Lương tháng thứ 13 là gì? Có buộc phải trả lương tháng 13, thưởng Tết không?

Lương tháng thứ 13 là gì? Có bắt buộc phải trả lương tháng 13, thưởng Tết không? Khi phát sinh quan hệ lao động ngoài các khoản tiền lương, tiền công, các khoản trợ cấp, phụ cấp khác thì tiền thưởng cũng là một vấn đề được người lao động và người sử dụng lao động quan tâm nhằm khuyến khích thúc đẩy quá trình sản xuất kinh doanh khi hoàn thành chỉ tiêu hoặc công việc được giao.

Nhưng rất nhiều người còn đang thắc mắc về cái khoản tiền mà công ty thưởng cho người lao động nhất là trong dịp tết âm lịch khi kết thúc một năm mọi người hay gọi là tiền lương tháng 13? và khoản tiền này có bắt buộc phải trả cho người lao động hay không? thì trong phạm vi bài viết này chúng tôi sẽ đưa ra các quy định về vấn đề này theo quy định của pháp luật lao động.

1. Lương tháng 13 là gì?

Trong luật lao động hiện hành hiện nay không có quy định về tiền lương tháng 13 mà tiền lương tháng 13 được hiểu là tiền thưởng. Tại Bộ luật Lao động 2019 quy định về tiền thưởng.

Lương tháng 13 có thể hiểu no là cách gọi tên của một khoản tiền thưởng mà người sử dụng lao động trả cho người lao động thông thường là vào tháng 12 khi hết năm dương lịch, và được thoả thuận giữa công ty và người lao động. Khoản tiền lương tháng 13 một số người còn hiểu lầm nó là khoản tiền thưởng tết nguyên đán của nước ta nhưng trên thực tế nó không phải là thưởng Tết Âm lịch vì ở một số công ty có sự phân biệt rõ ràng giữa lương tháng 13 và thưởng Tết. Như vậy đây là khoản tiền thưởng hằng năm của người sử dụng lao động dành cho người lao động.

+ Tiền thưởng trong quy định của pháp luật lao động là một trong những khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho những người lao động đang làm việc tại công ty được quy định tại hợp đồng hoặc trong quy chế công ty quy định sẽ căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm nếu công ty có lợi nhuận và mức độ hoàn thành công việc mà công ty đã giao cho người lao động thực hiện công việc đã đạt được vượt mức so với các yêu cầu đề ra.

Sau khi người sử dụng lao động đã tham khảo công đoàn cơ sở đối với các doanh nghiệp đã thành lập công đoàn cơ sở hoặc đại diện tập thể đại diện cho người lao động tại doanh nghiệp chưa thành lập công đoàn cơ sở thì công ty ra quyết định và niêm yết công bố công khai tại trụ sở công ty đang làm việc về quy chế thưởng đã ban hành.

2. Điều kiện để được hưởng lương tháng 13:

Do khoản tiền thưởng tiền lương tháng 13 này một số công ty có thể xem nó như một khoản tiền lương chính để trả cho người lao động được thỏa thuận rõ ràng trong hợp đồng lao động trong quá trình tuyển dụng giữa người lao động và công ty khi giao kết hợp đồng mà các bên đã thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của các bên, các chế độ mà công ty chi trả cho người lao động, điều kiện về việc làm như là thời gian làm việc của người lao động, địa điểm làm việc cụ thể khi người lao động làm việc, mức lương và khoản mức phụ cấp lương theo thực tế của từng công ty quy định;

Hoặc trong các quy chế nội quy lao đông, có thể hiểu nó là một văn bản do người sử dụng lao động quy định đã được đăng ký với cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý lao động theo quy định của luật về hình thức kỷ luật và các biện pháp xử lý kỷ luật khi người lao động vi phạm, quy định về các thiệt hai do người lao động gây ra trong quá trình làm việc với mức bồi thường cụ thể về tài sản của công ty đã bàn giao cho người lao động sử dụng các tài sản của công ty mà người lao động đưa ra dựa trên các quy định của Bộ luật lao động yêu cầu người lao động sẽ phải chấp hành thực hiện các quy định này, tuân thủ theo nội quy của công ty, nếu không tuân thủ sẽ bị xử lý kỷ luật nếu vi phạm những quy định trong nội quy lao động;

Hoặc thỏa ước lao đông tập thể của công ty theo quy định của Bộ luật lao động thì hiện nay có hai hình thức thỏa ước lao động tập thể là thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp, còn thứ hai là thỏa ước lao động tập thể ngành nó là văn bản nêu lên sự thỏa thuận mà người sử dụng lao động và tập thể toàn bộ lao động đã đạt được khi thương lượng về quyền và nghĩa vụ có liên quan cho người lao động khi làm việc tại doanh nghiệp.

Thông thường tùy từng công ty đưa ra tại thời điểm ký kết hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể, quy chế riêng của từng công ty sẽ đưa đưa điều kiện về khoản tiền thưởng này dựa vào kết quả làm việc của người lao động và sự tăng trưởng của công ty. Khoản tiền thưởng này không bắt buộc mà phụ thuộc vào quy định của từng công ty, thỏa thuận của người lao động và người sử dụng lao động tại thời điểm ký kết hợp đồng nếu người lao động đang làm việc tại công ty từ đủ mười hai tháng trở lên tại thời điểm trả tiền lương tháng 13 này. Nếu như người lao động không làm đủ 12 tháng trở lên trong một năm thì có nhiều công ty vẫn chi trả theo tỷ lệ những tháng thực tế đã làm việc tại công ty. Có nhiều công ty thì không thanh toán cho người lao động nếu người lao động không làm đủ 12 tháng.

Đây là chính sách của các doanh nghiệp nhằm thu hút nguồn lực và bảo vệ quyền lợi chính đáng những cho người lao động.

Vì nó không là một khoản tiền bắt buộc nên mỗi công ty sẽ đưa ra các quy định về điều kiện được hưởng riêng hoặc cách tính, mức hưởng sẽ khác nhau phụ thuộc vào những thỏa thuận giữa công ty và người lao động nhằm bảo đảm các quyền lợi cho những người lao động.

3. Có bắt buộc phải trả lương tháng 13 không?

Hiện nay pháp luật lao động Việt Nam không có quy định và ghi nhận khái niệm “lương tháng 13”. Lương tháng 13 ở đây được hiểu là một khoản tiền thưởng mà doanh nghiệp dành cho người lao động vào cuối năm khi doanh nghiệp làm ăn có lãi nhằm mục đích hỗ trợ, khuyến khích người lao động làm việc. Theo quy định tại Bộ luật Lao động 2019, tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh hằng năm và không phải khoản tiền bắt buộc. Do đó, công ty không bắt buộc phải trả lương tháng 13 cho người lao động.

Trường hợp công ty trả cho người lao động lương tháng 13, vì bản chất đây là khoản tiền thưởng nên pháp luật không quy định phải mức lương cụ thể sẽ trả cho người lao động. Lương tháng 13 được tính căn cứ trên kết quả sản xuất kinh doanh, doanh thu của công ty trong cả năm và hiệu suất lao động của người lao động đã đạt được.

Tóm lại, tùy vào điều kiện sản xuất kinh doanh, công ty có thể xem xét thưởng lương tháng 13 để khuyến khích người lao động tham gia làm việc tại doanh nghiệp để tăng, mức lương tháng 13 do từng công ty quyết định và không bắt buộc phải trả nếu trong hợp đồng lao động giữa công ty và người lao động đã giao kết không thỏa thuận, trong nội quy hoặc thỏa ước lao động tập thể của doanh nghiệp không quy định về khoản tiền này nếu doanh nghiệp thua lỗ hoặc người lao động không hoàn thành công việc của mình có thể sẽ không nhận được tiền lương tháng 13.

4. Cơ quan bảo hiểm bắt kê khai tháng lương 13 có đúng không?

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư, công ty tôi là công ty 100% vốn nước ngoài, trước kia thỏa thuận với người lao động về trả tiền là bằng tiền USD, sau đó họ yêu cầu trả bằng tiền Việt Nam? Luật sư cho tôi hỏi là khi làm hồ sơ giấy tờ lên cơ quan bảo hiểm cho người lao động, tôi có thấy yêu cầu về việc kê khai tháng lương 13, nghĩa là doanh nghiệp phải chi trả tháng lương 13. Như vậy có đúng hay không?

Luật sư tư vấn:

Quy định của pháp luật không có khái niệm lương tháng 13. Việc chi trả lương tháng 13 được hiểu là tiền lương thưởng từ phía chủ sử dụng lao động chi ra cho người lao động theo năng xuất làm việc, kết quả làm việc và những quy định trong quy chế nội bộ mỗi doanh nghiệp.

Theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 thì việc chi trả lương tháng 13 về mặt thực tiễn là khoản tiền thưởng cuối năm cho người lao động, vừa mang tính chất khuyến khích vừa mang tính chất bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

Vấn đề chi trả có thể được quy định trong hợp đồng lao động, theo nội quy hay thỏa ước lao động mà không phải là một nội dung bắt buộc phải thực hiện.

5. Không thưởng tết cho nhân viên đúng hay sai?

Tóm tắt câu hỏi:

Thưa luật sư, năm nay tết dương lịch công ty tôi không thưởng tết cho nhân viên vì doanh thu chưa cao, điều đó có đúng không?

Luật sư tư vấn:

Theo quy định của Bộ luật Lao động 2019 thì tiền thưởng sinh ra hay không phụ thuộc vào kết quả sản xuất, hoạt động kinh doanh của công ty cộng với mức độ hoàn thành công việc của người lao động. Trong trường hợp công thu bạn doanh thu chưa cao thì công ty cũng không bắt buộc phải thưởng tết dương lịch cho nhân viên, việc không công ty không trả thưởng là có cơ sở.