Hạt Chia mới chỉ phổ biến ở Việt Nam trong vài năm gần đây nhưng đã nhận được sự yêu thích của rất nhiều người tiêu dùng, đặc biệt những bà mẹ có con nhỏ.
Cùng khám phá về nguồn gốc, thành phần dinh dưỡng, những công dụng, cách chế biến món ăn ngon và cách bảo quản loại hạt này trong bài viết dưới đây.
1. Thành phần dinh dưỡng trong hạt Chia
Hạt Chia là những hạt nhỏ màu đen của cây chia (tên khoa học là Salvia hispanica). Hạt Chia nhỏ, dẹt và có hình bầu dục, với bề mặt bóng và mịn. Màu có thể dao động từ trắng đến nâu hoặc đen. Trên thực tế, “chia” là từ cổ của người Maya có nghĩa là “sức mạnh” .
Hạt Chia có chứa một lượng lớn chất xơ và axit béo omega-3, rất nhiều protein chất lượng cao, và một số khoáng chất thiết yếu và chất chống oxy hóa.
Chúng có thể cải thiện các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim và tiểu đường, giúp sức khỏe tiêu hóa tốt hơn và tăng lượng chất béo omega-3 trong máu.
Cụ thể: Cứ 28gr hạt Chia có 138 calo, có thể chứa 11gr chất xơ, 4gr protein, 9gr chất béo và trong đó phần lớn là Omega 3. Đặc biệt, trong hạt Chia còn có 18% canxi, 30% mangan, 30% magie, 27% phốt pho cùng một lượng không ít kẽm, vitamin B3 (Niacin), kali, vitamin B1 (Thiamine) và vitamin B2.
Trong hạt Chia có chứa lượng chất xơ cao gấp 2.6 lần so với hạt yến mạch, 8.3 lần hạt bắp, gấp 9.6 lần hạt gạo, hơn 1.6 lần hạt lúa mạch do đó hạt Chia là loại thảo dược giàu dinh dưỡng nhất.
Khi so sánh với hạt lanh, hạt Chia có nhiều Omega 3, canxi, phốt pho, và chất xơ hơn, đây là những chất dinh dưỡng quan trọng mà hầu hết chúng ta không cung cấp đủ.
Liều dùng thông thường cho mỗi người mỗi ngày là 1-2 (10-20g) muỗng cà phê. Đối với người giảm cân, nên dùng hạt Chia trước bữa ăn để tạo cảm giác no.
Còn với các vận động viên, sử dụng 10-25g mỗi ngày giúp phục hồi và tăng cường sinh lực. Trẻ nhỏ cũng có thể dùng hạt Chia bằng cách trộn 1 muỗng hạt Chia chung với yaourt hoặc sinh tố, sữa,…để giúp bé tăng cường thể lực, sức đề kháng và kích thích não bộ phát triển.
2. Lợi ích của hạt Chia đối với sức khỏe
Không chỉ là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời mà hạt Chia còn giúp cải thiện sức khỏe tốt hơn rất nhiều.
Cho hệ tiêu hóa khỏe mạnh
Hạt Chia rất giàu chất xơ và chính hàm lượng chất xơ cao này sẽ tác động khá nhiều vào hệ tiêu hóa, giảm kích ứng ruột, thúc đẩy nhu động ruột thuận lợi hơn nên chức năng tiêu hóa cũng được cải thiện đáng kể.
Ngoài ra, hạt Chia còn giúp kích thích sản sinh vi khuẩn có lợi trong đường tiêu hóa, từ đó hệ tiêu hóa của bạn sẽ khỏe mạnh hơn rất nhiều.
Giàu axit béo Omega 3 tốt cho tim mạch
Hạt Chia khá giàu chất béo mà trong đó phần lớn lại là axit béo Omega 3. Axit béo Omega 3 là loại chất có tác dụng giảm viêm, ngăn ngừa ung thư, tốt cho não, phục hồi cơ bắp cũng sức khoẻ tổng thể nói chung.
Và chính những hợp chất Omega 3 tuyệt vời này còn có tác dụng hỗ trợ sức khoẻ tim mạch, ổn định huyết áp và ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch hiệu quả.
Giải độc cơ thể
Vì hạt Chia có tác dụng cải thiện sức khỏe hệ tiêu hóa nên đây cũng là nguồn giúp loại bỏ chất độc trong cơ thể một cách tự nhiên.
Ngoài ra, hợp chất chống viêm có trong hạt Chia cũng giúp ngăn ngừa và phục hồi các tế bào bị tổn thương.
Từ đó, các tế bào ít bị hư hỏng trong khi lượng độc tố từ cơ thể lại được thải ra ngoài hiệu quả nên chắc chắn sức khỏe tổng thể sẽ được nâng cao đáng kể.
Tốt cho người ăn chay và người cần bổ sung protein
Đối với người ăn chay, không ăn thịt hạt Chia là nguồn bổ sung protein tuyệt vời. Đặc biệt lại không chứa cholesterol.
Với khẩu phần ăn 28gr hạt Chia chứa tới 4,4 gram protein tương đương với 10% protein đề xuất mỗi ngày.
Không giống với các loại protein thực vật khác, hạt Chia là loại proten hoàn chỉnh với các axit amin thiết yếu.
Những người đang tham gia và các khóa huấn luyện để tăng cường sức khỏe sẽ có lợi từ việc bổ sung hạt Chia vào chế độ ăn của mình.
Với điểm số axit amin là 115, hạt Chia là loại thực phẩm có protein chất lượng có thể cạnh tranh với protein động vật.
Giúp giảm cân hiệu quả, phòng chống béo bụng
Hạt Chia là nguồn thực phẩm rất giàu chất xơ, giúp lấp đầy dạ dày nhanh chóng nên bạn sẽ lâu đói cũng như giảm tiêu thụ thực phẩm vào cơ thể.
Ngoài ra, trong hạt Chia cũng giàu đạm thực vật. Đây là nguồn đạm cực tốt cho sức khỏe lẫn cân nặng bởi khả năng giúp nhanh no và hạn chế thèm ăn hiệu quả.
Nguồn cung cấp chất chống oxy hoá tuyệt vời
Hạt Chia từ lâu đã được công nhận là nguồn chất chống oxy hóa rất lý tưởng cho cơ thể. Chính lượng chất chống oxy hóa dồi dào này sẽ giúp chống lại sự hình thành các gốc tự do gây hại cho tế bào.
Một khi các gốc tự do gây hại bị ngăn chặn thì quá trình lão hóa sẽ bị hạn chế, đồng thời ngăn ngừa nhiều bệnh nguy hiểm, trong đó có cả ung thư.
Giúp xương và răng chắc khỏe hơn
Hạt Chia là nguồn canxi tuyệt vời cho sức khỏe xương, có thể sánh ngang với sữa. Đặc biệt, trong loại hạt nhỏ bé này còn có chứa nhiều hợp chất giúp cơ thể hấp thụ vitamin D tốt hơn.
Vitamin D là dưỡng chất rất cần thiết cho cơ thể tổng hợp canxi. Do đó, tiêu thụ thường xuyên hạt Chia là cách tuyệt vời để cải thiện sức khỏe xương.
Ngăn ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường typ 2
Thành phần chất xơ cao trong hạt Chia là nguồn dinh dưỡng rất tốt cho người bị tiểu đường. Hàm lượng chất xơ trong hạt Chia có tác dụng làm giảm lượng đường trong máu sau khi ăn.
Ngoài ra, đối với những người khỏe mạnh thì hạt Chia cũng có tác dụng ngăn chặn nguy cơ tiểu đường tấn công.
Bài viết tham khảo thêm:
- Những điều bạn chưa biết về cà phê
- Thành phần, lợi ích của dầu dừa
3. Hạt Chia Mỹ và Úc khác nhau như thế nào?
Hiện nay, trên thị trường phổ biến nhất là hai loại hạt Chia: hạt Chia Mỹ và Úc. Lượng chất dinh dưỡng trong hai loại hạt Chia này khá tương đương nhau. Hãy cùng so sánh để thấy được những điểm khác biệt của hai sản phẩm này nhé!
Hính dạng hạt Chia: 2 loại hạt Chia này có ngoại hình tương đồng nhau, có 3 loại hạt Chia trên thị trường là Chia trắng, Chia đen, và hạt Chia màu hơi vàng. Nhưng Chia đen là loại phổ biến nhất.
3.1. Nguồn gốc xuất xứ
Bạn chỉ có thể nhận biết nhờ thông tin trên sản phẩm nên khi mua bạn nên hết sức cẩn trọng xem rõ nguồn gốc, xuất xứ để đảm bảo rằng mình chọn đúng hàng từ quốc gia sản xuất.
Hạt Chia Úc: Địa điểm trồng hạt Chia có đất đai khá màu mỡ, phù hợp cho trồng hạt Chia. Không những vậy, hạt Chia Úc có sự ổn định về sản lượng, ít mất mùa và được kiểm định khắt khe, không sử dụng hóa chất trong quá trình trồng trọt.
Chia Úc cũng đạt tiêu chuẩn hữu cơ, organic. Và nhiều công ty nhập trực tiếp chia từ khu vực Nam Mỹ về đóng gói nên có thể nói rằng, tuy là bao bì chia Úc nhưng vẫn là hạt Chia Nam Mỹ.
Hạt Chia Mỹ: Được trồng tại Mỹ hoặc vùng Nam Mỹ – đây chính là cái nôi của loại hạt nhỏ bé này từ nhiều thế kỷ trước. Nơi đây có điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu thuận lợi cho sự phát triển toàn diện của loại cây này, nên các mùa vụ thường cho cây trồng chất lượng cao, được FDA và Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ (USDA) kiểm soát kỹ lưỡng.
3.2. Mức độ dinh dưỡng:
Hiện nay các nhà khoa học cũng chưa đưa ra một kết luận cụ thể nào về độ dinh dưỡng của hạt Chia Mỹ và hạt Chia organic Úc xem loại nào là tốt hơn, có hàm lượng dinh dưỡng cao hơn.
Về cơ bản, cả 2 loại này đều chứa những thành phần rất tốt cho sức khỏe của con người, đó là những khoáng chất, sắt, canxi, kali, phốt pho, magie, là Omega 3 – 6 – 9, là hàm lượng chất xơ, chất chống oxy hóa rất cao,…chính vì thế mà hạt Chia Úc hay Mỹ đều có những tác dụng cực tốt cho sức khỏe của chúng ta.
3.3. Nhận biết trên bao bì:
Khi mua hạt Chia, nếu bạn không thể phân biệt được xuất xứ của các loại hạt Chia thì hãy để ý những thông tin có trên bao bì:
- Đối với hạt Chia Úc được trồng ở nước khác nhưng đóng gói tại Úc: Trên bao bì sản phẩm sẽ có những từ sau: Packed in Australia, Imported ingredient.
- Đối với hạt Chia Mỹ: Bạn có thể nhận biết bằng cách quan sát. Nếu có những cụm từ như: Packed in America hoặc Packed in USA , Manufactured in USA, American Grown hoặc Country of origin America hoặc USA / South America thì chắc chắn đây là những sản phẩm có xuất xứ từ Mỹ.
3.4. Đành giá của người dùng:
Nhiều người sau khi sử dụng thường thích sử dụng hạt Chia Mỹ hơn là Chia Úc,
Tuy nhiên, đây chỉ là những ý kiến chủ quan của một số người đã từng sử dụng, có thể đúng với người này và người kia.
Có thể họ cảm thấy tiêu chuẩn Organic của Mỹ chất lượng khắt khe hơn tiêu chuẩn organic của Úc nên dành tình cảm cho hạt Chia Mỹ nhiều hơn.
Để có thể kết luận hạt Chia Úc hay Mỹ tốt hơn thì lại nằm ở chính trải nghiệm của bạn.
4. Những món ăn ngon nên thử từ hạt Chia
Do hương vị khá nhạt nên hạt Chia có thể dùng trong rất nhiều món ăn. Chúng có thể được ngâm trong chất lỏng và cho vào cháo, làm bánh pudding, dùng trong các món nướng, sinh tố hoặc đơn giản chỉ rắc lên trên rau trộn hoặc sữa chua…
Sau đây là những cách sử dụng hạt Chia cho món ăn ngon, thức uống bổ dưỡng hơn:
Nước hạt Chia:
Rất đơn giản, chỉ cần cho 1 muỗng hạt Chia vào 1 ly nước và khuấy đều từ 30 đến 60 giây. Hạt Chia hấp thu nước và mềm ra, lúc này bạn có thể uống.
Với loại nước trái cây đóng sẵn hoặc nước trái cây ép, bạn chỉ cần cho hạt Chia vào trong nước trái cây bạn thích như bơ, hoặc cà rốt,… sau đó làm lạnh trong vòng 20 phút trong tủ lạnh hoặc các bạn có thể sử dụng đá lạnh để dùng ngay.
Sinh tố trộn hạt Chia
Các bạn có thể mua sinh tố bất kỳ, hoặc tự tay làm cho mình một ly sinh tố theo sở thích. Sau đó hãy cho 1-2 muỗng cà phê hạt Chia vào (tùy theo sở thích mà cho nhiều hay ít). Trộn đều với đá xay để có ly sinh tố ngon miệng.
Cà phê hạt Chia
Đây là thức uống được nhiều người ưa chuộng, đặc biệt là các bạn trẻ. Hãy đổi vị cà phê sáng của bạn bằng cách pha thêm vào tách cà phê thường ngày với 1 muỗng hạt Chia. Một cảm giác lạ miệng, nhưng không hề mất chất cà phê đâu nhé!
Sữa chua hạt Chia
Chuẩn bị khoảng 80ml nước ép hoa quả (táo, lựu, xoài, cam, mơ…) tùy thích + 1 muỗng súp hạt Chia rồi chờ 15 phút để tạo gel.
Hãy trộn đều nước gel hạt Chia vào một hũ yaourt trắng, đảm bảo sẽ rất ngon miệng đấy. Các mẹ nên làm món ăn ngon miệng và bổ dưỡng này cho bé nhà mình.
Để tiện hơn bạn cũng có thể làm gel hạt Chia để sẵn trong tủ lạnh, mỗi lần dùng xúc 2 muỗng trộn vào kem, váng sữa, yaourt…, rất là ngon mà không phải chờ đợi gì cả.
Hỗn hộp nước chanh hạt Chia vừa ngon vừa giảm cân
Cho 1 muỗng canh hạt Chia vào chén nước rồi dùng muỗng khuấy nhẹ nhàng để các hạt không dính lại với nhau.
Để yên trong vòng 10 phút rồi cho thêm 2 muỗng cà phê nước chanh tươi và 2 thìa cà phê đường, trộn đều và thưởng thức. Đây là cách sử dụng hạt Chia được chị em ưu ái trong việc làm đẹp, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
Cháo ăn dặm cho bé
Hạt Chia rất tốt cho bé trong thời kỳ ăn dặm. Vì vậy khi nấu cháo cho bé, mẹ hãy bỏ thêm 1 chút hạt Chia, khoảng 5g sẽ giúp cho bát cháo trở nên thơm ngon, bổ dưỡng và giàu chất xơ hơn.
Bánh hạt Chia
Với món này, bạn tiến hành công thức làm bánh như bình thường. Chỉ khác là hãy thêm vào chiếc bánh của bạn một ít bột hạt Chia. Hãy thử đi, rất ngon miệng đấy.
Thịt bò nướng hạt Chia
Trong quá trình ướp thịt bạn hãy cho một ít hạt Chia vào, tùy số lượng thịt mà cho lượng hạt Chia vừa đủ.
Trứng chiên hạt Chia:
Thưởng thức món ăn từ trứng chiên hạt Chia ngay theo công thức: Trứng + chút rau hẹ hoặc bina thái nhuyễn + 2 muỗng hạt Chia đánh tan đều rồi đem chiên.
Súp hạt Chia và Salad hạt Chia
Món súp hạt Chia: Cho 2-3 muỗng hạt Chia vào các loại súp vừa nấu rồi thưởng thức.
Món Salad hạt Chia: Trộn 2-3 muỗng hạt Chia vào món salad và đảo đều để có món ngon, lạ miệng.
5. Bảo quản hạt Chia như thế nào là đúng cách?
Hạt Chia là một trong những loại hạt dinh dưỡng khô có thời hạn sử dụng lâu dài. Thông thường, hạn sử dụng của hạt Chia thường kéo dài từ khoảng 2.5 năm đến 3 năm theo khuyến cáo từ nhà sản xuất có in trên bao bì.
Tuy nhiên, nếu bạn bảo quản hạt Chia không đúng cách, hạt có thể nhanh hư, và không dùng được dù còn trong hạn sử dụng.
Vậy bảo quản hạt Chia như thế nào?
Hạt Chia cần được giữ ở nơi khô thoáng, mát mẻ. Khi chưa bóc túi ra sử dụng hoặc đã cho hạt vào hộp thiếc, hộp thủy tinh kín, và bảo quản trong nhà bếp, trong hộc tủ, ở nhiệt độ phòng hạt có thể dùng được theo hạn sử dụng ghi trên bao bì.
Cẩn thận hơn, bạn có thể cho hạt vào hộp kín và để ở ngăn mát của tủ lạnh, đảm bảo hạt luôn khô ráo và không bị ám mùi của nhà bếp.
Đối với các hạt Chia đã được xay nhuyễn: cho bé ăn dặm hoặc xay sinh tố mà chưa được dùng hết, không nên để ở ngoài mà phải cho vào hộp, hoặc khay đậy thật kín và cho vào ngăn mát của tủ lạnh. Hạt Chia xay nhuyễn này nên được sử dụng hết trong thời gian khoảng 3 ngày đến một tuần thôi.
Đối với các hạt Chia ngâm với nước đã nở thành gel: khi cho vào hộp thủy tinh kín và bảo quản trong tủ lạnh bạn có thể giữ hạt trong khoảng một tuần. Tuy nhiên, càng để lâu thì chất lượng hạt càng giảm. Bạn nên sử dụng hạt càng sớm càng tốt, để bảo toàn lượng dưỡng chất có trong hạt.
Ngoài ra, không thể không kể đến việc bạn cần chọn được hạt Chia thật, chính hãng để đảm bảo yêu cầu sử dụng và giữ hạt được thật lâu nhé.
6. Dấu hiệu nhận biết hạt Chia bị hỏng
Ngoài nhận biết hạt Chia hết hạn sử dụng do quá thời hạn sử dụng in trên bao bì ta có thể quan sát các dấu hiệu sau:
- Hạt Chia có mùi mốc, hôi dầu: hạt Chia bị mốc thường do phần dầu trong nhân hạt bị oxy hóa bởi môi trường, lên men dẫn đến việc hạt này bị mốc, bị hôi dầu thậm chí có nấm trắng li ti trên bề mặt hạt.
- Hạt Chia đổi màu vàng, nâu cánh gián: thường là các hạt thu hoạch non, chưa trưởng thành và dễ bị hư. Hạt đổi màu càng nhanh, báo hiệu chất lượng hàng không tốt.
- Hạt chia bị mọt: Sở dĩ hạt Chia bị mọt là do hạt này thường có mùi thơm, khi để hở ra bên ngoài rất dễ thu hút và trở thành thức ăn cho các loại côn trùng nhỏ như sâu, mọt…Một khi đã bị sâu, mọt ăn bạn không nên sử dụng lại túi hạt đó nữa.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!