Huyết áp trung bình: Cách xác định và ý nghĩa bạn cần biết

Huyết áp trung bình là chỉ số không giống nhau của mỗi độ tuổi và thường được xác định đầu tiên khi khám sức khỏe. Tuy cách xác định huyết áp trung bình đơn giản nhưng các ý nghĩa mà chỉ số này mang lại rất có giá trị. Hãy cùng Docosan tìm hiểu về vấn đề này trong bài viết sau đây nhé!

Huyết áp trung bình là gì?

Có thể hiểu rằng chỉ số huyết áp trung bình là phạm vi giá trị của áp lực máu tác động lên thành mạch trong một trạng thái bình thường. Huyết áp của một người có thể dao động bởi nhiều yếu tố như gắng sức, nhịp sinh học ngày đêm, chế độ ăn uống hay tâm lý… nhưng thay đổi này thường không đáng kể. Nếu huyết áp máu đột ngột tăng cao hoặc hạ xuống đến nỗi vượt ra ngoài khoảng giá trị trung bình thì bạn đang có nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến huyết áp và bệnh lý tim mạch nói chung.

Khi bạn được đo huyết áp, bác sĩ sẽ dựa vào hai thông số của huyết áp là huyết áp tâm trương và huyết áp tâm thu để xác định áp lực máu tác động lên thành động mạch của bạn có bình thường hay không. Bình thường, huyết áp động mạch trung bình của một người khỏe mạnh sẽ có giá trị dao động từ 90/60mmHg đến 140/90mmHg. Dựa trên chỉ số huyết áp trung bình còn có thể xác định được tình trạng lưu thông máu đến các nội tạng và nó có ý nghĩa trong hồi sức tích cực cấp cứu. Khi huyết áp trung bình hạ thấp xuống dưới 70 mmHg khả năng lưu thông máu đến các cơ quan nội tạng quan trọng sẽ bị giảm.

Cách xác định huyết áp trung bình

Cách đo huyết áp đúng

• Trước khi đo huyết áp, bạn nên chọn tư thế ngồi dễ chịu hoặc nằm, để được thoải mái nhất. Đồng thời thả lỏng cơ thể, nghỉ ngơi trong 5 phút. Ngoài ra, thời gian đo huyết áp phải cần tối thiểu là 10 phút.
• Khi đo huyết áp lần đầu nên đo cả hai tay để xem huyết áp ở tay nào cao hơn để các lần tiếp theo chọn tay cao hơn đó để đo.
• Khuyến khích bạn nên đo huyết áp 2 lần mỗi ngày: sáng trước khi ăn cơm và chiều ngay sau bữa ăn 1 tiếng…

Cách tính huyết áp trung bình

Huyết áp động mạch trung bình (MAP) sẽ được tính toán theo công thức như sau:

MAP = (CO x SVR) + CVP

Trong đó:

• CO: Cung lượng tim
• SVR: Sức cản ngoại biên
• CVP: Áp suất tĩnh mạch trung tâm.
• MAP: Huyết áp động mạch trung bình.

Tuy nhiên trong ứng dụng khám chữa bệnh, chỉ số huyết áp trung bình động mạch không được tính thông qua công thức trên được vì sự phức tạp. Thay vào đó là được xác định dựa trên việc đo trực tiếp hoặc gián tiếp áp suất của động mạch rồi tính theo công thức như sau:

Huyết áp trung bình động mạch ước tính = áp huyết tâm trương + ⅓ (áp huyết tâm thu – áp huyết tâm trương)

Công thức thu gọn: MAP (ước tính) = DP+1/3 (SP-DP)

Lấy ví dụ, nếu bạn đo được các chỉ số huyết áp tâm thu là 120 mmHg và huyết áp tâm trương là 70 mmHg. Như vậy, huyết áp trung bình động mạch ước tính sẽ bằng 70 + 1/3(110-70)= 83 mmHg.

Ý nghĩa huyết áp trung bình theo lứa tuổi

Theo thống kê từ các chuyên gia tim mạch thì mỗi độ tuổi khác nhau đều có một mức huyết áp trung bình tương ứng. Điều này có ý nghĩa là chỉ số huyết áp trung bình của bạn sẽ thay đổi theo thời gian và thường có khuynh hướng tăng lên. Do đó, việc đo huyết áp trung bình định kỳ là điều cần thiết để theo dõi tình trạng cơ thể và hiểu rõ sức khỏe tim mạch của chính mình, nhất là các đối tượng bước vào tuổi trung niên dễ bị cao huyết áp vô căn.

Nhằm hiểu rõ ý nghĩa của chỉ số huyết áp trung bình của từng cá nhân, bạn và người thân nên tham khảo bảng chỉ số huyết áp theo tuổi dưới đây:

• Trẻ dưới 12 tháng tuổi có mức huyết áp bình thường là: 90/60
• Trẻ trong giai đoạn từ 1 tuổi đến 5 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 95/65
• Trẻ trong giai đoạn từ 6 tuổi đến 13 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 105/70
• Trẻ trong giai đoạn từ 14 tuổi đến 19 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 117/77
• Người trưởng thành trong giai đoạn 20 tuổi đến 24 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 120/79
• Người trưởng thành trong giai đoạn 25 tuổi đến 29 tuổi có mức huyết áp bình thường là:121/80
• Người trưởng thành trong giai đoạn 30 tuổi đến 34 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 122/81
• Người trưởng thành trong giai đoạn 35 tuổi đến 39 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 123/82
• Người từ 40 tuổi đến 44 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 125/83
• Người từ 45 tuổi đến 49 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 127/84
• Người từ 50 tuổi đến 54 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 129/85
• Người từ 55 tuổi đến 59 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 131/86
• Người từ 60 tuổi đến 64 tuổi có mức huyết áp bình thường là: 134/87

Cách duy trì huyết áp trung bình

Việc chủ động phòng ngừa bệnh tăng huyết áp hay huyết áp thấp là phương pháp tốt nhất để bảo vệ sức khỏe tim mạch của bạn. Trong đó, hai yếu tố đầu tiên sẽ là áp dụng chế độ ăn uống hợp lý và thường xuyên rèn luyện thể chất.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Cân bằng và duy trì thường xuyên các thành phần dinh dưỡng trong khẩu phần ăn là điều bạn cần làm. Đồng thời, bạn cũng cần lưu ý hạn chế tiêu thụ muối ăn để tránh giữ nước quá nhiều trong cơ thể là yếu tố quan trọng rất thường gây tăng huyết áp vô căn. Khẩu phần ăn cần hài hòa những dưỡng chất sau để tốt cho hệ tim mạch như

• Tinh bột
• Protein (chất đạm)
• Chất béo
• Chất xơ
• Vitamin và khoáng chất

Thường xuyên tập thể dục

Rèn luyện cơ thể đều đặn luôn là biện pháp nâng cao sức khỏe và cải thiện sức đề kháng. Điều này cần được áp dụng cho mọi người, nên nếu bạn muốn phòng ngừa dao động huyết áp trung bình, thì hãy cố gắng tập thói quen tập thể dục thường xuyên. Tốt nhất là 30 phút mỗi ngày và duy trì 5 ngày trong một tuần.

Có nhiều yếu tố làm thay đổi chỉ số huyết áp trung bình mà có thể bạn không nhận ra trong quá trình ăn uống và làm việc. Nếu không kiểm soát tốt và phát hiện sớm mức độ dao động của áp lực máu trong lòng mạch thì bạn có nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm đến hệ tim mạch.

Bài viết được tham khảo từ bác sĩ và các nguồn tư liệu đáng tin cậy trong và ngoài nước. Tuy nhiên, Docosan Team khuyến khích bệnh nhân hãy tìm và đặt lịch hẹn với bác sĩ có chuyên môn để điều trị. Để được tư vấn trực tiếp, bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 1900 638 082 hoặc CHAT để được hướng dẫn đặt hẹn.

Nguồn tham khảo: Disabled-word.com