Tỏi không chỉ là gia vị trong các món ăn hàng ngày mà là một vị thuốc mang sức khỏe cho mọi nhà. Tỏi ngoài việc được ăn sống thì người ta còn nướng tỏi. Tỏi nướng lên rất thơm, không nồng, ăn có vị bùi bùi. Các bạn hãy cùng YouMed tìm hiểu về dược liệu này cũng như cách chế biến và công dụng nhé.
Tỏi nướng là gì
Củ tỏi có tên khoa học là Allium sativum L, thuộc họ hành – Alliaceae.
Tỏi có nhiều tép có màu trắng và ăn có vị cay nồng nhẹ. Tỏi có nhiều tép. Rễ củ tỏi rất nhiều và dài, ăn vào vị ngọt nhẹ, cay nhưng không có vị nồng khó chịu.
Tỏi nướng là củ tỏi được nướng lên, chịu tác dụng của nhiệt để chín. Giúp khử bớt mùi hăng trong tỏi.
Mô tả thực vật
Tỏi là cây thân thảo sống nhiều năm. Thân thực hình trụ, phía trên mang nhiều lá, phía dưới mang nhiều rễ phụ. Lá hình dải, thẳng dài 15-50 cm, rộng 1-2,5 cm có rãnh khía, mép lá hơi ráp, cứng. Ở mỗi nách lá, phía gốc có một chồi nhỏ sau này phát triển thành một tép Tỏi. Lá bẹ trước tạo thành cái bao, bao hết các tép lại, tạo thành củ tỏi. Hoa xếp thành tán ở ngọn thân trên một cán hoa dài 55 cm hay hơn.
Phân bố
Cây tỏi được trồng ở nhiều nước ôn đới.
Ở nước ta, trồng nhiều ở miền Trung, có những vùng trồng Tỏi có tiếng là Quảng Ngãi, Hà Bắc, Hải Hưng… Tỏi là gia vị rất quen thuộc trong đời sống. Trước khi chiên, xào, hay kho món gì, người dân cũng bỏ tỏi vào khử mùi. Thường tỏi được thu hoạch vào cuối đông, đầu xuân; có thể dùng tươi hay phơi khô dùng dần.
Thành phần hóa học
Tỏi nướng có rất nhiều tác dụng, bởi các thành phần dinh dưỡng cao và giàu vitamin như B6 và C.
Trong 30gr tỏi ước tính có : 15% Vitamin C, 17% Vitamin B6, 23% Mangan và 1 gram chất xơ. Ngoài ra còn có sắt, canxi và vitamin B1.
Ít ai biết rằng, tỏi còn chứa chất kháng khuẩn, trong đó có allycin, allycetoin I và II, men allynin và acid nicotinic.
Công dụng tỏi nướng
Hỗ trợ hệ tiêu hóa
Tỏi nướng nổi bật với tác dụng tiêu hóa thức ăn, chữa đau bụng đầy hơi, tăng cường khả năng hấp thu chất dinh dưỡng, và loại bỏ độc tố.
Kháng khuẩn
Tinh dầu tỏi, hay dịch ngâm tỏi đều có tác dụng kháng khuẩn và ức chế khuẩn. Tỏi chế làm thuốc đều có tác dụng đối với các loại khuẩn kháng với các thuốc kháng sinh như chloromycetin, aureomycin streptomycin, penicillin. Tỏi nướng cũng có tác dụng ức chế nấm trên cơ thể, nồng độ của dầu tỏi có tác dụng đối với nấm là 1mcg/1ml.
Phòng ngừa cảm cúm
Tỏi chứa các thành phần có khả năng tăng cường hệ miễn dịch.
Một nghiên cứu lớn kéo dài 12 tuần cho thấy rằng việc bổ sung tỏi hàng ngày làm giảm số lần cảm lạnh đến 63% so với giả dược. Đồng thời, thời gian kéo dài của các triệu chứng cũng giảm 70%, từ 5 ngày (nhóm chứng) còn 1,5 ngày ở nhóm dùng tỏi.
Một nghiên cứu khác, dùng liều cao chiết xuất tỏi già (2,56 gam mỗi ngày) làm giảm 61% số ngày bị cảm cúm. Các nghiên cứu trên chỉ được thực hiện trên mẫu nhỏ, nên mức độ chứng cứ không cao.
Mặc dù thiếu bằng chứng tin cậy, nhưng bạn có thể bổ sung tỏi vào chế độ ăn uống nếu bạn thường xuyên bị cảm lạnh.
Giảm mỡ trong máu
Tỏi nướng có thể làm giảm cholesterol toàn phần và LDL.
Đối với những người có cholesterol cao, bổ sung tỏi dường như làm giảm 15% Cholesterol toàn phần hoặc LDL.
Xem xét cụ thể LDL (cholesterol “xấu”) và HDL (cholesterol “tốt”), tỏi dường như làm giảm LDL nhưng không có tác dụng làm tăng HDL.
Tỏi nướng hạ huyết áp
Các bệnh tim mạch như đau tim và đột quỵ là những kẻ giết người hàng đầu trên thế giới. Tăng huyết áp, là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất gây ra các bệnh này.
Các nghiên cứu trên người đã phát hiện rằng, trong tỏi nướng có các thành phầm giúp giảm huyết áp đáng kể ở người bị cao huyết áp.
Trong một nghiên cứu, 600 – 1.500 mg chiết xuất tỏi già có hiệu quả tương đương thuốc Atenolol trong việc giảm huyết áp khi dùng trong 24 tuần.
Cần dùng liều khá cao nếu muốn đạt tác dụng mong muốn, tương đương khoảng bốn tép tỏi mỗi ngày.
Chống oxy hóa, ngăn chặn bệnh Alzheimer
Quá trình oxy hóa phóng thích các gốc tự do góp phần vào quá trình lão hóa. Tỏi có chứa chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể chống lại tác hại của quá trình oxy hóa. Dùng liều cao tỏi ở người làm tăng nồng độ enzym chống oxy hóa.
Kết hợp những tác động trong việc giảm cholesterol và huyết áp, cũng như các đặc tính chống oxy hóa, tỏi làm giảm nguy cơ mắc các bệnh não phổ biến như bệnh Alzheimer và chứng sa sút trí tuệ.
Loại trừ độc tố kim loại nặng
Ở liều lượng cao, các hợp chất lưu huỳnh trong tỏi có khả năng bảo vệ chống lại các tổn thương cơ quan do nhiễm độc kim loại nặng.
Một nghiên cứu kéo dài 4 tuần tại một nhà máy sản xuất pin ô tô, nhân viên ở đây tiếp xúc với nhiều chì. Kết quả cho thấy tỏi làm giảm lượng chì trong máu tới 19%. Nó cũng làm giảm nhiều dấu hiệu lâm sàng của nhiễm độc, bao gồm đau đầu và huyết áp.
Ba liều tỏi mỗi ngày thậm chí giảm các triệu chứng tốt hơn cả thuốc D-penicillamine.
Cách làm tỏi nướng
Cách 1: Bắc chảo bếp và để ở lửa nhỏ, cho một thìa dầu ô-liu vào chảo. Cho 6 tép tỏi vào chảo. Khi thấy 1 mặt chín vàng, b lật lại tép tỏi. Khi 2 mặt chín vàng là bạn có thể ăn được.
Cách 2: Bật lò nướng ở nhiệt độ 2050C. Bóc bớt vỏ bên ngoài củ tỏi. Sau khi cắt phần đầu củ tỏi khoảng 1,5 – 2cm, cho lớp dầu ô-liu vào. Bọc chúng vào giấy bạc, rồi bỏ cho vào lò nướng trong 30-35 phút. Đến khi tỏi mềm, thì lấy tỏi ra để nguội.
Những lưu ý khi sử dụng tỏi nướng
- Khi đói bụng, ăn tỏi nướng mà không ăn kèm các loại thực phẩm khác thì rất dễ dẫn đến loét dạ dày. Bởi chất allicin (một thành phần của tỏi) dễ khiến cho tính kháng sinh trong tỏi phát tác, gây nóng rát dạ dày.
- Do tỏi có vị cay, tính nóng người mắc các bệnh về gan khi ăn tỏi sẽ gây kích thích mạnh, tình trạng nóng gan sẽ nặng hơn, lâu dài dẫn đến tổn thương gan
- Không ăn tỏi nướng nếu bị huyết áp thấp, vì có nguy cơ làm hạ huyết áp
- Khi bị tiêu chảy, không nên ăn tỏi vì allicin trong tỏi làm tăng sự kích thích thành ruột, dẫn tới tình trạng nghẽn mạch máu, phù nề, có thể khiến bệnh tình trở nặng hoặc xảy ra biến chứng không mong muốn.
Tóm lại, tỏi có nhiều tác dụng tuyệt vời đối với sức khỏe của con người. Và cũng không khó khăn gì khi chúng ta thêm vài ba tép tỏi nướng vào sau bữa ăn của mình phải không nào? Ăn tỏi nướng giúp bạn giảm mỡ máu, giảm huyết áp, ngăn ngừa cảm cúm,… Hi vọng bạn đọc đã có những thông tin hữu ích qua bài viết này.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!