1. Ép lạnh (cold press)
Phương pháp ép lạnh thường được áp dụng để thu tinh dầu của các loại quả có múi như vỏ cam, vỏ quýt…
Cách thực hiện:
Để ép lạnh, người ta dùng máy thủy lực công suất lớn ép vỏ quả thành dầu và nước, bã tách riêng
Sau đó sẽ cho qua máy lọc ly tâm để tách tinh dầu ra khỏi nước
Đối tượng áp dụng:
Tinh dầu từ các loại vỏ của quả có múi như cam, quýt, bưởi…
Ưu điểm:
Tinh dầu được chiết suất bằng phương pháp ép lạnh có mùi thơm tự nhiên, giống với mùi vỏ quả tươi
Nhược điểm:
– Chỉ áp dụng được với một số loại nguyên liệu họ vỏ quả có múi.
– Hạn sử dụng ngắn hơn các phương pháp khác do nhanh bị ô xy hóa hơn
– Trong tinh dầu ép lạnh từ vỏ quả có múi có thể còn chứa cấu tử bergapten và furanocoumarin gây bắt nắng, hoặc cháy nắng nếu dùng trực tiếp lên da (không dùng dầu dẫn) và ánh nắng chiếu lên da sau đó
– Chi phí máy móc và vận hành lớn
Phương pháp ép lạnh tinh dầu phổ biến ở đâu?
Ở những nước như Tây Ban Nha, Ý, USA, Brazil, nơi trồng nhiều cây ăn quả có múi và công nghiệp nước ép phát triển, vỏ quả là phụ phẩm được tận dụng để chiết suất tinh dầu. Vì vậy tinh dầu ép lạnh ở các nước này có giá thành rẻ, nhờ công nghệ hiện đại nên chất lượng tinh dầu ổn định.
Đặc điểm của tinh dầu ép lạnh:
Đối với tinh dầu của các loại quả có múi, khác với tinh dầu chưng cất thường trong suốt, tinh dầu ép lạnh thường có màu, tùy theo loại vỏ được ép ra, ví dụ tinh dầu vỏ cam có màu cam, tinh dầu chanh có màu xanh, tinh dầu cam hương bergamot có màu xanh đậm….
2. Chưng cất lôi cuốn hơi nước (steam distillation)
Đây là phương pháp có từ lâu đời, nhiều tài liệu cho rằng, chưng cất tinh dầu đã xuất hiện từ nhiều nghìn năm trước công nguyên. Trên thực tế, trị liệu bằng tinh dầu vốn là một trong những phương pháp trị liệu của y học Vệ đà Ấn độ và các kỹ thuật chữa bệnh cổ xưa của Ai Cập
Trải qua lịch sử nhiều nghìn năm, cho đến nay, chưng cất lôi cuốn hơi nước vẫn là phương pháp chiết suất tinh dầu hiệu quả và được áp dụng nhiều nhất.
Đối tượng áp dụng:
Tinh dầu của đa số các loại nguyên liệu phổ biến như sả chanh, tràm gió, mùi già….
Cách thực hiện:
Bước 1:
Để chưng cất tinh dầu, người ta cần chuẩn bị nồi đun kín nắp để chứa nguyên liệu thực vật và nước, có ống dẫn hơi và bộ ngưng tụ
Bước 2:
Đun nóng nước, hơi nước nóng và áp suất cao sẽ làm các cấu tử tinh dầu tách khỏi thực vật, và bốc lên cùng hơi nước
Bước 3:
Hơi nước bay vào ống dẫn đi đến giàn ngưng tụ, ngưng tụ lại thành chất lỏng
Bước 4:
Hứng chất lỏng vào bình, tinh dầu không tan trong nước
Bước 5:
Vì tinh dầu không tan trong nước, nên dễ dàng tách nước ra khỏi tinh dầu bằng giấy lọc chuyên dụng hoặc các loại phụ kiện cần thiết
Ưu điểm:
Đơn giản, dễ thực hiện, thậm chí có thể tự chưng cất tại nhà
Chi phí máy móc dụng cụ hợp lý, có thể không cần quá nhiều tiền
Chất lượng tinh dầu rất tinh khiết
Áp dụng được với hầu hết các loại tinh dầu
Nhược điểm:
Cần nhiều kỹ thuật, mặc dù tinh dầu thu được là tinh khiết, nhưng chất lượng tinh dầu phụ thuộc rất nhiều vào thiết bị chưng cất, và kinh nghiệm, tay nghề điều chỉnh nhiệt độ, áp suất, độ sôi….
3. Phương pháp trích ly CO2 siêu tới hạn
Cách thực hiện:
Phương pháp này quy trình tương tự như chưng cất lôi cuốn hơi nước, tuy nhiên thay thế nước bằng khí CO2 tinh khiết. Các cấu tử tinh dầu sẽ tách ra và lẫn với khí CO2, sau đó người ta dùng các biện pháp chuyên dụng để tách khí CO2 khỏi tinh dầu.
Đối tượng áp dụng:
Thường dùng để chiết suất tinh dầu từ những loại hoa mà tinh dầu quá nhẹ để thu được bằng phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước như Nhài, Hoa Hồng…
Ưu điểm:
là biện pháp chiết suất hiện đại, thu được tinh dầu của những loại nguyên liệu khó chưng cất nhất như các loài hoa
Nhược điểm:
– Chi phí đầu tư ban đầu khá cao
– Thành phẩm tinh dầu thu được có thể lẫn 1 số phân tử CO2 dù tỉ lệ có thể chỉ là 1/1 triệu, tỉ lệ này cao hay thấp cũng phụ thuộc vào mức độ hiện đại của thiết bị.
Trong 3 phương pháp nêu trên, ở Việt Nam hiện nay mới chỉ phổ biến phương pháp chưng cất lôi cuốn hơi nước. Đây là phương pháp hiệu quả và lâu đời nhất. Tuy nhiên như đã nêu ở trên, phương pháp chiết suất tinh dầu này dù cho tinh dầu tinh khiết nhưng chất lượng hàm lượng dược chất, mùi thơm của tinh dầu lại phụ thuộc rất nhiều vào mức độ hiện đại của thiết bị và trình độ, kinh niệm người chưng cất. Vì vậy bạn hãy tìm mua ở những đơn vị uy tín, đã được thẩm định chất lượng kỹ càng như Sun Scent nhé
Phân biệt các cấp độ chất lượng của tinh dầu
Phân biệt tinh dầu thật – giả?
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!