Những cách kiểm tra trẻ thiếu canxi cha mẹ cần biết

Cung cấp đủ canxi giúp trẻ khỏe mạnh, đạt chiều cao và tầm vóc tốt khi trưởng thành. Thiếu canxi có thể dẫn đến tình trạng còi xương, chậm lớn và nhiều hệ lụy sức khỏe khác. Vì vậy, cha mẹ cần biết những cách kiểm tra trẻ thiếu canxi để có thể bổ sung kịp thời, đảm bảo cho trẻ được phát triển toàn diện.

Bài viết được sự tư vấn chuyên môn của PGS.TS.BS Cao Thị Thu Hương, Bác sĩ Dinh dưỡng, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome.

Canxi có nhiều trong sữa, hải sản, viên bổ sung… là một vi chất quan trọng ảnh hưởng lớn đến quá trình phát triển của trẻ

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu canxi ở trẻ

Canxi là một trong những chất dinh dưỡng quan trọng đối với sự phát triển của trẻ nhỏ. Một trong những thành phần cơ bản để cấu tạo nên xương và răng chính là canxi, ngoài ra loại chất này còn có tác dụng làm xương và răng thêm chắc khỏe hơn nếu kết hợp với photpho.

Đặc biệt, canxi còn có tác dụng kích thích chiều cao ở trẻ, tăng cường khả năng miễn dịch và loại bỏ những vi khuẩn gây bệnh xâm nhập vào cơ thể. Trong trường hợp không được cung cấp đầy đủ khoáng chất thiết yếu này, trẻ có thể xuất hiện tình trạng chậm lớn, còi xương, răng kém…

Một số nguyên nhân điển hình khiến trẻ bị thiếu canxi có thể kể đến như:

• Khi mang thai mẹ bị tiểu đường hoặc bị nhiễm độc
• Khi sinh bé bị ngạt hoặc thiếu oxy
• Bé bị thiểu năng tuyến giáp trạng
• Chế độ dinh dưỡng của mẹ trong thời gian mang thai và cho con bú chưa đầy đủ, khoa học
• Bé khi sinh ra không được bú sữa mẹ hoàn toàn trong những tháng đầu đời, khi ăn dặm không có chế độ dinh dưỡng hợp lý
• Bé bị thiếu hụt vitamin D khiến bé không hấp thu được lượng canxi đã đưa vào cơ thể.

Ngoài việc nắm được những nguyên nhân cơ bản khiến trẻ bị thiếu canxi thì cha mẹ cũng cần biết cách kiểm tra trẻ thiếu canxi để có thể phát hiện và can thiệp kịp thời, tránh tình trạng để bé thiếu canxi ở mức độ nặng, gây ra những biến nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và vóc dáng của trẻ.

Tự kiểm tra trẻ thiếu canxi qua các dấu hiệu thấy được ở trẻ

Thóp lâu liền/khép lại, xương khớp biến dạng

Một trong những cách kiểm tra thiếu canxi ở trẻ nhỏ mà không thể bỏ qua chính là dựa vào tình trạng thóp và xương ở trẻ. Với trẻ nhỏ, thóp là vùng mềm giữa các xương sọ bên trên trán của trẻ, thóp của trẻ sẽ khép kín, liền lại vòng 12 đến 18 tháng sau sinh. Tuy nhiên, sau khoảng thời gian này mà cha mẹ nhận thấy thóp của bé vẫn chưa hoàn chính thì rất có thể đây chính là biểu hiện của việc thiếu canxi ở bé.

Nấc cụt, ọc sữa

Vốn là tình trạng hay gặp ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, nếu trẻ bị thiếu canxi thì tình trạng này sẽ xảy ra thường xuyên hơn. Thiếu canxi ở trẻ có nguy cơ tác động trực tiếp đến hệ xương, hệ thần kinh, co thắt thanh quản, gây khó thở, co thắt dạ dày, dẫn đến hiện tượng nấc cụt, ọc sữa, nôn trớ đồ ăn ở trẻ em. Nguyên nhân là do lúc này thanh quản của bé dễ bị co thắt hơn bình thường.

Rụng tóc vành khăn

Một trong những dấu hiệu thiếu canxi ở trẻ cha mẹ dễ dàng nhận biết là tóc thường rụng thành hình vành khăn. Tóc phía sau gáy mọc ít hoặc không mọc, nguyên nhân từ việc thiếu vitamin D gây ra rối loạn chuyển hóa canxi trong cơ thể.

Rụng tóc là một trong những dấu hiệu nhận biết để ba mẹ kiểm tra trẻ bị thiếu canxi

Khó ngủ hoặc ngủ không ngon giấc

Kiểm tra trẻ thiếu canxi có thể dựa vào chất lượng giấc ngủ của trẻ. Canxi là một trong những chất giúp điều tiết sự cân bằng giữa trạng thái hưng phấn và ức chế của vỏ não, tham gia vào việc phóng thích chất dẫn truyền thần kinh acetylcholine. Trong trường cơ thể trẻ không được cung cấp đủ dưỡng chất cần thiết này, trẻ sẽ xuất hiện tình trạng trằn trọc, khó đi vào giấc ngủ, ngủ không ngon giấc, hay giật mình tỉnh giấc, ngủ mơ màng, bất an, quấy khóc đêm.

Có thể kiểm tra trẻ thiếu canxi dựa vào chất lượng giấc ngủ của trẻ

Sâu răng, chậm mọc răng

Canxi là chất chủ yếu cấu tạo nên răng ở trẻ. Chậm mọc răng, hay bị sâu răng là dấu hiệu trẻ thiếu canxi thường gặp. Thiếu hụt canxi không những khiến răng của bé mọc chậm hơn so với các bạn mà còn gây ra các vấn đề khác về răng miệng như răng mọc lệch, răng mọc không thẳng hàng, lộn xộn, răng nhỏ, răng lỏng lẻo, dễ rụng… Do đó, nếu thấy bé đang gặp phải những vấn đề về răng miệng thì cha mẹ cần sớm bổ sung canxi cho trẻ.

Có thể kiểm tra trẻ thiếu canxi bằng cách theo dõi tình trạng răng miệng của trẻ

Biếng ăn

Tình trạng biếng ăn có thể do nhiều lý do khác nhau nhưng có thể là do hàm lượng canxi cung cấp cho trẻ chưa đủ nên trẻ mất cảm giác ngon miệng. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của trẻ.

Chậm biết đi, biến dạng xương khớp

Trong trường hợp canxi không được cung cấp đủ cho cơ thể, bé sẽ xuất hiện tình trạng biết đi muộn hoặc xương khớp bị biến dạng. Thông thường, nếu cung cấp đủ canxi, bé sẽ nhanh biết đi hơn. Khi bị thiếu canxi, mọi hoạt động bò, đứng, đi của bé sẽ diễn ra chậm hơn do cơ bắp bị yếu và lỏng lẻo hơn.

Đau mỏi chân tay

Nhức mỏi, đau chân được cho là dấu hiệu trẻ thiếu canxi dễ nhận biết nhất. Nguyên nhân là do canxi luôn được xem là thành phần chính cấu tạo nên xương, nếu không được cung cấp đủ sẽ làm cho khung xương bị yếu đi, từ đó không nâng đỡ được cơ thể và không đảm bảo được các hoạt động khác của trẻ, tình trạng đau nhức xương khớp cũng sẽ dần xuất hiện. Ngoài ra, đối với những trẻ trên 18 tháng tuổi, nếu thiếu canxi sẽ thường bị chuột rút ở chân.

Nhận thức chậm chạp

Một trong những khoáng chất cần thiết cho hoạt động dẫn truyền tín hiệu tới hệ thần kinh chính là canxi. Vì vậy, nếu trẻ bị nhận thức chậm, phản xạ kém, hoạt động không linh hoạt thì rất có khả năng lượng canxi trong cơ thể trẻ chưa được cung cấp đầy đủ, cha mẹ cần chú ý tăng cường bổ sung canxi cho con.

Kiểm tra trẻ thiếu canxi qua bằng các xét nghiệm y khoa

Xét nghiệm vi chất

Để xác định chính xác cơ thể trẻ có bị thiếu canxi hay không, thiếu nhiều hay ít, ngoài xem xét triệu chứng, cần phải làm các xét nghiệm vitamin và khoáng chất. Đây là loại xét nghiệm quan trọng trong chẩn đoán và điều trị các bệnh do thiếu vi chất dinh dưỡng gây ra. Phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ mang thai, trẻ nhỏ và người lớn tuổi là những đối tượng có nguy cơ thiếu hụt vi chất dinh dưỡng nên cần thường xuyên thăm khám, xét nghiệm để phát hiện và bổ sung kịp thời.

Xét nghiệm mật độ xương

Xét nghiệm mật độ xương có thể giúp cha mẹ kiểm tra trẻ thiếu canxi, vì nó sẽ phản ánh xương dày hay mỏng. Tuy nhiên, mật độ xương được quyết định bởi ít nhất hai thứ là canxi và sức mạnh của cơ bắp. Vì vậy, ngoài việc bổ sung canxi, cha mẹ cũng cần chú ý đến vận động của trẻ.

>> Xem thêm: Trẻ thiếu canxi khám ở đâu?

Nếu cha mẹ vẫn còn băn khoăn về tình trạng, mức độ thiếu canxi của con cũng như các các biện pháp chữa trị, cải thiện hiệu quả tình trạng này, hãy đưa trẻ đến Hệ thống phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome. Tại đây, các chuyên gia dinh dưỡng sẽ thăm khám và xây dựng thực đơn cá nhân hóa theo ngày, tuần, tháng dựa trên tình trạng dinh dưỡng, bệnh lý, sở thích và thói quen ăn uống của trẻ.

Nutrihome là Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng đầu tiên tại Việt Nam được đầu tư hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại bậc nhất trong đó phải kể đến máy xét nghiệm vi chất, máy phân tích thành phần cơ thể… giúp kiểm tra trẻ thiếu canxi một cách chính xác, hỗ trợ tối đa các chuyên gia dinh dưỡng trong quá trình chẩn đoán và điều trị.