ROM và RAM là gì? Phân biệt ROM và RAM

ROM và RAM là gì? Phân biệt ROM và RAM

ROM và RAM đóng vai trò quan trọng đối với việc lưu trữ dữ liệu trên thiết bị, được xem như là bộ não của máy tính. Vậy ROM và RAM là gì? Sự khác nhau giữa hệ thống bộ nhớ trong và ngoài này như thế nào? Cùng Mega tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

1. ROM là gì?

ROM là viết tắt của Read Only Memory, nghĩa là: Bộ nhớ chỉ đọc. Đây là loại bộ nhớ không khả biến dùng trong các máy tính hay hệ thống điều khiển, mà trong vận hành bình thường của hệ thống thì dữ liệu chỉ được đọc ra mà không được phép ghi vào. Có thể hiểu đơn giản, ROM là loại bộ nhớ mà trong đó, dữ liệu đã được ghi vào từ trước và chứa các chương trình giúp máy tính “khởi động”. Bộ nhớ này đã chứa sẵn các chương trình từ trước. Với bộ nhớ ROM sẽ giúp các dữ liệu được giữ lại kể cả khi máy bị tắt nguồn. Vậy nên sau khi tắt máy bộ nhớ này đã lưu lại những chương trình để có thể bắt đầu cho việc khởi động máy tính lần tiếp theo.

ROM là gì?

Một ví dụ điển hình của ROM trong máy tính chính là BIOS, chip PROM lưu trữ những chương trình cần thiết để bắt đầu quá trình khởi động máy tính. Sử dụng bộ nhớ điện tĩnh là cách duy nhất để bắt đầu quá trình khởi động máy tính và các thiết bị khác sử dụng quy trình khởi động tương tự. Các chip ROM cũng được sử dụng trong hộp trò chơi (cartrigde) của thiết bị chơi game như Nintendo, Gameboy, Sega Genesis,… Những hộp này lưu trữ chương trình game trên một chip ROM được đọc bởi console khi kết nối với hộp.

Trên máy vi tính, ROM nằm bên trong thùng máy, thường nằm trong CPU. ROM có vai trò là bộ nhớ đệm nhanh giúp tăng tốc độ truy xuất dữ liệu.

2. RAM là gì?

RAM (viết tắt của Ramdom Access Memory) là bộ nhớ tạm thời của máy tính. RAM là thiết bị phần cứng phép lưu trữ dữ liệu và truy xuất dữ liệu trong thời gian ngắn. Còn được gọi là bộ nhớ chính, bộ nhớ hệ thống, bộ nhớ truy cập ngẫu nhiên, RAM thường kết hợp với DRAM. Không giống với ROM hoặc ổ cứng, RAM là bộ nhớ tạm thời, không ổn định, đòi hỏi “sức mạnh” để truy cập dữ liệu. Nếu máy tính của bạn bị tắt, toàn bộ dữ liệu chứa trong bộ nhớ RAM sẽ bị mất. RAM là một trong những loại bộ nhớ nhanh nhất của máy tính, nhưng là bộ nhớ khả biến. Nếu đã từng tháo tung máy tính ra, bạn sẽ thấy thanh RAM có dạng hình chữ nhật được đặt trên một khe cắm trên bo mạch chủ.

Hiện tại, những bo mạch chủ ngày càng tiên tiến đi kèm nhiều hơn một khe cắm RAM. Sự thay đổi này giúp việc nâng cấp RAM linh hoạt hơn. RAM ảnh hưởng đến tốc độ xử lý các chương trình của máy tính nên nếu bộ nhớ RAM càng lớn thì máy sẽ càng chạy nhanh hơn. Trước đây chỉ có thể cố định bộ nhớ RAM trong máy nhưng với thời đại công nghệ hiện đại thì việc nâng cấp bộ nhớ RAM đã rất dễ dàng. Do đó, người dùng thật dễ dàng tăng dung lượng bộ nhớ để hệ thống đạt được tốc độ tốt hơn.

RAM là gì?

Khi máy tính khởi động, các phần của hệ điều hành và trình điều khiển được nạp vào bộ nhớ, cho phép CPU xử lý các hướng dẫn nhanh hơn và tăng tốc quá trình khởi động. Sau khi hệ điều hành đã được tải, mỗi chương trình bạn mở, chẳng hạn như trình duyệt bạn đang sử dụng để xem trang này, được tải vào bộ nhớ trong khi nó đang chạy. Nếu quá nhiều chương trình đang mở, máy tính sẽ trao đổi dữ liệu trong bộ nhớ giữa RAM và ổ đĩa cứng.

3. Sự khác biệt cơ bản giữa ROM và RAM

Sự khác biệt cơ bản giữa ROM và RAM

– Về thiết kế (hình dáng bên ngoài):

• RAM là một chip mỏng hình chữ nhật được lắp vào một khe cắm trên bo mạch chủ. RAM thường lớn hơn ROM.
• Thiết kế bộ nhớ đọc ROM nhỏ hơn RAM, là một ổ đĩa quang bằng băng từ, có nhiều chân được chế tạo bằng các mối nối tiếp xúc với bảng mạch của máy tính.

–Về khả năng lưu trữ:

• RAM là bộ nhớ khả biến, cần được cung cấp điện năng để duy trì khả năng lưu trữ dữ liệu, mất điện dữ liệu sẽ bị mất.
• ROM là bộ nhớ điện tĩnh (bất biến) có thể lưu trữ thông tin cả khi tắt máy tính, mất điện.

-Về cách thức hoạt động:

• RAM được sử dụng trong hoạt động bình thường của máy tính sau khi khởi động và nạp hệ điều hành. Có thể phục hồi hoặc thay đổi dữ liệu được lưu trữ trong RAM.
• ROM được sử dụng chủ yếu trong quá trình khởi động máy tính. Dữ liệu trong ROM chỉ có thể đọc, nhưng không sửa hoặc thay đổi được, đó là lý do vì sao nó được gọi là ‘bộ nhớ chỉ đọc’.

-Về tốc độ:

• Quá trình ghi dữ liệu vào RAM nhanh và tốc độ truy cập dữ liệu nhanh.
• Quá trình ghi dữ liệu vào ROM chậm và tốc độ truy cập dữ liệu chậm.

-Về khả năng tiếp cận:

• Với RAM: Dễ dàng truy cập, thay đổi hoặc lập trình lại thông tin được lưu trữ trong RAM.
• Với ROM: Khó khăn khi muốn thay đổi, lập trình lại thông tin được lưu trên ROM.

-Về khả năng lưu trữ:

• Một chip RAM có thể lưu trữ nhiều gigabyte (GB) dữ liệu, từ 1 GB đến 256 GB cho mỗi chip. Có thể nâng cấp khả năng lưu trữ của bộ nhớ RAM.
• Một chip ROM lưu trữ được vài megabyte (MB) dữ liệu, thường là 4 MB hoặc 8 MB cho mỗi chip. Lưu trữ được ít dữ liệu hơn bộ nhớ RAM.

-Về khả năng ghi chép dữ liệu:

• RAM ghi chép dữ liệu dễ dàng hơn bộ nhớ ROM. Đồng thời bạn có thể dễ dàng truy cập hay lập trình lại thông tin lưu trữ trong RAM.
• Mọi thông tin lưu trữ trên ROM đã được lập trình sẵn, khó có thể thay đổi cũng như lập trình lại. Thông tin trong ROM vô cùng quan trọng với máy tính và tồn tại vĩnh viễn.

4. Tổng kết

Từ so sánh nêu trên giữa hai hệ thống bộ nhớ trong và ngoài này, bạn có thể thấy một sự khác biệt lớn giữa bộ nhớ chỉ đọc (ROM) và một bộ nhớ tạm thời (RAM) chính là ROM có thể chứa dữ liệu mà không cần nguồn điện và RAM thì không làm được điều đó. Về cơ bản, ROM có nghĩa là để lưu trữ vĩnh viễn, và RAM là để lưu trữ tạm thời.

Với ROM, hệ thống bộ nhớ này được sử dụng chủ yếu trong quá trình khởi động máy tính, trong khi RAM được sử dụng trong các hoạt động bình thường của máy tính khi hệ điều hành đã được nạp. Với việc ghi dữ liệu, hoạt động này thực hiện vào ROM là một quá trình chậm hơn nhiều so với việc ghi dữ liệu vào một chip RAM.

Khả năng lưu trữ cũng là điểm đáng chú ý giữa RAM và ROM, với RAM bạn có thể lưu trữ nhiều gigabyte (GB) dữ liệu, từ 1 GB đến 256 GB cho mỗi chip. Còn với ROM chỉ lưu trữ một vài megabyte (MB) dữ liệu, thường là 4 MB hoặc 8 MB cho mỗi chip.

Xem thêm >>>

RAM LPDDR4X trên laptop là gì? Đặc điểm của RAM LPDDR4X

RAM DDR4 là gì? Đặc điểm của RAM DDR4

Giải mã bí ẩn Ram, Ram là gì & chức năng của Ram

copyright © mega.com.vn