Viếng thăm nơi Đức Phật nhập niết bàn | Báo Dân trí

Sau khi đức Phật nhập niết bàn, kim thân của Ngài được hỏa táng theo nghi thức tang lễ của một vị chuyển luân Thánh vương. Sau lễ hỏa táng, để tránh sự xung đột tranh giành xá lợi của đức Phật, bộ tộc Malla tại Kushinagar đã đồng ý chia xá lợi Ngài làm tám phần đều nhau cho tám vị quốc vương trong tám nước xây tháp cúng dường. Bộ tộc Malla cũng xây một bảo tháp tại nơi lễ Trà tỳ của đức Phật để phụng thờ tro than lúc hỏa táng còn lại. Nơi đức Phật nhập niết bàn, Kushinagar đã trở thành một trong bốn thánh tích thiêng liêng nhất của Phật giáo (Lumbini, Bodhgaya, Sarnath và Kushinagar).

Bảng chỉ dẫn nơi Đức Phật nhập niết bàn
Bảng chỉ dẫn nơi Đức Phật nhập niết bàn

Ngày nay, khi đến với thánh tích Kushinagar, chúng ta sẽ được chiêm bái hai nơi thiêng liêng nhất: nơi đức Phật nhập niết bàn gồm tháp niết bàn, chùa niết bàn và nơi diễn ra lễ Trà tỳ kim thân của đức Thế Tôn.

Sau đây là một số hình ảnh của thánh tích này:

Tháp niết bàn (Mahaparinirvana Stupa): Ngôi tháp niết bàn to lớn mà chúng ta thấy hiện nay có chiều cao khoảng 45m, đường kính khoảng 10m. Đây là một ngôi tháp có màu trắng, xây kín xung quanh, không có cửa ra vào. Tháp được xây trên một nền gạch cao khoảng 2,7m; tháp có hình tròn trụ, với mái hình vòm tròn, phía trên vòm tròn ấy được xây một khối hình trụ nhọn dần lên tận đỉnh, hình trụ ấy gồm ba tầng, cao khoảng 5,5m.
Tháp niết bàn (Mahaparinirvana Stupa): Ngôi tháp niết bàn to lớn mà chúng ta thấy hiện nay có chiều cao khoảng 45m, đường kính khoảng 10m. Đây là một ngôi tháp có màu trắng, xây kín xung quanh, không có cửa ra vào. Tháp được xây trên một nền gạch cao khoảng 2,7m; tháp có hình tròn trụ, với mái hình vòm tròn, phía trên vòm tròn ấy được xây một khối hình trụ nhọn dần lên tận đỉnh, hình trụ ấy gồm ba tầng, cao khoảng 5,5m.

Tháp niết bàn được xây tại thánh tích này để tôn thờ xá lợi của đức Phật, đồng thời để kỉ niệm nơi đức Phật đã xả bỏ báo thân sanh diệt, an trú vào niết bàn bất diệt. Gần mười thế kỉ trôi qua kể từ thời vua Asoka, đến thế kỉ thứ bảy, ngài Huyền Trang đến chiêm bái thánh tích này thì bảo tháp niết bàn vẫn còn và ngài đã ghi chép trong cuốn kí sự của mình: “Về phía Tây Bắc của thành này khoảng 3 đến bốn dặm, băng qua dòng sông Ajitavati (A-tỳ-ba-phạt-để), không xa về phía tây của bờ sông này, chúng ta đến một rừng cây Ta La. Cây Ta La giống như cây Huk, vỏ cây màu trắng xanh, lá cây lóng lánh và trơn dịu. Chổ này có bốn cây thật cao, đây là nơi đức Như Lai đã nhập niết bàn, tại đây có tinh xá bằng gạch rất lớn. Trong tinh xá này có một tượng đức Phật nhập niết bàn, Ngài nằm quay đầu về hướng bắc như đang ngủ. Bên cạnh tinh xá này là bảo tháp do vua Asoka xây dựng, mặc dù đã hư sụp, nhưng cũng còn cao gần 60 mét”.

Khu vườn trong khuôn viên
Khu vườn trong khuôn viên

Chùa niết bàn (Mahaparinirvana temple): Bước vào thánh tích Kushinagar nơi đức Phật nhập niết bàn, hình ảnh to lớn đầu tiên chúng ta diện kiến được là tháp đại niết bàn, kế đó là chùa niết bàn. Chùa niết bàn mà ta thấy ngày nay được xây lại trên nền bảo tháp niết bàn xưa kia. Chùa niết bàn có một kiến trúc rất riêng so với các loại kiến trúc chùa tháp khác mà chúng ta từng thấy. Ngôi chùa chiều cao khoảng 45m, đường kính khoảng 10m, mái chùa là một hình cong nhọn lên ở giữa, từ xa nhìn đến giống như một hình lăng trụ to lớn, có bốn cửa sổ hình tròn cao lớn gần trên mái trông ra bốn hướng. Trước hành lang chùa có bốn trụ cột sơn màu đỏ rất lớn, chùa được xây dựng để thờ tượng Phật nhập niết bàn.

Tháp Trà Tỳ (Angrachaya Stupa): Tại khuôn viên diễn ra lễ Trà tỳ của đức Phật có một ngôi tháp thật lớn, hình dạng đặc biệt trông giống như một ngôi mộ cổ vĩ đại. Tháp có chiều cao khoảng hơn 8m, đường kính của tháp đến 34m. Niên đại của ngôi tháp chưa được xác định chính xác. Đây được coi là một trong những chốn thánh địa linh thiêng nhất đối với Tăng ni và Phật tử trên toàn thế giới. Ngọn lửa thiêng trà tỳ đức Phật được hàng trăm triệu tín đồ tôn kính suốt mấy ngàn năm qua, là một hình ảnh anh minh bất tử, nó luôn gợi lên muôn vàng cảm xúc kính yêu.
Tháp Trà Tỳ (Angrachaya Stupa): Tại khuôn viên diễn ra lễ Trà tỳ của đức Phật có một ngôi tháp thật lớn, hình dạng đặc biệt trông giống như một ngôi mộ cổ vĩ đại. Tháp có chiều cao khoảng hơn 8m, đường kính của tháp đến 34m. Niên đại của ngôi tháp chưa được xác định chính xác. Đây được coi là một trong những chốn thánh địa linh thiêng nhất đối với Tăng ni và Phật tử trên toàn thế giới. Ngọn lửa thiêng trà tỳ đức Phật được hàng trăm triệu tín đồ tôn kính suốt mấy ngàn năm qua, là một hình ảnh anh minh bất tử, nó luôn gợi lên muôn vàng cảm xúc kính yêu.
Viếng thăm nơi Đức Phật nhập niết bàn - 5
Các tu sĩ ngồi thiền bên ngoài tháp
Các tu sĩ ngồi thiền bên ngoài tháp
Các Phật tử đến viếng nơi Đức Phật nhập niết bàn
Các Phật tử đến viếng nơi Đức Phật nhập niết bàn

Pháp sư Huyền Trang đã từng đến viếng nơi đây vào năm 627 Tây lịch đã miêu tả rất rõ ngôi tháp này trong tập sách “Đại đường tây vực ký”: “Về phía bắc của thành này, sau khi băng qua dòng sông Ajitavati (A-tỳ-ba-phạt-để) và đi khoảng hơn 300 bước, có một bảo tháp. Đây là nơi trà tỳ kim thân của đức Như Lai. Đất chỗ này trộn lẫn giữa đất và than, có màu vàng đen. Bất cứ người nào với lòng chí thành nguyện cầu và tìm ở đây, chắc chắn sẽ tìm thấy một vài xá lợi của đức Như Lai”.

Đức Phật đang nhập niết bàn

Đức Phật đang nhập niết bàn

Xung quanh bảo tháp Trà Tỳ có nhiều tháp nhỏ và nền móng các tháp, tinh xá, tự viện… hầu hết các tháp và tinh xá này được xây dựng từ thế kỉ thứ nhất trở về sau. Toàn bộ khu vực này được trồng những thảm cỏ xanh, những cây cối và hoa kiểng rất đẹp. Nhưng hoa cỏ hình như cũng úa tàn khi tâm trạng chúng ta luôn cảm thấy u buồn vì sự từ giả của một đấng Thế Tôn.

V.Lộc-C.Bính