ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM

Đông đảo các tầng lớp nhân dân thủ đô mít tinh ủng hộ Tuần lễ Vàng. (Ảnh tư liệu).

Cách mạng là tâm huyết của nhân dân. Tổng hợp và khai thác sức mạnh đoàn kết của nhân dân là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến thành công của mọi cuộc cách mạng. Hơn 80 năm qua, quá trình lãnh đạo cách mạng của Đảng ta đã chứng minh rằng, chúng ta luôn quan tâm đến công tác dân vận, kêu gọi đoàn kết mọi tầng lớp trong xã hội để tạo ra sức mạnh toàn diện, vượt qua khó khăn và từng bước đạt được chiến thắng. Trong số đó, việc kêu gọi toàn dân tham gia “Tuần lễ Vàng” và xây dựng “Quỹ Độc Lập” ngay sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một bài học thực tiễn quan trọng về công tác dân vận, kêu gọi đoàn kết mọi người, khơi dậy tình yêu đất nước và trách nhiệm của mỗi công dân đối với sự tồn vong của quê hương và dân tộc.

Sau khi Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nhân dân Việt Nam đã từ vai trò nô lệ trở thành chủ nhân thực sự của đất nước độc lập. Tuy nhiên, không lâu sau chiến thắng cách mạng, Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phải đối mặt với nhiều khó khăn và thách thức, đặc biệt là về kinh tế và tài chính. Quốc khố gần như trống rỗng, kinh tế suy thoái, thuế chưa được thu, Ngân hàng Đông Dương vẫn nằm trong tay tư bản Pháp, ngân quỹ Chính phủ chỉ còn 1,25 triệu đồng Đông Dương, trong đó có 580 nghìn đồng rách nát đang chờ tiêu huỷ. Ngoài ra, chính phủ còn phải đối mặt với các khoản nợ và tình trạng thất thoát lên đến 564 triệu đồng do tay sai để lại… Tình hình tài chính trở nên khó khăn hơn khi quân Tưởng ép chúng ta sử dụng tiền Quan kim, Quốc tệ. Với tình hình đó, chính quyền cách mạng cần phải nhanh chóng tìm cách đảm bảo tài chính để tạo cơ sở vững chắc cho các nhiệm vụ cách mạng quan trọng tiếp theo.

Đáp ứng yêu cầu của lịch sử, dựa trên sự thừa kế truyền thống đoàn kết của dân tộc, áp dụng tư tưởng sáng tạo, quan điểm chủ nghĩa Mác – Lê nin về sức mạnh của quần chúng và phân tích chính xác xu hướng chính trị của các tầng lớp trong xã hội, Chính phủ và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra chương trình “Tuần lễ Vàng” khuyến khích nhân dân tình nguyện ủng hộ xây dựng “Quỹ Độc Lập”. Đây là một chương trình đúng đắn, thời sự và sáng tạo, mang ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy tình yêu đất nước của mọi người, sự cống hiến tự nguyện của dân tộc đối với độc lập của quốc gia, vượt qua khó khăn và thách thức để tiếp tục chiến thắng lớn.

Trong thư gửi đồng bào toàn quốc nhân dịp “Tuần lễ Vàng”, Hồ Chủ Tịch nhấn mạnh rằng để củng cố nền tự do độc lập, chúng ta cần sự hy sinh và phấn đấu của toàn bộ quốc dân, đặc biệt là những người giàu có. Điều này cho thấy đối tượng mà Đảng và Chính phủ cách mạng nhắm đến trong “Tuần lễ Vàng” là toàn bộ quốc dân, những người có trách nhiệm với vận mệnh dân tộc, đặc biệt là những nhà giàu, các nhà tư sản yêu nước và những điền chủ có tinh thần cách mạng. Đây là sự cụ thể hóa quan điểm về lực lượng cách mạng của Đảng trong một thời kỳ lịch sử đặc biệt khó khăn. Chủ trương này cũng có ý nghĩa quan trọng trong việc khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân lao động, đồng thời đoàn kết cùng chính quyền cách mạng non trẻ để vượt qua khó khăn. Với chủ trương trên, Đảng cũng đã tạo điều kiện cho các nhà tư sản yêu nước và những người giàu có trong xã hội có thể ủng hộ và giúp đỡ cách mạng. Điều này không chỉ tạo niềm tin vào chính quyền mới mà còn tiêu diệt những lời nói chia rẽ và xuyên tạc từ các thế lực phản động và tay sai.

Thực tế lịch sử cho thấy, “Tuần Lễ Vàng” đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Trong khoảng thời gian từ ngày 17-24/9/1945, nhờ sự hưởng ứng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, người dân trên khắp cả nước đã đóng góp một lượng lớn vàng, bạc và tiền Đông Dương cho “Quỹ Độc Lập”. Ở Đồng Văn, Hà Giang, Vua Mèo Vương Chí Xình đã đóng góp 9 cân vàng và 2,2 triệu đồng bạc trắng. Tại Huế, Nam Phương Hoàng Hậu, vợ của cựu hoàng Bảo Đại, đã đóng góp hàng chục chiếc nhẫn, hoa tai và vòng vàng quý, khuyến khích người dân Huế đóng góp 420 lạng vàng. Bà Thềm, công chúa Chăm ở Ninh Thuận, đã đóng góp 1 mũ vàng, 1 quả na, 1 quả khế, 1 nải chuối vàng và một chiếc mục vàng của dòng họ vua Chăm… Có thể nói, thông qua chiến dịch tuyên truyền, “Tuần Lễ Vàng” đã thu hút sự tham gia tích cực của người dân ở cả ba miền Bắc, Trung và Nam. Không chỉ có người giàu mà cả những gia đình khó khăn cũng tham gia đóng góp cho việc xây dựng “Quỹ Độc Lập”, dù chỉ là bằng việc đóng góp đôi bông tai hay một vài con bò… Ông Nguyễn Văn Bằng, 83 tuổi, ở xã Vân Từ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, vẫn nhớ rõ không khí sôi nổi trong những ngày giữa tháng 9/1945, khi mẹ và bà nội ông đã đóng góp đôi bông tai và hai chiếc vòng vàng “hồi môn” cho chính quyền cách mạng. Kết quả là “chỉ trong một thời gian ngắn, người dân cả nước đã đóng góp được 20 triệu tiền đồng và 370 kilôgam vàng”. Theo các nhà nghiên cứu, với giá vàng là 400 đồng/lạng vào thời điểm đó, số tiền 20 triệu đồng tương đương với 50.000 lạng (khoảng 1923 kg), tổng cộng là 2.293 kg hoặc 59.618 lạng (theo giá hiện nay tương đương trên 3.000 tỉ đồng). Điểm đáng chú ý là phong trào “Tuần Lễ Vàng” đã thu hút sự tham gia tích cực của nhiều nhà tư sản yêu nước. Ông Đỗ Đình Thiện và vợ đã đóng góp 86 lạng vàng, 200 tấn thóc, 1.000 con bò và 40.000 đồng Đông Dương. Gia đình ông Trịnh Văn Bô và bà Hoàng Minh Hồ ở Hà Nội đã đóng góp 500 cây vàng và đã kêu gọi được 4.000 lạng vàng… Đáng chú ý là trước Cách mạng Tháng Tám, theo lời kêu gọi của Việt Minh, ông bà Trịnh Văn Bô đã đóng góp 50.000 đồng Đông Dương (tương đương 125 lạng vàng) và đã may hàng chục bộ quần áo complê cho cán bộ mặc trong ngày Quốc khánh 2/9/1945.

Những thành quả thu được từ “Tuần lễ Vàng” cuối mùa thu Ất Dậu 1945 không chỉ có ý nghĩa lớn về tài chính mà còn mang ý nghĩa chính trị sâu sắc. Số tiền và vàng được nhân dân cả nước ủng hộ cho “Quỹ Độc Lập” đã đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Đảng và Chính quyền cách mạng vượt qua khó khăn và tiến tới các nhiệm vụ cách mạng tiếp theo. Đồng thời, đây cũng là cơ sở để chúng ta phát hành đồng tiền Việt Nam vào cuối tháng 1/1946, bước đầu xây dựng một nền tiền tệ độc lập. Những thành quả này còn góp phần quan trọng trong việc nâng cao uy tín của chính quyền cách mạng và khơi dậy tinh thần yêu nước của mọi giai cấp, tầng lớp trong xã hội. Đúng như lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Tuần lễ vàng sẽ tỏ cho toàn quốc biết: Trong khi các chiến sĩ đang hy sinh để bảo vệ tự do và độc lập của nước, thì người dân ở hậu phương, đặc biệt là những người giàu có, cũng có thể hy sinh vàng để phụng sự Tổ quốc”. Đây thực sự là một bài học quý báu về sự đoàn kết và vai trò của quần chúng nhân dân, đặc biệt là trong những thời điểm khó khăn của cách mạng. Mỗi lượng vàng và từng đồng bạc Đông Dương lúc đó đều thể hiện tinh thần yêu nước và trách nhiệm của công dân đối với vận mệnh quốc gia và dân tộc.

Phát huy bài học từ “Tuần lễ Vàng” và “Quỹ Độc Lập”, chúng ta học được từ Bác rằng “Việc dân vận rất quan trọng. Dân vận kém thì việc gì cũng kém. Dân vận khéo thì việc gì cũng thành công”(4). Trong những năm qua, Đảng và Nhà nước của chúng ta đã luôn chú trọng thực hiện công tác dân vận hiệu quả, vận động quần chúng; từ đó, chúng ta đã tận dụng tốt sức mạnh của nhân dân và sức mạnh của đại đoàn kết toàn dân để thực hiện các nhiệm vụ cách mạng. Trong tình hình mới gần đây, Đảng đã thường xuyên đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện công tác dân vận, vận động quần chúng. Đặc biệt, Hội nghị Trung ương 8 (khóa XII) đã thông qua quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là các Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Ban Bí thư, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương. Điều này là cơ sở để chúng ta tận dụng trách nhiệm của cán bộ, đảng viên để làm gương cho quần chúng. Vì như Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhấn mạnh: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”(5), dù tuyên truyền có hay đến đâu nhưng nếu không thấy cán bộ, đảng viên nêu gương, không thấy hành động đi trước, làm trước của cán bộ, đảng viên thì người dân cũng không làm theo; khi đó, công tác dân vận sẽ không đạt được mục đích, hiệu quả. Cách vận động quần chúng hiệu quả nhất là đề cao vai trò nêu gương của cán bộ, đảng viên. Và khi quần chúng đã tin, đã đồng lòng theo Đảng, theo cách mạng thì sẽ tạo thành sức mạnh vô song, làm nên những chiến công hiển hách, những thành tựu kỳ diệu trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Gần 75 năm đã trôi qua kể từ mùa Thu năm 1945, nhưng bài học về công tác dân vận, vận động quần chúng của “Tuần lễ Vàng” và “Quỹ Độc Lập” vẫn còn giữ được giá trị thực tiễn. Trước tình hình hiện nay, các thế lực thù địch luôn cố gắng phá hoại sự đoàn kết của toàn dân, chia rẽ Đảng-Dân và các tầng lớp trong xã hội… Nhằm chống phá sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Vì vậy, công tác dân vận, vận động quần chúng càng cần được quan tâm đặc biệt. Các cấp, các ngành cần tiếp tục thấu hiểu sâu sắc quan điểm, chủ trương của Đảng về công tác dân vận, vận động quần chúng nhất là Nghị quyết Trung ương 7 (Khóa XI) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác dân vận trong tình hình mới”; đồng thời, nắm bắt và giải quyết kịp thời những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng của quần chúng, từ đó tạo sự đồng thuận, nhất trí cao trong toàn xã hội. Hơn nữa, trước những biến động, khó khăn của nền kinh tế thế giới và tình hình kinh tế trong nước hiện nay, càng cần phát huy tốt bài học về công tác dân vận, vận động quần chúng trong “Tuần lễ Vàng” và “Quỹ Độc Lập” để toàn dân cùng đoàn kết, đồng thuận góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội; xây dựng nước Việt Nam phồn vinh, mạnh mẽ và giàu có.

Chú thích:.

(1), (3) “Thư gửi đồng bào toàn quốc nhân dịp ‘Tuần lễ vàng’ ngày 17/9/1845. Tác giả Hồ Chí Minh, xuất bản tại Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, năm 2011, trang 4, trang 16.”

Bộ sách “Hồ Chí Minh: Toàn tập” có 4 tập với tổng cộng 600 trang.

Hồ Chí Minh: Toàn bộ tác phẩm, Số điện thoại đường dây, tập 5, Trang 234.

Cuốn sách “Hồ Chí Minh: Toàn tập” có số điện thoại 5, thuộc tập 1, trang 284.