với những kết quả khả quan. Nitơ oxide cũng có được tạo ra từ tia sét, và lưu huỳnh dioxide cũng được tạo ra từ các vụ phun trào núi lửa.
Trận mưa acid này thường được gọi là “thần chết trên bầu trời” vì nó có thể gây hại trực tiếp đến lá cây, khiến cây héo và chết nếu giá trị pH thấp hơn 3,5. Mưa acid cũng có thể biến chất chì hữu cơ trong đất thành chì vô cơ nếu giá trị pH thấp hơn 4,7, ức chế sự phân chia tế bào của rễ cây. Do đó, bào tử của vi khuẩn, nấm, virus và các mầm bệnh khác có thể xâm nhập vào rễ cây và gây chết cây.
Ở Việt Nam đã xuất hiện mưa axit ở bán đảo Cà Mau năm 1998. Tỉnh Cà Mau của Việt Nam không phải là một khu công nghiệp phát triển, vì vậy nguyên nhân gây ra mưa axit ngoài những tác động cục bộ như: hoạt động giao thông vận tải, nạn cháy rừng, đốt rừng,… cần phải xem xét đến những tác động khác như khói công nghiệp, hoạt động của núi lửa và cả những nguyên nhân xuất phát từ các vùng lân cận như Indonesia, Philipines, Malaysia,… do gió mang đến. Tại khu vực thành phố Cần Thơ, tần suất xuất hiện mưa acid trung bình trong mười năm đã lên đến 58%. Ở Tây Ninh tần suất xuất hiện mưa acid trung bình trong mười năm cũng ở con số 57,9%.
Quá trình tạo thành mưa axit.
Sự phun trào của núi lửa hoặc các đám cháy là một trong rất nhiều nguyên nhân gây ra hiện tượng mưa axit. Tuy nhiên, nguyên nhân chính vẫn là con người. Chính con người thải ra một lượng lớn các chất có tính axit vào khí quyển, gây ra hình thành mưa axit chủ yếu. Ví dụ, ở Trung Quốc, mưa axit chủ yếu được hình thành do đốt than có hàm lượng lưu huỳnh cao. Hầu hết mưa axit ở Trung Quốc là mưa axit sunfuric, ít hơn là mưa axit nitric.
Trong thành phần các chất đốt tự nhiên như than đá và dầu mỏ có chứa một lượng lớn lưu huỳnh, còn trong không khí lại chứa nhiều nitơ. Quá trình đốt sản sinh ra các khí độc hại như: lưu huỳnh dioxide và nitơ dioxide. Các khí này hòa tan với hơi nước trong không khí tạo thành các axit sunfuric và axit nitric. Khi trời mưa, các hạt axit này tan lẫn vào nước mưa, làm độ pH của nước mưa giảm. Nếu nước mưa có độ pH dưới 5,6 được gọi là mưa axit. Do có độ chua khá lớn, nước mưa có thể hòa tan được một số bụi kim loại và oxide kim loại có trong không khí như oxide chì,… làm cho nước mưa trở nên độc hơn nữa đối với cây cối, vật nuôi và con người.
Sự nguy hiểm của mưa acid.
1. Mưa acid cũng có thể gây ra bệnh thực vật và côn trùng gây hại, làm giảm năng suất cây trồng rất nhiều.2. Mưa acid có thể làm mặn đất, mất chất dinh dưỡng khoáng của đất; thay đổi cấu trúc đất, dẫn đến đất cằn cỗi, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường của cây trồng.
Càng tiếp xúc lâu với mưa acid, lá cây càng gây tổn hại đối với thực vật rừng. Mưa acid có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Các hoạt động ảnh hưởng đến cơ thể con người, có ba điểm cần chú ý. Đầu tiên, các chất kim loại nặng như thủy ngân và chì xâm nhập vào cơ thể con người qua chuỗi thức ăn, gây ra ung thư và suy giảm trí tuệ do tuổi già. Thứ hai, khói mù axit xâm nhập vào phổi gây ra viêm phổi hoặc gây tử vong. Thứ ba, sống trong môi trường có chứa axit lắng đọng trong thời gian dài, sẽ tạo ra quá trình oxy hóa lipid vượt quá mức làm tăng khả năng mắc các bệnh như xơ cứng động mạch và bệnh tim mạch.
4. Độ mạnh và tổn hại của công trình đã bị giảm do mưa axit làm giảm sự cứng đóng của lớp xi măng trên bề mặt các vật liệu xây dựng phi kim loại (bê tông, vữa và gạch vôi cát), tạo ra các lỗ trống và vết nứt.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!