Có thể tìm kiếm một địa điểm cụ thể trên địa cầu nhờ vào vĩ độ và kinh độ. Để định dạng đúng địa điểm, cần sử dụng ký hiệu chính xác cho vĩ độ và kinh độ. Để ghi chính xác vĩ độ và kinh độ, ta sử dụng đường kinh tuyến và đường vĩ tuyến. Có thể viết tọa độ cụ thể dưới dạng độ, phút, giây và số thập phân. Hãy khám phá chi tiết về kinh độ, vĩ độ và cách tính 1 vĩ độ tương ứng với bao nhiêu km, cũng như kinh độ và vĩ độ của Việt Nam qua bài viết sau đây!

Vĩ độ trong bảng chữ cái Hy Lạp được ký hiệu bằng “φ” (chữ cái phi). Vĩ độ là giá trị đại diện cho vị trí của một điểm trên bề mặt Trái đất và các hành tinh khác, có thể ở phía bắc hoặc phía nam của xích đạo.

Các đường thẳng nằm ngang được gọi là vĩ tuyến và được biểu diễn trên các bản đồ chạy từ hướng đông sang tây. Về mặt toán học, vĩ độ là giá trị của các góc được đo bằng ° (độ) hoặc các đơn vị nhỏ hơn như phút, giây, vv. Giá trị này nằm trong khoảng từ 0° (xích đạo) đến 90° ở hai cực (90° vĩ bắc ở Bắc cực hoặc 90° vĩ nam ở Nam cực của Trái Đất). Góc phụ nhau của vĩ độ được gọi là độ dư vĩ.

Vĩ tuyến là đường thẳng ngang và cách bề mặt Trái Đất về phía Bắc và Nam áp chí tuyến. Các vị trí có cùng một vĩ độ được gọi là nằm trên cùng một vĩ tuyến.

1 vĩ độ bằng bao nhiêu km?

Nhiều bạn thắc mắc về khoảng cách của 1 vĩ độ là bao nhiêu km. Để tính bán kính từ Bắc đến Nam của một vòng cung và khoảng cách trên một vĩ độ khi thay đổi, chúng ta cần biết chiều dài của 1 độ cung tương ứng với mỗi độ thay đổi vĩ độ. Dù chỉ số của vĩ độ là gì, chiều dài của 1 độ cung sẽ luôn tương ứng với 111 kilomet khi chúng ta di chuyển từ Bắc đến Nam.

Tùy theo vĩ độ, khoảng cách bề mặt thay đổi theo độ, bán kính từ Bắc đến Nam và từ Đông đến Tây không đồng nhất. Do đó, không thể xác định chính xác khoảng cách của một vĩ độ bằng bao nhiêu km.

Kinh độ là gì?

Kinh độ là giá trị tọa độ địa lý theo hướng từ đông sang tây, được biểu diễn bằng chữ cái Hy Lạp lambda (λ). Khái niệm này gây nhiều thắc mắc và được sử dụng phổ biến trong hoa tiêu và bản đồ học toàn cầu. Một đường kinh độ tạo thành một nửa đường tròn lớn, được gọi là kinh tuyến. Không giống như vĩ tuyến và vĩ độ, kinh độ là các đường thẳng nằm ngang.

Kinh độ địa lý được xác định dựa trên góc nằm trong khoảng từ 0° đến +180° về phía đông và từ 0° đến -180° về phía tây.

Mỗi độ kinh độ được chia thành 60 phút, mỗi phút lại được chia thành 60 giây. Ví dụ: biểu diễn kinh độ dưới dạng thập lục phân là 23° 27′ 30″ kinh đông. Phần giây được liệt kê với phần thập phân để tăng độ chính xác. Ngoài ra, có một cách biểu diễn khác là sử dụng độ và phút, phần lẻ của phút sẽ được biểu diễn dưới dạng thập phân, ví dụ như 23° 27,500′ kinh đông. Hoặc biểu diễn chỉ có độ và phần thập phân như 23,45833° kinh đông. Số đo của góc có thể chuyển đổi sang radian, kinh độ có thể biểu diễn theo dạng phân số có dấu của π (pi), không dấu của 2π.

Kinh độ, vĩ độ của Việt Nam

Việc biết kinh độ vĩ độ của Việt Nam là điều vô cùng quan trọng đối với một công dân Việt Nam. Nếu bạn không thể trả lời được câu hỏi về kinh độ vĩ độ của Việt Nam, đúng là một điều đáng xấu hổ. Việt Nam nằm trong khu vực Đông Nam Á, thuộc bán đảo Đông Dương và có bờ biển giáp với Thái Bình Dương.

Đường biên giới trên lãnh thổ của nước ta có chiều dài là 4.550 km, tiếp giáp với Trung Quốc ở phía Bắc, phía Tây tiếp giáp với Lào và Cam-pu-chia; phía Đông của Việt Nam giáp biển Đông.

Thông tin về tọa độ kinh tuyến và vĩ tuyến của Việt Nam như sau:.

Cột cờ Lũng Cú, hay còn được biết đến với tên gọi núi Rồng (Long Sơn), nằm trên đỉnh Lũng Cú. Với chiều cao khoảng 1.470m so với mực nước biển và tọa độ 23°21′ vĩ Bắc, 105°18′ kinh Đông, nó được coi là điểm cực Bắc của Việt Nam. Tuy nhiên, dựa vào số liệu địa lý, điểm cực Bắc của nước ta cách cột cờ Lũng Cú khoảng 2km (ở tọa độ 23°22′ vĩ Bắc, 105°20′ kinh Đông). Dù vậy, cột cờ quốc gia này vẫn tồn tại trong tâm trí mỗi người Việt như một biểu tượng thiêng liêng đại diện cho chủ quyền của Tổ quốc.

Về phần diện tích đất liền, việc xác định điểm cực Đông của Việt Nam đã gây tranh cãi giữa hai địa điểm Mũi Đôi (tỉnh Khánh Hòa) và Mũi Điện (dưới chân ngọn hải đăng Đại Lãnh, tỉnh Phú Yên). Tuy nhiên, sau nhiều nhóm du lịch sử dụng thiết bị định vị GPS, hầu hết đã thừa nhận rằng Mũi Đôi, tỉnh Khánh Hòa mới chính là điểm đón ánh nắng đầu tiên trên lãnh thổ Việt Nam (tính trên diện tích đất liền). Điều này là do Mũi Đôi là điểm ngoài cùng về phía Đông của Việt Nam với độ kinh Đông 109°27’55” – xa hơn so với Mũi Điện có độ kinh Đông 109°27’06”.

Tọa độ của điểm cực Tây của đất liền Việt Nam nằm ở A Pa Chải, xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên. Đây cũng là nơi đặt cửa khẩu A Pa Chải, ngã ba biên giới giữa ba nước Việt – Lào – Trung. Để đánh dấu điểm cực Tây của Việt Nam, đã được xây dựng một cột mốc biên giới hình tam giác tại bản Tá Miếu, xã Sín Thầu. Cột mốc này có 3 mặt và được ghi bằng ngôn ngữ Việt – Lào – Trung.

Cuối cùng, Mũi Cà Mau – điểm cực Nam của Việt Nam trên đất liền, nằm trong xã Đất Mũi, Ngọc Hiển, Cà Mau – được đánh dấu bởi 2 công trình tại khuôn viên khu du lịch Mũi Cà Mau. Đó là mốc tọa độ quốc gia (GPS 0001) và biểu tượng mũi Cà Mau với hình tượng con tàu lướt sóng hướng ra biển. Trên cánh buồm của biểu tượng, ghi chú tọa độ 8°37’30” vĩ độ Bắc và 104°43′ kinh độ Đông, chỉ rõ vị trí của Mũi Cà Mau.

Bài viết trên đã cung cấp đầy đủ kiến thức về vĩ độ và kinh độ. Bạn sẽ hiểu rõ các khái niệm của chúng và có khả năng phân tích chỉ số vị trí địa lý dựa trên số liệu vĩ độ và kinh độ. Nhờ bài viết này, nếu có ai đó hỏi về kinh độ và vĩ độ của Việt Nam, bạn sẽ dễ dàng trả lời.