Cách tính cân nặng thai nhi theo từng tuần: Bảng cân nặng WHO 2022

Bảng cân nặng thai nhi chuẩn theo tuần tuổi là thước đo mẹ bầu tham khảo để biết tổng quan sự phát triển của con khi ở trong bụng mẹ. Công thức tính cân nặng thai nhi: trọng lượng thai nhi (g)= [ (chu vi bụng (cm) + chiều cao tử cung (cm) ) x 100]/4. Tăng cân nặng thai nhi trong quá trình mang thai hiệu quả bằng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung vitamin, uống đủ nước, nghỉ ngơi đầy đủ, giữ tinh thần lạc quan và thăm khám thai định kỳ.

1. Bảng cân nặng và chiều cao của thai nhi theo từng tuần tuổi chuẩn quốc tế

Mẹ bầu cần nắm được 2 thông số quan trọng trong bảng cân nặng thai nhi theo tuần đó là cân nặng và chiều cao của bé. Cùng với sự đối chiếu kết quả siêu âm và tư vấn của bác sĩ, so sánh với những số liệu mẹ có thể biết được sự phát triển của thai nhi là đạt chuẩn hay không. Đồng thời, mẹ cũng nắm được có cần điều chỉnh các chế độ dinh dưỡng hay sinh hoạt của bản thân không?

Từ tuần thai đầu tiên đến tuần thứ 7, khi siêu âm mẹ chỉ thấy như một chấm nhỏ trên màn hình. Do đó, cân nặng và chiều dài của bé thường được bắt đầu ghi nhận từ tuần thứ 8.

Mẹ có thể tham khảo bảng cân nặng thai nhi theo tiêu chuẩn của tổ chức y tế thế giới WHO dưới đây để nắm bắt được sự phát triển của bé trong từng giai đoạn của thai kỳ.

Tuổi thai (tuần)Chiều dàiCân nặngTuần thứ 81,6 cmKhoảng 1- 10 gamTuần thứ 92,3 cmKhoảng 1- 10 gamTuần thứ 103,1 cmKhoảng 1- 10 gamTuần thứ 114,1 cmKhoảng 50 – 70 gamTuần thứ 125,4 cmKhoảng 50 – 70 gamTuần thứ 137,4 cmKhoảng 50 – 70 gamTuần thứ 148,7 cmKhoảng 50 – 70 gamTuần thứ 1510,1 cm70 gamTuần thứ 1611,6 cm100 gamTuần thứ 1713,0 cm140 gamTuần thứ 1814,2 cm190 gamTuần thứ 1915,3 cm240 gamTuần thứ 2016,4 cm300 gamTuần thứ 2125,6 cm360 gamTuần thứ 2227,8 cm430 gamTuần thứ 2328,9 cm501 gamTuần thứ 2430,0 cm600 gamTuần thứ 2534,6 cm660 gamTuần thứ 2635,6 cm760 gamTuần thứ 2736,6 cm875 gamTuần thứ 2837,6 cm1005 gamTuần thứ 2938,6 cm1153 gamTuần thứ 3039,9 cm1319 gamTuần thứ 3141,1 cm1502 gamTuần thứ 3242,4 cm1702 gamTuần thứ 3343,7 cm1918 gamTuần thứ 3445,0 cm2146 gamTuần thứ 3546,2 cm2383 gamTuần thứ 3647,4 cm2622 gamTuần thứ 3748,6 cm2859 gamTuần thứ 3849,8 cm3083 gamTuần thứ 3950,7 cm3288 gamTuần thứ 40 51,2 cm3462 gam

Bảng cân nặng và chiều cao của thai nhi theo tuần chỉ mang tính chất tham khảo, đây không phải là con số áp dụng bắt buộc và tuyệt đối với mọi trường hợp. Do đó, mẹ bầu không nên quá lo lắng nếu bé yêu của mình có sự chênh lệch nhỏ với bảng thông số.

2. Quá trình phát triển thai nhi qua từng tuần tuổi

2.1 Ở tam cá nguyệt đầu tiên(0-13 tuần)

– Tuần 4-5

+ Trứng và tinh trùng đã hợp nhất và tạo ra phôi nang, đây được gọi là “thời kỳ phôi thai”.

+ Các phôi nang được cấy vào niêm mạc tử cung.

+ Hình thành nhau thai, nhiệm vụ của nhau thai là cung cấp oxy, chất dinh dưỡng cho em bé phát triển, đồng thời loại bỏ chất thải từ máu của em bé thông qua dây rốn.

+ Các tế bào máu, tế bào thần kinh và tế bào thận đều phát triển.

+ Phôi phát triển nhanh chóng, các đặc điểm bên ngoài của em bé bắt đầu hình thành.

+ Các bộ phận như tim, não, tủy sống của thai nhi bắt đầu phát triển.

+ Bắt đầu hình thành đường tiêu hóa của bé.

+ Trong thời gian, em bé có nguy cơ bị tổn thương nhiều nhất từ những yếu tố có thể gây dị tật bẩm sinh. Điều bao gồm việc sử dụng một số loại thuốc, ma túy tổng hợp bất hợp pháp, rượu mạnh, nhiễm trùng như rubella và các yếu tố khác.

– Tuần 6-7

+ Cánh tay và chồi chân của thai nhi bắt đầu phát triển

+ Não của bé cũng hình thành với 5 khu vực khác nhau. Có thể nhìn thấy một số dây thần kinh sọ.

+ Bắt đầu hình thành bộ phận tai và mắt.

+ Mô phát triển thành cột sống và các xương khác.

+ Trái tim của em bé tiếp tục phát triển và đập theo nhịp đều đặn. Thông qua siêu âm âm đạo có thể nhìn thấy.

+ Máu được bơm qua các mạch chính.

– Tuần 8

+ Hệ thống tất cả các cơ quan của cơ thể thai nhi được đưa ra và tiếp tục phát triển.

+ Tay và chân của thai nhi đã dài ra.

+ Tay, chân của bé bắt đầu hình thành, trông giống như những mái chèo nhỏ.

+ Não thai nhi tiếp tục có những bước phát triển.

+ Bắt đầu hình thành phổi.

– Tuần 9

+ Núm vú và các nang lông đang được hình thành.

+ Cánh tay và khuỷu tay có những bước phát triển hoàn thiện hơn.

+ Có thể nhìn thấy ngón chân của em bé.

+ Bắt đầu phát triển tất các các cơ quan thiết yếu của bé.

– Tuần 10

+ Mí mắt của thai nhi đã phát triển hơn và có thể khép lại.

+ Hình thành tai ngoài.

+ Khuôn mặt của bé có những đặc điểm khác biệt hơn.

+ Ruột xoay.

+ Em bé của bạn không còn là phôi thai vào cuối tuần thứ 10 nữa. Bây giờ, nó đã là một bào thai, bước vào giai đoạn phát triển cho đến khi sinh.

– Tuần 11-13

+ Mí mắt của thai nhi khép lại và sẽ không mở lại cho đến tuần thứ 28 của thai kỳ.

+ Khuôn mặt của em bé được định hình tốt hơn.

+ Sự xuất hiện của móng chân và móng tay.

+ Chân tay dài và mảnh.

+ Xuất hiện bộ phận sinh dục.

+ Gan của thai nhi đang tạo ra các tế bào hồng cầu.

+ Kích thước đầu lớn- khoảng một nửa kích thước của thai nhi.

+ Con nhỏ của bạn bây giờ đã to bằng một nắm tay.

+ Chồi răng của bé xuất hiện.

2.1 Ở tam cá nguyệt hai (14-27 tuần)

– Tuần 14-18

+ Ở giai đoạn da của bé gần như trong suốt.

+ Đầu em bé xuất hiện tóc mịn.

+ Xương và mô cơ tiếp tục phát triển, xương trở nên cứng hơn.

+ Bé bắt đầu có những cử động nhẹ và căng ra.

+ Tuyến tụy và gan sản xuất dịch tiết.

+ Con nhỏ của bạn bắt đầu chuyển động mút.

– Tuần 19-21

+ Em bé đã có thể nghe thấy.

+ Bé hoạt động nhiều hơn, nổi xung quanh và tiếp tục di chuyển.

+ Bụng dưới của mẹ có sự rung động và mẹ đã có thể cảm thấy những cử động đầu tiên.

– Tuần 22

+ Cơ thể của bé được lông tơ bao phủ toàn bộ.

+ Meconium – nhu động ruột đầu tiên của em bé xuất hiện ở trong đường ruột.

+ Lông mi xuất hiện cùng với lông mày.

+ Bé năng động hơn và các cơ bắp phát triển.

+ Sự di chuyển của em bé được người mẹ cảm nhận thấy.

+ Thông qua ống nghe có thể nghe thấy nhịp tim của bé.

+ Móng tay mọc đến tận cùng ngón tay của em bé.

– Tuần 23-25

+ Các tế bào máu được tủy xương tạo ra.

+ Đường hô hấp dưới ở phổi bé phát triển.

+ Chất bé bắt đầu được lưu trữ

– Tuần 26

+ Lông mi và lông mày được hình thành tốt.

+ Tất cả các bộ phận trên cơ thể của bé được phát triển.

+ Khi có tiếng ồn lớn, em bé của bạn có thể giật mình, giác quan của thai nhi phát triển.

+ Hình thành dấu chân và dấu vân tay.

+ Hình thành túi khí trong phổi của em bé nhưng phổi vẫn chưa sẵn sàng hoạt động ở bên ngoài tử cung.

2.3 Ở tam cá nguyệt ba (28-40 tuần)

– Tuần 27-30

+ Não bé có những bước phát triển vượt trội.

+ Hệ thống thần kinh phát triển đủ để kiểm soát một số chức năng của cơ thể.

+ Mí mắt có thể đóng mở linh hoạt.

+ Hệ thống hô hấp chưa trưởng thành nhưng có thể tạo ra một số hoạt chất bề mặt. Chất sẽ giúp túi khí lấp đầy không khí.

– Tuần 31-34

– Em bé phát triển nhanh chóng và chất béo tăng nhiều.

+ Xuất hiện nhịp thở nhưng phổi của bé chưa trưởng thành hoàn toàn.

+ Xương bé phát triển hoàn chỉnh nhưng vẫn chưa cứng cáp.

+ Cơ thể của em bé bắt đầu lưu trữ canxi, sắt và phốt pho.

– Tuần 35-37

+ Bé nặng khoảng 2,5 kg.

+ Em bé tiếp tục tăng cân nhưng có lẽ sẽ không lâu nữa.

+ Da đã phẳng hơn các dạng mỡ dưới da.

+ Bé có kiểu ngủ nhất định.

+ Tim và mạch máu nhỏ của em bé đã hoàn thiện.

+ Cơ bắp và xương phát triển đầy đủ.

– Tuần 38-40

+ Lông tơ đã biến mất, ngoại trừ trên vai và cánh tay.

+ Móng tay có thể dài ra ngoài tầm tay.

+ Trên cả hai giới đều có sự xuất hiện của nụ vú nhỏ.

+ Đầu tóc đã dày và thô hơn.

+ Thai nhi di chuyển vào vị trí để sinh và đầu được hạ xuống xương chậu của mẹ. Thai phụ có thể chuyển dạ bất cứ lúc nào tính từ điểm .

3. Các yếu tố tác động trực tiếp tới sự phát triển của bé yêu

Cân nặng của thai nhi bị tác động trực tiếp bởi nhiều yếu tố, có thể kể đến như sau:

3.1 Huyết áp cao

Đa số các mẹ bị huyết áp cao khi mang thai khi sinh ra em bé đều có cân nặng thấp. Lý do vì huyết áp cao ở người mẹ cản trở việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi. Huyết áp cao cũng dễ dẫn đến sinh non và những đứa trẻ sinh ra sớm thường nhỏ hơn những đứa trẻ sinh đúng ngày.

Cả 2 trường hợp huyết áp thai kỳ (huyết áp cao phát triển trong thai kỳ) và huyết áp cao mãn tính (tồn tại trước khi mang thai) đều có liên quan đến cân nặng khi sinh. Nếu chị em có tiền sử huyết áp cao, hãy trao đổi với bác sĩ để kiểm soát trong thai kỳ.

3.2 Bệnh tiểu đường

Nếu một người mẹ bị tiểu đường khả năng sinh con năng cân rất dễ xảy ra, đặc biệt là nếu không kiểm soát tốt lượng đường trong máu của người mẹ trong suốt thai kỳ.

Khi đó, lượng đường bổ sung trong máu của mẹ truyền qua nhau thai sang con. Em bé sẽ nhận được nhiều dinh dưỡng hơn nhu cầu của mình và cân nặng đạt được lớn hơn bình thường.

Thực tế, bệnh tiểu đường có thể di truyền các gen liên quan đến căn bệnh góp phần làm giảm cân nặng của trẻ khi sinh bằng cách giảm tác dụng của insulin đối với sự phát triển của em bé trong bụng.

3.3 Bệnh tim

Phụ nữ mắc bệnh tim nhiều khả năng sinh em bé nhẹ cân. Đó là bởi vì bệnh tim cản trở khả năng đưa chất dinh dưỡng và bơm máu của oxy đến tim của bé thông qua nhau thai.

3.4 Hen suyễn

Khi mẹ bầu bị hen suyễn nếu không được kiểm soát tốt có thể sinh con bị nhẹ cân. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những phụ nữ có triệu chứng hen hằng ngày hoặc thở kém, nhiều khả năng sinh con nhẹ cân hơn so với những phụ nữ mắc bệnh nhưng được kiểm soát tốt.

3.5 Bệnh thận

Ở những mẹ mắc bệnh thận, cân nặng của trẻ khi sinh ra sẽ bị ảnh hưởng. Nếu mẹ bị bệnh thận nhẹ và không gặp các vấn đề sức khỏe khác thì em bé có khả năng khỏe mạnh. Bệnh thận vừa hoặc nặng sẽ làm tăng nguy cơ sinh non và trẻ nhẹ cân.

3.6 Lupus ban đỏ

Lupus rất phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh để, đây là một bệnh tự miễn mãn tính, làm tăng nguy cơ thai nhi chậm phát triển trong tử cung (IURG) và nhẹ cân. Nguy cơ đó sẽ tăng lên nếu người mẹ dùng thuốc steroid hoặc bị cao huyết áp.

Phụ nữ mang thai bị lupus ban đỏ có thể phải trải qua nhiều lần siêu âm trong lúc mang thai để theo dõi sự phát triển của thai nhi.

3.7 Thiếu máu

Số lượng hồng cầu thấp hoặc thiếu máu ở người mẹ sẽ làm tăng nguy cơ sinh con nhẹ cân. Điều có thể do các tế bào hồng cầu chịu trách nhiệm mang chất dinh dưỡng và oxy đi khắp cơ thể.

Loại thiếu máu phổ biến nhất ở thai phụ đó là thiếu máu do thiếu sắc và có thể dễ dàng cải thiện tình trạng bằng cách bổ sung sắt. Đó là lý do vì sao trước khi sinh cần bổ sung các vitamin chứa sắt. Đảm bảo các bà mẹ có đủ chất sắt để chắc chắn rằng em bé sinh ra có cân nặng đạt chuẩn và khỏe mạnh.

3.8 Yếu tố di truyền

Cân nặng của thai phụ có ảnh hưởng lớn đến cân nặng của em bé khi sinh. Tùy vào mỗi nước, mỗi dân tộc khác nhau mà chỉ số cân nặng của thai nhi phụ thuộc vào yếu tố cũng khác nhau.

3.9 Số lượng thai nhi

Chỉ số cân nặng của thai nhi cũng có ảnh hưởng từ số lượng thai. Hầu hết những trường hợp sinh đôi hay sinh ba đều có cân nặng thấp hơn trẻ sinh đơn.

3.10 Sinh non

Những em bé sinh non, chưa phát triển đầy đủ trong bụng mẹ thường sinh ra nhẹ cân. Nguyên nhân là do trong giai đoạn cuối thai kỳ em bé mới tăng cân mạnh.

3.11 Thứ tự sinh con

So với con thứ, con đầu lòng thường nhẹ cân hơn. Nếu khoảng cách giữa 2 lần sinh quá ngắn thì con thứ lại nhẹ cân hơn con đầu.

4. Thai nhi phát triển lớn hơn hoặc nhỏ hơn so với tuổi có ảnh hưởng gì không

Dựa vào bảng cân nặng thai nhi theo từng tuần mẹ sẽ biết được em bé trong bụng đang phát triển như thế nào. Dưới đây là những ảnh hưởng của thai nhi trong từng trường hợp cụ thể:

4.1 Trường hợp thai nhi phát triển lớn hơn so với tuổi

Khi chiều dài của thai nhi được đo dài hơn so với mức bình thường của tuổi thai khoảng 3cm thì có nghĩa bé đang phát triển lớn hơn so với tuổi. Bác sĩ sẽ tiến hành siêu âm và kiểm tra chi tiết để xác định nguyên nhân.

– Ảnh hưởng đến mẹ bầu: Ở những tháng cuối thai kỳ, thai nhi thừa cân sẽ khiến mẹ thấy khó ngủ. Chúng cũng gây khó khăn cho mẹ trong quá trình sinh con và chuyển dạ.

Thậm chí, có nhiều trường hợp đường sinh dục của mẹ bị tổn thương, nặng hơn là vỡ tử cung trong quá trình sinh nở.

– Ảnh hưởng đến thai nhi: Nếu thai nhi phát triển lớn hơn tuổi thai sẽ bị thừa cân và đối diện với một số nguy cơ như suy tim, thân nhiệt hạ, suy tuần hoàn, suy hô hấp, tiểu đường, bệnh về đường tiêu hóa hay ung thư…

Đặc biệt, nếu sau khi sinh mẹ không điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý thì trẻ dễ bị béo phì, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tâm lý.

4.2 Trường hợp thai nhi phát triển nhỏ hơn so với tuổi

Nếu chiều dài của thai nhi ngắn hơn chiều dài trung bình của từng tuần thai 3cm thì bác sĩ cần thực hiện thăm khám và xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân.

– Ảnh hưởng với mẹ bầu: Khi cân nặng của thai nhi nhỏ hơn tuổi thai thì có thể đây là dấu hiệu cảnh báo các mẹ đang bị suy nhược cơ thể, ăn uống không đảm bảo chất dinh dưỡng hoặc đang mắc các bệnh lý ảnh hưởng đến sự phát triển của bé.

– Ảnh hưởng với thai nhi: Khi mẹ bầu đã phát hiện thai nhi nhỏ hơn so với tuổi thai nhưng không điều chỉnh chế độ dinh dưỡng hợp lý thì trẻ sinh ra dễ bị thiếu cân.

Trẻ cũng phải đối mặt với nguy cơ viêm phổi, hạ đường huyết, đa hồng cầu… Bên cạnh đó, một số nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ nhẹ cân có thể bị giảm chỉ số thông minh, chỉ số vận động, phối hợp thấp hơn so với những đứa trẻ bình thường.

5. Lời khuyên hiệu quả tăng cân nặng thai nhi trong quá trình mang thai

5.1 Chế độ ăn uống lành mạnh

Mẹ bầu cần xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học nhằm mang lại lợi ích cho cả mẹ và bé. Hơn thế, cũng sẽ kiểm soát được vấn đề cân nặng của thai nhi.

Mẹ bầu nên ăn đủ chất như ngũ cốc, thịt, rau, trái cây tươi… trong chế độ dinh dưỡng mỗi ngày. Ngoài ra cần ăn thêm một số loại hạt hay trái cây khô như quả mơ, hạnh nhân, quả sung, quả óc chó…

5.2 Bổ sinh vitamin

Trước và trong khi mang thai mẹ cũng nên uống vitamin để hỗ trợ tăng trưởng và phát triển đúng cách cho em bé. Trong giai đoạn cuối thai kỳ những vitamin sẽ giúp bé tăng cân.

5.3 Uống đủ nước

Tránh để mất nước trong thai kỳ, uống đủ lượng nước cần thiết theo quy định để hạn chế tối đa các biến chứng y tế nghiêm trọng có thể xảy đến với mẹ bầu.

5.4 Nghỉ ngơi đầy đủ

Đối với phụ nữ mang thai, nghỉ ngơi đầy đủ có vai trò rất quan trọng. Việc gắng sức quá mức hay tạo ra những áp lực không cần thiết có thể gây ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng cân của thai nhi.

5.5 Giữ tinh thần lạc quan

Bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe thể chất, mẹ bầu cũng cần chăm sóc sức khỏe tinh thần. Mọi sự căng thẳng và lo lắng đều trở thành nguyên nhân gây ảnh hưởng đến mẹ cũng như sức khỏe của thai nhi.

Sự bùng phát cảm xúc có thể dẫn đến việc ăn quá nhiều hoặc quá ít, lựa chọn sai thực phẩm dẫn đến sức khỏe thai nhi bị đe dọa nghiêm trọng.

5.6 Thăm khám thai định kì

Khi thăm khám định kỳ mẹ bầu sẽ không bỏ sót các vấn đề của thai nhi trong toàn bộ quá trình phát triển, từ đó điều chỉnh chế độ sinh hoạt và dinh dưỡng hợp lý để bé đạt cân nặng tốt nhất, chuẩn nhất khi sinh.

6. Cách tính cân nặng của con yêu theo từng tuần tuổi

6.1 Cách tính cân nặng thai nhi dựa vào chu kì vòng bụng

Việc của mẹ bầu cần làm rất đơn giản, mẹ chỉ cần sờ nắm bụng để đo chu vi bụng và chiều cao tử cung của mình. Đây là cách tính cân nặng thai nhi rất đơn giản mà mẹ nào cũng tự thực hiện được.

Khi đã có đủ số liệu, bước tiếp theo của mẹ là tính toán trọng lượng thai nhi theo công thức:

Trọng lượng thai nhi (g)= [ (chu vi bụng (cm) + chiều cao tử cung (cm) ) x 100]/4. Trong đó:

+ Chiều cao tử cung (cm): Khoảng cách từ mu trên đến đáy tử cung.

+ Chu vi bụng (cm): Đo ở chỗ phình nhất, thường là qua vị trí rốn.

6.2 Cách tính cân nặng thai nhi chuẩn qua siêu âm

Trong siêu âm thai, có rất nhiều công thức để tính cân nặng của thai nhi. rên kết quả siêu âm mẹ cần biết một số ký hiệu sau đây:

+ BPD: Đường kính lưỡng đỉnh.

+ AC: Chu vi bụng.

+ TAD: Đường kính ngang bụng.

+ FL: Chiều dài xương đùi.

+ HC: Chu vi vòng đầu.

Từ những chỉ số siêu âm, mẹ bầu có thể tính được cân nặng của thai nhi theo công thức sau:

Bảng tính cân nặng của thai nhi

7. Địa chỉ thăm khám thai uy tín, an toàn cho mẹ bầu ở đâu?

Bệnh viện Đa khoa Hồng Hà là địa chỉ khám thai uy tín, an toàn được nhiều mẹ bầu tin tưởng lựa chọn. Với đội ngũ bác sĩ sản khoa dày dặn kinh nghiệm, chuyên môn giỏi, từng tu nghiệp tại các nước có nền y học phát triển hay công tác tại các bệnh viện hàng đầu cả nước, Hồng Hà đảm bảo kết quả khám thai chính xác cho từng mẹ bầu.

Trong quá trình thăm khám, các bác sĩ cũng xác định chính xác được các chỉ số quan trọng trong đó có chỉ số về cân nặng thai nhi để kịp thời tư vấn cho cha mẹ cách chăm sóc thai kỳ, chế độ dinh dưỡng… đảm bảo thai nhi sinh ra với cân nặng chuẩn, tránh trường hợp thừa hoặc thiếu cân, ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé.

Ngoài ra, Hồng Hà cũng tự hào với cơ sở vật chất hiện đại, khang trang; nhân viên chuyên nghiệp tận tình… mang lại trải nghiệm dịch vụ tốt nhất cho mọi khách hàng. Cùng với sự đồng hành của BV Hồng Hà, hạnh trình đón con yêu chào đời của mọi gia đình sẽ trở nên tuyệt vời hơn.

Trên đây là hướng dẫn cách tính cân nặng thai nhi theo từng tuần tuổi chuẩn nhất từ bác sĩ của BV Hồng Hà. Chúc các mẹ và con yêu có một thai kỳ khỏe mạnh, đạt cân nặng chuẩn nhất là bước tạo đà tốt trước khi chào đời.