Rất nhiều mẹ bầu, hoặc những phụ nữ sẵn sàng có kế hoạch mang thai đều tỏ ra tò mò: Cần bổ sung bao nhiêu chất sắt cho mỗi giai đoạn của quá trình mang thai là câu hỏi. Hãy cùng tìm câu trả lời qua bài viết dưới đây nhé.
Vai trò của sắt với phụ nữ mang thai
Khi mang thai, để đáp ứng đủ nhu cầu phát triển của thai nhi, thể tích tuần hoàn cơ thể mẹ tăng lên gấp 50% so với bình thường. Theo một số thống kê, phụ nữ cần một lượng lớn sắt khi mang thai để đáp ứng 3 nhu cầu: tăng thể tích máu, cung cấp máu nuôi thai nhi và bù lại lượng máu đã mất sau quá trình sinh.
Cơ thể cũng sử dụng chất sắt để tạo ra hemoglobin, chất có vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển oxy đến các tế bào trong cơ thể. Vì vậy, việc đảm bảo cung cấp đủ chất sắt trong chế độ ăn uống hàng ngày là rất quan trọng, đặc biệt là đối với phụ nữ mang thai và cho con bú.
Gây tác động đáng kể đến sự phát triển của thai nhi, thiếu sắt còn có thể gây ra trạng thái mệt mỏi cho mẹ do ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển oxy trong cơ thể mẹ. Do đó, nếu cung cấp thêm sắt thiếu.
Mẹ mang bầu cần được bổ sung đủ chất sắt để tăng cảm giác thích thú. Nếu không đủ chất sắt, mẹ sẽ không có hứng thú ăn và cảm thấy mệt mỏi, ảnh hưởng đến giấc ngủ. Điều này giảm sức đề kháng của mẹ và gây nhiễm trùng. Ảnh hưởng này cũng ảnh hưởng đến sức khỏe của em bé được sinh ra, có thể gặp vấn đề về thiếu máu và thiếu chất sắt giống mẹ, khó đạt được sức khỏe như mong muốn. Hơn nữa, chất sắt còn giúp tăng cảm giác thích thú cho mẹ mang bầu.
Có khoảng 40 – 50% phụ nữ mang bầu bị thiếu sắt theo các số liệu nghiên cứu (biến đổi theo vùng). Riêng kết quả điều tra của Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia cho thấy, 36,8% phụ nữ mang bầu tại Việt Nam thiếu máu và 75% nguyên nhân thiếu máu là do thiếu sắt.
Uống sắt đầy đủ, đúng lượng cần thiết là điều quan trọng của tất cả mẹ bầu nên thực hiện. Sắt là một yếu tố giúp duy trì một thai kỳ an toàn và khỏe mạnh cho cả mẹ bầu và thai nhi. Thiếu sắt sẽ làm tăng nguy cơ sinh non, nhiễm trùng sau sinh, xuất huyết sau sinh, suy nhược cơ thể đối với mẹ. Việc thiếu máu, thiếu sắt là yếu tố nguy cơ của suy dinh dưỡng thai nhi, thai non, nhẹ cân, ảnh hưởng đến sự phát triển thể lực và trí tuệ của trẻ sau này.
Hàm lượng sắt ĐỦ cho bà bầu ở từng giai đoạn là bao nhiêu?
Cụ thể, nhu cầu sắt cần cung cấp khác nhau theo từng giai đoạn: 3 tháng đầu là thời gian thai nhi bắt đầu hình thành, nhu cầu sắt chưa cao, thậm chí còn giảm hơn so với bình thường vì mẹ không bị mất máu do kinh nguyệt. Sau đó, nhu cầu sắt bắt đầu tăng ở 3 tháng giữa thai kỳ và lên cao đỉnh điểm ở giai đoạn 3 tháng cuối.
Cần khoảng 30mg/ngày là lượng sắt thực tế mà phụ nữ mang bầu cần trong giai đoạn 3 tháng đầu khi thai nhi mới hình thành. Nhu cầu sắt tương tự như khi bạn chưa mang bầu và có thể ít hơn do không mất máu trong chu kỳ kinh nguyệt. ★
3 THÁNG TRUNG: Nhu cầu sắt tăng lên cao để đáp ứng sự phát triển của thai nhi. Lượng sắt thực tế mà bà bầu cần trong giai đoạn này khoảng 30 – 60mg/ngày. ★
3 THÁNG CUỐI: Đây là khoảng thời gian mẹ cần cung cấp sắt nhiều nhất để chuẩn bị cho quá trình sinh nở. Mẹ mang bầu nên tự ý bổ sung đủ lượng sắt cần thiết ngay từ những ngày đầu thai kỳ để tăng dự trữ sắt, đảm bảo cơ thể có đủ sắt ở những tháng cuối thai kỳ. Lượng sắt thực tế mẹ bầu cần giai đoạn này cao hơn 60 mg/ngày.
Không phải tất cả lượng sắt bạn bổ sung từ thực phẩm hoặc từ thuốc sẽ được hấp thụ hoàn toàn. Chỉ một số nhỏ khoảng 10-15% sắt được hấp thụ mà thôi. Càng ít lượng sắt cần cung cấp từ thuốc, càng giảm thiểu các tác dụng phụ mà thuốc có thể gây ra cho thai kỳ. Mẹ bầu cần chú ý.
Càng bổ sung liều cao (vượt ngoài mức các chuyên gia khuyến nghị) thì lượng sắt dư thừa không được hấp thu càng tăng và các tác dụng không mong muốn càng cao. Đây cũng là nguyên nhân gây ra các hiện tượng phụ mà mẹ bầu thường gặp như tiêu chảy hoặc táo bón, đi ngoài phân đen, chướng bụng, chán ăn… Chính vì vậy, lượng sắt cần cung cấp luôn được tính toán ở mức cao hơn nhu cầu thực tế của cơ thể. Phần sắt còn lại không được hấp thu sẽ được loại bỏ ra ngoài qua đường tiêu hóa.
Theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), phụ nữ mang thai nên dùng thuốc bổ sung sắt và acid folic 400mcg hàng ngày cho mẹ bầu, và tiếp tục uống cho đến thời điểm sau khi sinh 1 tháng. Liều bổ sung là 60mg sắt. Ngoài ra, cũng nên dùng các thực phẩm có tăng cường sắt và acid folic cho phụ nữ mang thai.
Hướng dẫn bổ sung sắt cho bà bầu dựa theo chế độ ăn
Sắt có nhiều trong thực phẩm, đặc biệt là các thực phẩm có nguồn chất độc động vật như thịt, cá, trứng, gan, tiết… Các loại rau cung cấp sắt đáng chú ý, đặc biệt là các loại rau có màu xanh đậm, cần tây, rau đay, rau dền…
Để bổ sung sắt hiệu quả cần tính toán liều lượng dựa vào chế độ ăn uống hàng ngày của mẹ, tuy nhiên dư thừa sắt cũng gây ảnh hưởng đáng kể tới sức khỏe thai kỳ như táo bón hoặc tiêu chảy, đi ngoài phân đen, khó chịu dạ dày, cản trở quá trình tạo máu của thai nhi… Mặc dù có vai trò quan trọng.
Theo Nhu cầu dinh dưỡng khuyến nghị cho người Việt Nam 2016 – Bộ Y tế, khối lượng sắt mẹ cần cung cấp như sau (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung):.
Cần cung cấp tổng lượng sắt nguyên tố khoảng 27.4mg mỗi ngày nếu chế độ ăn tốt, khẩu phần ăn có lượng thịt cá hơn 90g/ngày hoặc lượng Vitamin C trên 75mg/ngày.
Cần cung cấp tổng lượng sắt nguyên tố/ngày khoảng 41.1mg nếu khẩu phần ăn không đủ, lượng thịt cá dưới 90g/ngày hoặc lượng Vitamin C dưới 75mg/ngày.
Chú ý: Chỉ tăng liều sắt khi bạn bị thiếu máu thiếu sắt do bệnh lý và đang được chỉ định bổ sung sắt đặc biệt của bác sĩ. Mức giới hạn tiêu thụ tối đa là 45mg sắt nguyên tố mỗi ngày.
Cần tính toán thêm sắt ở liều lượng khác nhau tùy thuộc vào chế độ ăn uống cụ thể hàng ngày. Như vậy.
Không phải cứ thiếu máu khi mang thai là do thiếu sắt
“A lô xô” đi mua viên sắt về bổ sung, các bà bầu thường mặc định đổ lỗi do thiếu sắt khi bị thiếu máu. Đây là một sai sót!
Có rất nhiều lý do dẫn đến tình trạng thiếu máu.
Một vòng xoay không kết thúc một cách đáng kể bệnh tật, tuy nhiên nhiều người mang bầu vẫn cho rằng thiếu máu là do thiếu sắt và uống nhiều loại bổ sung càng tốt, dẫn đến tình trạng táo bón, đầy bụng khó tiêu, mất ngon miệng… Vì vậy, không phải tất cả các trường hợp thiếu máu đều do thiếu sắt.
Trước hết, cần xác định chính xác nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu máu của tôi để tìm ra giải pháp phù hợp. Để cải thiện tình trạng thiếu máu một cách nhanh chóng, hiệu quả và đảm bảo an toàn.
Với thai kỳ thông thường, phụ nữ mang thai Việt Nam cần thêm khoảng 27-30mg sắt nguyên tố mỗi ngày (bao gồm cả từ thức ăn và thuốc bổ sung) theo hướng dẫn mới nhất từ Viện Dinh dưỡng Quốc Gia. Chỉ nên bổ sung sắt ở mức cao hơn khi kết quả xét nghiệm máu cho thấy bạn thực sự bị “thiếu máu DO thiếu sắt”.
Để cải thiện tình trạng kém máu cũng như giảm những tác dụng phụ không mong muốn khi bổ sung quá nhiều sắt, thì biện pháp đơn giản và hiệu quả nhất vẫn là tăng cường chất lượng bữa ăn hàng ngày, có lối sống lành mạnh. Hầu hết các trường hợp kém máu nhẹ ở phụ nữ mang thai là do thiếu tổng hòa các chất dinh dưỡng.
Toàn bộ các chất dinh dưỡng này có thể được bà bầu bổ sung thông qua viên bổ tổng hợp. Ngoài ra, sự phát triển và tăng trưởng của thai nhi không chỉ phụ thuộc vào sắt. Sắt chỉ là một nguyên tố vi lượng chiếm ít hơn 0.01% trong cơ thể con người. Còn nhiều thành phần khác có vai trò đặc biệt quan trọng như DHA, EPA, axit folic, iodine, kẽm cùng các vitamin và khoáng chất thiết yếu khác giúp bà bầu khỏe mạnh và thai nhi phát triển tối ưu cả về thể chất và trí tuệ.
Khi nào cần bổ sung sắt liều cao️?
Khi bạn thực sự bị thiếu máu thiếu sắt ở mức bệnh lý (dựa vào kết quả xét nghiệm máu ở 2 chỉ số), bạn chỉ cần bổ sung sắt ở mức độ cao hơn khuyến nghị 27-30mg sắt nguyên tố/ngày (bao gồm từ thức ăn và thuốc bổ sung).
✔ Hồng cầu (Hb) < 11g/dl.
✔ Nồng độ ferritin trong huyết thanh< 30ng/ml.
Cần tuân thủ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ, tùy thuộc vào mức độ thiếu máu thiếu sắt cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định bổ sung sắt liều cao phù hợp. Mẹ cần lúc này.
Bổ sung đầy đủ – toàn bộ dưỡng chất sẽ giúp thai nhi khỏe mạnh, phát triển trí thông minh – thể chất tối đa. Ngoài việc sử dụng sắt theo đúng chỉ định, mẹ bầu có thể kết hợp bổ sung cùng với thuốc bổ tổng hợp để đảm bảo cung cấp đủ các dưỡng chất cần thiết khác như: DHA, EPA, I-ốt, Magie, kẽm, vitamin A.B.C.D.E…
➤ Xem thêm: Cách chọn thuốc sắt tốt, dễ uống và an toàn nhất cho bà bầu năm 2021.
Bé phát triển thông minh vượt trội và mẹ duy trì cân bằng dinh dưỡng ( không thiếu – không thừa ) giúp mẹ bổ sung ĐÚNG – ĐỦ chất dinh dưỡng bằng viên bổ tổng hợp như DHA, EPA, axit folic, iod, kẽm, canxi cùng nhiều vitamin và khoáng chất khác là những thành phần cần thiết cho giai đoạn mang thai. Mặc dù sắt nằm trong số những thành phần cần thiết, nhưng còn nhiều thành phần khác có vai trò đặc biệt quan trọng.
Theo Procarevn.Vn.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!