Ngộ độc thực phẩm nên ăn gì

Chắc hẳn trong chúng ta, ai cũng từng trải qua một lần bị ngộ độc thực phẩm. Đó thực sự là một trải nghiệm không dễ chịu chút nào. Một số trường hợp có thể tự điều trị ở nhà. Tuy nhiên không ít trường hợp ngộ độc nặng cần nhập viện điều trị. Và nên ăn gì sau khi bị ngộ độc thực phẩm là một câu hỏi mà nhiều bạn đọc thắc mắc. Hãy cùng tìm câu trả lời trong bài viết sau đây nhé!

1. Sơ lược về ngộ độc thực phẩm

Ngộ độc thực phẩm thường xảy ra khi mầm bệnh làm ô nhiễm thức ăn hoặc nước uống. Tình trạng ngộ độc thực phẩm tương đối phổ biến. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) ước tính rằng cứ 6 người Mỹ thì có 1 người bị ngộ độc thực phẩm trong năm nay.

Có nhiều tác nhân gây nên ngộ độc thực phẩm. Có thể là vi khuẩn, chẳng hạn như salmonella hoặc Escherichia coli (E. coli), hoặc vi rút, chẳng hạn như norovirus.

1.1 Các dấu hiệu và triệu chứng

Các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm có thể bắt đầu bất kỳ lúc nào trong khoảng thời gian từ vài giờ đến vài tuần sau đó.

Các triệu chứng chính bao gồm:

• buồn nôn
• nôn
• tiêu chảy, có thể có máu hoặc chất nhầy
• đau bụng
• mệt mỏi
• ăn không ngon miệng
• sốt
• đau nhức cơ bắp
• ớn lạnh

Các triệu chứng này thường sẽ hết sau vài ngày và bạn sẽ hồi phục hoàn toàn.

Xem thêm “Những điều bạn cần biết về ngộ độc thực phẩm”

1.2 Làm gì khi bị ngộ độc thực phẩm?

Hầu hết những người bị ngộ độc thực phẩm tự hồi phục tại nhà. Song một số trường hợp bạn cần đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị.

Các triệu chứng của ngộ độc thực phẩm thường không kéo dài hơn 48 giờ. Nếu đã 2 ngày trôi qua kể từ khi các triệu chứng của bạn lần đầu tiên xuất hiện, đã đến lúc bạn cần đến sự giúp đỡ y tế.

Hãy nhớ rằng các triệu chứng nghiêm trọng, chẳng hạn như phân có máu, chóng mặt, yếu cơ và đau bụng dữ dội cần được xem xét cẩn trọng. Đừng đợi những triệu chứng đó giảm bớt rồi mới đến gặp bác sĩ.

1.3 Sau khi bị ngộ độc thực phẩm cần làm gì?

Hãy để dạ dày của bạn ổn định. Sau khi bạn trải qua các triệu chứng ngộ độc thực phẩm rất khó chịu, như nôn mửa, tiêu chảy và đau bụng. Các chuyên gia khuyên bạn nên để dạ dày của bạn có thời gian nghỉ ngơi.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần phải bù nước, điện giải, tránh để cơ thể mất nước. Khi cơ thể ổn định, hãy bắt đầu thử ăn những bữa ăn nhẹ, phù hợp cho hệ tiêu hóa lúc này.

Sau đây là những thực phẩm bạn nên ăn để hỗ trợ cho quá trình phục hồi của bạn.

Xem thêm “Ngộ độc thực phẩm ở trẻ và cách ngăn ngừa”

2. Bù nước và chất lỏng khi bị ngộ độc thực phẩm

Nước rất quan trọng trong việc giúp cơ thể chống lại các tác động của ngộ độc thực phẩm. Nôn mửa và tiêu chảy có thể gây ra tình trạng mất nước, mất điện giải. Do đó, bạn cần bổ sung nước cho cơ thể. Khởi đầu, bạn nên uống từng ngụm nước nhỏ.

Các loại nước uống có chứa chất điện giải cũng lựa chọn tốt để chống mất nước trong tình trạng này. Bạn có thể uống oresol, nước cháo loãng, nước canh, nước luộc rau, nước luộc gà… Điều quan trọng là tránh đồ uống có chứa caffein. Vì chúng có thể gây kích thích dạ dày và một số loại có thể làm mất nước nhiều hơn bù nước.

3. Chế độ ăn BRAT sau ngộ độc

Sau khi ngộ độc thực phẩm, bạn cần chất dinh dưỡng để cơ thể phục hồi. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải tìm thực phẩm bổ sung dinh dưỡng cho bạn, đồng thời giữ cho dạ dày của bạn không bị kích thích.

Nghĩa là, bạn nên ăn những thức ăn nhạt, ít chất béo, ít chất xơ. Bởi vì chất béo hay chất xơ nhiều có thể làm tăng gánh nặng hoạt động cho hệ tiêu hóa ở thời điểm này.

Theo các nghiên cứu, chế độ ăn BRAT có thể đáp ứng được yêu cầu này. Thật vậy, BRAT là chế độ ăn gồm các loại thực ăn nhạt, ít chất xơ. Nó thường được khuyến nghị để điều trị các vấn đề về dạ dày, bệnh tiêu hóa và tiêu chảy.

BRAT là cụm từ viết tắt của những thực phẩm sau:

• Bananas: chuối
• Rice: cơm
• Applesauce: nước sốt táo
• Toast: bánh mì nướng

3.1 Banana – Chuối

Chuối là loại trái cây rất gần gũi và phổ biến ở nước ta. Bạn rất dễ dàng để bổ sung chuối vào thực đơn của mình. Bởi vì chuối mang lại nhiều lợi ích vượt trội cho sức khỏe của bạn.

Chuối rất giàu khoáng chất kali. Một quả chuối cỡ trung bình chứa 422 miligam (mg) kali. Kali giúp duy trì lượng chất lỏng trong cơ thể và điều chỉnh sự di chuyển của các chất dinh dưỡng và chất thải trong và ngoài tế bào.

Ngoài ra, chuối còn cung cấp nhiều năng lượng cho cơ thể, giúp bạn nhanh chóng hồi phục.

3.2 Rice – Cơm hoặc cháo trắng

Cơm gạo trắng là thức ăn hoàn hảo sau ngộ độc thực phẩm do không kích thích dạ dày và đủ năng lượng cho cơ thể.

3.3 Applesauce – Nước sốt táo

Về cơ bản, nước sốt táo sẽ chứa ít chất xơ hơn táo nguyên quả. Như vậy bạn sẽ dễ dàng tiêu hóa hơn. Thêm vào đó, nước sốt táo có chứa pectin và có thể giúp giảm tiêu chảy.

3.4 Toast – Bánh mì nướng

Bên cạnh cơm hay cháo trắng, bánh mì là thực phẩm dễ dung nạp có thể đưa vào thực đơn.

Một số lưu ý

Mặc dù còn thiếu nghiên cứu để xác nhận hiệu quả của chế độ ăn BRAT. Nhưng có một số bằng chứng cho thấy chuối và gạo có lợi cho trẻ bị tiêu chảy.

Vì vậy, trước khi áp dụng một chế độ ăn đặc biệt nào hãy thảo luận với bác sĩ của bạn.

Theo như nguyên tắc chọn lựa thực phẩm nêu trên, bạn có thể tham khảo nhiều loại thực phẩm khác.

4. Chọn ngũ cốc

Ngũ cốc là nguồn bổ sung năng lượng hoàn hảo cho cơ thể. Hơn nữa, ngũ cốc còn chứa nhiều khoáng chất như kali, magie, canxi. Nó còn đóng vai trò hiệu quả trong việc cải thiện các chuyển động nhu động trong đường ruột. Giúp tăng cường quá trình kết rắn phân, từ đó duy trì hệ tiêu hóa luôn sạch khỏe. Cháo bột yến mạch có thể là một lựa chọn tốt cho bạn.

5. Sử dụng lòng trắng trứng

Lòng trắng trứng được tạo bởi 90% là nước, 10% còn lại là protein. Vì vậy, lòng trắng trứng sẽ cung cấp cho cơ thể nhiều protein, không chất béo và cholesterol. Do đó, lòng trắng trứng rất phù hợp cho bạn sau khi bị ngộ độc thực phẩm.

Một vài điều lưu ý như sau. Mặc dù lòng trắng trứng an toàn cho hầu hết mọi người, nhưng dị ứng trứng có thể xảy ra. Trường hợp nặng có thể gây ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng được gọi là sốc phản vệ. Vì vậy, hãy đảm bảo bạn không bị dị ứng trước khi ăn lòng trắng trứng nhé.

Trứng có thể bị nhiễm khuẩn Salmonella. Do đó, bạn cần lựa chọn trứng rõ nguồn gốc, hợp vệ sinh. Đảm bảo ăn chín uống sôi nhé!

6. Kháng khuẩn với mật ong

Mật ong là một lựa chọn tốt để ăn bởi có thể giải quyết hậu quả của ngộ độc thực phẩm. Bạn biết đấy, trong mật ong có chứa chất kháng khuẩn tự nhiên, mang lại nhiều lợi ích cho hệ tiêu hóa.

Về mặt dinh dưỡng, 1 thìa mật ong (21 gam) chứa 64 calo và 17 gam đường, bao gồm fructose, glucose, maltose và sucrose. Vì vậy mật ong cũng góp phần cung cấp năng lượng cho cơ thể. Bên cạnh đó, mật ong hầu như không chứa chất xơ, chất béo hoặc protein.

Có thể dùng 1 thìa mật ong ở dạng nguyên chất hoặc bỏ vào một cốc trà nóng rồi uống.

7. Khoai tây

Khoai tây có thành phần chủ yếu là tinh bột và chứa một lượng vừa phải protein và chất xơ – nhưng hầu như không có chất béo. Hơn nữa, khoai tây là một nguồn cung cấp nhiều vitamin và khoáng chất, như kali, vitamin C. Vì vậy, khoai tây thực là loại thực phẩm phù hợp cho bạn sau khi bị ngộ độc thực phẩm.

8. Chanh

Chanh có tính kháng khuẩn, có tác dụng chống viêm mạnh và chống lại virut, có thể diệt vi khuẩn gây ra ngộ độc thực phẩm. Vài cốc nước chanh ấm sau khi ngộ độc thực phẩm sẽ có tác dụng hữu hiệu.

9. Gừng

Trên thực tế, gừng được biết là có tác dụng làm dịu dạ dày. Vì vậy, bạn có thể thử uống trà gừng, hoặc nhai vài lát gừng tươi. Uống trà gừng kết hợp một vài giọt nước gừng với một ít mật ong pha vào cốc nước ấm để uống cũng là một lựa chọn tốt.

10. Sữa chua

Sau khi cảm thấy khỏe trở lại, bạn có thể muốn bổ sung những lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa của mình. Điều này sẽ giúp cơ thể bạn tái tạo các vi khuẩn lành mạnh bị mất trong quá trình thanh lọc ngộ độc thực phẩm. Và đưa hệ tiêu hóa và hệ miễn dịch của bạn hoạt động trở lại.

Lúc này, bạn có thể dùng sữa chua tự nhiên hoặc viên nang probiotic.

11. Một số mẹo nhỏ mách bạn

Không nên đánh răng ngay sau khi nôn

Bnaj nên trì hoãn đánh răng ít nhất một giờ. Axit trong dạ dày bị tống ra ngoài khi nôn có thể làm hỏng men răng của bạn. Và đánh răng ngay sau khi nôn có thể làm mòn men răng thêm. Thay vào đó, có thể súc miệng bằng hỗn hợp nước và baking soda.

Nghỉ ngơi

Bạn cũng nên đảm bảo cơ thể có thời gian nghỉ ngơi. Bởi vì nghỉ ngơi đầy đủ có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn nhanh hơn.

Tắm

Tắm bằng nước ấm không chỉ giúp bạn thư giãn, dễ chịu mà còn giúp làm sạch cơ thể khỏi vi khuẩn không lành mạnh.

12. Những thực phẩm nào nên tránh?

Ngoài những gì cần ăn sau khi bị ngộ độc thực phẩm, bạn cũng nên biết tránh ăn gì để không làm tình trạng xấu đi.

Tránh thức ăn, đồ uống và các chất gây khó chịu cho dạ dày, chẳng hạn như:

• rượu, bia
• caffeine, chẳng hạn như soda, nước tăng lực hoặc cà phê
• thức ăn cay, nóng
• thực phẩm có hàm lượng chất xơ cao
• các sản phẩm từ sữa
• đồ ăn nhiều chất béo
• đồ chiên
• nicotin
• thực phẩm chứa nhiều gia vị
• các loại nước ép trái cây

Khi dạ dày bị tổn thương, cơ thể tạm thời không dung nạp lactose – một chất có trong sữa, do đó nên tránh uống sữa trong vài ngày.

Cà phê và rượu đều khiến bạn đi tiểu nhiều hơn và vì vậy cơ thể thêm mất nước.

Nước ép trái cây được khuyến khích để giúp bạn bù nước trong khi hồi phục sau ngộ độc thực phẩm. Nhưng một số loại nước ép chứa sorbitol và tỷ lệ fructose so với glucose cao, có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tiêu chảy ở một số người.

Những thực phẩm nhiều chất xơ và chất béo có xu hướng làm trầm trọng thêm rối loạn dạ dày – ruột vốn đang bị thương tổn sau ngộ độc thực phẩm. Các thực phẩm có nhiều chất xơ sẽ gây áp lực lên dạ dày của bạn.

Xem thêm “Ngộ độc rượu – vấn đề muôn thuở!”

Tóm lại, ngộ độ thực phẩm thực sự là một trải nghiệm không dễ chịu chút nào. Khi bạn đã vượt qua được nó, cơ thể bạn cần được chăm sóc để hồi phục nhanh chóng. Chế độ ăn uống là một phần không thể thiếu. Bạn cần chọn những thức ăn nhạt, ít chất béo, ít chất xơ, tránh kích ứng đường ruột. Song bạn cũng nên tránh những loại thức ăn cay nóng, nhiều gia vị, bia rượu và caffein.

Bác sĩ Nguyễn Thanh Xuân