Các cách điều trị đau thần kinh tọa sẽ được chỉ định tùy thuộc vào từng mức độ nghiêm trọng của bệnh. Hầu hết các trường hợp đều có khả năng cải thiện hiệu quả sau khi áp dụng phương pháp chăm sóc tại nhà, vật lý trị liệu, dùng thuốc… Tuy nhiên, nếu bệnh tiến triển nghiêm trọng, việc can thiệp phẫu thuật là thực sự cần thiết để phòng tránh biến chứng nguy hiểm.
Bệnh đau thần kinh tọa có chữa được không?
Chứng đau thần kinh tọa thường bắt đầu ở vùng lưng dưới, sau đó lan dần xuống chân, thậm chí là cả bàn chân với triệu chứng điển hình như: đau nhói, đau dữ dội, ngứa ran, tê yếu… Nguyên nhân chủ yếu có thể do thoát vị đĩa đệm hoặc gai xương cột sống gây chèn ép bó sợi. (1)
Hầu hết những người bị đau thần kinh tọa đều khỏi bệnh sau vài tuần áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà. Nếu tình trạng tương đối nhẹ, không gây ảnh hưởng đáng kể đến vận động hàng ngày, bác sĩ thường sẽ chỉ định nghỉ ngơi và dùng thuốc. Tuy nhiên, đối với cơn đau nghiêm trọng, người bệnh có thể phải thực hiện phẫu thuật để hạn chế biến chứng đau thần kinh tọa nguy hiểm.
Có thể bạn quan tâm: Đau thần kinh tọa khi mang thai
Biến chứng nếu bệnh không được điều trị
Đau thần kinh tọa xảy ra do áp lực lên dây thần kinh cột sống. Do đó, nhiều biến chứng nghiêm trọng có thể xuất hiện nếu bệnh không được điều trị kịp thời, bao gồm:
- Trượt đĩa đệm, thoát vị đĩa đệm cột sống lưng.
- Mất cảm giác hoặc tê yếu chân.
- Mất chức năng ruột hoặc bàng quang.
- Tổn thương thần kinh vĩnh viễn.
Hướng dẫn cách điều trị đau thần kinh tọa
Các cách điều trị đau thần kinh tọa sẽ được bác sĩ chỉ định dựa theo từng trường hợp, cụ thể như sau: (2)
Tự chăm sóc tại nhà
Nếu cơn đau chỉ vừa mới xuất hiện, không nghiêm trọng, chưa gây cản trở đến sinh hoạt hàng ngày, người bệnh chỉ cần thực hiện một số phương pháp kiểm soát sau:
1. Chườm đá hoặc chườm nóng
- Chườm lạnh: Người bệnh đặt một túi chườm lạnh (túi nước đá hoặc một gói đậu Hà Lan đông lạnh bọc trong khăn sạch) lên vùng tổn thương trong vòng tối đa 20 phút, thực hiện lặp lại vài lần một ngày.
- Chườm nóng: Người bệnh sử dụng túi chườm nóng, đèn sưởi hoặc miếng đệm sưởi ở chế độ thấp nhất để chườm lên vùng bị đau nhức. Với tình trạng cơn đau kéo dài, bác sĩ sẽ chỉ định kết hợp cả 2 phương pháp chườm nóng và lạnh.
2. Dùng thuốc
Cả thuốc kê đơn và không kê đơn (OTC) đều có thể được chỉ định sử dụng để chữa trị đau thần kinh tọa, bao gồm: (3)
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDS), chẳng hạn như ibuprofen hoặc naproxen.
- Steroid đường uống, chẳng hạn như prednisone.
- Thuốc chống co giật, chẳng hạn như gabapentin.
- Thuốc chống trầm cảm ba vòng, chẳng hạn như amitriptyline.
- Thuốc giảm đau opioid chẳng hạn như tramadol hoặc oxycodone
Xem thêm: Các loại thuốc điều trị đau thần kinh tọa
3. Các bài tập kéo giãn nhẹ nhàng
Các động tác kéo giãn nhẹ nhàng, phù hợp sẽ giúp cải thiện chứng đau thần kinh tọa một cách đáng kể. Theo đó, người bệnh nên thực hiện theo hướng dẫn từ những chuyên gia có kinh nghiệm để đảm bảo đạt được hiệu quả tốt và tránh chấn thương không đáng có. Một số bài tập điển hình có thể kể đến như:
- Bài tập tăng cường sức mạnh tổng thể.
- Bài tập tăng cường cơ bắp.
- Bài tập aerobic.
4. Vật lý trị liệu
Cách điều trị đau thần kinh tọa bằng vật lý trị liệu được chỉ định thực hiện nhằm những mục đích sau:
- Tăng cường sức mạnh cho cột sống và các cơ vùng lưng dưới, bụng, mông và hông.
- Tăng cường sức mạnh tổng thể.
- Kéo căng các gân, cơ bị cứng và không linh hoạt, chẳng hạn như gân kheo.
- Tăng cường trao đổi chất dinh dưỡng trong cơ thể.
Mặc dù người bệnh có thể cần phải nghỉ ngơi hoặc điều chỉnh hoạt động, nhưng điều quan trọng là phải duy trì vận động đều đặn, tránh nằm trong thời gian dài vì dễ khiến tình trạng nặng hơn.
Một số bài tập vật lý trị liệu có thể được thiết kế dành riêng cho từng nguyên nhân cơ bản. Theo đó, người bệnh cần tìm đến các chuyên gia y tế đã qua đào tạo, chẳng hạn như: bác sĩ vật lý trị liệu, bác sĩ chỉnh hình, huấn luyện viên thể thao được chứng nhận đủ điều kiện… để đảm bảo thực hiện kế hoạch điều trị hiệu quả.
5. Tiêm steroid
Tiêm steroid vùng thắt lưng có thể giúp điều trị hiệu quả cơn đau thần kinh tọa. Thuốc tiêm được chỉ định sử dụng với mục đích giảm đau, đảm bảo người bệnh có thể thuận lợi tham gia các bài tập vật lý trị liệu. Ngoài ra, phương pháp này còn có khả năng giúp chẩn đoán nguyên nhân cơn đau, từ đó xác định các dây thần kinh tổn thương. Hiện nay, các loại thuốc tiêm steroid phổ biến nhất được sử dụng cho chứng đau thần kinh tọa bao gồm: (4)
Tiêm steroid ngoài màng cứng
Tiêm steroid ngoài màng cứng có thể giúp giảm đau thần kinh tọa do hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm hoặc bệnh thoái hóa đĩa đệm. Phương pháp này đem đến nhiều lợi ích quan trọng như:
- Kiểm soát phản ứng viêm xung quanh dây thần kinh tọa khỏi các nguồn đau cơ học và hóa học, chẳng hạn như thoát vị đĩa đệm hoặc thoái hóa đĩa đệm.
- Giảm hoạt động của hệ thống miễn dịch nhằm hạn chế sản xuất các tế bào viêm trong cơ thể. Steroid được tiêm vào khoang ngoài màng cứng sẽ phân tán vào các đầu dây thần kinh và mô khác, loại bỏ chức năng chống viêm khắp các cấu trúc dẫn truyền cơn đau.
Tiêm phong bế rễ thần kinh
Loại tiêm này được thực hiện gần dây thần kinh cột sống trong quá trình thoát ra khỏi lỗ gian đốt sống (lỗ xương giữa các đốt sống liền kề). Thuốc có tác dụng giảm viêm và làm tê liệt cơn đau do dây thần kinh truyền đến. Theo đó, thuốc có thể được tiêm trên một hoặc nhiều rễ thần kinh từ L4-S3 nhằm kiểm soát cơn đau hiệu quả.
Đối với hầu hết các mũi tiêm điều trị, cảm nhận trong từng trường hợp thường rất khác nhau. Một số người có thể cảm thấy giảm đau ngay lập tức với tác dụng kéo dài. Trong khi đó, nhiều người bệnh chỉ nhận thấy hiệu quả trong vòng vài tuần hoặc vài tháng.
6. Phẫu thuật
Phẫu thuật thường được cân nhắc khi triệu chứng đau, tê yếu chân kéo dài hoặc tiến triển nghiêm trọng mặc dù đã thực hiện một số phương pháp điều trị nội khoa trước đó. Ngoài ra, một số trường hợp cấp cứu y tế cần mổ kịp thời bao gồm:
- Hội chứng chùm đuôi ngựa: Đây là một trường hợp nguy hiểm, cần cấp cứu kịp thời khi các rễ thần kinh của chùm đuôi ngựa bị chèn ép, dẫn đến mất chức năng vận động và cảm giác ở phần dưới cơ thể.
- Đau thần kinh tọa hai bên: Tình trạng đau thần kinh tọa ảnh hưởng đến cả hai chân, có thể do thoát vị đĩa đệm nhiều cấp độ, thoát vị đĩa đệm đơn cấp nghiêm trọng hoặc hẹp ống sống trung tâm. Với trường hợp này, bác sĩ có thể sẽ chỉ định phẫu thuật sớm để tránh biến chứng nguy hiểm.
Ngoài ra, phẫu thuật có thể được xem xét khi tình trạng đau, tê yếu ở chân kéo dài hơn 6 – 8 tuần, gây ảnh hưởng đến vận động mặc dù đã điều trị nội khoa. Phương pháp này nhằm mục tiêu loại bỏ nguyên nhân gây đau thần kinh tọa và kiểm soát triệu chứng đau. Tuy nhiên, chứng đau lưng liên quan đến tổn thương dây thần kinh tọa vẫn có thể không cải thiện sau phẫu thuật.
Hiện nay, vi phẫu thuật để loại bỏ nhân đệm (Microdiscectomy) đang được ứng dụng phổ biến. Theo đó, đây là phương pháp loại bỏ một phần khớp cột sống để tiếp cận rễ thần kinh tốt hơn hoặc giảm áp lực thần kinh một cách hiệu quả.
Microdiscectomy được ứng dụng phổ biến đối với các trường hợp đau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đẹm thắt lưng. Mặc dù về mặt kỹ thuật, đây là một cuộc phẫu thuật mở, nhưng chỉ dừng lại ở mức xâm lấn tối thiểu, được thực hiện với vết rách tương đối nhỏ, do đó tổn thương mô là tối thiểu.
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy có tới 86% người bệnh đã giảm đau thần kinh tọa sau khi áp dụng cách điều trị này.
Các phương pháp điều trị khác
Một số cách điều trị đau thần kinh tọa thay thế thường được chỉ định thực hiện bao gồm:
- Châm cứu: Bác sĩ sẽ đâm những chiếc kim mỏng bằng sợi tóc vào da tại một số vị trí nhất định trên cơ thể. Liệu pháp này được chứng minh cho thấy giảm đau đáng kể.
- Nắn khớp xương: Bác sĩ trị liệu thần kinh cột sống có thể thực hiện các thao tác điều chỉnh cột sống để phục hồi chuyển động của cấu trúc và giúp giảm đau. Phương pháp này được đánh giá cao về độ an toàn và hiệu quả mang lại.
Chăm sóc cho người bệnh sau khi điều trị
Sau điều trị đau thần kinh tọa, người bệnh có thể cần nghỉ ngơi, điều chỉnh hoạt động cũng như mức độ vận động hàng ngày. Tuy nhiên, điều quan trọng là tránh nghỉ ngơi quá nhiều. Thói quen nằm trên giường và không hoạt động thể chất sẽ làm cho cơn đau ngày càng trở nên nghiêm trọng đồng thời kéo dài tời gian chữa lành vết thương. Do đó, người bệnh cần cân nhắc hoạt động nhẹ nhàng, đều đặn để cơ bắp luôn linh hoạt và phát triển khỏe mạnh.
Tham khảo: 7 cách phòng ngừa đau thần kinh tọa hiệu quả, an toàn
Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS.CKII Trần Anh Vũ; BS.CKI Trần Xuân Anh, ThS.BS.CKI Lê Đình Khoa, TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng…
Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ cập nhật quốc tế.
Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, robot Artis Pheno, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và điều trị hiệu quả các bệnh lý về cơ xương khớp…
BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.
Để đặt lịch khám và điều trị với các chuyên gia đầu ngành tại Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Quý khách vui lòng liên hệ:
Trên đây là tổng hợp các thông tin chi tiết về các cách điều trị đau thần kinh tọa hiệu quả. Hy vọng với những chia sẻ này, người bệnh đã có thể nhiều cập nhật hữu ích để áp dụng phương pháp chữa phù hợp cho tình trạng bệnh lý của mình.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!