Hô hấp kị khí là gì? So sánh hô hấp hiếu khí và hô hấp kị khí ở vi sinh vật

Hô hấp kị khí là khái niệm còn mơ hồ và xa lạ với nhiều người. Vậy hô hấp kị khí là gì? Hô hấp kị khí khác gì so với hô hấp hiếu khí trong sinh học?… Để tìm hiểu rõ hơn về chủ đề hô hấp kị khí là gì, hãy cùng khám phá bài viết thú vị sau đây của DINHNGHIA.VN nhé!

Hô hấp kị khí là gì?

• Hô hấp kị khí (hay còn được gọi là hô hấp yếm khí) là quá trình hô hấp sử dụng chất oxy hóa khác mà không phải là oxy. Tuy oxy không được sử dụng trong quá trình này như chất nhận electron cuối nhưng vẫn được dùng như một chuỗi chuyền electron gọi là physolmere.
• Trong quá trình hô hấp của các sinh vật hiếu khí, electron sẽ được gắn kết chặt chẽ vào với một chuỗi chuyền electron và chất oxy hóa cuối cùng chính là oxy. Cùng với đó, phân tử oxy được xem là một chất có tính oxy hóa rất cao. Do vậy, nó được xem là chất nhận electron vô cùng xuất sắc.
• Bên cạnh đó, ở những sinh vật yếm khí, còn có các chất oxy hóa khác được sử dụng phổ biến như sunfat (SO42-), nitrat (NO3-) hay fumarat. Tuy nhiên, những chất nhận electron cuối này thường có khả năng khử kém hơn nhiều so với O2. Điều này có nghĩa là là năng lượng sẽ được sản sinh ra ít hơn trên mỗi phân tử bị oxy hóa. Do vậy, các bạn có thể dễ dàng thấy rằng loại hô hấp này mang lại hiệu quả không cao so với hô hấp hiếu khí hiện nay.
• Ngoài ra, hô hấp kị khí còn được sử dụng chủ yếu bởi các loại vi khuẩn cũng như cổ khuẩn tồn tại trong môi trường thiếu oxy. Do đó, nhiều sinh vật kị khí thuộc dạng kị khí bắt buộc, nghĩa là chúng chỉ có thể thực hiện quá trình hô hấp được với những chất kị khí và sẽ nhanh chóng chết đi nếu có sự xuất hiện của oxy.

So sánh hô hấp hiếu khí và hô hấp kị khí

Hô hấp hiếu khí và kị khí trong sinh học hiện nay có nhiều điểm tương đồng cũng như những điểm khác nhau để bạn có thể phân biệt được hai quá trình hô hấp này. Cụ thể, những yếu tố so sánh hai loại hô hấp này được thể hiện như sau:

Điểm giống nhau

• Đều là quá trình phân giải nguyên liệu nhằm mục đích sản sinh ra năng lượng để cung cấp cho các hoạt động sống của cơ thể
• Nguyên liệu chính của hai loại hô hấp này đều là đường đơn
• Bên cạnh đó, hai quá trình hô hấp hiếu khí và kị khí đều có chung giai đoạn đường phân
• Không những thế, hai loại hô hấp này đều diễn ra ở màng sinh chất (tế bào nhân sơ)
• Sản phẩm cuối cùng của hô hấp hiếu khí và kị khí đều là ATP

Điểm khác nhau

Khi đã nắm được khái niệm hô hấp kị khí là gì cũng như sự giống nhau giữa hai quá trình hô hấp, bạn cũng cần ghi nhớ về những điểm khác nhau giữa chúng như sau:

Các quá trình hô hấp kị khí

Hô hấp kị khí ở thực vật xảy ra trong môi trường nào? Để giải đáp thắc mắc này, trước hết các bạn cần hiểu hô hấp kị khí chính là quá trình phân hủy glucose trong điều kiện không có sự tham gia của O2. Bên cạnh đó, giai đoạn đầu của quá trình hô hấp này được gọi là đường phân.

Tuy nhiên, đối với loại hô hấp này, đường phân chỉ thường xảy ra trong giai đoạn glucose được phân hủy thành acid pyruvic và NADH – H+. Ngược lại, giai đoạn NADH – H + lại thực hiện chuỗi hô hấp không xảy ra vì không có sự tham gia của O2. Vì vậy, kết quả đường phân trong loại hô hấp này đó chính là: C6H12O6 → 2 CH3COCOOH + 2NADH+H+

Cùng với đó, giai đoạn tiếp theo trong quá trình hô hấp kị khí đó chính là biến đổi acid pyruvic trở thành các sản phẩm như etanol, acid lactic,…Vì vậy, giai đoạn này còn được gọi với cái tên đó là lên enzyme và hai quá trình lên enzyme phổ biến nhất đó là lên enzyme rượu và lên enzyme lactic,….

Lên enzyme lactic

Lên enzyme lactic hiện nay chính là quá trình hô hấp dạng kị khí phổ biến ở nhiều vi sinh vật đồng thời cũng xảy ra ở một số mô thực vật trong điều kiện thiếu O2. Quá trình lên enzyme này xảy ra theo hai con đường khác nhau. Trong giai đoạn đường phân, sau khi AIPG được tạo ra thì AIPG không bị oxy hóa thành A13PG như trong đường phân nữa mà biến đổi một cách trực tiếp thành acid lactic.

Lên enzyme rượu

Lên enzyme rượu hiện nay cũng được xem là hình thức hô hấp kị khí phổ biến diễn ra ở một số nhóm vi sinh vật và ở một số mô thực vật. Quá trình lên enzyme này cũng được xảy ra qua 2 giai đoạn chính đó là:

• Đường phân phân hủy glucose thành chất acid pyruvic và NADH – H +
• Lên enzyme rượu

Quá trình lên enzyme rượu được diễn ra theo công thức sau:

C6H12O6 + 2NAD → 2CH3COCOOH + 2NADH + H+

2CH3COCOOH → 2CH3CHO + 2CO2

2CH3CHO + 2NADH + H+ → 2CH3CH2OH + 2NAD

Kết quả chung nhận được: C6H12O6 → 2CH3CH2OH + 2CO2

Hô hấp kị khí là gì và nó có những điểm gì khác so với hô hấp hiếu khí là những vấn đề đã được bài viết trên đây của DINHNGHIA.VN giải đáp giúp bạn. Hy vọng những thông tin hữu ích này đã giúp bạn hiểu hơn về hô hấp kị khí. Chúc bạn luôn học tốt!

Xem chi tiết: