Lương kinh doanh: Dùng sao cho hiệu quả?

Với những công việc đòi hỏi sự cố gắng thường xuyên của nhân viên, như công việc bán hàng, lương kinh doanh luôn được các nhà quản lý sử dụng như một công cụ nhằm thúc đẩy sự hăng hái, nhiệt tình với công việc của nhân viên.

Là một phần trong tổng thu nhập của nhân viên, nhưng lương kinh doanh mang tính nhạy cảm hơn bởi nó là phần phản ánh, ghi nhận sự cố gắng trong công việc của mỗi nhân viên. Nếu mức lương này không phù hợp, nó sẽ không đủ tạo động lực để nhân viên nỗ lực hết mình, thậm chí bỏ việc.

Để bán được hàng, dù chỉ là một hay nhiều sản phẩm, dù đó là sản phẩm khuyến mãi hay sản phẩm nguyên giá, nhân viên vẫn phải làm đầy đủ các công việc của một người bán hàng

Đã có không ít người, khi đi xin việc, thấy mức lương cứng thấp, đã tự nhủ rằng mình sẽ cố gắng với hy vọng lương kinh doanh sẽ đủ cao để bù đắp. Nhưng khi đi làm thật, họ mới biết, mức tiền thưởng của công ty cho mỗi sản phẩm họ bán ra là rất thấp. Chưa kể đến việc, trong các đợt khuyến mãi, công ty còn áp dụng cách tính lương kinh doanh riêng, theo đó, số tiền thưởng trên các sản phẩm được bán với giá giảm thấp hơn nhiều lần so với khi bán các sản phẩm thường. Các đợt khuyến mãi của công ty thì cứ nối tiếp nhau diễn ra trong cả năm. Mang niềm vui tới cho khách hàng bởi các món hàng có giá rẻ hơn nhưng nhân viên lại rầu rầu khi nghĩ về tiền lương cuối tháng của mình.

Có lẽ, một số nhà quản lý bán hàng đã nghĩ rằng, việc bán các sản phẩm khuyến mãi thì dễ dàng hơn so với bán các sản phẩm thường, nên họ không ngần ngại cắt giảm số tiền thưởng cho sản phẩm nhân viên bán được. Nhưng trên thực tế, để bán được hàng, dù chỉ là một hay nhiều sản phẩm, dù đó là sản phẩm khuyến mãi hay sản phẩm nguyên giá, nhân viên vẫn phải làm đầy đủ các công việc của một người bán hàng, như giới thiệu sản phẩm, tư vấn cho khách, lấy hàng, thanh toán… Chưa kể, đôi khi còn cần phải giải tỏa sự ngờ vực của khách hàng về chất lượng các sản phẩm được khuyến mãi.

Vậy, có nên cắt giảm tiền công cho một lượng công việc không hề giảm? Chấp nhận làm chương trình khuyến mãi để xúc tiến bán, công ty chấp nhận chịu một mức giảm doanh thu, nhưng không nên vì thế mà cắt giảm phần lợi ích của nhân viên.

Khi lương kinh doanh không đủ tính khích lệ, nhân viên dễ hình thành tâm lý chán nản, không còn mặn mà trong việc tiếp khách, bởi dù có cố gắng cũng không được đáp trả xứng đáng. Nhân viên không còn muốn gắn bó với công việc nữa và điều tất yếu là nhảy việc. Lại tuyển dụng, lại đào tạo nhân viên mới, mệt mỏi và tốn kém thời gian, chi phí.

Không khó hiểu khi một cửa hàng nhỏ, chỉ cần 3 nhân viên làm luân phiên ca trong ngày lại luôn diễn ra tình trạng thiếu nhân viên, người đến xin việc nhiều nhưng chỉ vài bữa thử việc đã xin nghỉ bởi “vỡ mộng” 3 chữ “lương kinh doanh”, và thông báo tuyển nhân viên được dán trước cửa hàng thì không bao giờ đề ngày hết hạn nộp hồ sơ.

Vẫn biết kinh doanh khó khăn, không phải công ty nào cũng đủ khả năng trả cho nhân viên một mức lương cao, nhưng cách tính toán lương, thưởng cần để nhân viên thấy được rằng, nếu cố gắng, họ sẽ được đáp trả xứng đáng.