Biện pháp tư pháp là gì? (Cập nhật 2022)

Trong nhiều trường hợp truy cứu trách nhiệm hình sự, người phạm tội bị áp dụng các biện pháp tư pháp. Vậy biện pháp tư pháp là gì? Có những biện pháp tư pháp nào? Mời quý khách hàng theo dõi bài viết sau đây của Công ty Luật ACC để biết thêm thông tin chi tiết.

biện pháp tư pháp là gì

Biện pháp tư pháp là gì

1. Biện pháp tư pháp là gì

Theo Bộ luật Hình sự 2015, biện pháp tư pháp là các biện pháp áp dụng đối với người phạm tội trong bộ luật hình sự, có tác dụng hỗ trợ hoặc thay thế hình phạt.

2. Các biện pháp tư pháp

Đối với người phạm tội:

– Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm

Biện pháp này áp dụng đối với:

  • Công cụ, phương tiện dùng vào việc phạm tội;
  • Vật hoặc tiền do phạm tội hoặc do mua bán, đổi chác những thứ ấy mà có; khoản thu lợi bất chính từ việc phạm tội;
  • Vật thuộc loại Nhà nước cấm tàng trữ, cấm lưu hành.

– Trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi

  • Người phạm tội phải trả lại tài sản đã chiếm đoạt cho chủ sở hữu hoặc người quản lý hợp pháp, phải sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại vật chất đã được xác định do hành vi phạm tội gây ra.
  • Trong trường hợp phạm tội gây thiệt hại về tinh thần, Tòa án buộc người phạm tội phải bồi thường về vật chất, công khai xin lỗi người bị hại.

– Bắt buộc chữa bệnh

  • Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội mắc bệnh tâm thần, bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình có thể bị Tòa án hoặc Viện kiểm sát quyết định áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.
  • Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự nhưng trước khi bị kết án đã mắc bệnh tới mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình => Tòa án có thể quyết định áp dụng biện pháp này nếu có kết luận giám định pháp y. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.
  • Người đang chấp hành hình phạt tù mà bị bệnh tới mức mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình => Tòa án có thể quyết định áp dụng biện pháp này căn cứ vào kết quả giám định pháp y. Sau khi khỏi bệnh, nếu không có lý do khác để miễn chấp hành hình phạt, thì người đó phải tiếp tục chấp hành hình phạt.
  • Thời gian bắt buộc chữa bệnh được trừ vào thời hạn chấp hành hình phạt tù.

Đối với pháp nhân thương mại phạm tội:

  • Tịch thu vật, tiền trực tiếp liên quan đến tội phạm
  • Trả lại tài sản, sửa chữa hoặc bồi thường thiệt hại; buộc công khai xin lỗi;
  • Khôi phục lại tình trạng ban đầu;
  • Thực hiện một số biện pháp nhằm khắc phục, ngăn chặn hậu quả tiếp tục xảy ra.

3. Đặc điểm của biện pháp tư pháp

– Biện pháp tư pháp ít nghiêm khắc hơn so với hình phạt, cho nên nó có vai trò hỗ trợ cho hình phạt.

– Được áp dụng cho chính cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi phạm tội;

– Mục đích: hạn chế quyền tự do của cá nhân, tổ chức thực hiện hành vi phạm tội;

– Do Tòa án hoặc Viện kiểm sát quyết định áp dụng, thường áp dụng trong điều tra, xét xử;

– Việc áp dụng phải tuân theo nguyên tắc của luật hình sự như pháp chế, công bằng,..

4. Biện pháp tư pháp áp dụng với người dưới 18 tuổi phạm tội

– Nếu Tòa án xét thấy tính chất nghiêm trọng của hành vi phạm tội, do nhân thân và môi trường sống của người đó mà cần đưa người đó vào một tổ chức giáo dục có kỷ luật chặt chẽ thì có thể áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng 1 – 2 năm đối với người dưới 18 tuổi phạm tội.

– Chấm dứt thời hạn giáo dục tại trường giáo dưỡng

+ Thông thường, chấm dứt theo thời hạn mà Tòa án đã xác định từ đầu;

+ Ra trước thời hạn: Nếu đã chấp hành được 1/2 thời hạn, có nhiều tiến bộ và có đề nghị của trường giáo dưỡng thì Tòa án có thể xem xét cho chấm dứt trước thời hạn.

Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi biện pháp tư pháp là gì mà ACC cung cấp đến quý khách hàng. Nếu có bất kỳ vướng mắc nào cần được giải đáp, quý khách hàng vui lòng liên hệ với chúng tôi qua các thông tin sau: