Các loài ong thường gặp phổ biến ở Việt Nam

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về các loài ong có mặt tại Việt Nam, bao gồm những loài nào, loài nào phổ biến và thường xuyên xuất hiện. Một số loài ong được coi là độc hại trong khi một số khác lại rất hiền và không cắn người tại Việt Nam.

1. Ong vò vẽ

Một trong những loài ong khổng lồ nhất là ong vò vẽ, thuộc họ Vespa và có kích thước lên tới 5.5 cm. Trên toàn thế giới, có khoảng 20 loài ong vò vẽ được xếp vào loài có tính hung hăng và có nọc độc có thể gây nguy hiểm cho con người.

Tại các kẽ hở tường, khoảng trống trên nóc nhà, trong chuồng chim, dưới mái hiên, kho hàng hoặc bãi đỗ xe, bạn có thể dễ dàng tìm thấy con ong vò vẽ.

Ong vò vẽ xây tổ bằng chất liệu từ bột gỗ và nước bọt tự sản xuất.

Tổ ong vò vẽ thường được xây dựng ở các vị trí che chở dễ dàng di chuyển ra ngoài.

2. Ong bắp cày

Ở Việt Nam, ong bắp cày được phân bố rộng rãi và số lượng lớn. Mỗi loài ong bắp cày có thân với màu sắc khác nhau, chủ yếu là màu nâu, vàng, đen hoặc có những màu kẻ sọc xen kẽ.

Cơ thể con người có thể bị phá hủy bởi Acetylcholine, một chất độc có thể xuất hiện trong nọc của hầu hết các loài ong bắp cày. Nếu bị châm bởi ong bắp cày và không được điều trị kịp thời, người có thể gặp phải tình trạng sốc, liệt kênh thần kinh và tử vong.

3. Ong mật

Loài kiến mật là loài được chăm sóc bởi con người để phục vụ mục đích kinh tế. Kiến mật có nhiều màu sắc khác nhau bao gồm vàng, nâu, đen hoặc cam và cơ thể của chúng được bao phủ bởi lớp lông thưa màu sáng. Kiến mật khá hiền lành trừ khi tổ của chúng bị xáo trộn. Chúng có kích thước tương tự như kiến vò vẽ nhưng có nhiều lớp lông hơn.

Trên nhánh cây, bạn có thể dễ dàng nhận ra bầy ong mật bay và tập trung lại vào các khe hở trên cây, ống khói, khe hở tường hoặc trên mái nhà. Một bầy ong mật thường bao gồm khoảng 30.000 cá thể.

4. Ong đất

Khi bị cắn, ong đất sẽ gây ra triệu chứng đau đớn, sốt, sưng phù, co rút và thậm chí có thể gây ra phản ứng dị ứng nguy hiểm đến tính mạng. Loài ong này có nọc độc và được xếp vào danh sách những loài ong có nọc độc tại Việt Nam. Với kích thước nhỏ bé chỉ khoảng 5mm, ong đất có màu vàng nâu hoặc nâu xám xen kẽ với đen tuyền.

5. Ong nghệ

Tổ của chúng có thể dễ dàng được tìm thấy ở dưới mặt đất hoặc trong các hang chuột bị bỏ hoang. Con đực có bộ lông màu vàng sáng như nghệ, đôi khi có một vài sọc cam hoặc trắng trên ngực và bụng. Ong nghệ thường không gây nguy hiểm, trừ khi tổ của chúng bị làm phiền. Con cái có màu đen.

6. Ong đục gỗ

Chúng có hình dạng Oval và thường ưa thích đẻ trứng vào các phần đục gỗ, do đó chúng được biết đến với cái tên “Ong đục gỗ”. Bạn có thể tìm thấy chúng xung quanh khu vực các tòa nhà cũng như các tấm ván. Ong đục gỗ có vòi đốt, tuy nhiên các con đực lại không có đặc điểm này. Phần bụng của chúng rất sáng bóng và trơn tru.

Tổ Ong chế tác từ gỗ thường được đặt tại khu vực mái hiên, nơi trần nhà gắn màn che, khung cửa sổ, sân thượng, và đồ đạc dùng ngoài trời. Chúng thường xuất hiện vào giai đoạn cuối mùa xuân đến giữa tháng 10 và thường được tìm thấy.

Chúng là những con ong cá nhân, vì vậy chúng không sống theo đàn và hiếm khi cắn người. Thức ăn của ong khoan gỗ chủ yếu là hoa có chứa phấn như: hoa sen, hoa loa kèn.

7. Ong sát thủ

Ong giết người là một trong những loài ong có khả năng tấn công mạnh mẽ đối với con người được tạo ra từ việc lai giống giữa ong mật châu Phi và ong mật phương Tây. Chúng ăn các loài côn trùng và ong khác. Chúng thường di chuyển theo nhóm.

8. Ong mặt quỷ

Hai vòng tròn vàng nổi bật trên mỗi cánh, phần thân được phủ bởi màu xanh đen. Loài ong mặt quỷ được biết đến như một loài ong độc, vì nọc của chúng có thể gây ra tử vong cho con người trong một số trường hợp.

Sự xen kẽ giữa màu nâu đậm, màu vàng, màu nâu vàng và màu nâu đỏ được thấy trong phần bụng của ong mặt quỷ. Loài ong mặt quỷ là một trong số ít loài ong độc đáo trên toàn cầu và hiếm gặp ở Việt Nam.

9. Ong bầu

Tương tự như loài ong mật, ong đực cũng có nhiều loại và có mặt khắp nơi trên toàn cầu.

Ong đực có thân phân đốt, màu đen sẫm, thân hình lớn và tròn trịa.

Trên ngực của ong bầu có những sợi lông màu vàng nhạt.

Trên thân ong đực có những sợi tơ mềm mại, mịn và có màu đen nhạt.

Độc tính của nọc ong bầu không tồn tại, nhưng sẽ gây đau và sưng nhẹ nếu bị châm.

10. Loài ong vàng

Ong vàng được xem là một trong những loài ong hiền lành, không có độc tính.

Ong vàng có thân hình nhỏ, ít lông, có sự đan xen giữa dải sọc màu vàng và đen trên cơ thể.

Ong vàng đóng một vai trò quan trọng đối với người nông dân trong quá trình thụ phấn cho cây trồng.

Ong vàng thường tự vệ khi gặp nguy hiểm, đe dọa bằng cách phun chất độc nhưng không tấn công chủ động.

Các loại vết cắn của chúng không có độc tính nhưng gây ngứa và khó chịu cho người bị cắn.

Thông tin tổng quát về loài ong

Côn trùng là một loài ong có tổ chức xã hội rất phát triển, cùng với kiến và mối. Ong có nhiều loài đa dạng, và một số loài được người nuôi để khai thác các sản phẩm như mật ong, sáp ong, sữa ong chúa,…

Mỗi bầy ong bao gồm ong chúa, ong thợ và ong trẻ, và tất cả đều có nhiệm vụ được phân công rõ ràng. Ong chúa có tuổi thọ khoảng 5 năm và trách nhiệm lấp đầy tổ bằng trứng. Trong những tháng hè, ong chúa phải đảm nhận công việc quan trọng nhất và có thể đẻ lên đến 2500 viên trứng trong một ngày, điều này là rất cần thiết cho tổ ong.

Có khả năng điều khiển giới tính của trứng ong, ong chúa. Nếu sử dụng những ấu trùng được tích trữ để thụ tinh, thì khi ấu trùng nở ra, chúng sẽ là con cái. Nếu không thụ tinh, thì khi ấu trùng nở ra, chúng sẽ là con đực. Nói cách khác, ong cái thừa hưởng gen từ cả mẹ và cha, trong khi ong đực chỉ thừa hưởng gen từ mẹ.

Những thông tin hữu ích nhất sẽ giúp bạn hiểu thêm về 10 loài ong phổ biến tại Việt Nam được đề cập ở trên.