Lan brassavola – nữ hoàng bóng đêm: cách trồng và chăm sóc đơn giản

Được mệnh danh là nữ hoàng bóng đêm, lan Brassavola đúng như tên gọi của nó đã làm mê đắm biết bao những người có niềm đam mê với lan vì độ đẹp lộng lẫy kiêu sa và hương thơm ngào ngạt, nồng nàn, vô cùng quyến rũ của loài hoa này. Khiến cho ai cũng phải rinh ngay em nó về bộ sưu tập lan để nâng niu và chăm sóc. Tuy nhiên để lựa chọn và chăm sóc ra được những nhánh lan brass chất lượng thì việc nhận biết và tìm hiểu cách chăm sóc là vô cùng quan trọng.

Cách nhận biết lan Brassavola – Nữ hoàng bóng đêm

Tên khoa học: Brassavola hay còn được gọi tắt là Brass. Tên ở Việt Nam thường được gọi là Nữ hoàng bóng đêm.

Phân bố: chủ yếu ở các khu rừng ẩm ướt, có lượng mưa cao đa số ở vùng Trung Mỹ, Nam Mỹ và quần đảo Indies. Có khoảng 20 loài trong tự nhiên với các mặt hoa và màu sắc khác nhau.

Lan brass có thân rễ bò leo, có các giả hành hẹp, hình trụ, có 1 lá ở đỉnh. Lá của chúng tương đối hẹp, đầu lá nhọn và nhiều thịt, mọng nước. Vòi hoa mọc từ phần rễ hoặc từ đỉnh của giả hành.

Ngồng hoa có số lượng hoa không nhiều, màu sắc thường là trắng hoặc xanh, một số loài lai tạo cho màu hoa sặc sỡ. Các lá đài và cánh hoa phẳng, gần giống nhau, thẳng hoặc có hình mũi mác hẹp. Môi hoa không phân thùy, nhưng cuộn lại ở gốc, phần đầu phẳng.

Điều đặc biệt của lan brassavola chính là chúng tỏa hương ngào ngạt vào ban đêm, mùi của cam quýt. Đây cũng chính là lý do lan brass được chúng ta gọi với cái tên là nữ hoàng bóng đêm.

Một số loại lan Brassavola phổ biến trong tự nhiên

Brassavola acaulis

Loài lan này cùng loài với Brassavola lineata Hooker thường sống biểu sinh ở những khu rừng ẩm ướt, nơi có lượng mưa cao, ở trên độ cao từ 1000-1300m ở Costa Rica, Guatemala và Panama.

Brassavola acaulis có thân thả thòng xuống dưới
Brassavola acaulis có thân thả thòng xuống dưới

Loại lan này có giả hành mọc thành từng cụm một, hình trụ, mảnh, chiều cao khoảng 15cm, có rễ bám vào giá thể chứ không buông thõng như hoàng nhạn hay đai châu. Lá dài, hình trụ khoảng 60cm, nhiều thịt và buông thõng như những chiếc rễ có màu xanh. Về hoa, vòi hoa xuất hiện từ thân rễ, từ 1 đến 5 hoa kích thước mỗi hoa lớn chừng 8cm cánh có hình trái tim và ở mỗi bông hoa đều có lá dài nhỏ bao quanh ở cuống hoa trông rất bắt mắt. Hoa thường có mùi hương nồng nàn vào ban đêm, cánh hoa màu xanh lục hay trắng pha xanh, môi hoa màu trắng.

Mặt hoa lan brass acaulis
Mặt hoa lan brass acaulis

Brassavola cucullata

Brassavola cucullata có giả hành tương đối mảnh, nhỏ và dài khoảng 12cm, lá dài, mảnh dẹt và có 1 sống lá dài ở giữa lá thường dài khoảng 25cm.

Brassavola cucullata
Brassavola cucullata

Nhánh hoa xuất phát từ gốc ở các kẽ lá, dài khoảng 20cm, mỗi vòi hoa sẽ có 1 hoa. Hoa của loại brass này thường có màu trắng kem tinh khôi và hương thơm nồng nàn vào ban đêm, phần đầu mỗi vòi hoa có màu xanh nhạt. Ở đầu mỗi cuống hoa đều có các lá dài kết hợp với các cánh hoa rủ xuống có chiều dài khoảng 7cm tạo nên vẻ đẹp quyến rũ, mời gọi và thiết tha đặc trưng của danh hiệu nữ hoàng bóng đêm. Loại lan này sống biểu sinh ở khu vực rừng khô rụng lá, trên độ cao từ 50 đến 400m tại Tây quần đảo Indies và Trung Mỹ, từ Mexico tới Venezuela.

Hoa lan brassavola cucullata
Hoa lan brassavola cucullata
Mặt hoa brassavola cucullata
Mặt hoa brassavola cucullata

Brassavola nodosa

Lan brassavola nodosa sống nhiều ở khu vực có ít mưa, ở độ cao dưới 500 quanh khu vực Trung Mỹ và Tây quần đảo Indies.

Lan brass nodosa khá thân thuộc với người Việt Nam
Lan brass nodosa khá thân thuộc với người Việt Nam

Giống lan này có giả hành thanh mảnh, hình trụ, chiều dài khoảng 15cm, có lá mọc từng chiếc một dài chừng 30cm, bản lá rộng 2 đến 3cm và nhiều thịt, hơi cong. Vòi hoa dài 20cm, có từ 5 đến 7 hoa, to 8cm, màu xanh nhạt hay trắng kem, một cái môi trái tim trắng, ban đêm có hương thơm nồng nàn, ra hoa quanh năm. Những cánh hoa trắng muốt như những cô gái đẹp thướt tha, ủy mỵ và càng đặc biệt hơn nữa, phong lan Brass nodosa tỏa ra hương thơm ngào ngạt khiến cho con người bị mê hoặc bởi hình ảnh trắng trong trong bóng tối.

Một chậu lan Brass nodosa chụp nghệ thuật
Một chậu lan Brass nodosa chụp nghệ thuật
Mặt hoa lan brassavola Nodosa
Mặt hoa lan brassavola Nodosa

Brassavola subulifolia

Brassavola subulifolia
Brassavola subulifolia

Loại lan này sống biểu sinh nhiều ở trên các thân cây lớn ở các quần đảo Indies và Brazil. Brassavola subulifolia có giả hành dài 15cm, thân dài hình trụ, lá dài từ 12 đến 15cm phiến lá rộng và có sống lá ở giữa, lá thường hướng lên trên (lá ngắn) hay uốn cong (lá dài). Về hoa, 1 vòi hoa có thể cho nhiều hoa, hoa to từ 4 đến 5cm ở đầu mỗi cuống hoa sẽ có những lá nhỏ bao xung quanh cánh hoa màu trắng muốt hình cánh tim ở giữa, ban đêm còn có mùi hương vani thoang thoảng, quyến rũ, say đắm lòng người. Hoa thường có màu lục hay trắng kem, môi hoa đa số có màu trắng, hoa nở vào mùa hè.

Chậu lan Brassavola subulifolia đang khoe sắc tỏa hương
Chậu lan Brassavola subulifolia đang khoe sắc tỏa hương

Brassovola tuberculata

Brassovola tuberculata
Brassovola tuberculata

Brassovola tuberculata cùng loài với Brassovola ceboletta Reichenbach f. và loài Brassovola fragans Lemaire và Brassovola perinii Lindley thường hay xuất hiện trong rừng ở Brazil. Loại lan này có giả hành, thân cây mảnh, thon dài, dài khoảng 15cm, lá nhọn, hơi cong, có khe rãnh ở mặt trên sống lá, chiều dài khoảng 25cm. Vòi hoa ngắn thường có từ 3 đến 6 hoa trên một vòi, hoa lớn khoảng 7cm, tỏa ra mùi hương thơm ngát vào ban đêm. Ở đài hoa có các lá xanh nhỏ hơi cong bao quanh, cánh hoa phẳng hình phễu, có màu vàng kem hoặc vàng chanh, đôi khi còn có những chấm đỏ, môi hoa hình e líp, có màu trắng, họng bên trong màu xanh.

Mặt hoa Brassovola tuberculata
Mặt hoa Brassovola tuberculata

Hiện nay, lan brass liên tục được con người lại tạo các nguồn gen khác nhau cho mặt bông và màu sắc cực kì đa dạng.

Cách trồng lan brassavola tại nhà đơn giản

Giá thể trồng cây

Lan brass có kích thước thân lá tương đối nhỏ, thân cây đa số hướng lên trên ( trừ một số loài) nên giá thể lý tưởng nhất cho cây đó chính là vỏ thông băm nhỏ và dớn cọng. Bạn cũng có thể sử dụng đá bọt, viên đất nung để trồng cây rất ổn, tuy nhiên kích thước giá thể nên là nhỏ.

Về xử lý vỏ thông và dớn trồng lan, tôi đã có bài viết trước đó, bạn có thể tham khảo tại đây:

  • Xử lý vỏ thông trồng lan
  • Dớn trồng lan có những loại nào, xử lý ra sao?

Xử lý giống

Hiện nay đa số chúng ta mua lan brass là từ công nghiệp lai tạo, bạn có thể sử dụng thuốc sát khuẩn nấm bệnh phun cho cây sau đó xử lý kích rễ và trồng như bình thường. Nếu mau về giá thể mục cần thay thì bạn phải dỡ bỏ và cắt tỉa rễ sạch sẽ. Nếu giá thể mới còn phát triển tốt thì chúng ta chỉ cần đặt chúng và chậu to và nhét giá thể xung quanh là được.

Cách trồng cây lan brass

Cách trồng lan nữ hoàng bóng đêm rất đơn giản
Cách trồng lan nữ hoàng bóng đêm rất đơn giản

Trồng lan brass cũng tương tự như lan cattleya, chúng ta thường trồng vào chậu đất nung hoặc chậu nhựa với giá thể vỏ thông hoặc dớn cọng, cố định cây vào thành hoặc mọc treo, đặt gốc nổi bên trên bề mặt giá thể.

Bạn có thể tham khảo cách trồng lan cattleya tại đây: https://chamlan.com/lan-cattleya-nhan-biet-cach-trong-va-cham-soc/

Cách chăm sóc lan brassavola

Chăm sóc lan brass

Brass là loại lan dễ trồng và dễ dàng thích nghi được với khí hậu quanh năm của Việt Nam. Để lan phát triển mạnh khỏe và cho hoa đẹp chất lượng và hương thơm vốn có, chúng ta cần phải đảm bảo chế độ chăm sóc như sau:

Ánh sáng: Cần đặt cây ở nơi có ánh sáng nhiều, tương tự như như lan Cattleya. Một số loài lan khỏe mạnh còn yêu cầu ánh nắng mặt trời trực tiếp.

Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp để trồng lan là khoảng 37,8 độ C, nhưng loài lan này còn có thể chịu được lạnh với nhiệt độ chỉ 4,4 độ C.

Chế độ tưới nước: Mặc dù chịu được nắng nhưng đây là loại cây ưa ẩm và cần tưới rất nhiều nước, bón nhiều phân khi cây đang mọc mạnh. Tuy nhiên, khi cây ngừng tăng trưởng, bước vào mùa nghỉ để chuẩn bị ra hoa thì nên ngừng tưới. Thời điểm ra hoa có thể bất kỳ lúc nào trong năm, nhưng thường là mùa hạ.

Phòng bệnh: Thường vào mùa xuân, nên tiến hành thay chậu và cắt nhánh cho lan để lan tiếp tục đẻ nhánh tránh các loại nấm, sâu bệnh hại cho lan.

Chỉ sau 2-3 năm trồng và chăm sóc tốt với chế độ dinh dưỡng phù hợp, cây sẽ nhanh chóng phát triển thành một khóm lớn và nở hoa rất nhiều với hương thơm ngào ngạt khiến bao người say đắm.

Lan brass là một loài lan dễ trồng và cho hoa đẹp với hương thơm nồng nàn vào ban đêm khiến bao người say đắm. Là một người thích chăm lan thì chắc chắn loài lan này sẽ không thể thiếu trong vườn trồng của mình.

Xem thêm:

  • Cách trồng lan hoàng nhạn
  • Cách trồng và chăm sóc lan báo hỷ