Có thể gây ra nhiều dấu hiệu không thoải mái cho bệnh nhân, nóng gan (Hiện tượng chức năng gan bất thường). Hiện tượng chức năng gan có liên quan đến nhiều bệnh học cũng như thói quen dinh dưỡng, sinh hoạt.
Nóng gan là gì?
Bộ phận bên trong của Gan có kích thước rất lớn trong cơ thể và đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc lọc và loại bỏ chất độc. Nó cũng điều chỉnh nồng độ các dưỡng chất trong máu và tạo ra chất mật giúp tiêu hóa thức ăn.
Xuất hiện nhiệt là dấu hiệu nóng gan, theo Đông y, khi gan vận hành quá sức hoặc bị rối loạn chức năng.
Thường xảy ra ở những cá nhân như vậy, sự viêm gan là vấn đề cảnh báo rối loạn/suy giảm chức năng gan cấp tính, cho thấy tình trạng gan đang chịu tổn thương.
Triệu chứng bệnh nóng gan
Không ai trong thời gian đầu đều có khả năng nhận ra được tình trạng rối loạn chức năng gan; hầu hết không có dấu hiệu rõ ràng. Một số người có các triệu chứng như mất cảm giác đói, mệt mỏi, đau đớn vùng gan… Nếu không phát hiện sớm, người bị bệnh nóng gan trong một thời gian dài có thể gặp phải những biểu hiện nặng hơn như:
1. Màu da thay đổi, màu mắt
Biểu hiện nghiêm trọng của sự tổn thương đường mật trong hoặc ngoài gan là hiện tượng da vàng. Bilirubin được sản xuất bình thường bởi gan và lưu giữ trong túi mật, sau đó được đưa vào ruột để tiêu hóa thức ăn. Nếu gan hoặc đường mật bị tổn thương, bilirubin sẽ không được đưa vào ruột mà sẽ tích tụ và hấp thụ vào máu, gây ra hiện tượng da vàng và mắt vàng.
2. Phân và nước tiểu đổi màu
Một chỉ báo của bệnh gan nghiêm trọng là sự thay đổi màu sắc của phân và nước tiểu. Sự tắc nghẽn trong gan xảy ra khi mô gan bị tổn thương, dẫn đến việc hấp thu nhiều bilirubin vào máu và sau đó thải ra lượng urobilin nhiều hơn bình thường, gây ra màu vàng sậm của nước tiểu.
Vi khuẩn thường chuyển hóa bilirubin trong ruột người thành urobilinogen và sau đó hầu hết được chuyển hóa thành stercobilin, gây ra màu vàng cho phân. Tuy nhiên, khi gặp tổn thương tắc mật hoàn toàn, lượng stercobilin trong phân sẽ giảm mạnh, dẫn đến phân của người bệnh có màu xám nhạt hoặc bạc màu.
3. Mẩn đỏ ngứa ngáy khó chịu
Một tình trạng khác của rối loạn chức năng gan có thể được nhận ra dễ dàng là sự xuất hiện của nổi mẩn và cảm giác ngứa ngáy. Tình trạng này có thể được phát hiện một cách dễ dàng. Bề mặt da của những người bị rối loạn chức năng gan thường có mẩn đỏ, dày và có nhiều nốt sần. Mẩn đỏ có thể gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Tình trạng này có thể được gây ra bởi nhiều nguyên nhân, bao gồm cả việc độc tố không được loại bỏ hoàn toàn do gan không hoạt động tốt và nguyên nhân chính tắc mật gây ra cảm giác ngứa.
4. Báng bụng (cổ chướng)
Các dấu hiệu của tình trạng gan xơ mất bù là sưng bụng (cổ chướng). Đây là một biến chứng nghiêm trọng của bệnh gan mạn tính, gây tăng tỷ lệ tử vong và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, cũng như tăng khả năng phát sinh các biến chứng khác như nhiễm trùng dịch bụng, ung thư gan và nôn ra máu.
5. Các dấu hiệu khác: chán ăn, buồn nôn,…
1. Vấn đề về gan đồng nghĩa với việc cơ thể sẽ xuất hiện các triệu chứng sức khỏe bất thường. 2. Những triệu chứng phổ biến hàng đầu bao gồm chán ăn, buồn nôn, chảy máu chân răng, khó ngủ/mất ngủ và suy nhược cơ thể.
Nguyên nhân gây ra nóng gan
Có rất nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra sự xuất hiện của nóng gan (sự rối loạn chức năng của gan), bao gồm thói quen ăn uống, sinh hoạt, sử dụng thuốc hoặc các bệnh lý liên quan đến gan.
1. Mắc bệnh viêm gan siêu vi
Viêm gan siêu vi là một căn bệnh mạn tính của gan do nhiều loại virus gây ra, trong đó virus B và C là những loại phổ biến nhất. Bệnh thường diễn tiến một cách ngầm trầm và gây tổn thương cho nhu mô gan, dẫn đến suy giảm chức năng gan dần. Triệu chứng của bệnh phụ thuộc vào từng trường hợp, nhiều bệnh nhân không có triệu chứng cho đến giai đoạn nặng. Những dấu hiệu cảnh báo thường xuyên gặp của bệnh bao gồm sốt, mệt mỏi, buồn nôn và đau bụng.
2. Bị gan nhiễm mỡ
Khi mức độ tích tụ chất béo trong gan vượt quá 5%, sẽ ảnh hưởng xấu đến hoạt động của gan, gây ra tình trạng gan nhiễm mỡ. Bệnh gan nhiễm mỡ có nhiều cấp độ khác nhau, bao gồm gan nhiễm mỡ độ 1-2-3. Nếu không kiểm soát và điều trị kịp thời, tình trạng này sẽ gây ra nhiều tổn thương cho gan như viêm gan nhiễm mỡ và cuối cùng có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan nhiễm mỡ.
3. Bệnh gan tự miễn
Gan tự miễn là tình trạng mà hệ thống miễn dịch bị “nhầm lẫn” và tấn công các tế bào gan thay vì chống lại các mầm bệnh. Mặc dù không phổ biến, nhưng cần được chú ý và điều trị kịp thời để tránh gây tổn thương cho gan.
Việc phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu không phải là điều đơn giản bởi vì các triệu chứng thường xuyên xảy ra mơ hồ. Người bệnh sẽ cảm nhận rõ hơn về bệnh khi thời gian trôi qua thông qua các tình trạng như cơ thể mệt mỏi, da và mắt chuyển sang màu vàng,…
4. Dùng nhiều thức uống chứa cồn
“Thức uống chứa cồn thường được xem như một kẻ thù đối với gan, gây ra nhiều bệnh liên quan đến gan như nhiễm mỡ gan, xơ gan, suy gan và ung thư gan. Ngoài ra, bia và rượu còn làm cho cơ thể nóng lên.”
Chỉ có khoảng 10% dung tích cồn được thải ra thông qua hơi thở, mồ hôi và nước tiểu khi cồn vào cơ thể. Số lượng cồn còn lại sẽ “xâm nhập” vào cơ thể và kích hoạt các phản ứng viêm, stress oxy hóa trong hệ tiêu hóa. Đồ uống chứa cồn có thể gây hại cho tế bào gan và giảm khả năng lọc thải của gan. Còn lại, rượu và bia cũng có thể gây nhiều bệnh về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ và suy gan.
5. Lạm dụng thuốc điều trị bệnh lý
Khi sử dụng các loại thuốc phương Tây trong thời gian dài mà không có chỉ định của bác sĩ, gan sẽ bị ảnh hưởng không ít. Việc lạm dụng thuốc dẫn đến việc gan phải hoạt động quá sức để loại bỏ một số thành phần “độc hại” của thuốc, gây ra các triệu chứng bệnh gan nóng.
6. Ăn uống thiếu khoa học
Tác động của chế độ ăn uống đến sức khỏe gan là rất đáng kể. Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chiên rán, dầu mỡ hoặc các món ăn cay nóng; cùng việc ăn ít rau xanh, trái cây và thực phẩm giàu chất xơ sẽ gây áp lực lên khả năng hoạt động của gan. Nếu gan nóng, điều này cho thấy gan đang phát tín hiệu cảnh báo rằng cần xem xét và cải thiện chế độ ăn uống.
Cách chữa tình trạng gan bị nóng
Thay đổi cấu trúc: Nếu bệnh nhân biết cách phối hợp sử dụng thuốc theo chỉ dẫn của bác sĩ cùng với việc điều chỉnh chế độ ăn uống, hoạt động sinh hoạt thì việc điều trị và kiểm soát bệnh nóng gan là hoàn toàn khả thi.
1. Dùng thuốc chữa nóng gan
Có nhiều thể loại thuốc giúp làm mát gan từ Tây y đến Đông y. Chúng có tác dụng chính là giúp cho gan được khỏe mạnh, giải độc và bổ sung dinh dưỡng cho gan. Các loại thuốc Đông y thường có thành phần gồm atiso, cam thảo, rau má, nhân sâm và thời gian hiệu quả lâu hơn. Tuy nhiên, khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, cần lưu ý và nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào xảy ra, bệnh nhân nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra sức khỏe.
Nhớ rằng bệnh nhân phải tuân thủ chỉ định từ chuyên gia y tế để sử dụng phương pháp điều trị theo phương Tây, đây là cách thức có thời gian nhanh và có tác dụng cao.
2. Có chế độ ăn uống dinh dưỡng giúp mát gan
Tối ưu hóa chế độ ăn uống và giảm thiểu sử dụng đồ uống có cồn.Thực phẩm cũng đem lại rất nhiều lợi ích, để duy trì tình trạng gan khỏe mạnh, người bệnh cần tập trung vào hai vấn đề quan trọng sau đây: cải thiện chế độ ăn uống và giảm thiểu việc sử dụng đồ uống có cồn.
3. Hạn chế bia rượu
Giới hạn uống bia rượu – thậm chí là ngừng hoàn toàn – luôn là điều quan trọng với mọi vấn đề liên quan đến sức khỏe gan, không chỉ bệnh nóng gan. Giảm hoặc cắt giảm uống bia rượu sẽ giúp tế bào gan tự phục hồi và tái tạo, giúp việc điều trị hiệu quả hơn, tiết kiệm thời gian và chi phí.
4. Điều chỉnh thói quen sinh hoạt
Để đảm bảo sức khỏe, người bệnh cần ngủ đủ từ 6 đến 8 giờ mỗi đêm và tránh thức khuya sau 23 giờ. Những biện pháp này giúp gan có thể thải độc và phục hồi tế bào bị tổn thương.
Để tránh ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa, chúng ta nên kiểm soát căng thẳng tiếp theo. Thư giãn tinh thần bằng cách đọc sách, nghe nhạc hoặc thực hiện các hoạt động yêu thích cũng có thể giúp làm dịu cảm giác khó chịu trong gan.
Hãy nhớ dành 30 phút hàng ngày để tập luyện thể chất. Bất kỳ hình thức thể thao nào cũng có thể giúp tăng cường quá trình trao đổi chất, tăng cường hoạt động của gan và ngăn ngừa nhiều nguyên nhân gây nóng gan, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện. Đi bộ, bơi lội và đạp xe đều là các hoạt động thể thao tốt.
Làm sao để phòng ngừa bệnh nóng gan?
Để tránh nguy cơ mắc bệnh nóng gan và các bệnh liên quan đến gan, bạn nên:
1. Xây dựng lối sống lành mạnh
2. Tầm soát bệnh gan định kỳ
Sàng lọc bệnh gan thường được thực hiện bằng cách kiểm tra máu. Nên thực hiện kiểm tra này định kỳ hàng năm, đặc biệt là với những người bị đái tháo đường, viêm gan B, viêm gan C, gan nhiễm mỡ và các biến chứng của xơ nang.
3. Tiêm ngừa
Không chỉ hỗ trợ phòng ngừa tình trạng viêm gan, như viêm gan B, chủng ngừa còn đóng góp vào việc bảo vệ gan khỏi nhiều nguy cơ các bệnh liên quan đến gan như viêm gan nóng.
Nóng gan nên ăn và kiêng ăn gì?
Về chuyên mục ẩm thực, có những món ăn phù hợp và không phù hợp cho người bị nóng gan như sau:
Uống đủ nước là điều cần thiết cho những người bị nóng gan bởi nó có khả năng làm mát và điều hòa cơ thể, đồng thời hỗ trợ loại bỏ chất độc qua quá trình đổ mồ hôi và tiểu tiện, và ngăn ngừa quá trình oxy hóa tế bào. Ngoài nước lọc, những người bệnh cũng có thể sử dụng các loại nước bí đao, nước gạo lứt, trà xanh, trà thảo dược,… Để hỗ trợ cho gan một cách tốt nhất.
Một đơn vị y tế uy tín cung cấp dịch vụ kiểm tra và chữa trị chất lượng cao, đem lại hiệu quả cho những người bệnh mắc các vấn đề về gan từ nhẹ đến nặng (như gan bị nhiễm mỡ, gan bị viêm cấp tính, gan bị viêm mạn tính, gan bị xơ, ung thư gan, bệnh gan do ký sinh trùng…). Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật nội soi tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh đã tập hợp một đội ngũ bác sĩ Nội – Ngoại – Nội soi tiêu hóa chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm. Hơn nữa, họ còn được hỗ trợ bởi một hệ thống thiết bị y tế hiện đại, nhập khẩu từ nước ngoài, đáp ứng nhu cầu tối đa của khách hàng trong việc kiểm tra và chữa trị.
Vui lòng liên hệ để đặt lịch hẹn và điều trị các bệnh về gan với các chuyên gia tại Trung tâm Nội soi & Phẫu thuật nội soi tiêu hóa của Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Chân thành cảm ơn Quý khách.
Dấu hiệu cho thấy gan bị ảnh hưởng là bệnh nóng gan, có thể là triệu chứng của nhiều bệnh liên quan đến gan hoặc do lối sống không lành mạnh. Việc kéo dài tình trạng bệnh nóng gan có nghĩa là các vấn đề sức khỏe liên quan đến gan không được phát hiện, chẩn đoán và điều trị kịp thời, dẫn đến suy giảm chức năng gan và tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!