Làm thế nào để tác phẩm của mình được xuất bản thành sách?

Cách đây vài ngày, mình nhận được tin nhắn của một bạn nhờ mình chia sẻ về việc làm thế nào để gửi tác phẩm của mình cho các nhà xuất bản để in thành sách. Câu hỏi đó giúp mình nảy ra ý tưởng viết một bài chia sẻ ngắn về việc xuất bản sách, dựa trên kinh nghiệm mà mình có được trong quá trình ra sách của cá nhân mình. Hi vọng bài viết này giúp ít được cho các bạn trẻ, trong độ tuổi học sinh – sinh viên, đang trong quá trình viết lách có thêm thông tin khi muốn ra mắt “đứa con tinh thần của mình” đến đông đảo độc giả.

Vì bài viết hoàn toàn dựa trên quá trình cá nhân của mình nên có thể sẽ có những thiếu sót không thể tránh khỏi, nếu có chi tiết nào chưa đúng mong nhận được những ý kiến đóng góp để mình hoàn thiện hơn.

1. Về việc gửi tác phẩm cho các nhà xuất bản

Bạn cần có một tác phẩm hoàn chỉnh để gửi cho các biên tập viên thẩm định giá trị bản thảo. Hiện nay, theo mình thấy các tác phẩm xuất bản trên thị trường rất đa dạng, các nhà xuất bản và các công ty phát hành sách tư nhân đều mở rộng cánh cửa chào đón những tác phẩm mới lạ, độc đáo… của các tác giả, không phân biệt độ tuổi, miễn là các tác phẩm đủ chất lượng.

Nếu bạn mới viết truyện ngắn, truyện cho tuổi học trò, truyện teen mình gợi ý bạn có thể gửi cho Nhà xuất bản Kim Đồng. Với truyện về tuổi trẻ, sách kỹ năng… bạn có thể gửi cho Nhà xuất bản Trẻ, Kim Đồng, Nhã Nam…

Việc tác phẩm của bạn phù hợp với nhà xuất bản nào thì bạn có thể tham khảo nhà xuất bản đó chuyên những dòng sách nào, thể loại nào… để gửi gắm “đứa con tinh thần” của mình.

1. Làm sao để liên lạc với các biên tập viên? Họ sẽ phản hồi trong vòng bao lâu? Họ có trả lời khi tác phẩm không được chọn in hay không?

Bạn có thể liên lạc với các nhà xuất bản qua email, fanpage facebook… thường họ có công bố email dành cho độc giả gửi bản thảo của mình. Hoặc bạn gọi điện thoại, email để hỏi. Hoặc bạn ra nhà sách, lật giở những quyển sách ở trang kế cuối, thường có thông tin email để gửi bản thảo.

Các biên tập viên (theo mình biết) khi nhận được bản thảo đều dành thời gian phản hồi về tác phẩm của bạn. Thời gian để họ thẩm định tác phẩm thường là 1-3 tháng. Nếu tác phẩm có thể xuất bản, họ sẽ đề xuất việc kí kết hợp đồng và chi trả tác quyền sau khi đã in. Nếu tác phẩm gần đạt, họ có thể đề xuất bản sửa chữa. Nếu tác phẩm không phù hợp với những tiêu chí của họ, họ có thể sẽ từ chối. Cũng đừng vì vậy mà buồn, bạn có thể tìm đến các nhà xuất bản khác và thử lại.

Sau khi bản thảo được duyệt, nhà xuất bản sẽ xin giấy phép xuất bản, vẽ bìa, dàn trang… tất cả khâu này thường mất 3 tháng (nếu nhanh) đến 1 năm (nếu chậm).

1. Nhuận bút sách là bao nhiêu và trong quá trình gửi vậy tác quyền có được đảm bảo không?

Theo luật Việt Nam quy định thì nhuận bút sách dành cho tác giả là 10% của số lượng bản in x giá bìa. Ví dụ: sách của bạn được in 2000 cuốn x giá bìa 50.000đ/quyển = bạn được nhận 10.000.000đ tiền nhuận bút sách.

Tác quyền có thể kí trong vài năm (tùy hợp đồng), trong quá trình đó nếu có tái bản, nhà xuất bản vẫn trả bạn tương tự vậy.

Với một số đơn vị sách tư nhân % nhuận bút có thể thương lượng khác đi, tùy theo chất lượng bản thảo của bạn.

Trước khi kí kết hợp đồng xuất bản ghi rõ những điều khoản dành cho 2 bên, tác quyền vẫn thuộc về bạn.

1. Quy cách gửi bản thảo như thế nào?

Các biên tập viên thường rất bận rộn, vì thế đừng gửi một email chỉ có mỗi file tác phẩm của bạn. Nhã Nam có đề ra quy cách như thế này cho tác phẩm gửi, và mình nghĩ nó phù hợp và thuận tiện cho cả các biên tập viên nhà xuất bản khác, bạn nên tham khảo. Bản tóm tắt nội dung và giới thiệu tác giả là rất cần thiết.

1. Bản thảo gửi qua email để các định dạng doc, docx hoặc pdf. Tên file bản thảo không dấu, ghi Tên tác giả – Tên tác phẩm – Thể loại (ví dụ: Nguyen Huy Thiep – Tuong ve huu – Truyen ngan). Trang đầu tiên của bản thảo ghi đầy đủ tên tác giả, tác phẩm và thể loại tác phẩm.

2. Một bản tóm tắt nội dung bản thảo, không quá 800 chữ.

3. Một bản giới thiệu tác giả, không quá 350 chữ.

4. Hồ sơ bản thảo gửi đến email [email protected].

* Bên trên là địa chỉ email gửi bản thảo cho công ty phát hành sách Nhã Nam. Hiện tại, mình biết bên NXB Trẻ đang có cuộc thi Văn học tuổi 20, các tác phẩm chất lượng sẽ được duyệt in sách trước khi chấm giải. Nếu đang viết về đề tài tuổi trẻ, bạn có thể tham khảo ở đây: https://www.facebook.com/vanhoctuoi20/?fref=ts

*** Mình có làm một bài viết trả lời chung cho vài câu hỏi phổ biến về vấn đề gửi bản thảo cho nhà xuất bản. Các bạn có thể tham khảo ở đây:

Làm thế nào để tác phẩm của mình được xuất bản thành sách? (Q&A)

Hi vọng các thông tin trên hữu ích với các bạn!

Đây là một ấn phẩm mình làm việc với Nhà xuất bản Kim Đồng, mình chỉ việc gửi bản thảo, nhà xuất bản sẽ tuyển họa sĩ thích hợp để vẽ bìa, dàn trang, trình bày minh họa và phát hành. Và việc cầm trên tay một tác phẩm hoàn chỉnh đã ra mắt, cùng với việc vào nhà sách và nhìn thấy sách của mình, cảm giác… cuộc đời thật đẹp! ❤

Hoàng Khôi