Shopaholic là gì? Tổng quan về tình trạng mua sắm nhiều

Shopaholic là thuật ngữ được dùng để chỉ những người có thói quen mua sắm quá độ, thường xuyên và không kiểm soát được chi tiêu. Đây là một tình trạng phổ biến ở nhiều nước trên thế giới, bao gồm cả Việt Nam.

Theo các chuyên gia tâm lý học, Shopaholic không chỉ là một vấn đề tài chính, mà còn liên quan đến các rối loạn tâm lý khác như lo âu, trầm cảm hay căng thẳng. Khi bị ảnh hưởng bởi Shopaholic, người ta có xu hướng sử dụng việc mua sắm như một phương tiện giải tỏa cảm xúc và mang lại cảm giác thoải má
Tại Việt Nam, Shopaholic đã trở thành hiện tượng phổ biến trong những năm qua, đặc biệt sau khi các kênh bán hàng online phát triển mạnh. Theo số liệu của Trung tâm Nghiên cứu Thị trường Nielsen Việt Nam, số lượng người tiêu dùng Việt Nam mua hàng online đã tăng gấp đôi từ năm 2015 đến năm 2020, đạt mức hơn 30 triệu ngườCùng với sự tăng trưởng này là nguy cơ phát triển Shopaholic, khi mà việc mua sắm trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn bao giờ hết.

Các dấu hiệu nhận biết Shopaholic

Những thói quen tiêu hoá của Shopaholic

Một trong những dấu hiệu nổi bật của Shopaholic là việc chi tiêu không kiểm soát được. Họ sẽ mua sắm liên tục, thậm chí cả khi chưa cần thiết hay đủ khả năng tài chính. Điều này có thể gây ra áp lực và căng thẳng về mặt tài chính, nhưng Shopaholic vẫn tiếp tục mua sắm.

Ngoài ra, họ thường xuyên tìm kiếm các ưu đãi, giảm giá để mua hàng và có thể mất kiểm soát trước các sản phẩm mới lạ hoặc hợp thời trang. Họ cũng có xu hướng mua sắm khi buồn phiền hay lo âu, mong muốn mang lại cho mình cảm giác thoải mái và niềm vu

Những hành vi đặc trưng của Shopaholic

Shopaholic có những hành vi đặc trưng như:

• Thường xuyên so sánh giá và sản phẩm trên các website bán hàng online.
• Xem video review sản phẩm trên Youtube hoặc tìm thông tin từ người dùng khác.
• Tham gia các group chat hoặc diễn đàn về mua sắm để cập nhật thông tin mới nhất và trao đổi với các thành viên khác.
• Tự cho rằng việc mua sắm là một hình thức giải trí, không coi trọng chi phí.

Những dấu hiệu này có thể giúp chúng ta nhận biết được Shopaholic và từ đó có cách xử lý kịp thờ

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng Shopaholic

Vấn đề tâm lý và xã hội

Shopaholic là một vấn đề tâm lý phức tạp, có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau. Các chuyên gia cho rằng, một số người bị Shopaholic do cảm thấy thiếu tự tin, cảm thấy được “giá trị” khi sở hữu nhiều đồ đạc hoặc quần áo mớTrong khi đó, một số người khác lại cảm thấy buồn chán hay căng thẳng, và muốn giải tỏa cảm xúc bằng việc mua sắm.

Bên cạnh các yếu tố tâm lý cá nhân, Shopaholic còn liên quan đến một số vấn đề xã hộTheo các chuyên gia kinh tế, việc quảng cáo sản phẩm và dịch vụ tràn lan trên các phương tiện truyền thông đã góp phần đẩy mạnh sự phát triển của Shopaholic. Ngoài ra, áp lực xã hội để có được cuộc sống giàu sang và xa hoa cũng là một trong những nguyên nhân của hiện tượng này.

Thời đại công nghệ và sự bùng nổ mua sắm online

Việc mua sắm trực tuyến đang trở thành một xu hướng phổ biến ở Việt Nam, khi mà các kênh bán hàng online ngày càng được phát triển. Theo thống kê của Tổ chức Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM), doanh số bán lẻ qua mạng tại Việt Nam đã tăng gấp đôi từ năm 2016 đến năm 2019, đạt khoảng 7,8 tỷ USD.

Tuy nhiên, việc tiếp cận và mua sắm trực tuyến dễ dàng hơn cũng đồng nghĩa với việc Shopaholic có thêm cơ hội để “thỏa mãn” niềm đam mê của mình. Ngoài ra, các chiến lược marketing thông minh của các nhà bán lẻ trực tuyến cũng đã làm cho việc mua sắm trở thành hoạt động cuốn hút và khó có thể ngăn cản được.

Hậu quả của việc trở thành Shopaholic

Chi phí tài chính và tác động đến cuộc sống hàng ngày

Khi bị ảnh hưởng bởi Shopaholic, một trong những hậu quả lớn nhất đó chính là chi phí tài chính. Việc mua sắm quá độ sẽ khiến cho người bị ảnh hưởng phải chi tiêu nhiều tiền không cần thiết, dẫn đến khó khăn trong việc duy trì cuộc sống hoặc gây ra áp lực về tài chính cho gia đình.

Ngoài ra, tình trạng Shopaholic còn có thể gây ra tác động xấu đến cuộc sống hàng ngày của người bị ảnh hưởng. Những khoản chi tiêu không kiểm soát được có thể dẫn đến việc phải hy sinh các nhu cầu cơ bản khác như đi lại, ăn uống hay giáo dục con cá

Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc

Shopaholic không chỉ gây ra các vấn đề về tài chính mà còn liên quan đến sức khỏe tinh thần và cảm xúc của người bị ảnh hưởng. Việc mua sắm quá độ có thể làm người ta cảm thấy thoải mái trong thời điểm ngắn hạn, tuy nhiên, nó cũng gây ra những tác động tiêu cực lớn đến tâm lý và sức khỏe.

Cụ thể, Shopaholic có thể dẫn đến các vấn đề như lo âu, trầm cảm, căng thẳng hay sự bất mãn với cuộc sống. Những người bị ảnh hưởng có xu hướng sử dụng việc mua sắm như một phương tiện giải tỏa căng thẳng hoặc mang lại cảm giác thoải mái, tuy nhiên, sau đó họ lại rơi vào trạng thái lo âu và áp lực do chi tiêu quá đà.

Cách điều trị và kiểm soát tình trạng Shopaholic

Nếu bạn nghi ngờ mình đang bị Shopaholic, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý. Chuyên gia sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những cảm xúc và suy nghĩ của mình liên quan đến việc mua sắm, từ đó đưa ra phương án điều trị phù hợp.

Một số phương pháp điều trị được khuyến khích cho những người bị Shopaholic bao gồm:

Phương pháp tâm lý

• Tìm hiểu nguyên nhân của tình trạng Shopaholic
• Điều chỉnh lại cách suy nghĩ và cảm xúc liên quan đến mua sắm
• Tập trung vào các hoạt động khác để giải tỏa stress thay vì dùng mua sắm là phương tiện thoát khỏi căng thẳng

Phương pháp y tế

• Sử dụng thuốc an thần hoặc thuốc chống lo âu để giảm thiểu cảm giác muốn mua sắm
• Điều trị các rối loạn liên quan đến Shopaholic như rối loạn ăn uống hoặc rối loạn tâm lý

Ngoài ra, bạn cũng có thể tự giúp bản thân kiểm soát tình trạng Shopaholic bằng các cách sau:

Thiết lập ngân sách

• Xác định số tiền được phép chi cho mỗi tháng
• Theo dõi chi tiêu của mình và đánh giá lại ngân sách hàng tháng

Hạn chế quyền truy cập vào các kênh mua sắm

• Không lưu thông tin thanh toán trên các website mua sắm
• Tắt thông báo từ các ứng dụng mua sắm để tránh bị xao nhãng

Thay đổi thói quen

• Tìm kiếm những hoạt động khác để giải tỏa stress
• Tìm hiểu về sở thích mới để thay thế cho việc mua sắm

Với những nỗ lực này, bạn có thể kiểm soát được tình trạng Shopaholic và trở thành người tiêu dùng thông minh hơn.

Những lời khuyên để ngăn ngừa tình trạng Shopaholic

Nếu bạn cảm thấy mình đang dần sa vào tình trạng Shopaholic, hãy thử áp dụng những lời khuyên sau để giúp kiểm soát chi tiêu và tránh bị nghiện mua sắm:

1. Tạo và tuân thủ ngân sách

Hãy xác định số tiền bạn có thể chi cho việc mua sắm hàng tháng và tuân thủ quyết liệt ngân sách đã đặt ra. Đừng vượt quá giới hạn này, dù cho điều đó có mang lại cảm giác vui vẻ tạm thờ

2. Hạn chế việc theo trend

Việc mua sắm theo xu hướng là một trong những nguyên nhân khiến bạn rơi vào tình trạng Shopaholic. Thay vì mua theo những sản phẩm mới nhất hay được hype trên mạng xã hội, hãy tập trung vào các sản phẩm cần thiết và có ích cho cuộc sống của bạn.

3. Không mang theo thẻ tín dụng

Một trong những cách hiệu quả để kiểm soát chi tiêu là không mang theo thẻ tín dụng khi đi ra ngoài hoặc đi mua sắm. Hãy đặt một số tiền nhất định vào ví và chỉ mang theo số tiền này để tránh việc quá khích khi mua hàng.

4. Tìm kiếm các hoạt động thay thế cho mua sắm

Thay vì dành phần lớn thời gian và tiền bạc cho việc mua sắm, hãy tìm kiếm các hoạt động khác có thể giúp bạn giải tỏa cảm xúc và tận hưởng cuộc sống, như đi du lịch, tập thể dục hay học một kỹ năng mớ

Khám phá các hoạt động thay thế cho mua sắm

Việc tìm kiếm các hoạt động khác có thể giúp bạn chuyển hướng suy nghĩ và tránh sa vào cảnh Shopaholic. Dưới đây là một số gợi ý:

1. Chăm sóc bản thân

Thư giãn trong spa, massage hay điều trị da liễu không chỉ giúp bạn giảm stress, mà còn giúp cải thiện sức khỏe và tạo ra cảm giác thoải má

2. Tham gia câu lạc bộ hoặc nhóm chơi thể thao

Chơi tennis, bóng rổ hay đi xe đạp giúp bạn tập thể dục và cải thiện sức khỏe. Bên cạnh đó, tham gia câu lạc bộ hoặc nhóm chơi thể thao còn giúp bạn có được một môi trường mới và kết nối với những người có sở thích giống bạn.

3. Tìm hiểu và học hỏi

Hãy tận dụng thời gian rảnh để tìm hiểu và học hỏi các kỹ năng mới, từ việc nấu ăn đến lập trình máy tính. Đây là cách tuyệt vời để phát triển bản thân và tạo ra cảm giác hài lòng.

Những hoạt động này không chỉ mang lại cho bạn niềm vui và sự thoải mái, mà còn giúp bạn tránh xa khỏi việc mua sắm quá độ và kiểm soát được chi tiêu của mình.

FAQ

Nhiều người thắc mắc về Shopaholic là gì và cách phòng tránh tình trạng này. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp, cùng với những lời khuyên của chuyên gia để giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng Shopaholic:

1. Shopaholic có phải là bệnh tật không?

Shopaholic không được coi là một bệnh tật chính thức, nhưng nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe tâm lý và xã hội nghiêm trọng. Khi bạn trở thành Shopaholic, việc kiểm soát chi tiêu trở nên khó khăn và có thể ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày.

2. Làm sao để nhận biết và giúp đỡ người thân bị Shopaholic?

Để nhận biết một người thân bị Shopaholic, bạn có thể chú ý đến các dấu hiệu như: chi tiêu quá đà, chi tiêu không kiểm soát được, hoặc chi tiêu để giảm căng thẳng hay áp lực công việc. Nếu bạn phát hiện ai đó trong gia đình có dấu hiệu này, hãy lắng nghe và khuyến khích người đó tìm sự giúp đỡ từ các chuyên gia hoặc tổ chức hỗ trợ.

3. Tôi đã trở thành Shopaholic, tôi nên làm gì để thoát khỏi tình trạng này?

Nếu bạn đã nhận ra mình đang bị Shopaholic, hãy thực hiện những cách kiểm soát chi tiêu sau:

• Lập kế hoạch chi tiêu và tuân thủ nghiêm ngặt.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc tổ chức hỗ trợ.
• Tìm alternative cho việc mua sắm, ví dụ như tập thể dục, du lịch hay tham gia các hoạt động xã hội khác.

Hy vọng thông tin trong bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về Shopaholic và cách phòng tránh tình trạng này. Hãy luôn cẩn trọng khi chi tiêu và sử dụng việc mua sắm như một phương tiện giải tỏa stress.