Nhà thờ họ Trần được xem là hình mẫu tiêu chuẩn của nhà thờ họ được các tộc khác noi theo, đặc biệt là những họ có nguồn gốc họ Trần. Bởi nhà họ Trần trải qua nhiều thăng trầm và dần phát đạt nhờ thiết kế nhà thờ họ đúng đắn. Thế nên kiến trúc hay các cách bày trí, mẫu câu đối nhà thờ họ Trần là những vấn đề được mọi người quan tâm khi xây nhà thờ họ.
Cùng Đá Mỹ Nghệ Anh Công sơ lược về nhà thờ họ Trần và các mẫu câu đối nhà thờ họ Trần được sử dụng nhiều nhất hiện nay.
1. Vài nét sơ lược về nhà thờ họ Trần
Họ Trần là một họ lớn của nước ta từ thời Âu Việt, khi mà địa phận nước ta còn ở các vùng phía nam sông Trường Giang Trung Quốc. Sau nhiều biến đổi nhà họ Trần được chia thành 18 nhánh trong đó lấy Chiêu Quốc Vương Trần Ích Tắc làm gốc. 18 nhánh tộc họ Trần này phân bố rộng khắp Trung Quốc, lập nên nhiều nhà thờ họ Trần phổ biến đến hiện nay.
Trong khi đó nhà thờ họ Trần tại nước ta được biết đến từ thời nguyên tổ Trần Lý người liên quan đến việc thành lập nên triều đại nhà Trần ở nước ta. Trước đời nguyên tổ đã có sự di dời mộ tổ và lập đền thờ vào một khu đất có nhiều linh khí, mà tương truyền sẽ có ngày phát đế vương. Sau đó đến đời nguyên tổ Trần Lý, ông đã có một cuộc di dời khác vào thế đất “hậu sinh phát đế”. Điều này sẽ nắm bắt và giữ thời vận cho con cháu họ Trần nắm giữ thiên hạ qua nhiều đời.
Thật vậy, đến năm 1285, Trần Thủ Độ là hậu duệ của họ Trần đã đưa cháu trai là Trần Cảnh lên làm vua, bắt đầu một kỷ nguyên mới cho nhà họ Trần.
Câu đối nhà thờ họ Trần được trân trọng và lưu truyền rộng khắp
Những ghi chép này như một minh chứng cho quyết định đúng đắn của nhà họ Trần năm xưa. Vậy nên nhà thờ họ Trần được xem là hình mẫu lý tưởng mà người đời sau học hỏi, kế thừa. Không chỉ học hỏi các vấn đề về kiến trúc, thiết kế, phong thủy mà còn tiếp thu cả những cách bày trí, hoa văn, hay câu đối nhà thờ họ Trần cũng được công nhận và tiếp thu. Bởi ngoài tài lãnh đạo nổi tiếng, họ Trần còn nổi tiếng với tài hoa thi ngữ tạo nên những câu đối tuyệt tác đầy ý nghĩa.
Hiện nay, tộc Trần cũng phân chia thành nhiều nhánh và có mặt ở nhiều nơi ở nước ta, nổi bật là nhà thờ họ Trần ở Nam Định, Đà Nẵng, Thanh Hóa,… Bên cạnh đó họ khác gốc Trần cũng lập nên những nhà thờ họ có kiến trúc và trang trí tương tự. Đặc biệt là không quên ngợi ca nguồn gốc của mình bằng những câu đối hay cực kỳ ý nghĩa.
2. Các mẫu câu đối nhà thờ họ Trần hiện nay
Câu đối nhà thờ họ Trần hiện nay không chỉ được trang trí ở trong nhà thờ họ cùng với bảng hoành phi mà còn được trân trọng điêu khắc ở nhiều vị trí khắc như cổng đá, cột đá, hay cuối thư đá. Những câu đối của nhà họ Trần điều mang những ý nghĩa sâu sắc, răn dạy con cháu đời sau. Đặc biệt còn tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các đấng sinh thành, các ông bà tổ tiên ngày trước.
Mẫu câu đối nhà thờ họ Trần bằng chữ quốc ngữ đơn giản
Các mẫu câu đối của nhà thờ tổ họ Trần có thể được viết bằng chữ Hán, chữ Nôm, hoặc chữ quốc ngữ. Nếu đặt trong nhà thờ cùng với hoành phi còn được trang trí thiếp vàng để tăng vẻ uy nghi, trang trọng, đề cao công đức của tổ tiên.
Các mẫu câu đối nhà thờ tổ tiên họ Trần hay sử dụng, phổ biến hiện nay:
Câu đối
树草逢春枝葉茂
祖宗积德子孫荣
Phiên âm
Thụ thảo phùng xuân chi diệp mậu
Tổ tông tích đức tử tôn vinh.
Dịch nghĩa
Cây cỏ chào xuân cành lá thắm
Tổ tông tích đức cháu con vinh
Câu đối này mang ý nghĩa ca ngợi tổ tiên hiền hậu để lại phúc đức cho con cháu thịnh vượng, vinh hiển. Đồng thời đây cũng là điều người xưa muốn răn dạy cách làm người để lại phúc đức cho con cháu.
Câu đối
Lũy thế Đông A truyền cựu đức
Danh tồn Nam sử ấp thanh hương
Dịch nghĩa
Gốc gác họ Trần truyền đức cũ
Danh lưu Nam sử, tỏa hương thơm
Câu đối này có nguồn gốc từ một nhà thờ họ Đặng ở Hà Tây cũ vào những năm 1837. Sở dĩ nhà thờ họ Đặng nhưng lại xuất hiệu câu đối nhà thờ họ Trần phải kể đến nguồn gốc họ Trần xa xưa của họ. Đây là câu đối mang ý nghĩa ca ngợi gốc gác họ Trần của những người con không được mang đúng họ do biến cố trong cuộc sống phong kiến xưa cũ. Nhưng trong lòng vẫn thiết tha và luôn tự hào về dòng họ chân chính của mình.
Câu đối
Tiên tổ huân lao tràng lưu Trà Hải cựu
Nhi tôn phúc ấm vĩnh bảo Kiến Thái Kim
Dịch nghĩa
Công đức của tổ tiên lưu truyền từ Trà Hải
Phúc dành cho con cháu nối tiếp đến Kim Sơn
Câu đối này ca ngợi ơn đức của tổ tiên lớn như biển rộng bao la, con cháu hưởng phúc nhiều đời như khoảng cách sâu rộng của biển Trà đến núi Kim Sơn, Ninh Bình.
Câu đối
Trần tộc trâm anh nguyên phát viễn
Tổ đường tăng bí thế hưng tư
Dịch nghĩa
Dòng dõi họ Trần cao sáng mãi
Từ đường tu bổ rộng dài thêm
Tự hào về dòng tộc họ Trần tài hoa phát triển dài lâu, nhà thờ họ ngày càng khang trang vững mạnh.
Câu đối
Tổ tông công đức tràng lưu vu vạn thế
Tả chiêu hữu mục tụy tụ tại nhất đường
Dịch nghĩa
Muôn thủa ghi sâu công đức tổ
Một nhà thờ phụng bậc gia tiên
Ghi nhớ công ơn của tổ tiên muôn đời và tận tụy một lòng thờ kính gia tiên, đề cao tinh thần “ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, hiếu nghĩa làm đầu của dân tộc.
Một số câu đối khác được dùng phổ biến ở nhà thờ họ Trần như:
Câu đối
Dịch nghĩa
Hạ bái tri ân tiên tổ đức
Trung hưng phục kiến bản chi tràng
Lậy xuống đền ơn công đức tổ
Trông lên mừng thấy họ hàng đông
Lịch thế tử tôn mưu hạnh phúc
Thiên thu hương hỏa phụng tiên từ
Suốt đời con cháu xây hạnh phúc
Ngàn năm hương khói phụng gia tiên
Địa thế phong quang tổ đường cơ chỉ tráng
Thiên khai thái vận Trần tộc tử tôn vinh
Thế đất phong quang tổ đường nền nếp đẹp
Vận thời mở thái con cháu vẻ vang đều
Trà giang văn mạch viễn
Thái địa phát kim hoa
Văn mạch phát tự sông Trà
Hoa vàng nở trên đất Thái
Trên đây là những chia sẻ về các mẫu câu đối nhà thờ họ Trần hay ý nghĩa và được nhiều người lưu truyền sử dụng hiện nay. Hy vọng những thông tin mà Đá Mỹ Nghệ Anh Công chia sẻ sẽ giúp ích cho bạn, giúp bạn có thêm lựa chọn cho mình.
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Đá Mỹ Nghệ Anh Công
Xưởng Chế Tác: 533 Nguyễn Huệ, Nam Bình, Ninh Bình
Văn phòng Đại diện: Toà nhà Season Avenue, Làng việt kiều châu âu – Mỗ Lao – Hà Đông – HN.
Hotline: 0947.512.456
Email: [email protected]
Website: https://damyngheanhcong.vn/
Fanpage: https://www.facebook.com/Đá-Mỹ-Nghệ-Cao-Cấp-Anh-Công-111985478151597/
Youtube: https://www.youtube.com/channel/UCowe6pcXSzef7jS8rhsMSyg
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!