Biến trở dùng để làm gì? Cấu tạo của biến trở, các loại biến trở thông dụng – Vật lý 9 bài 10

Bài viết này sẽ giúp các em hiểu biến trở là gì? Biến trở dùng để làm gì? cấu tạo và hoạt động của biến trở? các loại biến trở thông dụng.

I. Biến trở

– Biến trở là điện trở có thể thay đổi được trị số và có thể sử dụng để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch.

1. Cấu tạo và hoạt động của biến trở

* Các loại biến trở:

– Biên trở con chạy

– Biến trở tay quay

– Biến trở than (chiết áp)

* Ký hiệu biến trở:• Như vậy biến trở được cấu tạo gồm 2 bộ phận chính:

– Con chạy hoặc tay quay

– Cuộn dây bằng hợp kim có điện trở suất lớn

• Hoạt động của biến trở: Khi di chuyển con chạy (hoặc tay quay) thì sẽ làm thay đổi chiều dài của cuộn dây có dòng điện chạy qua ⇒ làm thay đổi điện trở của biến trở.

• Các loại biến trở thường dùng

Có nhiều cách phân loại biến trở:

– Phân loại biến trở theo chất liệu cấu tạo:

+ Biến trở dây quấn

+ Biến trở than

– Phân loại biến trở theo bộ phận điều chỉnh:

+ Biến trở con chạy

+ Biến trở tay quay

2. Sử dụng biến trở để điều chỉnh cường độ dòng điện

– Biến trở có thể được dùng để điều chỉnh cường độ dòng điện trong mạch khi thay đổi số điện trở của nó.

II. Các loại điện trở thường dùng trong kỹ thuật

– Cấu tạo: Các điện trở được chế tạo bằng một lớp than hay lớp kim loại mỏng phủ ngoài một lõi cách điện (thường bằng sứ).

– Nhận dạng cách ghi trị số điện trở:

+ Cách 1: Trị số được ghi trên điện trở.

+ Cách 2: Trị số được thể hiện bằng các vòng màu sơn trên điện trở.

* Bảng Trị số của điện trở được quy định theo các vòng màu

Thứ nhất (vòng 1)

Thứ 2 (vòng 2)

Thứ 3 (vòng 3)

Thứ tư (vòng 4)

Đen

0

0

x1 Ω

0

Nâu

1

1

x10 Ω

± 1%

Đỏ

2

2

x102Ω

± 2%

Da cam

3

3

x103 Ω

Vàng

4

4

x104 Ω

Lục

5

5

x105 Ω

Lam

6

6

x106 Ω

Tím

7

7

x107 Ω

Xám

8

8

x108 Ω

Trắng

9

9

Vàng ánh kim

x0,1 Ω

± 5%

Bạc

x0,01 Ω

± 10%

Màu của vòng 1 và của vòng 2 cho hai số đầu của trị số điện trở, màu của vòng 3 cho luỹ thừa của 10 nhân với hai số đầu đã xác định trên đây. Vòng 4 cho trị số của sai số.

* Ví dụ: Vòng 1 màu đỏ tương ứng với số 2 cho trong bảng trên, vòng 2 màu lục tương ứng với số 5, vòng 3 màu tím tương ứng với x107 Ω. Như vậy, trị số điện trở với 3 vòng màu đỏ, lục, tím là: 25.107 Ω = 250.106 Ω = 250 MΩ.