Cây cơm nguội phân bố rộng rãi trên toàn quốc, là một loại cây thuốc Đông y có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe con người. Tên thông thường là Cơm nguội hay Cơm nguội năm cạnh, tên khoa học là Ardisia quinquegona Blume thuộc họ Đơn nem – Myrsinaceae. Chúng ta hãy cùng khám phá bài viết dưới đây.
Mô tả dược liệu
Hình thái của cây
Cây nhỏ có chiều cao 1,5m, có nhiều nhánh và bề mặt rất nhẵn mịn, chỉ trừ các phần non. Nhánh của cây khá mềm mại.
Lá có hình dạng thuôn như mũi mác, góc ở gốc, mũi ngắn và có thể nhọn hoặc tù ở đầu. Mép của lá là phẳng và có hình dạng lượn sóng nhẹ, mỏng như giấy hoặc gần như dạng màng. Chiều dài của lá dao động từ 5 đến 12cm, rộng từ 1 đến 2,5cm.
Hoa có màu hồng, được sắp xếp gần nhau thành tán, khoảng từ 2 đến 12 hoa trên một trục chính nhỏ, có chiều dài khoảng 2,5cm, nằm ở gần nách của lá.
Hình cầu có đường kính khoảng 4mm, có mũi cứng và 5 cạnh dọc lớn, nhỏ dần khi chín, có màu đen.
Khu vực phân bố
Loài này được tìm thấy ở nhiều quốc gia như Trung Quốc, Malaysia, Indonesia và Việt Nam. Ở Việt Nam, loài này phân bố từ Lào Cai, Lạng Sơn, Bắc Thái, Quảng Ninh, Vĩnh Phú, Hà Tây, Ninh Bình tới Nghệ An và Gia Lai.
Bộ phận dùng
Quả – Quinquegonae Ardisiae Folium.
Thành phần hoá học
Trong 100 g lá non Cơm nguội, ta có một số thành phần chính như sau:
Tính chất dược lý
Nước xanh của lá và cành Cơm nguội có khả năng kháng khuẩn mạnh, có thể ngăn chặn sự phát triển của nhiều vi khuẩn trong ruột và trên da.
Sau khi sinh, phụ nữ có thể trải qua tác dụng kháng viêm, giảm đau và làm giảm trục huyết ứ.
Lá cây được nghiên cứu để hỗ trợ trong việc điều trị bệnh ung thư đường tiêu hoá, ung thư dạ dày, viêm gan truyền nhiễm, viêm phổi, viêm hầu họng và trẻ em cam tích. Ngoài ra, lá cây cũng được sử dụng để trị mụn nhọt và lở ngứa. Ở Ấn Độ, lá cây được ép để làm thuốc trị loét.
Năm 1963, việc áp dụng phương pháp chữa trị cho phụ nữ mắc bệnh khí hư do trùng roi âm đạo (Trichomonas vaginalis) và tiêu chảy do trùng roi (Trichomonas) đã mang lại nhiều triển vọng và có độc tính rất thấp. Bên cạnh khả năng diệt ký sinh trùng nhanh chóng, phương pháp này không gây cương tụ, không gây rát âm đạo và có tỷ lệ khỏi bệnh tương đối cao (72%).
Công dụng và liều dùng
Cơm nguội có một hương vị mát mẻ, với một chút cay cay và chát chát.
Công dụng
Cơm nguội mát làm dịu nhiệt, giảm đau, kích thích tuần hoàn máu, xử lý tiêu thụ, loại bỏ chất độc.
Chức năng: Điều trị các bệnh ho dai dẳng, viêm gan do virus, mề đay gây ngứa, đau nhức xương khớp, chữa kiết lỵ tiêu chảy.
Cây Cơm nguội thường được sử dụng để điều trị viêm da, mụn nhọt, và đắp lên các vết thương để sát trùng, rút mủ, hạn chế áp xe. Ở Ấn Độ, nước sắc lá cây Cơm nguội còn được dùng để chữa tiêu chảy, kiết lị, chóng mặt, và chân tay run.
Liều dùng
Có thể sử dụng cơm nguội để dùng trong hoặc thoa ngoài, có thể sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp với các loại thuốc khác.
Liều dùng có thể thay đổi tùy thuộc vào đơn thuốc và chỉ định của bác sĩ.
Bài thuốc kinh nghiệm
Tiêu chảy, lỵ
Cách sử dụng lá Cơm nguội khoảng 40 – 60 g làm như sau: rửa lá sạch, sắc lấy nước và dùng uống. Chia thành 2 – 3 lần trong ngày.
Có thể sử dụng lá Cơm nguội, rau Sam, mỗi loại 20 g, để nấu thành canh và ăn mỗi ngày khoảng 1 – 2 lần.
Phong tê thấp, xương khớp đau nhức
Sử dụng khoảng 12 gam vỏ thân và lá cơm nguội, rang vàng, 12 gam dây đau xương, 12 gam thổ phục linh, chiết thành thuốc, chia thành 2-3 phần dùng trong ngày. Mỗi ngày sử dụng một loạt thuốc, liên tục trong 10-15 ngày.
Bạch đới, khí hư
Cách sử dụng lá Cơm nguội khoảng 50 – 80 g là sắc lấy nước dùng uống hàng ngày. Bên cạnh đó, có thể nấu nước từ lá và pha thêm phèn chua để dùng ngâm rửa mỗi ngày.
Bệnh chàm, nước ăn tay chân
Sử dụng một số lá Cơm nguội vừa đủ để nấu thành nước, sau đó dùng để ngâm rửa vùng da bệnh.
Viêm nhiễm ngoài da, mề đay mẩn ngứa
Cách sử dụng lá Cơm nguội và Nghể răm tương đương, lấy nước từ lá và sử dụng làm nước tắm. Bã lá có thể được áp dụng lên vùng da bị tổn thương.
Viêm gan
Lá cây Cơm nguội 20 g, Diệp hạ châu (Chó đẻ răng cưa) 20 g, Cam thảo đất 16 g, Rau má khô 12 g được sắc lấy nước, chia thành 2 – 3 lần dùng uống trong ngày. Mỗi ngày uống một thang thuốc.
Phụ nữ mới sinh con
Sử dụng 20g Cây Cơm nguội, 30g cây Dủ dẻ, 30g Ngũ gia bì gai (hay cây Chân chim), 20g lá Gai, 30g cây Mua. Cắt nhỏ các loại dược liệu, sau đó sắc cùng 2 lít nước, để khi còn 1 lít thì dùng uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong khoảng thời gian 15 – 30 ngày.
Ho dai dẳng không dứt
Sử dụng cây Cơm nguội và cây thuốc dòi, mỗi vị 20g. Trần bì (vỏ quýt) 2 cái, Cam thảo 8g (hoặc cam thảo đất 12g), sắc với 1 lít nước. Uống trong ngày khi còn phân nửa. Sử dụng liên tục trong 3 ngày để cải thiện triệu chứng.
Hỗ trợ điều trị ung thư dạ dày, ung thư thực quản
Mỗi ngày, hãy sử dụng 60 gram lá Cơm nguội để lấy nước dùng uống.
Hỗ trợ điều trị chấn thương do té ngã
Mỗi ngày, hãy sử dụng một lượng lá Cơm nguội đầy đủ, một củ gừng tươi và một muỗng muối trắng. Rửa sạch và giã nát các nguyên liệu, sau đó đặt lên vết thương và băng lại. Hãy thay băng một lần mỗi ngày.
Kiêng kị
Cây cơm nguội có thể được sử dụng để điều trị chấn thương, khí hư, chàm, viêm nhiễm ngoài da, mề đay,.. Tuy nhiên, quý độc giả cần tham vấn bác sĩ trước khi sử dụng để tránh tác dụng không mong muốn.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!