Sau mổ đứt dây chằng nên ăn gì, kiêng gì để nhanh phục hồi

Đứt dây chằng là chấn thương do hoạt động sai cách gây ra. Khi bị chấn thương dây chằng, người bệnh sẽ gặp nhiều trở ngại trong hoạt động hằng ngày. Trường hợp mức độ chấn thương trở nên nghiêm trọng, các nác sĩ sẽ chỉ định can thiệp bằng phẫu thuật. Vậy bệnh nhân sau mổ đứt dây chằng nên ăn gì và kiêng gì để nhanh phục hồi?

Tầm quan trọng của dinh dưỡng đối với việc hồi phục sau phẫu thuật đứt dây chằng

Bên cạnh chế độ nghỉ ngơi và các phương pháp chăm sóc vết mổ phù hợp, dinh dưỡng là một trong những yếu tố quan trọng và cần thiết trong giai đoạn hậu phẫu thuật dây chằng. Bổ sung các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng sẽ giúp rút ngắn quá trình chữa lành và hồi phục cho cơ thể. (1)

Sau đây là một số gợi ý cho bệnh nhân nên ăn gì và kiêng gì sau mổ đứt dây chằng từ BS.CKI Đào Thị Yến Thủy – Trưởng khoa Dinh dưỡng Tiết chế, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.

Sau mổ đứt dây chằng nên ăn gì?

1. Sữa và các thực phẩm làm từ sữa

Sữa và các chế phẩm từ sữa là thực phẩm rất tốt cho sức khỏe. Sau khi phẫu thuật đứt dây chằng, người bệnh cần bổ sung nhiều sữa mỗi ngày. Bạn nên uống 400 – 600ml/ngày. Thực phẩm này cung cấp nhiều dưỡng chất và khoáng chất. Lượng canxi dồi dào trong sữa rất cần thiết cho người dính chấn thương đứt dây chằng đứt dây chằng và mắc bệnh xương khớp.

Một số chấn thương dây chằng thường gặp:

• Đứt dây chằng đầu gối
• Chấn thương dây chằng vai
• Chấn thương dây chằng cổ tay
• Chấn thương dây chăng cổ chân

2. Rau xanh, hoa quả tươi

Khi bị đứt dây chằng, người bệnh nên bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin như rau xanh, các loại trái cây tươi. Mỗi ngày, người bệnh nên ăn khoảng 400 – 500g rau xanh và hoa quả chín. Điều này sẽ giúp cung cấp cho cơ thể đủ các vitamin nhóm B, C, E, caroten (tiền chất của vitamin A) và một số khoáng chất cần thiết. Ngoài ra, bổ sung nhiều rau xanh còn giúp bạn ngăn ngừa nguy cơ ung thư, giúp cơ thể thải độc tố…

3. Nhóm thức ăn giàu chất đạm

Người bệnh cần bổ sung những thực phẩm giàu đạm mỗi ngày như thịt, cá, sữa, trứng, hải sản, các loại đậu… Các thực phẩm giàu đạm này sẽ giúp bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể nhằm hỗ trợ tái tạo tế bào mới, điều hòa sự cân bằng chất lỏng, cân bằng nồng độ axit-kiềm, tăng cường khả năng trao đổi chất.

4. Thực phẩm chứa axit béo omega-3

Thực phẩm chứa lượng axit béo omega-3 dồi dào sẽ giúp tái tạo collagen sau ca mổ và hỗ trợ kiểm soát trạng viêm. Các thực phẩm giàu axit béo omega-3 mà người bệnh có thể bổ sung trong bữa ăn hằng ngày như cá thu, cá hồi, cá trích… Ngoài ra, chất này còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như giảm nguy cơ bệnh tim, ngăn ngừa hiệu quả chứng trầm cảm.

5. Thực phẩm chứa nhiều Vitamin C

Bệnh nhân cần tăng cường bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin C để giảm đau và tăng khả năng phục hồi vết thương sau phẫu thuật (2). Vitamin này mang tới nhiều lợi ích như:

• Tham gia vào quá trình sản sinh collagen. Đây là thành phần cấu tạo nên dây chằng.
• Hỗ trợ hoạt động tái tạo và phục hồi tổn thương dây chằng.
• Ngăn ngừa và giảm viêm.
• Hỗ trợ quá trình phục hồi tổn thương xương khớp và dây chằng.
• Giúp giảm đau, cải thiện khả năng vận động.
• Hỗ trợ cơ thể đào thải độc tố.

Mỗi ngày, người bệnh có thể bổ sung vitamin C qua những thực phẩm như cam, kiwi, bông cải xanh, bưởi, đu đủ, dâu tây, ớt chuông đỏ, súp lơ trắng, cà chua, dưa lưới vàng, khoai tây, ổi…

6. Collagen

Collagen là một trong các thành phần chính cấu tạo nên gân và dây chằng. Vì thế, bổ sung thực phẩm chứa collagen sẽ hỗ trợ quá trình tổng hợp collagen sau phẫu thuật và ngăn ngừa tình trạng viêm. Những thực phẩm giàu collagen gồm các loại cá, bắp và gân bò…

7. Thực phẩm chứa chất chống oxy hóa

Chất chống oxy hóa là các phân tử chống lại gốc tự do, hỗ trợ nuôi dưỡng và ngăn ngừa tổn thương trong cơ quan, trong đó có dây chằng. Bổ sung thực phẩm chứa chất chống oxy hóa sẽ giúp người bệnh bảo vệ và nâng cao độ chắc khỏe của dây chằng, chống thoái hóa, tăng tính ổn định và sự liên kết của những khớp xương.

Chất này còn giúp đẩy nhanh quá trình chữa lành tổn thương, chống ung thư, phòng ngừa hiệu quả tình trạng thoái hóa xương khớp, bệnh lý ở tim mạch và bệnh tiểu đường. Các thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa như quýt, cam, lúa mì, ngũ cốc…

Thực phẩm nên kiêng sau khi phẫu thuật dây chằng

1. Thực phẩm chế biến sẵn

Thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều dầu mỡ và chất béo có thể làm cản trở quá trình trao đổi chất trong cơ thể, ngăn quá trình chuyển hóa và hấp thụ canxi, từ đó làm lỏng lẻo xương khớp và tạo nhiều áp lực lên dây chằng.

Thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ và chất béo còn kích thích phản ứng viêm tại các vị trí tổn thương, gây đau nhức, khiến người bệnh gặp nhiều trở ngại trong vận động hằng ngày, làm suy giảm sức khỏe tổng thể, tăng nguy cơ béo phì, mắc nhiều bệnh lý về tim mạch và huyết áp.

2. Đồ ăn ngọt

Tiêu thụ lượng đồ ăn ngọt quá lớn mỗi ngày sẽ kích hoạt cytokines gây viêm, khiến cho vết thương lâu lành hơn. Ngoài ra, ăn quá ngọt sẽ khiến lượng AGE trong máu tăng lên, làm cho các bệnh xương khớp tiến triển.

Vì thế, bệnh nhân cần từ bỏ thói quen ăn uống đồ ngọt, hạn chế thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, soda, nước ngọt… Đây cũng là cách giảm đau, giảm viêm rất hiệu quả.

3. Thức ăn cay nóng

Khi điều trị đứt dây chằng, người bệnh tránh bổ sung thực phẩm cay nóng vào thực đơn ăn uống mỗi ngày. Vì nhóm thực phẩm này sẽ làm tình trạng căng cứng và đau nhức trầm trọng hơn, cản trở quá trình co lại và trở về vị trí cũ của dây chằng, kích thích phản ứng, phát sinh ra một số vấn đề liên quan tới viêm.

4. Thực phẩm chứa nhiều chất kích thích

Người bệnh không nên sử dụng thực phẩm chứa chất kích thích. Nhóm thực phẩm này sẽ gây tổn hại tới sức khỏe và sự phục hồi dây chằng. Một số thực phẩm chứa nhiều chất kích thích như cà phê, rượu, bia, socola…

5. Thực phẩm đông lạnh

Thực phẩm đông lạnh không hề tốt cho sức khỏe, nhất là với người sau phẫu thuật tái tạo dây chằng. Nhóm thực phẩm này vốn đã bị mất dưỡng chất, khi để lâu sẽ trở thành nơi tích tụ mầm bệnh, gây nguy hại tới sức khỏe. Một số thực phẩm đông lạnh thường được dùng hằng ngày như cá, tôm, thịt, nấm…

Lưu ý cho người bị đứt dây chằng

Sau khi phẫu thuật đứt dây chằng, bệnh nhân cần được nghỉ ngơi và chăm sóc một thời gian, rồi mới có thể hoạt động như ban đầu. Trong quá trình phục hồi, bạn cần lưu ý một số điều dưới đây nhằm giúp vết thương mau lành, không ảnh hưởng tới hoạt động sau này: (3)

• Tránh vận động với cường độ quá cao hay quá nhanh. Người bệnh cần thực hiện mọi hoạt động một cách chậm rãi để cơ thể kịp thích nghi.
• Hạn chế hoạt động co duỗi tại vị trí tổn thương dây chằng để tạo điều kiện tốt nhất cho vết thương mau chóng phục hồi.
• Chỉ nên đi lại khi thật cần thiết, tránh ép cơ thể vào trạng thái vận động quá sức.
• Hạn chế nằm một chỗ quá lâu vì có thể làm teo cơ.
• Phòng tránh nguy cơ té ngã gây chấn thương trực tiếp đến khớp và dây chằng.
• Tuyệt đối không dùng đồ uống có chứa cồn và các chất kích thích gây hại tới sức khoẻ.
• Chú trọng xây dựng lịch sinh hoạt khoa học, lành mạnh kết hợp thói quen ngủ đúng giờ và đủ giấc, uống đủ nước mỗi ngày.

Trung tâm Chấn thương chỉnh hình, Hệ thống BVĐK Tâm Anh, là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ ngoại khoa giàu kinh nghiệm, tận tâm, nhiệt tình như: TTND.GS.TS.BS Nguyễn Việt Tiến; PGS.TS.BS Đặng Hồng Hoa; TS.BS Tăng Hà Nam Anh; ThS.BS Trần Anh Vũ; TS.BS Đỗ Tiến Dũng; TS.BS.CKII Vũ Hữu Dũng… Đây cũng là một trong những đơn vị tiên phong trong việc chẩn đoán và điều trị các bệnh về cơ xương khớp với kỹ thuật hiện đại theo phác đồ tiên tiến hàng đầu thế giới

Bệnh viện còn được trang bị hệ thống máy móc, trang thiết bị chẩn đoán hình ảnh hiện đại như: máy chụp CT 768 lát cắt Somatom Drive, máy cộng hưởng từ thế hệ mới Magnetom Amira BioMatrix, máy đo mật độ xương, máy siêu âm…; hệ thống kính vi phẫu thuật Opmi Vario 700 Zeiss, bàn mổ Meera-Maquet… để có thể phát hiện sớm các tổn thương và phẫu thuật điều trị thành công các bệnh lý về cơ xương khớp… BVĐK Tâm Anh còn sở hữu hệ thống phòng khám khang trang, khu nội trú cao cấp; khu vực phục hồi chức năng hiện đại; quy trình chăm sóc hậu phẫu toàn diện giúp bệnh nhân nhanh chóng hồi phục và ổn định sức khỏe sau phẫu thuật.

Qua bài viết này, người bệnh đã tìm được lời giải đáp cho câu hỏi “Sau mổ dây chằng nên ăn gì và kiêng gì”. Giờ đây, bạn đã có thể thiết lập một chế độ ăn uống lành mạnh và đủ dưỡng chất cần thiết trong giai đoạn hậu phẫu. Điều này sẽ giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi để trở lại cuộc sống bình thường.