Sỏi thận là một căn bệnh phổ biến tại nước ta. Bệnh này có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến nhất ở người cao tuổi. Sỏi thận chiếm tới 50% tổng số các bệnh liên quan đến sỏi. Vậy kích thước của sỏi thận cần đạt bao nhiêu mm để coi là nguy hiểm? Bệnh rất dễ tái phát và có thể gây ra nhiều biến chứng, tuy nhiên nguy hiểm nhất là suy thận.
TP.HCM Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Trung tâm Tiết niệu – Thận học được tư vấn chuyên môn bởi BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên. TP.HCM Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Trung tâm Tiết niệu – Thận học được hỗ trợ tư vấn chuyên môn bởi BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên.
Tỷ lệ tự đào thải của sỏi thận như thế nào?
Có tới 70-80% trường hợp sỏi thận mà người bệnh có thể đẩy sỏi ra khỏi cơ thể thông qua đường tiểu. Tuy nhiên, trường hợp đẩy sỏi ra khi đi tiểu bình thường chỉ xảy ra với sỏi thận có kích thước nhỏ. Theo PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Giám đốc trung tâm Trung tâm Tiết niệu Thận học, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, sỏi ngày càng lớn càng có nguy cơ bị mắc kẹt. Thông thường, chỉ những viên sỏi to, có đường kính lớn hơn > 5mm mới có thể bị kẹt và một viên sỏi kích thước có đường kính nhỏ hơn ≤ 5mm có khả năng tự thoát.
Tỷ lệ và khả năng tự loại bỏ của sỏi thận bị tác động bởi hai yếu tố: kích thước sỏi thận và vị trí.
Kích thước sỏi thận
Kích cỡ sỏi thận là yếu tố chủ yếu trong việc quyết định xem sỏi có thể tự tiêu thụ tự nhiên hay không. Thông thường, chúng mất khoảng 31 ngày để di chuyển từ thận, đi qua toàn bộ hệ thống tiết niệu. 80% những viên sỏi có kích cỡ nhỏ hơn < 4mm đều được hệ thống tiết niệu đẩy ra ngoài.
Điều trị cần thiết cho bệnh nhân mới có sỏi thận có kích thước từ 4 – 6mm. Tuy nhiên, khoảng 60% sỏi thận có kích thước này vẫn được loại bỏ một cách tự nhiên. Quá trình này mất trung bình 45 ngày.
Loại bỏ khỏi cơ thể, những viên sỏi có đường kính lớn hơn 6mm thường cần được điều trị y tế. Chỉ có khoảng 20% sỏi có kích thước này có thể loại bỏ một cách tự nhiên. Tuy nhiên, quá trình loại bỏ thường kéo dài rất lâu, có thể mất đến một năm.
Vị trí
48% hạt cát ở phần cuối ống tiểu cầu gần tử cung sẽ tự di chuyển ra khỏi cơ thể khi đi tiểu mà không cần bất kỳ điều trị y tế nào. Nghiên cứu cho thấy rằng khoảng 79% những hạt cát này sẽ tự di chuyển. Những hạt cát nằm ở phần cuối của ống tiểu cầu, gần với tử cung (không phải phần cuối gắn vào thận) có nhiều khả năng tự di chuyển để đào thải ra khỏi cơ thể khi đi tiểu bình thường.
Sỏi thận bao nhiêu mm thì nguy hiểm?
Đặc biệt là những viên sỏi thận ở dưới, người bệnh nên uống đủ nước và thường xuyên vận động để tăng khả năng tự đào thải. Thực hiện nhảy dây là một phương pháp rất hiệu quả để sỏi có thể được loại bỏ.
Sỏi thận mới hình thành chưa gây ra biến chứng, niệu quản rộng rãi, không bị biến dạng và hẹp bẩm sinh… Cơ thể có thể đi tiểu ra sỏi 2-3 mm, thậm chí lên tới 8-9 mm. Bác sĩ có thể giúp bệnh nhân dễ tiểu hơn, bằng cách cho uống nhiều nước và thuốc chống viêm… Để niệu quản không bị tắc nghẽn bởi sỏi.
Bác sĩ có thể gợi ý cho người bệnh sử dụng thuốc làm tăng đường kính ống tiểu để giúp tống sỏi thận ra khỏi cơ thể một cách dễ dàng. Rất nhiều tình huống có thể được điều trị bằng thuốc. Do đó, không phải tất cả các viên sỏi đều cần phải phẫu thuật. Bên cạnh đó,
Kích thước sỏi thận cần phải phẫu thuật?
Nếu cát thận gây viêm nhiễm, tái phát nhiều lần, kích thước thận của người trưởng thành có chiều dài khoảng 12cm. Vì vậy, người bệnh chỉ cần dùng thuốc và uống nhiều nước nếu cát thận nhỏ hơn 5mm. Cát có thể tự tiết ra qua đường tiểu. Cát thận 5 – 7mm cũng không phải là vấn đề lớn, chỉ đáng lo ngại.
Sỏi thận có thể gây nhiễm trùng. Nhiễm trùng cũng có thể dẫn đến sỏi thận. Khi người bị sỏi thận có triệu chứng nhiễm trùng đường tiết niệu, cần phải điều trị đồng thời cả sỏi thận và nhiễm trùng tiết niệu. Điều này sẽ giúp điều trị hoàn toàn tình trạng bệnh.
Dưới lớp da hoặc trong tán sỏi, bệnh nhân có thể được chỉ định sử dụng thuốc trong quá trình điều trị. Tuy nhiên, tình trạng nhiễm trùng cần được điều trị hoàn toàn trước khi tiến hành phẫu thuật tán sỏi cho người bệnh. Vì nếu vẫn còn nhiễm trùng, bác sĩ sẽ không thể thực hiện phẫu thuật tán sỏi. Mặt khác, nếu nhiễm trùng tái phát, nguy cơ tái hình thành sỏi sau khi tán sỏi sẽ là rất cao.
Mổ mở là một phương pháp điều trị thích hợp cho những viên sỏi có kích thước lớn, giúp loại bỏ hoàn toàn viên sỏi. Phương pháp này trước đây được coi là tối ưu, tiết kiệm và kinh tế nhất. Phẫu thuật mổ mở có lợi thế là loại bỏ sạch viên sỏi. Tuy nhiên, hiện nay có nhiều phương pháp phẫu thuật cao cấp để từ từ tán sỏi ra khỏi cơ thể.
Có thể áp dụng phương pháp tiếp cận sỏi ngoại vi nếu sỏi thận có kích thước nhỏ (chỉ 1cm) và là sỏi khó quang, có độ khó quang không quá cứng. Phương pháp này có ưu điểm là ít xâm lấn, không cần nằm viện và chi phí khá rẻ. Đôi khi, sỏi thận có thể không hết sau một lần tiếp cận. Người bệnh có thể cần phải thực hiện tiếp cận sỏi 2-3 lần mới hết.
Khi đá thận đã di chuyển xuống ống tiểu quản gần bàng quang, bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi mềm để đưa lên. Với trường hợp đá thận vẫn còn ở trên cao, bác sĩ có thể sử dụng ống nội soi bán cứng và tia laser tán đá.
Tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, phương pháp nội soi loại bỏ sỏi đang được áp dụng phổ biến nhất để phá sỏi thận. Khi sỏi thận nằm ở vị trí trung thận, bác sĩ sẽ sử dụng máy tán sỏi thận qua da để tạo một lỗ nhỏ trên thận. Phương pháp này có lợi thế là không xâm phạm quá nhiều, không gây đau đớn cho bệnh nhân, ít gây chảy máu và giúp bệnh nhân phục hồi nhanh chóng. Đồng thời, việc sử dụng các màn hình 2D-3D độ phân giải cao giúp bác sĩ có thể xử lý và làm sạch sỏi một cách chính xác ngay tại cơ quan.
Có những phương pháp điều trị nào?
Theo các cách dưới đây, Trung tâm Urology, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh hiện có thể điều trị gần như tất cả các loại sỏi thận bằng những phương pháp điều trị tiên tiến nhất trên toàn cầu.
Tán sỏi bằng sóng xung kích ngoài cơ thể (ESWL)
Gồm quy trình thực hiện khá đơn giản: Bệnh nhân được gây mê toàn thân hoặc tiền mê giảm đau và đặt phần lưng tương ứng vị trí sỏi tiếp xúc với nguồn phát sóng xung kích, kích hoạt sóng ”bắn” xuyên qua da để phá vỡ sỏi thành những mảnh nhỏ có thể di chuyển theo dòng nước tiểu ra ngoài. Phương pháp này giúp điều trị sỏi thận ít xâm lấn, an toàn và hiệu quả. Đồng thời, người bệnh không cần phải mất nhiều thời gian nằm viện.
Phương pháp mổ nội soi lấy sỏi thận qua da
Khi phẫu thuật kết thúc, bác sĩ sẽ đặt một ống dẫn lưu trong thận của bệnh nhân. Bác sĩ sẽ thực hiện thao tác xuyên qua da ở vùng hông lưng vào thận dưới sự hướng dẫn của tia X-quang hoặc siêu âm và theo đường này mở rộng ra tạo thành một đường hầm để có thể đưa một ống quan sát nhỏ vào thận, thực hiện tán vỡ các viên sỏi bằng tia laser, xung hơi hoặc sóng siêu âm.
Phương pháp nội soi tán sỏi bằng ống soi cứng
Phương pháp này có hiệu quả cao nhất với cục sỏi ở vị trí 1/3 giữa và dưới, có tỷ lệ thành công hơn 90%. Quy trình xử lý sỏi bao gồm đặt máy xem trực tiếp dưới sự hướng dẫn của camera vào bàng quang, tiếp cận ống niệu quản, sử dụng sợi dẫn luồn qua miệng niệu quản, đưa máy xem vào niệu quản để tiếp cận sỏi và sử dụng máy laser để xử lý sỏi thành những mảnh nhỏ. Sau đó, bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ lấy sỏi ra hoặc để bệnh nhân tự bài tiết.
Phương pháp nội soi tán sỏi ngược dòng bằng ống soi mềm
Khi thực hiện phương pháp này, các bác sĩ sẽ đưa ống xem tử cung mềm qua đường tiểu lên niệu quản đến bể thận, vào các đài thận và tán vụn sỏi bằng tia laser sau đó lấy ra ngoài. Bằng cách này, chức năng thận được bảo tồn tối đa, bệnh nhân ít đau đớn, vết thương được hạn chế và thời gian nằm viện được rút ngắn.
Tập hợp các chuyên viên chuyên môn hàng đầu, bao gồm chuyên gia về Nội khoa và Ngoại khoa, có kiến thức chuyên sâu, đặc biệt tận tâm, Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Các cây lão thành trong lĩnh vực Tiết niệu Thận học ở Việt Nam bao gồm nhà giáo nhân dân GS.TS.BS Trần Quán Anh và chuyên gia y tế xuất sắc PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên. Cùng với đó, có các chuyên gia y tế xuất sắc khác như TS.BS Nguyễn Thế Trường, BS.CKII Tạ Phương Dung, TS.BS Nguyễn Hoàng Đức, TS.BS Từ Thành Trí Dũng, ThS.BS.CKI Nguyễn Đức Nhuận, BS.CKII Nguyễn Lê Tuyên, ThS.BS Nguyễn Tân Cương, ThS.BS Tạ Ngọc Thạch, BS.CKI Phan Trường Nam…
Người bị bệnh giảm thời gian nằm viện, giảm nguy cơ tái phát, nâng cao chất lượng cuộc sống nhờ các chuyên gia, bác sĩ của Trung tâm luôn tự tin thực hiện các phương pháp mới nhất, phát hiện sớm và điều trị hiệu quả các bệnh về thận và đường tiết niệu.
Tất cả các bệnh về nam khoa, chẩn đoán – điều trị bên trong và bên ngoài; Sửa chữa các khuyết tật về hệ tiết niệu, cắt bỏ tuyến thượng thận; Loại bỏ hoàn toàn bàng quang và thay thế bằng ruột non, cắt bỏ tuyến tiền liệt từ gốc; Loại bỏ u và bảo tồn mô thận, cắt bỏ thận từ gốc; Ghép thận, phẫu thuật nội soi đá thận… Các cuộc phẫu thuật cao cấp; Từ việc thăm khám thông thường đến các dịch vụ kiểm tra và điều trị tất cả các bệnh về hệ tiết niệu, Trung tâm Nephrology nổi bật; Kèm theo các dịch vụ nội trú và dịch vụ 5 sao cao cấp, phòng mổ đạt tiêu chuẩn quốc tế; Với hệ thống máy móc, trang thiết bị hiện đại hàng đầu trong nước và khu vực.
Quý vị có thể hẹn khám và thực hiện phẫu thuật tuyến tiền liệt với các chuyên gia hàng đầu tại Trung tâm Tiết niệu Thận học, Khoa Nam học – Tiết niệu Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thông qua các phương pháp dưới đây:- Đặt lịch hẹn online.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!