Với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngày nay cuộc sống của con người ngày càng phát triển. Kéo theo đó là dân số đông, nhu cầu sử dụng điện gia tăng dẫn đến việc sử dụng điện bị quá tải. Tình trạng thiếu điện xảy ra rất phổ biến.
Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt thường ngày mà còn ảnh hưởng đến các hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp.
Để quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra được đồng đều, không bị gián đoạn thì máy phát điện xoay chiều là một lựa chọn hữu hiệu nhất hiện nay.
Để hiểu rõ hơn về máy phát điện xoay chiều là thiết bị dùng để làm gì ? Mời bạn theo dõi bài viết bên dưới!
Máy phát điện xoay chiều là gì ?
Máy phát điện xoay chiều là một máy phát điện chuyển đổi năng lượng cơ học thành điện năng dưới dạng của điện xoay chiều. Vì lý do chi phí và đơn giản, hầu hết các phát điện sử dụng một từ trường quay với một thiết bị cố định.
Người ta cũng dùng một máy phát điện xoay chiều tuyến tính có phần bao ngoài quay còn từ trường lại đứng yên. Thông thường máy phát điện mà tạo ra điện xoay chiều nào cũng có thể được gọi là một phát điện xoay chiều.
Máy phát điện xoay chiều dùng nam châm vĩnh cửu để tạo từ trường được gọi là magneto. Đây là thiết bị sử dụng trong nhà máy điện được thúc đẩy bằng tuốc bin hơi nước được gọi là máy phát điện tuốc bin.
Các máy phát điện 3 pha 50 Hz hay 60 Hz loại lớn trong các nhà máy điện sản xuất ra hầu hết năng lượng điện của thế giới, từ điện năng được hệ thống điện lưới phân phối.
Dù được mọi người gọi với cách thức nào thì đây là dòng máy có khả năng chuyển đổi dòng cơ năng thành điện năng để phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng, đảm bảo được dưới dạng điện xoay chiều.
Cấu tạo máy phát điện xoay chiều
Cấu tạo của máy phát điện xoay chiều nhiều người cảm thấy rất mông lung. Tuy nhiên, cấu tạo của loại máy này rất đơn giản gồm phần cảm và phần ứng:
– Phần ứng có vai trò tạo ra nguồn điện, chúng có hình dạng là một cuộn dây được cố định ở một vòng tròn
– Phần cảm: Đây đơn giản là nam chậm điện hoặc nam châm vĩnh cữu cung cấp từ trường
Ngoài ra, máy phát điện xoay chiều còn có thêm những bộ phận khác hỗ trợ máy vận hành và tạo ra điện năng cụ thể như: Đầu phát, hệ thống xả, hệ thống nhiên liệu…Mỗi bộ phận có chức năng và nhiệm vụ riêng, từ đó giúp cho máy phát điện hoạt động tốt nhất.
Nguyên lý máy phát điện xoay chiều
Nguyên lý hoạt động của máy phát điện xoay chiều là dựa vào nguyên tắc cảm ứng điện từ. Khi số đường sức từ của nam châm chạy ngang qua tiết diện của một cuộn dây thay đổi luân phiên.
Chúng có thể giảm xuống hoặc tăng lên khi nam châm hoặc cuộn dây quay tròn. Như thế dòng điện cảm ứng trong cuộn dây từ đây bắt đầu thay đổi luôn phiên. Quá trình này diễn ra liên tục thì dòng điện sẽ được hình thành.
Công dụng máy phát điện xoay chiều
Máy phát điện xoay chiều ngoài tác dụng phát điện nó còn có công dụng hiệu chỉnh chỉnh lưu và điện áp. Góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất kinh doanh diễn ra liên tục, không bị gián đoạn. Đảm bảo một nguồn điện dự phòng cho việc sản xuất kinh doanh diễn ra thuận lợi nhất.
– Chỉnh lưu: Máy phát điện xoay chiều trước khi sử dụng trực tiếp cho các thiết bị điện cần phải qua biến đổi thành dòng điện một chiều. Bộ chỉnh lưu trong máy phát điện xoay chiều sẽ đáp ứng công việc đó. Nhờ vậy các thiết bị điện sẽ có nguồn điện ổn định, góp phần hỗ trợ các hoạt động được ổn định, trơn tru.
– Hiệu chỉnh điện áp: Hạn chế điều chỉnh điện áp phát ra, giữ cho nguồn điện cung cấp là vừa đủ từ đó đảm bảo hiệu điện thế của dòng điện đến các thiết bị tiêu thụ điện là hằng số phù hợp ngay cả khi tốc độ máy phát điện thay đổi.
Phân loại máy phát điện xoay chiều
Máy phát điện xoay chiều là máy chuyển đổi năng lượng cơ học thành điện năng dưới dạng của điện xoay chiều. Nam châm khi quay sẽ xuất hiện một suất điện động biến thiên trong mạch.
Nếu suất điện động xoay chiều này đưa ra ngoài thì ở mạch ngoài sẽ có dòng điện xoay chiều. Trên thị trường hiện nay thường có 2 loại máy xoay chiều là máy phát điện xoay chiều 1 pha và 3 pha.
Máy phát điện xoay chiều 1 pha
– Đây là máy biến đổi cơ năng thành điện năng dựa trên hoạt động cảm ứng điện từ
– Trên máy phát điện xoay chiều 1 pha cũng có các bộ phận tương tự một chiếc máy phát điện bình thường. Nhưng ở bộ phận đầu phát sẽ có những điểm khác so với máy phát điện 3 pha:
+ Phần cảm: Là các nam châm điện sinh ra từ trường. Ở đây có thể là nam châm điện hoặc nam châm vĩnh cửu
+ Phần ứng: Là những cuộn dây được cố định trên một vòng tròn
+ Trong nguyên tắc cảm ứng từ, tùy vào công xuất mà có thể có 2 thành phần cơ bản là bộ phận đứng yên ( stato ) hoặc bộ phận chuyển động ( roto ). Roto thường là nam châm vĩnh cửu còn stato là cuộn dây. Với những máy phát điện công suất lớn, phần cảm sẽ chuyển động và phần ứng sẽ đứng yên.
Cấu tạo và nguyên lí hoạt động
Máy gồm có hai bộ phận chính giống như máy phát điện xoay chiều: Có phần cảm và phần ứng. Phần cảm được đặt cố định hoặc phần ứng cố định người ta gọi đó là stato.
Roto là bộ phận chuyển động quay quanh trục. Với máy phát điện xoay chiều 1 pha có công suất cực đại thì roto là phần cảm, stato là phần cứng.
Nguyên tắc hoạt động của máy xoay chiều 1 pha tương đối đơn giản. Khi roto quay từ thông chạy qua các cuộn dây và biến thiên lên xuống, tăng giảm.
Khi đó, trong các cuộn dây sẽ xuất hiện hiệu suất điện động cảm ứng. Và hiệu suất điện động sẽ được chuyển ra phía ngoài tạo thành điện năng.
Cách mắc mạch 1 pha
Thông thường điện 1 pha được lấy từ 1 pha của dòng điện 3 pha, dòng điện này được ứng dụng trong các thiết bị có công suất nhỏ và tiêu thụ ít điện năng.
Điện 1 pha thường có 2 dây dẫn trong đó có: một dây nóng và một dây lạnh hay nói cách khác đây là dây lửa và dây mát. Hiệu điện thế của các dây này là 220.
Cách mắc mạch 1 pha tương đối đơn giản, chỉ cần nối dây nóng với dây nóng, dây lạnh với dây lạnh. Mỗi dây đều có ký hiệu riêng tránh nhầm lẫn.
Ưu điểm máy phát điện xoay chiều 1 pha
– Khả năng đồng bộ hóa
– Có thể tự điều chỉnh được tốc độ, phạm vi chính xác
– Cấu tạo đơn giản, chất lượng tốt và hiệu quả cao
Máy phát điện xoay chiều 3 pha
Bộ phận đầu phát là khác biệt lớn giữa các dòng máy phát điện 3 pha. Cụ thể:
– Stato: Có 3 cuộn dây có số vòng gióng nhau được gắn cố định trên một đường tròn lệch nhau 120 độ.
– Roto: Đây là một nam châm quay quanh một trục với tốc độ không đổi.
Mắc mạch 3 pha
Khác với cách mắc mạch 1 pha, điện 3 pha có cách mắc phức tạp và đa dạng hơn:
– Mắc mạch hình sao: 3 điểm đầu tương ứng 3 cuộn dây được nối với 3 mạch ngoài bằng 3 dây dẫn hay còn được gọi là dây pha. 3 điểm còn lại của các cuộn dây cần nối lại với nhau trước khi nối với mạch ngoài bằng một dây trung hòa.
– Mắc mạch hình tam giác: Điểm cuối cuộn dây này nối với điểm đầu cuộn dây tiếp theo tuần hoàn thành 3 điểm nối chung. Tiếp theo dùng 3 dây dẫn nối 3 điểm nối chung tương ứng với 3 mạch ngoài.
Ưu điểm máy phát điện xoay chiều 3 pha
Máy phát điện 3 pha được tạo ra từ dòng điện 3 pha. Khi dòng điện 3 pha được truyền đi xa, tiết kiệm dây dẫn so với truyền điện năng bằng dòng điện 1 pha.
Nên mua máy phát điện loại nào ?
Trên thị trường hiện nay, máy phát điện rất đa dạng với những ưu điểm và nhược điểm khác nhau. Tùy vào mục đích sử dụng mà khách hàng lựa chọn sao cho phù hợp. Dưới đây là một số điểm lưu ý nếu quý khách vẫn chưa biết mua máy phát điện xoay chiều dòng nào:
– Máy phát điện xoay chiều 1 pha có công suất từ 2KW đến 50KW và không có công suất cao hơn. Máy phát điện 1 pha thường được sử dụng để gia đình dùng đến quạt điện, nồi cơm điện, ti vi, tủ lạnh…Giá máy phát điện xoay chiều 1 pha thành thường thấp hơn so với máy phát điện 3 pha.
Máy phát điện 1 pha hiện cũng đóng một vai trò hết sức quan trọng trong công nghiệp và giao thông vận tải. Thường được áp dụng ở các thiết bị cần điều khiển với độ quay liên tục trong diện rộng.
– Máy phát điện xoay chiều 3 pha sử dụng dòng điện 3 pha công suất lớn và tiết kiệm dây dẫn khi truyền xa hơn dòng điện 1 pha. Vì vậy, máy phát điện 3 pha thường được sử dụng tại các công ty, xí nghiệp có quy mô lớn… Và những nơi có nhu cầu sử dụng điện năng cực đại.
Tuy nhiên máy phát điện xoay chiều 3 pha cũng có thể sử dụng trong sinh hoạt gia đình. Sử dụng hệ thống điện 3 pha sẵn có, lắp đặt thêm 1 chiếc ổn áp 3 pha để lấy đầu ra 220V 1 pha.
Nhưng với việc sử dụng điện 3 pha cho gia đình thì rất tốn kém. Dòng điện này chỉ thích hợp sử dụng cho hộ gia đình lớn, các khu dân cư có nhu cầu sử dụng điện năng lớn.
Các nguyên tắc sử dụng máy phát điện xoay chiều
Cần tiến hành kiểm tra kỹ máy trước khi dùng máy phát điện để tránh hiện tượng hư hỏng ngoài ý muốn:
– Kiểm tra nước làm mát, dây curoa có bị hư hỏng gì không
– Kiểm tra dầu nhớt có đầy đủ để phục vụ cho quá trình máy hoạt động, nếu thiếu dầu nhớt máy không chạy êm mượt, dễ bị bó biên
– Vị trí đặt máy cần phải bằng phẳng và khô ráo
– Tuyệt đối không đặt máy ở những không gian kín và gần hệ thống chắn gió
– Không để máy phát điện xoay chiều hoạt động quá tải, nếu quá tải rất dễ phát nổ hoặc các thiết bị điện nối với máy sẽ bị hư hỏng theo
– Cần lắp thêm cầu dao đảo nguồn điện để tránh dẫn tới tình trạng “ xông điện ” khi mạng lưới điện hoạt động trở lại
– Để được sử dụng máy bền bỉ và an toàn cần chấp hành đúng quy trình vận hành máy phát điện
– Nhiên liệu dùng cho máy nên sử dụng theo khuyến cáo của nhà sản xuất
– Để tránh tình trạng cháy nổ xảy ra, khi máy đang hoạt động mà bạn muốn bổ sung nhiên liệu thì nên tắt máy và để nhiên liệu nguội
– Nếu không sử dụng máy thường xuyên, bạn cũng cần cho máy chạy 5 -10 phút 2 lần/tuần để bảo quản máy tốt, tránh tình trạng hư hỏng
Qua bài viết này, hi vọng các bạn đã nắm rõ được một số thông tin cần thiết về máy phát điện xoay chiều nói chung và máy phát điện xoay chiều là thiết bị dùng để làm gì nói riêng. Qua đó có thể tự mình sở hữu được một sản phẩm ưng ý và tốt nhất.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!