Tìm hiểu về các phong cách giao tiếp phổ biến | CareerLink.vn

Tìm hiểu về các phong cách giao tiếp phổ biến

Phong cách giao tiếp là những cách mà mọi người thường sử dụng để giao tiếp với người khác. Có nhiều phong cách giao tiếp khác nhau. Hiểu các phong cách giao tiếp khác nhau có thể cải thiện triệt để chất lượng các mối quan hệ của bạn. Tuy nhiên, trước hết hãy cùng tham khảo xem các yếu tố nào hình thành nên phong cách giao tiếp nhé.

Các yếu tố hình thành nên phong cách giao tiếp

Ngôn ngữ cơ thể (body language)

Ngay cả trước khi bạn nói, người đối điện đã có thể đánh giá phong cách của bạn. Cách bạn di chuyển, đi đứng cũng có thể gây ấn tượng hoặc tốt hoặc xấu. Cách tốt nhất là bạn nên để tất cả trong tầm kiểm soát của mình, mọi bộ phận trên cơ thể bạn là của bạn, và bạn phải biết cách điều khiển chúng. Quá nhiều những động tác thừa như vẫy tay hoặc lắc lư (trong trường hợp bạn đứng) sẽ “tố cáo” với người đối diện rằng bạn đang lo lắng và căng thẳng. Giao tiếp hiệu quả là khi mọi động tác, dù là nhỏ nhất của bạn đều có mục đích, biểu hiện một thông điệp nào đó. Nếu có thể đạt đến “trình độ” này là bạn đã hoàn toàn “nói được” bằng ngôn ngữ cơ thể.

Biểu cảm khuôn mặt

Bạn cần phải thể hiện cho người đối diện thấy là bạn rất hứng thú với cuộc nói chuyện, có nghĩa là bạn phải cười và tương tác bằng ánh mắt. Điều này hoàn toàn không có nghĩa là lúc nào cũng cười trong khi nói chuyện, một nụ cười đúng lúc sẽ có tác dụng lớn hơn những gì bạn nghĩ rất nhiều. Nhìn vào mắt người đối diện thể hiện sự trung thực, cũng như bằng cách này, bạn có thể đoán được phần nào thái độ của họ đối với bạn. Sự kết nối này là vô cùng cần thiết trong cả cuộc hội thoại.

Sử dụng hai tay đúng mực

Hãy để 2 tay giúp bạn truyền tải thông điệp một cách hiệu quả thay vì để chúng trở nên thừa thải. Có một cách luyện tập là hãy đứng trước gương và cố gắng để có một sự liên kết giữa tay và những từ ngữ bạn nói. Tất nhiên là không phải lúc nào cũng dùng tay để diễn tả mọi từ ngữ, hãy sử dụng tay khi bạn cần một điểm nhấn hoặc thể hiện sự thân thiện, tự nhiên. Một điều cần lưu ý nữa là bắt tay khi giao tiếp là cả một nghệ thuật mà bạn không nên xem nhẹ.

Giọng nói

Hãy tập cách điều khiển giọng nói sao cho có âm điệu tự nhiên nhất, đừng nói quá nhanh hoặc quá chậm. Âm lượng cũng nên được quan tâm, nói quá to sẽ dễ dẫn đến thô lỗ, không tôn trọng đối phương, trong khi quá nhỏ lại thể hiện sự rụt rè, thiếu tự tin. Và dù như thế nào thì đây vẫn là một cuộc nói chuyện, nên nói thế nào cho rõ ràng để người khác hiểu những gì bạn nói vẫn là quan trọng nhất.

Các phong cách giao tiếp

Có 4 phong cách giao tiếp, bao gồm: thụ động, hung hăng, thụ động hung hăng và quyết đoán

Phong cách giao tiếp thụ động

Người có phong cách giao tiếp thụ động thường gặp khó khăn trong việc thể hiện bản thân và có xu hướng nhượng bộ người khác. Kém hiệu quả trong việc bày tỏ suy nghĩ và cảm xúc thường dẫn đến thông tin sai lệch, phải dồn nén sự tức giận hay phẫn nộ.

Bạn có thể nhận ra một người có phong cách giao tiếp thụ động với các hành vi như khó giao tiếp bằng mắt, không có khả năng nói không, tư thế xấu… hoặc các cụm từ như “Đây không phải là vấn đề lớn”, “Tôi chỉ muốn êm chuyện”…

Phong cách giao tiếp hung hăng

Những người có phong cách giao tiếp mạnh mẽ ở nơi làm việc, ở nhà hay xã hội có xu hướng chiếm lĩnh cuộc trò chuyện. Họ ra lệnh và đặt câu hỏi một cách đột ngột và không chú ý lắng nghe người khác.

Bạn có thể nhận ra một người có phong cách giao tiếp hung hăng với các hành vi như thích nói hơn là lắng nghe, thường xuyên ngắt lời người khác, thích kiểm soát và ra lệnh, hay chỉ tay, nhìn chằm chằm hoặc trừng mắt, nhíu mày, chỉ trích hoặc đe dọa người khác hoặc thông qua các cụm từ như “Tôi đúng còn bạn thì sai”, “Hãy làm theo cách của tôi”, “Vì tôi nói như vậy”, “Tôi có quyền”.

Phong cách giao tiếp hung hăng – thụ động

Đây là phong cách giao tiếp mà nhìn bề ngoài có vẻ êm ái nhưng lại có một sự phẫn nộ tiềm ẩn xuất hiện theo cách gián tiếp và tinh tế.

Bạn có thể nhận ra người có cách giao tiếp hung hăng – thụ động qua các hành vi như thường xuyên mỉa mai, lời nói không phù hợp với hành động, biểu cảm khuôn mặt không giống với lời nói, khó nhận biết cảm xúc hoặc qua các cụm từ như “Thế nào cũng được” hay “Tôi chỉ nói đùa” sau khi đã nói điều gì đó thô lỗ, mỉa mai hoặc làm tổn thương người khác.

Phong cách giao tiếp quyết đoán

Đây là cách hiệu quả và lành mạnh để thể hiện bản thân bởi nó khuyến khích sự cởi mở, trung thực trong khi vẫn chú ý đến nhu cầu của người khác. Bạn có thể nhận ra người có phong cách giao tiếp quyết đoán dựa vào các hành vi như trình bày mong muốn và nhu cầu với sự tự tin, khuyến khích các cuộc trò chuyện hai chiều trong đó cả hai người đều có cơ hội nói chuyện, có khả năng nói không, duy trì giao tiếp bằng mắt… hoặc các cụm từ như “Tôi tôn trọng nhu cầu và ý kiến của người khác”, “Tất cả chúng ta đều có quyền thể hiện bản thân một cách tôn trọng và trung thực”.

Bạn có thể thấy tại sao ba phong cách giao tiếp đầu tiên có thể gây ra vấn đề khi cố gắng xây dựng mối quan hệ. Không lắng nghe người khác (hung hăng), trốn tránh xung đột (thụ động-tích cực) hoặc sợ thể hiện bản thân (thụ động) ngăn cản giao tiếp hiệu quả.

Cách cải thiện phong cách giao tiếp

Phong cách giao tiếp có thể thay đổi. Bạn có thể dùng phong cách giao tiếp hung hăng với các thành viên trong gia đình nhưng nói chuyện thụ động hơn với đồng nghiệp. Phong cách giao tiếp cũng sẽ thay đổi theo thời gian khi chúng ta trưởng thành và tích lũy được nhiều kinh nghiệm sống.

Khi bạn thấy mình rơi vào những phong cách giao tiếp hung hăng, thụ động hoặc hung hăng – thụ động, đó là thời gian để học một phong cách giao tiếp mới để tạo ra các tương tác lành mạnh hơn. Mặc dù cần có thời gian, bạn có thể học cách nhận ra xu hướng giao tiếp của mình và điều chỉnh phong cách của bạn. Phong cách giao tiếp quyết đoán là điều bạn nên hướng đến.

Hãy thử các kỹ thuật đàm thoại này để giao tiếp quyết đoán hơn:

· Nói với giọng điệu nhiệt tình, quyết đoán

· Đừng nói bóng gió

· Tránh các từ như “um”

· Chú ý đến ngôn ngữ cơ thể

· Đặt câu hỏi làm rõ

· Duy trì giao tiếp bằng mắt

· Không ngắt lời người khác

Hiểu rõ về các phong cách giao tiếp cơ bản sẽ giúp bạn học cách phản ứng hiệu quả nhất khi đối mặt với một người khó tính. Nó cũng sẽ giúp bạn nhận ra khi bạn không quyết đoán hoặc không cư xử theo cách hiệu quả nhất. Hãy nhớ rằng, bạn luôn có một sự lựa chọn về việc bạn sử dụng phong cách giao tiếp nào. Trở nên quyết đoán thường là hiệu quả nhất, nhưng tất nhiên các phong cách khác là cần thiết trong một số tình huống – chẳng hạn như phải phục tùng khi bị đe dọa về thể chất.

Lê Hoài Phương