Bitcoin là gì? Cần biết gì về Bitcoin trước khi đầu tư?

Bitcoin đang ngày càng thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư vì khả năng tạo ra lợi nhuận. Nhưng thực ra, Bitcoin là gì? Và quy định về việc sử dụng Bitcoin theo pháp luật Việt Nam được định nghĩa ra sao?

1. Bitcoin là gì? Bitcoin hoạt động như thế nào?

1.1 Thế nào là Bitcoin?

Theo Ngân hàng Trung ương Châu Âu, Bitcoin được hiểu là tiền ảo, tức là một loại tiền kỹ thuật số không được quản lý, được phát hành bởi những người phát triển phần mềm và thường là người kiểm soát hệ thống. Nó được sử dụng và chấp nhận thanh toán giữa các thành viên của một cộng đồng ảo nhất định, tuy nhiên hiện chưa có văn bản cụ thể nào định nghĩa Bitcoin là gì.

Bitcoin là một loại tiền chỉ được công nhận và giao dịch trong một cộng đồng hoặc tổ chức. Các cộng đồng này tự tạo ra bitcoin để sử dụng trong việc trao đổi, mua bán hàng hoá và dịch vụ.

bitcoin la gi

1.2 Bitcoin hoạt động ra sao?

Bitcoin hiện tại hoạt động dựa trên công nghệ Blockchain, trong đó một cuốn sổ cái được tạo ra để lưu trữ tất cả các giao dịch trên mạng lưới mà không tiết lộ thông tin của người tham gia giao dịch.

Máy tính sẽ xác thực giao dịch khi người tham gia thực hiện. Nếu không có sự gian lận, giao dịch của người tham gia sẽ được thêm vào sổ cái, tức là quá trình chuyển tiền đã thành công.

2. 5 đặc tính quan trọng của Bitcoin cần hiểu rõ trước khi đầu tư

2.1 Tính phi tập trung

Mạng lưới Bitcoin được xây dựng dưới hình thức phi tập trung, không có máy chủ hoạt động và không dưới sự kiểm soát của bất kỳ cơ quan nào, vì vậy nó khó bị ảnh hưởng hoặc tấn công.

Việc không tập trung quản lý, không cần thông qua trung gian, có thể giúp tiết kiệm chi phí và trao quyền cho những người tham gia.

2.2 Tính ẩn danh

Mọi người tham gia vào mạng lưới Bitcoin đều có quyền lợi như nhau và có thể thực hiện giao dịch một cách ẩn danh. Người dùng không cần xác minh danh tính hoặc bất kỳ yêu cầu nào khác để tham gia vào mạng lưới giao dịch Bitcoin. Tuy nhiên, đặc tính này cũng có thể bị lợi dụng bởi một số tội phạm như khủng bố, ma túy hoặc rửa tiền.

2.3 Tính minh bạch

Hệ thống Bitcoin sẽ ghi lại tất cả thông tin chi tiết về giao dịch của người chơi trên Bockchain. Người tham gia có thể xác định số lượng Bitcoin trong một địa chỉ, nhưng không thể xác định chủ sở hữu của nó.

2.4 Phí giao dịch thấp, tốc độ giao dịch nhanh

Thanh toán bằng Bitcoin có thể được tiến hành ngay lập tức trong vài phút. Đặc biệt, việc thanh toán bằng Bitcoin không phụ thuộc vào bất kỳ bên thứ ba nào, nên chỉ gồm phí xử lý giao dịch và phí cho các thợ đào Bitcoin, không tốn thêm chi phí cho trung gian.

2.5 Không thể bị hoàn trả

Khi Bitcoin đã được gửi đi, không thể khôi phục lại, trừ khi người nhận chuyển trả. Vì khi thông tin được lưu trữ trong Blockchain, không ai có thể thay đổi hoặc chỉnh sửa. Thông tin trong Blockchain chỉ được bổ sung khi tất cả các node trong hệ thống đồng ý.

3. Có những cách đầu tư bitcoin nào?

Bitcoin là một loại tiền kỹ thuật số được phân chia tự động dựa trên các thuật toán và chỉ có thể “khai thác” bằng cách giải mã các phương trình toán học.

Hiện tại, có rất nhiều phương thức để mua hoặc bán Bitcoin như:

Lệnh mua hoặc bán Bitcoin trên sàn giao dịch trực tuyến được đặt.

Mua hàng trực tiếp qua sự trung gian của người môi giới.

Bạn có thể mua đồng tiền Bitcoin qua các máy Bitcoin ATM.

Bitcoin có giới hạn về khối lượng khai thác. Dự tính, sẽ chỉ có đủ bitcoin để đào đến năm 2040, sau đó có thể tiếp tục tạo ra bằng các phiên bản mới hoặc phát triển từ hình thức hiện tại.

Hãy liên hệ ngay số điện thoại 1900.6192 nếu bạn gặp bất kỳ khó khăn nào về tài chính để nhận được sự hỗ trợ cụ thể từ LuậtVietnam.

4. Bitcoin có những ưu, nhược điểm gì?

Bitcoin không được kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức hay ngân hàng nào, điều này mang lại sự độc lập và tự chủ cho người dùng. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra một số rủi ro về việc bảo mật và tiềm ẩn nguy cơ mất mát tài sản. Bitcoin cũng đòi hỏi mức đầu tư ban đầu lớn và có tính biến động cao, do đó đầu tư vào nó có thể không phù hợp với tất cả mọi người. Một ưu điểm của Bitcoin là tính toàn cầu và tiện lợi trong việc chuyển tiền, tuy nhiên, việc tiếp cận và sử dụng Bitcoin vẫn cò

4.1 Ưu điểm khi đầu tư Bitcoin

Đầu tiên, đầu tư Bitcoin không bị ràng buộc và mang tính tự do cao: Bitcoin không phụ thuộc vào sự kiểm soát của các tổ chức quản lý và không cần sự xác nhận từ bên thứ ba để thực hiện giao dịch. Đồng thời, Bitcoin cũng không bị áp đặt nhiều loại phí và việc quản lý tiền tệ sẽ được thực hiện bởi người tham gia trực tiếp.

Một trong những ưu điểm của tiền tệ là tính di động cao. Điều này có nghĩa là bất kỳ loại tiền nào cũng dễ dàng mang theo và sử dụng. Bitcoin cũng không phải là ngoại lệ. Với việc hoạt động trên môi trường số hóa, người dùng có thể dễ dàng lưu trữ Bitcoin trên ổ đĩa cứng, laptop hoặc điện thoại thông minh.

Với tính bảo mật cao và khả năng kiểm soát dễ dàng: Người sử dụng có thể tự quản lý các giao dịch của mình, bất kỳ giao dịch nào không bình thường hoặc có dấu hiệu xâm phạm vào tài khoản đều có thể phát hiện. Hơn nữa, danh tính và thông tin cá nhân của tất cả người tham gia đều được bảo vệ và giữ kín, đảm bảo tính bảo mật thông tin tương đối cao.

Vào ngày thứ tư, rất khó để bị làm giả…

4.2 Nhược điểm khi đầu tư Bitcoin

Bitcoin có những ưu điểm đáng chú ý, tuy nhiên không thể phủ nhận rằng nó cũng còn một số hạn chế.

Trước hết, vấn đề pháp lý là một yếu tố quan trọng: Theo đó, mỗi quốc gia sẽ có cách tiếp cận khác nhau đối với việc đầu tư Bitcoin. Trong một số quốc gia, việc sử dụng và giao dịch Bitcoin được khuyến nghị. Tuy nhiên, ở các quốc gia khác, Bitcoin lại bị cấm hoặc không được chấp nhận theo luật pháp hiện hành.

Bitcoin có tính biến động cao, trải qua các chu kỳ tăng và giảm mạnh khác nhau. Lịch sử của Bitcoin chứng kiến sự tăng và lập đỉnh, sau đó lại sụt giảm lớn. Giá trị của Bitcoin không thể đoán trước, thay đổi nhanh chóng và có thể gây thiệt hại tài chính đáng kể nếu đầu tư thiếu thận trọng.

Trên thực tế, mức độ công nhận ở các nước không đồng nhất.

5. Pháp luật Việt Nam có thừa nhận bitcoin?

5.1 Bitcoin có phải là tiền không?

Theo quy định của Điều 105 Bộ luật Dân sự 2015 về tài sản:

“1. Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản.

2. Tài sản bao gồm bất động sản và động sản. Bất động sản và động sản có thể là tài sản hiện có và tài sản hình thành trong tương lai.”

Theo quy định trong Điều 16 và 17 Luật Ngân hàng nhà nước 2010, bitcoin không được coi là đơn vị tiền tệ của Việt Nam.

Điểm a khoản 2 Điều 6 Luật Ngân hàng nhà nước quy định rằng bitcoin không được xem là ngoại tệ và không được coi là đối tượng của thị trường ngoại hối, bởi vì bitcoin không phải là đồng tiền của bất kỳ quốc gia nào trên thế giới hiện nay.

Theo quy định của pháp luật Việt Nam, bitcoin không được coi là đơn vị tiền tệ và cũng không được coi là ngoại tệ.

5.2 Bitcoin có được coi là phương tiện thanh toán?

Theo quy định tại Điều 1 Nghị định số 80/2016/NĐ-CP, các phương tiện thanh toán không sử dụng tiền mặt trong quá trình thanh toán bao gồm: Séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và các phương tiện thanh toán khác theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Các phương tiện thanh toán trái phép bao gồm những phương tiện không thuộc vào các đối tượng đã được đề cập.

Theo Chỉ thị 10/CT-TTg, Thủ tướng yêu cầu các cơ quan như Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Tài chính, Bộ Công an…Đảm bảo việc kiểm soát, ngăn chặn và xử lý các giao dịch liên quan đến tiền ảo trái pháp luật, bao gồm phát hành, giao dịch và môi giới.

Bitcoin không được chấp nhận làm phương tiện thanh toán trên thị trường. Nghĩa là, bitcoin không thể được sử dụng để thay thế tiền mặt hoặc các hình thức thanh toán thay thế như séc hay lệnh chi trong các giao dịch mua bán.

5.3 Mua bán bitcoin có bị cấm không?

Việc kinh doanh bitcoin hiện tại chưa được quy định trong bất kỳ văn bản pháp luật nào ở Việt Nam.

Quy định 27/2018/QĐ-TTg không bao gồm việc kinh doanh bitcoin trong danh mục ngành, nghề kinh tế của Việt Nam.

Bitcoin không bị cấm đầu tư theo Điều 6 của Luật Đầu tư 2020.

Hiện tại, ở Việt Nam, việc kinh doanh bitcoin không được chính thức phép, nhưng cũng chưa có quy định cụ thể về việc cấm kinh doanh loại hình này. Do đó, hoạt động kinh doanh và đầu tư vào bitcoin vẫn diễn ra.

bit-coin-la-gi
Việt Nam chưa thừa nhận bitcoin là một phương tiện thanh toán (Ảnh minh họa)

5.4 Phát hành bitcoin xử lý thế nào?

Theo Điều 26 Nghị định 88/2019/NĐ-CP, việc phát hành và sử dụng bitcoin, một loại tiền ảo chưa được công nhận, sẽ bị xử phạt dựa trên điểm d và khoản 6.

“6. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng đối với một trong các hành vi vi phạm sau đây:

d) Phát hành, cung ứng, sử dụng các phương tiện thanh toán không hợp pháp mà chưa đến mức bị truy cứu trách nhiệm hình sự.”

Tại Điều 206 Bộ luật Hình sự 2015 đã được điều chỉnh và bổ sung vào năm 2017, quy định về vi phạm các quy định liên quan đến hoạt động ngân hàng, cũng như các hoạt động khác có liên quan đến hoạt động ngân hàng như sau:

“1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây gây thiệt hại cho người khác về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 300.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

h) Phát hành, cung ứng, sử dụng phương tiện thanh toán không hợp pháp; làm giả chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán; sử dụng chứng từ thanh toán, phương tiện thanh toán giả;”

Nếu phát hành hoặc sử dụng bitcoin làm phương tiện thanh toán, hành vi này sẽ được coi là trái pháp luật và có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy thuộc vào mức độ vi phạm.

6. Những quốc gia nào đã thừa nhận bitcoin?

Mặc dù Việt Nam chưa công nhận bitcoin là một loại tài sản, nhưng một số quốc gia trên thế giới đã chính thức công nhận nó.

Vào tháng 9/2021, Ukranie đã thông qua Luật số 3637 về quản lý tài sản, công nhận tính hợp pháp của tiền mã hóa bao gồm bitcoin và cho phép các sàn giao dịch hoạt động chính thức.

El Salvador đã trở thành quốc gia đầu tiên trên toàn cầu công nhận bitcoin là phương thức thanh toán chính thức trong lãnh thổ của họ.

7. Cập nhật khung pháp lý về bitcoin của Việt Nam

Vào ngày 11/4/2018, Thủ tướng Chính phủ đã ký Chỉ thị 10/CT-TTg nhằm tăng cường quản lý các hoạt động liên quan đến bitcoin và các loại tiền ảo tương tự. Theo đó, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng và tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán không được thực hiện bất kỳ giao dịch nào liên quan đến tiền ảo trái pháp luật.

Ngày 15/6/2021, Quyết định 942/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ký đã được phê duyệt, đề ra Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử nhằm mục tiêu đạt được Chính phủ số, với sự nhấn mạnh vào các điểm sau:

đ) Nghiên cứu, xây dựng và thí điểm sử dụng tiền ảo dựa trên công nghệ chuỗi khối (blockchain).

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam được giao nhiệm vụ này và sẽ hoàn thành trong khoảng thời gian từ 2021 đến 2023.

Chúng tôi sẽ tiếp tục cập nhật khi có văn bản mới được ban hành.

Bitcoin là gì và liệu nó có được chấp nhận tại Việt Nam hay không? Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến quy định về tiền ảo này, hãy liên hệ tổng đài 1900.6192 để được hỗ trợ nhanh chóng.