Bài viết được viết bởi Dược sĩ Nguyễn Văn Mạnh: Chuyên gia tư vấn dinh dưỡng Nutricare và tham vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Nguyễn Đức Minh.
Hoa quả là nguồn thực phẩm bổ dưỡng giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục cơ thể. Vậy cụ thể bệnh nhân sau phẫu thuật nên ăn quả gì? Nên ăn bao nhiêu để tốt cho cơ thể? Hãy cùng Nutricare tìm hiểu nhanh các thông tin trong bài viết sau!
1. Nhóm quả chứa nhiều Vitamin C
Vai trò của Vitamin C với sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật:
- Vitamin C kích thích quá trình tổng hợp collagen và proteoglycan. Từ đó, giúp vết thương nhanh lành hơn.
- Vitamin C tăng cường quá trình hấp thu sắt tại dạ dày và ruột. Vì vậy, duy trì lượng máu cần thiết cho lượng máu đã mất trong quá trình phẫu thuật.
- Vitamin C còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, từ đó hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng vết mổ.
Sau phẫu thuật nên ăn quả gì thì dưới đây là một số loại hoa quả được biết đến với hàm lượng vitamin C tốt cho người bệnh bao gồm:
1.1. Cam
Trong 100 g cam có chứa tới 53.2 g vitamin C cùng các chất dinh dưỡng tốt cho bệnh nhân phẫu thuật như: Vitamin A, protein, chất xơ, sắt, canxi, magie,…
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân có thể ăn cam tươi nguyên quả hoặc có thể sử dụng cam để làm nước ép uống hàng ngày.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày, bệnh nhân mới phẫu thuật có thể sử dụng từ 1-2 quả.
Lưu ý khác khi sử dụng:
Người bệnh sau phẫu thuật liên quan đến đường tiêu hóa (dạ dày, ruột), phẫu thuật vết thương hở, vết mổ chưa hồi phục… không nên dùng nhiều nước cam vì có thể bị viêm loét, xuất huyết hoặc khó đông máu…
1.2. Đu Đủ
Trong 100 g đu đủ có chứa 54 g vitamin C cùng một số chất dinh dưỡng tốt giải quyết vấn đề sau phẫu thuật nên ăn quả gì như: Vitamin PP, chất xơ, sắt, canxi, photpho,….
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân có thể ăn trực tiếp đu đủ chín, ép lấy nước uống hoặc làm các món ăn với đu đủ xanh như thịt kho đu đủ, chè đu đủ, đu đủ xào tỏi…
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày, bệnh nhân mới phẫu thuật có thể sử dụng từ 500 – 700 g đu đủ.
Lưu ý khác khi sử dụng: Một số đối tượng bệnh nhân nếu có bệnh lý nền kèm theo không nên sử dụng đu đủ sau phẫu thuật bao gồm:
- Người huyết áp cao.
- Người bị bệnh lý đau dạ dày hoặc gặp các vấn đề liên quan đến tiêu hóa khác như bị tiêu chảy, hệ tiêu hóa kém.
- Người có thể trạng dễ dị ứng.
1.3. Kiwi
100 g kiwi có chứa tới 91 g vitamin C cùng vitamin E, vitamin K, chất xơ, canxi, photpho và nhiều chất dinh dưỡng tốt cho bệnh nhân phẫu thuật.
Món ăn phù hợp: Kiwi có thể ăn trực tiếp, làm nước ép, salad hoặc bánh cupcake kiwi cũng là một lựa chọn mới cho bệnh nhân sau phẫu thuật.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày có thể ăn từ 2 – 3 quả kiwi.
Lưu ý khác khi sử dụng:
- Không nên ăn kiwi khi đói.
- Thời điểm ăn kiwi tốt nhất là trước hoặc sau bữa ăn 1-3 giờ.
- Không nên ăn quá nhiều kiwi 1 ngày.
Sau phẫu thuật có ăn được lạc không? Nguy cơ cần biết!
2. Nhóm quả chứa nhiều Beta- Caroten
Là một nhóm trái cây giúp trả lời câu hỏi “sau phẫu thuật nên ăn quả gì?” thì vai trò của Beta – Caroten với sức khỏe bệnh nhân sau phẫu thuật như:
- Beta – Caroten tham gia trực tiếp vào quá trình hình thành mô sẹo, giúp làm nhanh lành vết thương.
- Beta – Caroten kích thích hệ thống miễn dịch, tăng cường sức đề kháng cho bệnh nhân ở giai đoạn sau phẫu thuật.
- Beta – Caroten giảm nguy cơ nhiễm trùng tại vết thương, đặc biệt vết thương hở và sâu.
Một số loại trái cây giàu beta- caroten tốt cho bệnh nhân hậu phẫu thuật bao gồm:
2.1. Mơ
100g quả mơ có chứa 6,72g beta – caroten cùng vitamin C, chất xơ, sắt, canxi, magie,… rất tốt cho sức khỏe của bệnh nhân sau phẫu thuật.
Món ăn phù hợp: Mứt mơ, nước mơ, mơ chín… là một số món ăn với quả mơ phù hợp cho bệnh nhân sau phẫu thuật.
Liều lượng khuyên dùng: Nếu sử dụng nước mơ mỗi ngày, chỉ nên dùng 1 cốc nước để đảm bảo sức khỏe.
2.2. Dưa lưới (dưa vàng)
100 g dưa lưới có chứa đến 2020μg beta – caroten tốt cho bệnh nhân sau phẫu thuật cùng hàng loạt các chất dinh dưỡng khác như vitamin C, chất xơ, sắt, canxi,…
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân sau phẫu thuật có thể ăn dưa lưới trực tiếp, ép lấy nước, làm sinh tố, làm salad hoa quả cùng dưa lưới…
Liều lượng khuyên dùng: 500 g là lượng dưa lưới bệnh nhân nên ăn mỗi ngày.
Lưu ý khi sử dụng: Một số lưu ý khi ăn dưa lưới trong giai đoạn hậu phẫu gồm:
- Nên ăn vào buổi sáng hoặc xế chiều
- Không ăn dưa lưới nếu bệnh nhân có bệnh lý nền như viêm ruột mãn tính, bệnh lý liên quan đến thận.
2.3. Dưa hấu
Trong 100 g dưa hấu có chứa tới 303 µg beta – caroten và một số chất dinh dưỡng tốt cho bệnh nhân sau phẫu thuật như chất xơ, sắt, canxi, vitamin C,… Như vậy dưa hấu cũng là một trong những thực phẩm có trong danh sách giải quyết vấn đề “sau phẫu thuật nên ăn quả gì”.
Món ăn phù hợp: Với dưa hấu có thể ăn trực tiếp, làm nước ép dưa hấu, salad dưa hấu hoa quả…
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày bệnh nhân sau phẫu thuật chỉ nên ăn khoảng 500 g dưa hấu.
Lưu ý khi sử dụng: Một số lưu ý khi ăn dưa hấu hàng ngày.
- Không ăn dưa hấu quá lạnh và quá nhiều.
- Sau khi bổ dưa hấu, nên sử dụng luôn, không nên để quá lâu và sử dụng.
- Bệnh nhân có bệnh lý về thận không nên ăn dưa hấu.
Có thể bạn quan tâm:
- Nên ăn gì sau phẫu thuật u xơ tử cung để cơ thể nhanh hồi phục?
- Ăn gì sau phẫu thuật tuyến giáp để nhanh hồi phục?
3. Nhóm quả chứa nhiều khoáng chất
Vai trò của một số khoáng chất với bệnh nhân sau phẫu thuật
- Canxi: Khoáng chất cần thiết cho xương, tham gia vào việc phục hồi mô mềm, quá trình đông máu, co cơ… của bệnh nhân mới tiến hành phẫu thuật.
- Kẽm: Thúc đẩy quá trình tái tạo collagen, vì vậy có thể đẩy nhanh tốc độ chữa lành vết thương.
- Đồng: Là khoáng chất cần thiết cho quá trình hình thành collagen, cũng như xương và khớp.
- Sắt: Tham gia cấu tạo hồng cầu, giúp bổ máu và dự phòng mất máu, thiếu máu sau phẫu thuật.
Các loại trái cây giàu khoáng chất mà bệnh nhân nên sử dụng trong giai đoạn hậu phẫu giải quyết vấn đề sau phẫu thuật nên ăn quả gì bao gồm:
3.1. Chuối
Hàm lượng các khoáng chất có trong 100 g chuối:
Thành phần Hàm lượng dinh dưỡng trong 100 g chuối Canxi 5 mg Kẽm 0.2 mg Đồng 0.1 mg Sắt 0.3 mg Magie 27 mg Photpho 22 mg Kali 1 mg
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân sau phẫu thuật có thể ăn chuối chín trực tiếp, làm nước ép, sinh tố với chuối, bánh chuối, chè chuối…
Liều lượng khuyên dùng: Ăn 1 – 3 quả mỗi ngày là liều lượng được khuyến cáo cho bệnh nhân sau phẫu thuật.
Lưu ý khi sử dụng: Những lưu ý khi ăn chuối bệnh nhân cần biết:
- Không nên ăn chuối khi đói.
- Không nên ăn chuối buổi sáng.
- Không nên ăn chuối xanh.
- Hạn chế sử dụng chuối nếu bạn bị bệnh tiểu đường.
3.2. Xoài
Hàm lượng các khoáng chất có trong 100 g xoài:
Thành phần Hàm lượng dinh dưỡng có trong 100 g xoài Canxi 10 mg Đồng 0.1 mg Sắt 0.1 mg Magie 9 mg Photpho 11 mg Kali 156 mg
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân sau phẫu thuật có thể ăn các món được chế biến từ xoài như xoài chín nguyên quả, sinh tốt xoài, nước ép xoài, sữa chua xoài, salad hoa quả với xoài, mousse xoài…
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày bệnh nhân sau phẫu thuật có thể sử dụng 200 – 250 g xoài.
Lưu ý khi sử dụng: Những lưu ý cần biết khi ăn xoài để tốt cho sức khỏe gồm:
- Không nên ăn xoài khi đói, nên ăn nhẹ trước khi ăn xoài.
- Một số đối tượng cần hạn chế ăn xoài gồm bệnh nhân tiểu đường, người béo phì, người bị nóng trong hoặc đang bị tiêu chảy.
3.3. Chanh dây
Hàm lượng các khoáng chất có trong 100 g chanh dây:
Thành phần Hàm lượng dinh dưỡng có trong 100 g chanh dây Canxi 13 mg Sắt 1.6 mg Magie 5 mg Photpho 64 mg Kali 63 mg
Món ăn phù hợp: Sinh tố/ nước ép chanh dây, thạch chanh dây, salad chanh dây…
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày bệnh nhân sau phẫu thuật chỉ nên dùng 1 – 2 quả chanh dây.
Lưu ý khi sử dụng:
- Không dùng chanh dây khi đói bụng.
- Cần hạn chế sử dụng nếu bệnh nhân có bệnh đau dạ dày hoặc có cơ địa dễ dị ứng.
4. Nhóm quả chứa nhiều chất xơ và giàu năng lượng
Vai trò của chất xơ và năng lượng với bệnh nhân sau phẫu thuật:
- Chất xơ giúp ngăn ngừa tình trạng táo bón thường gặp ở bệnh nhân sau phẫu thuật, đặc biệt là các loại phẫu thuật liên quan đến đường tiêu hóa.
- Ngoài ra, chất xơ cũng là prebiotic – nguồn thức ăn nuôi dưỡng hệ vi sinh đường ruột. Vì vậy, chất xơ giúp tăng cường chức năng tiêu hóa cho bệnh nhân.
Dựa vào đó chúng ta cùng tìm đáp án cho câu hỏi “sau phẫu thuật nên ăn quả gì?” với nhóm hoa quả giàu chất xơ khuyên dùng gồm:
4.1. Lê
Nói đến sau phẫu thuật nên ăn quả gì thì trong 100 g lê cung cấp 57 kcal năng lượng và 3,1g chất xơ rất tốt cho người sau phẫu thuật
Cách ăn phù hợp: có thể chế biến thành các món như nước ép lê, salad hoa quả…
Liều lượng khuyên dùng: Một ngày bệnh nhân sau phẫu thuật có thể ăn 1 – 2 quả lê.
Lưu ý khi sử dụng:
- Thời điểm ăn lê tốt nhất: Sau bữa ăn.
- Không ăn lê cùng một số thực phẩm như thịt ngỗng, củ cải, rau dền,…
4.2. Dâu tây
100 g dâu tây có chứa 2 g chất xơ và cung cấp 32 kcal năng lượng
Món ăn phù hợp: Trà dâu, mứt dâu, sinh tố dâu, salad dâu… là một số món ăn từ dâu phù hợp cho bệnh nhân trong giai đoạn hồi phục sau phẫu thuật.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày bệnh nhân có thể dùng 200 g dâu tây, tương đương 8 trái dâu lớn.
Lưu ý khi sử dụng:
- Thời điểm ăn dâu tốt cho sức khỏe: Trước ăn 1 giờ hoặc sau ăn 2 giờ.
- Cần hạn chế sử dụng dâu tây nếu có mắc kèm bệnh lý đau dạ dày.
4.3. Táo
2.4 g chất xơ và 52 kcal năng lượng có trong 100 g quả táo là một trong những đáp án cho câu hỏi “sau phẫu thuật nên ăn quả gì?”.
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân có thể ăn táo nguyên quả, mứt táo, nước ép táo, salad táo, trà táo… mỗi ngày để nhanh chóng hồi phục sức khỏe.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày nên ăn từ 1-2 quả táo để đảm bảo sức khỏe.Lưu ý khi sử dụng:
- Nên ăn cả vỏ, không ăn hạt táo.
- Nên bảo quản táo trong tủ lạnh để sử dụng lâu hơn.
5. Nhóm trái cây giàu chất chống oxy hóa
Sau phẫu thuật nên ăn quả gì thì sau cùng là các chất oxy hoá tốt thường có trong hoa quả gồm: Vitamin C, vitamin E, flavonoid, limonoid, kaempferol, quercetin, axit ascorbic…
Vai trò của các chất chống oxy hóa với bệnh nhân sau phẫu thuật:
- Là nguồn dinh dưỡng thiết yếu giúp cơ thể bệnh nhân nhanh chóng hồi phục sau quá trình phẫu thuật.
- Giảm nguy cơ, ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm xảy ra sau phẫu thuật.
Một số loại trái cây giàu chất chống oxy hóa tốt cho bệnh nhân đang hồi phục sau phẫu thuật bao gồm:
5.1. Quả anh đào
Hàm lượng các chất oxy hóa có trong 100 g quả anh đào:
Thành phần Hàm lượng chất dinh dưỡng trong 100 g quả anh đào (chua) Vitamin C 10 mg Vitamin E 0.1 mg Vitamin A 1283 IU Beta-carotene 770 μg
Món ăn phù hợp: Với quả anh đào có thể ăn trực tiếp hoặc chế biến thành nước ép sinh tố uống hàng ngày.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày, bệnh nhân có thể dùng 25 quả anh đào để hỗ trợ nhanh chóng hồi phục cơ thể.
Lưu ý khi sử dụng:
- Không nên ăn quá nhiều vì dễ gây độc.
- Thời gian bảo quản của quả anh đào khá ngắn, vì vậy nên bảo quản trong tủ lạnh và tránh ánh nắng trực tiếp.
5.2. Mận
Hàm lượng các chất oxy hóa có trong 100 g quả mận:
Thành phần Hàm lượng chất dinh dưỡng trong 100 g quả mận Vitamin C 9.5 mg Acid ascorbic 37 mg Beta-carotene 394 µg
Món ăn phù hợp: Bệnh nhân có thể ăn trực tiếp quả mận đã được rửa sạch hoặc sử dụng siro mận, nước ép mận, ô mai mận, mứt mận…
Liều lượng khuyên dùng: 5 – 10 quả mận trên ngày là lượng bệnh nhân giai đoạn hậu phẫu có thể sử dụng.
Lưu ý khi sử dụng: Không ăn mận nếu bệnh nhân có mắc kèm các bệnh lý liên quan đến thận như suy thận, sỏi thận… người bị bệnh dạ dày.
5.3. Việt Quất
Hàm lượng các chất oxy hóa có trong 100 g quả việt quất:
Thành phần Hàm lượng chất dinh dưỡng trong 100g quả việt quất Vitamin C 9.7 mg Vitamin A 3 µg Vitamin E 0.57 mg Beta-carotene 2140 μg
Món ăn phù hợp: Ăn trực tiếp quả việt quất, uống sinh tố việt quất, bánh mousse việt quất, salad việt quất… là một số món ăn từ việt quất thích hợp cho bệnh nhân sau phẫu thuật.
Liều lượng khuyên dùng: Mỗi ngày, bệnh nhân có thể sử dụng đến 150 g việt quất.
6. Những lưu ý khi ăn hoa quả sau phẫu thuật?
Trong quá trình kết hợp hoa quả vào thực đơn dinh dưỡng hàng ngày cho bệnh nhân, ngoài việc tìm hiểu sau phẫu thuật nên ăn quả gì thì bạn cũng cần đảm bảo một số nguyên tắc chung:
- Không sử dụng trái cây có hàm lượng đường cao: Đây là nguyên nhân khiến vết thương phẫu thuật lâu lành hơn.
- Lựa chọn trái cây tươi, không dùng chất bảo quản hay thuốc trừ sâu: Dư lượng chất bảo quản, thuốc trừ sâu nếu không được làm sạch hoàn toàn sẽ ảnh hưởng đến bệnh nhân mới phẫu thuật.
- Trái cây đã gọt nên dùng trong ngày, không nên để qua ngày vì sẽ sinh ra một số hợp chất không tốt cho sức khỏe
- Chế biến thành nước ép, sinh tố: Thay vì sử dụng trái cây nguyên chất, chế biến hoa quả thành nước ép và sinh tố sẽ tiện sử dụng cho thời gian cả ngày hơn.
Hoa quả là thực phẩm giàu dinh dưỡng, đem lại nhiều lợi ích cho bệnh nhân sau phẫu thuật. Cần xây dựng một chế độ dinh dưỡng kết hợp đủ các nhóm thực phẩm để bệnh nhân nhanh chóng hồi phục. Với chủ đề “Sau phẫu thuật nên ăn quả gì”, hy vọng bạn sẽ lựa chọn được những thực phẩm tốt cho sức khỏe. Nếu bạn còn bất kỳ câu hỏi nào, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi qua hotline 18006011 hoặc fanpage Nutricare – Bí quyết sống khỏe để nhận được tư vấn tận tâm nhất!
**Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán và điều trị y khoa.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!