ADN là một phân tử quan trọng, có vai trò quyết định trong sự sống, sự phát triển và sinh sản của tất cả các loài sinh vật trên Trái Đất. Vậy ADN và DNA có ý nghĩa gì? Chúng có sự khác biệt gì? Hãy cùng khám phá thêm thông tin về loại kiến thức sinh học này trong bài viết dưới đây!
1. Hiểu đúng về ADN
1.1. ADN và DNA là gì?
ADN và DNA thực tế không có sự khác biệt. Chúng chỉ là hai cách gọi khác nhau để chỉ cùng một loại phân tử siêu nhỏ tồn tại trong cơ thể các sinh vật. DNA là từ viết tắt của Deoxyribonucleic acid trong tiếng Anh, trong khi ADN là tên gọi tiếng Việt tương ứng. Vì vậy, ở Việt Nam, khi nghe một trong hai cách gọi này, bạn có thể hiểu rằng người nói đang ám chỉ đến cùng một định nghĩa.
1.2. Tất tần tật về ADN
ADN, còn được gọi là Axit deoxyribonucleic, là một trong số các phân tử sinh học quan trọng, có hình dạng xoắn kép quanh một trục cố định. Nó mang thông tin di truyền và được lưu trữ dưới dạng mã, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sinh trưởng và sinh sản. Mỗi người đều nhận được thông tin di truyền từ cha mẹ thông qua kết nối trong ADN, những thông tin này sẽ quyết định các đặc điểm của bạn như màu da, màu mắt, màu tóc…
Lý do các dân tộc khác nhau trên thế giới có những đặc điểm riêng biệt và được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác là do chức năng lưu trữ thông tin sinh học và mã di truyền của ADN.
1.2.1. Cấu trúc của ADN
ADN được tạo thành từ một chuỗi dài của các đơn vị nucleotide, liên kết với nhau để tạo thành một polymer không ngừng di chuyển. Hai mạch ADN kết hợp lại tạo thành một cấu trúc xoắn kép, liên kết bởi các phân tử phosphat và bazơ, di chuyển theo hướng từ trái sang phải và quay quanh một trục ảo cố định.
Các đoạn mã và thông tin di truyền trong ADN được hình thành từ bốn thành phần cơ bản là cytosine (C), guanine (G), adenine (A) và thymine (T). Chúng kết nối với đường deoxyribose và một nhóm phosphat để tạo thành một đơn vị nucleotide. Cấu trúc này được xếp theo một cách khoa học bằng các liên kết hóa trị, tạo nên sự ổn định và liên kết chặt chẽ cho ADN. Một chuỗi ADN bao gồm nhiều nucleotide liên kết với nhau. Trên nhiễm sắc thể đầu tiên của con người, một đoạn ADN có thể dài tới 8,5 cm khi được kéo thẳng.
Các đơn vị C, G, A và T có thứ tự rõ ràng. Tương tự như việc viết code, quy tắc đã được định sẵn và lập trình viên phải đảm bảo thực hiện đúng để chương trình hoạt động mượt mà. Nếu có lỗi xảy ra trong quá trình thực hiện, ứng dụng sẽ ngay lập tức ghi nhận.
Chắc chắn các bạn vẫn nhớ quy tắc đã học trong môn Sinh học từ nhỏ: A = T và G = C. Điều này có nghĩa là: với mỗi chuỗi trình tự ADN, số lượng Adenine phải bằng số lượng Thymine, và số lượng Guanine phải bằng số lượng Cytosine. Những liên kết này được gọi là các cặp cơ sở, kết hợp cùng bazơ, đường và phosphat, chúng tạo nên các nucleotide.
Để hình dung dễ hơn, timviec365.Vn sẽ so sánh cấu trúc của ADN với một chiếc thang tre. Mặc dù nó có hình dạng xoắn kép, chúng ta vẫn có thể nhận ra hai phần chính của ADN là hai trục bên ngoài và những liên kết ở giữa. Những liên kết này được tạo thành từ các đơn vị cytosine (C), guanine (G), adenine (A) và thymine (T), tạo thành các bậc thang được gọi là cặp cơ sở. Phối hợp với các phân tử đường và phosphat, tạo thành hai trục dọc phía hai bên của chiếc thang.
1.2.2. Đặc tính của ADN
ADN sở hữu đặc tính độc đáo và đa dạng. Hơn nữa, chúng có khả năng tự nhân bản và tạo ra các bản sao trong cấu trúc của chúng.
ADN là một công cụ đặc biệt của sinh vật, mang tính chất riêng biệt. Mỗi sinh vật mang những đặc điểm độc đáo về giống, chức năng và hành vi. Điều này là bằng chứng cho tính đặc thù của ADN. Mỗi loài có các thành phần, số lượng và trình tự sắp xếp nucleotide khác nhau. Những quy định chặt chẽ này tạo điều kiện cho sự hình thành của các giống loài và cả loại virus khác nhau. Ví dụ, con người có tổng cộng 23 nhiễm sắc thể trong khi gấu túi chỉ có 16.
Ngoài ra, ADN còn rất đa dạng về phân tử. Nó được hình thành dựa trên trình tự sắp xếp của bốn loại nucleotit A, T, G, X theo nguyên tắc đa phân. Vì vậy, chỉ cần thay đổi một số thành phần, thêm hoặc bớt một phân tử hoặc sắp xếp lại trật tự nucleotide, ta có thể tạo ra những khác biệt đáng kể.
Ngoài ra, ADN còn có khả năng tự sao chép và tạo bản sao cho chính nó. Chức năng này giúp cơ thể dễ dàng thực hiện hoạt động phân chia tế bào. Chỉ cần thực hiện một thao tác sao chép đơn giản, ADN sẽ nhân đôi một bản sao giống hệt của thành phần trước đó.
1.3. Phân loại ADN
Cơ thể con người có hai loại ADN là ADN nhân và ADN ti thể. ADN nhân gồm 23 cặp nhiễm sắc thể, bao gồm 22 nhiễm sắc thể thường và 1 nhiễm sắc thể giới tính.
Nhiễm sắc thể thường có vai trò quan trọng trong việc thể hiện đặc tính của mỗi cá nhân. Tuy nhiên, nhiễm sắc thể giới tính, do được truyền từ người bố, lại là yếu tố cốt lõi để xác định giới tính của con người.
2. Xét nghiệm ADN
ADN là một thuật ngữ không còn xa lạ với độc giả. Phương pháp y học này được sử dụng rộng rãi nhất để phân tích và giải mã chuỗi ADN trong lĩnh vực nghiên cứu sinh học và y học.
2.1. Tại sao phải xét nghiệm ADN
Quá trình xét nghiệm ADN là việc phân tích và giải mã chuỗi ADN để xác định quan hệ huyết thống giữa hai hoặc nhiều đối tượng. Nếu có sự khác biệt từ 2 gen trở lên giữa các mẫu được chọn, thì có khả năng cao là các chủ thể không có cùng huyết thống.
2.2. Mẫu xét nghiệm
Công nghệ sinh học và y khoa hiện nay đã đạt được sự phát triển vượt bậc. Để thực hiện xét nghiệm ADN, có nhiều phương pháp lấy mẫu khác nhau được sử dụng. Một số phương pháp lấy mẫu xét nghiệm phổ biến có thể đề cập đến như sau:
Xét nghiệm mẫu máu là một phương pháp phổ biến và ổn định nhất để đảm bảo độ chính xác cao. Các ADN trong mẫu không bị ảnh hưởng bởi các yếu tố môi trường.
Phương pháp kiểm tra niêm mạc miệng có thể được thực hiện tại nhà hoặc tại các cơ sở y tế. Tuy nhiên, việc thực hiện tại nhà có thể gặp phải nhiều khó khăn và không đảm bảo hiệu quả như khi được thực hiện bởi nhân viên y tế chuyên nghiệp.
Phương pháp kiểm tra mẫu tóc bằng cách xét nghiệm chân, móng tay và móng chân là một phương pháp được sử dụng rộng rãi và thường xuất hiện trong các bộ phim. Ngoài ra, phương pháp này cũng đảm bảo hiệu quả tương đương với các phương pháp kiểm tra khác.
Đoạn văn đã được viết lại:Hy vọng rằng sau khi đọc bài viết, độc giả đã hiểu được ý nghĩa của ADN và DNA là gì. Đừng quên theo dõi các bài viết liên quan từ timviec365.Vn để có thêm những thông tin hữu ích.
Biology là một ngành học nghiên cứu về sự sống và các hiện tượng liên quan. Đây là một lĩnh vực đầy thú vị và có nhiều khám phá đáng kinh ngạc.
Hãy nhấp vào đường dẫn bên dưới để khám phá thêm về lĩnh vực Sinh học nếu bạn quan tâm.
Biology là một ngành học về sự sống.
Từ khóa có liên quan.
Chuyên mục.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!