Tê ngón tay út, ngón áp út ở cả tay phải và tay trái khiến nhiều người gặp rắc rối trong sinh hoạt cũng như xử lý công việc hàng ngày. Tình trạng này kéo dài có thể là dấu hiệu của một số vấn đề bất thường về cơ xương khớp, cần được thăm khám và điều trị y tế sớm, nếu không sẽ ảnh hưởng đến chức năng vận động của các khớp ngón tay, thậm chí cả bàn tay và cổ tay.
Tê ngón tay út và áp út nguyên nhân do đâu?
Tê ngón tay út và áp út do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Biết chính xác nguyên nhân gây ra hiện tượng này là gì sẽ giúp chúng ta tìm được giải pháp khắc phục hiệu quả nhất, phòng tránh những rủi ro xấu có thể xảy ra đối với xương khớp và sức khỏe tổng thể.
1. Nhóm bệnh lý nguy hiểm
Khi bị tê ngón tay út bên phải hoặc bên trái, bạn không nên chủ quan, hãy cẩn thận trước những bệnh lý nghiêm trọng dưới đây:
-
Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp (RA) là một bệnh lý xương khớp do rối loạn miễn dịch gây ra với triệu chứng đặc trưng là sưng, cứng và đau ở các khớp, đặc biệt là khớp nhỏ như ngón tay, ngón chân. Căn bệnh này cũng có thể dẫn đến ngứa ran, tê và rát ở ngón tay khiến người bệnh luôn có cảm giác nhức nhối, khó chịu.
-
Thoái hóa đốt sống cổ
Thoái hóa đốt sống cổ là khái niệm dùng để chỉ sự hao mòn của các đốt sống cổ (C1 – C7)(1), lâu dần sẽ làm thoát vị đĩa đệm – lớp nệm lót giữa hai đốt sống cổ. Khi các đĩa đệm đốt sống cổ bị thoát vị (nứt hoặc rách), nhân nhầy bên trong tràn ra ngoài, đè lên dây thần kinh hoặc tủy sống, gây ra hàng loạt vấn đề như yếu, ngứa ran và tê ở một hoặc cả hai cánh tay, lan rộng đến cả bàn tay và các ngón tay.
-
Thoái hóa khớp vai
Khớp vai bị thoái hóa khi cấu trúc sụn khớp, xương dưới sụn và các mô quanh khớp bị phá vỡ. Ngoài triệu chứng đặc trưng là đau nhức, căng cứng và hạn chế phạm vi cử động, thoái hóa khớp vai còn khiến người bệnh bị tê cứng dọc từ bả vai đến các ngón tay, cản trở việc thực hiện công việc hàng ngày.
Tìm hiểu thêm: Thoái hóa khớp vai – dấu hiệu và cách chữa trị
-
Hội chứng ống cổ tay (Carpal tunnel syndrome)
Theo Hiệp hội Phẫu thuật Bàn tay Hoa Kỳ (ASSH), một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây tê ngón tay là hội chứng ống cổ tay. Hội chứng này là hậu quả của sự chèn ép dây thần kinh giữa khi đi qua ống cổ tay, khiến tất cả các ngón tay (ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và ngón út) bị tê, ngứa hoặc đau.
Dây thần kinh bị chèn ép do hội chứng ống cổ tay khiến ngón út bị tê bì
-
Hội chứng cổ vai cánh tay (Cervical scapulohumeral syndrome)
Thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ và chấn thương là những nguyên nhân chính dẫn đến hội chứng cổ vai cánh tay (hay còn gọi là hội chứng vai cánh tay/ bệnh lý rễ tủy cổ). Căn bệnh này gồm các rối loạn ở vùng tủy cổ và rễ dây thần kinh cột sống cổ, gây tê ngón tay út, ngón áp út, ngón giữa, ngón trỏ và ngón cái tương tự như hội chứng ống cổ tay.
-
Hội chứng Raynaud
Khi các động mạch cung cấp máu cho da bị hẹp lại sẽ hạn chế lưu lượng máu đến một số khu vực trên cơ thể, điển hình là ngón tay và ngón chân. Lúc này, làn da ở các ngón tay, ngón chân sẽ chuyển sang màu trắng, sau đó chuyển dần sang màu xanh, kèm theo hiện tượng tê và lạnh. Mặc dù hội chứng Raynaud thường ảnh hưởng đến ngón tay và ngón chân nhưng nó cũng có thể tác động đến nhiều bộ phận khác trên cơ thể, chẳng hạn: mũi, môi, tai và thậm chí cả núm vú.
-
Hội chứng kênh Guyon
Hội chứng kênh Guyon mô tả sự chèn ép của dây thần kinh ulnar (dây thần kinh trụ) khi đi từ cổ tay vào bàn tay thông qua một khoảng trống được gọi là đường hầm ulnar (hay kênh Guyon). Hội chứng này xuất hiện sẽ đi kèm với biểu hiện tê tay, tê ngón tay và thậm chí có thể gây teo cơ.
-
Bệnh lý thần kinh ngoại biên
Các dây thần kinh ngoại vi giữ nhiệm vụ gửi tín hiệu từ hệ thống thần kinh trung ương đến những cơ quan còn lại của cơ thể, thế nên khi chúng bị tổn thương sẽ làm quá trình trao đổi thông tin bị rối loạn. Một trong những biểu hiện của tình trạng rối loạn trao đổi thông tin giữa não và các bộ phận còn lại chính là cảm giác tê bì ngón tay, bàn tay, ngón chân và bàn chân.
-
Đau cơ xơ hóa (Fibromyalgia syndrome FMS)
Đau cơ xơ hóa là đau mạn tính ở những mô mềm của cơ thể, trong đó có cơ, dây chằng và gân. Hội chứng này không chỉ gây đau, mà còn khiến nhiều bộ phận khác nhau bị tê và ngứa ran. Vậy nên, bạn hãy cẩn thận với nguy cơ đau cơ xơ hóa khi tê ngón tay út bất thường.
-
Bệnh tiểu đường
Việt Nam hiện có 3.5 triệu bệnh nhân tiểu đường hay đái tháo đường. Đây là căn bệnh mạn tính, chưa có phương pháp chữa trị dứt điểm. Những người mắc bệnh sẽ nhận thấy tê bì ngón tay, ngón chân, da khô, ngứa và dễ bong tróc…
Bệnh tiểu đường cũng là nguyên nhân khiến ngón tay bị tê mỏi
Tê ngón tay là triệu chứng của nhiều bệnh lý khác nhau. Để biết chính xác ngón tay út bị tê là bệnh gì, bạn cần đến bệnh viện thăm khám kỹ càng.
-
Nguyên nhân khác
Bên cạnh những bệnh lý kể trên, tê 2 ngón tay út và áp út có thể là do bạn đang gặp phải một trong các vấn đề sau:
Sử dụng thuốc đặc trị
Việc sử dụng một số loại thuốc có thể gây tê tay và ngón tay, nhất là thuốc điều trị ung thư. Một nghiên cứu trên Tạp chí Phòng chống Ung thư Châu Á Thái Bình Dương cho thấy, 46,7% số người đang dùng thuốc điều trị ung thư bị tê ngón tay hoặc ngón chân.(2)
Uống nhiều rượu, bia
Những người uống nhiều rượu trong thời gian dài có thể gặp một loại tổn thương thần kinh gọi là viêm đa dây thần kinh. Bệnh lý này gây tê ngứa ở ngón tay, cánh tay, chân và bàn chân cùng với các triệu chứng khác như: yếu cơ, chuột rút, khó nuốt…
Thiếu hụt vitamin B
Thiếu vitamin B (bao gồm vitamin B1, B6, B12) sẽ làm giảm quá trình tạo máu và tạo ra năng lượng hoạt động cho các tế bào. Do đó, nếu cơ thể bạn không nhận đủ vitamin B cũng sẽ dẫn đến tình trạng mệt mỏi, chân tay tê bì và các cơ có cảm giác châm chích.
Vận động sai tư thế
Một số tư thế vận động không đúng như ngồi chống tay quá lâu, nằm ngủ đè lên bàn tay… khiến bàn tay phải chịu lực đè nén lớn, dẫn đến hiện tượng tê mỏi và căng cứng ngón tay.
Đặc thù công việc
Các công việc đòi hỏi ngón tay phải cử động lặp đi lặp lại, chẳng hạn: đánh máy, cắt tóc, làm nail, lái xe đường dài, đan lát… cũng gây ra tình trạng tê ngón tay út và áp út.
Bẻ khớp tay
Thói quen bẻ các khớp ngón tay có thể mang lại cảm giác dễ chịu và sảng khoái tức thời, nhưng nếu “lạm dụng” hành động này, về lâu dài sẽ làm tổn thương dây thần kinh, mô mềm và sụn khớp ngón tay, gây tê mỏi và đau ngón các ngón tay.
Thói quen bẻ khớp ngón tay gây tổn thương khớp, dẫn đến đau và tê
Chấn thương
Chấn thương do tai nạn, té ngã hoặc va chạm mạnh trong sinh hoạt hàng ngày có thể khiến các dây thần kinh ngoại biên, dây chằng, gân bị hư tổn hoặc gãy xương đốt ngón tay. Đây là lý do giải thích vì sao những vận động viên thể thao, người lao động nặng thường hay tê bì ngón tay út cùng các ngón tay còn lại.
Căng thẳng kéo dài
Áp lực công việc và lo toan cuộc sống đẩy nhiều người vào trạng thái mệt mỏi, căng thẳng quá độ. Khi căng thẳng diễn ra trong một khoảng thời gian dài sẽ kích thích tế bào thần kinh ở bề mặt da gây ngứa và tê bì nhiều bộ phận, kể cả các ngón tay.
Thời tiết thay đổi
Cơ thể của chúng ta, đặc biệt là hệ thống cơ xương khớp sẽ trở nên nhạy cảm hơn vào những ngày thời tiết thay đổi. Vì vậy, khi trời đang nắng chuyển mưa hay đang nóng chuyển lạnh, bạn có thể bị tê ngón tay út và áp út, thậm chí đau nhức xương khớp toàn thân.
Tìm hiểu thêm: Đau khớp mùa mưa lạnh: Chủ quan dễ gây tàn phế!
Ngoài ra, việc đeo nhẫn hay vòng tay quá chặt, xách đồ vật quá nặng… chèn ép lên dây thần kinh và cản trở lưu thông máu đến các ngón tay cũng gây tê mỏi. Đôi khi ngứa ran và tê ngón tay út có thể là dấu hiệu của một cơn đột quỵ, bạn cần hết sức cẩn trọng.
Tê ngón tay út bao lâu thì khỏi?
Tình trạng tê mỏi ngón tay út có thể nhanh chóng tan biến sau khi bạn nghỉ ngơi và thư giãn khoảng vài phút nếu nó xuất hiện từ những tác động cơ học. Tuy nhiên, khi bị tê ngón tay út hàng giờ đồng hồ và lặp lại thường xuyên, gây khó khăn cho công việc và sinh hoạt, bạn không nên chủ quan vì đây là tín hiệu cảnh báo về một số bệnh lý xương khớp nghiêm trọng như viêm khớp dạng thấp, thoái hóa cột sống cổ, thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, thoái hóa khớp vai… hoặc bệnh toàn thân yêu cầu can thiệp y tế.
Tốt nhất, bạn hãy đến bệnh viện uy tín thăm khám kỹ lưỡng. Bằng các kỹ thuật chẩn đoán hiện đại, bác sĩ sẽ xác định cụ thể nguồn gốc gây tê mỏi ngón tay, từ đó đưa ra phác đồ điều trị thích hợp giúp giảm đau, giảm tê và căng cứng ngón tay hiệu quả.
Khi nào người bệnh cần gặp bác sĩ?
Như đã phân tích ở trên, nếu cảm giác tê mỏi chỉ thoáng qua, không ảnh hưởng đến đời sống thì bạn chỉ cần nghỉ ngơi, thả lỏng cơ thể và co duỗi, xoa bóp các ngón tay nhẹ nhàng. Nhưng nếu cơn tê mỏi kéo dài hoặc có bất kỳ triệu chứng nào sau đây đi kèm với cảm giác tê, bạn cần được trợ giúp y tế ngay lập tức:
-
Đau hoặc tức ngực
-
Khó thở, chóng mặt
-
Mệt mỏi, nhức đầu
-
Không thể nâng cánh tay lên cao hoặc xách đồ vật.
Tê ngón tay kèm theo biểu hiện mệt mỏi, nhức đầu tiềm ẩn bệnh lý nguy hiểm
Đối với trường hợp ngón tay út và áp út bị tê mỏi, đồng thời đau nhức, yếu, căng cứng và khó cử động trong thời gian vài tuần thì rất có thể là triệu chứng của bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp. Nếu không được chữa trị kịp thời và đúng cách, những căn bệnh xương khớp mạn tính này sẽ từ từ bào mòn và phá hủy khớp xương, gây biến chứng teo cơ, biến dạng khớp làm suy giảm chất lượng cuộc sống.
Chẩn đoán tê ngón tay út và áp út như thế nào?
Bác sĩ sẽ bắt đầu quá trình chẩn đoán “ngón tay út bị tê là bệnh gì” bằng việc thu thập tiền sử bệnh lý và kiểm tra khả năng vận động của cánh tay, bàn tay, ngón tay. Tiếp theo, bác sĩ yêu cầu người bệnh chụp X-quang, chụp cắt lớp CT Scan hoặc cộng hưởng từ MRI.
Quá trình quét phim giúp bác sĩ nhìn thấy rõ tình trạng khớp, xương, đĩa đệm và dây chằng… ở các vị trí như cổ, vai, cánh tay, cổ tay, ngón tay. Biết được chính xác tổn thương ở đâu và mức độ tổn thương như thế nào, bác sĩ sẽ chỉ định cách giải quyết phù hợp giúp loại bỏ dứt điểm cảm giác tê mỏi ngón tay.
Trong một số trường hợp, bác sĩ sẽ làm thêm xét nghiệm máu. Kết quả xét nghiệm máu cho phép bác sĩ chẩn đoán tê ngón tay có phải là do viêm khớp dạng thấp, thiếu vitamin B, tiêu đường hay một bệnh lý toàn thân khác không?
Phương pháp điều trị tê ngón út, ngón áp út
Phương pháp chữa tê ngón tay út và áp út được chỉ định dựa trên nguyên nhân gây tê. Vậy nên, mỗi người sẽ có hướng chữa trị riêng biệt, cụ thể:
1. Trường hợp tê ngón tay út do vận động sai cách
Trước tiên, bạn cần thả lỏng bàn tay và cổ tay để giảm căng thẳng cho các ngón tay. Sau đó, áp dụng một số động tác kéo căng bàn tay và cổ tay đơn giản, ví dụ:
-
Động tác 1: Duỗi các ngón tay ra hết mức và giữ nguyên tư thế này trong khoảng 10 giây, lặp lại 5 lần.
-
Động tác 2: Xoay nhẹ hai cổ tay theo chiều kim đồng hồ khoảng 10 lần, sau đó đổi chiều để giảm căng cơ, tê bì ngón tay.
-
Động tác 3: Đẩy vai về phía sau 5 lần, rồi đẩy về phía trước 5 lần để khớp vai thư giãn.
2. Trường hợp tê ngón tay út do bệnh xương khớp mạn tính
Tê bì ngón tay út do viêm khớp, thoái hóa khớp cần một phác đồ điều trị lâu dài với các chỉ định được điều chỉnh theo từng giai đoạn phát triển của bệnh lý, cụ thể:
-
Thuốc chống viêm
Hầu hết người bệnh viêm khớp, thoái hóa khớp sẽ được đề nghị dùng thuốc không kê đơn (OTC) để giảm viêm. Nếu thuốc uống không giúp ngón tay giảm tê, bác sĩ có thể tiến hành tiêm steroid trực tiếp vào vị trí khớp bị viêm.
-
Đeo nẹp
Đeo nẹp sẽ giữ cho phần khuỷu tay và cổ tay cố định ở tư thế tốt nhất. Nhờ đó, dây thần kinh sẽ ít bị đè nén hơn giúp xoa dịu cơn đau và tê mỏi ngón tay.
-
Vật lý trị liệu
Đối với bệnh xương khớp, vật lý trị liệu là điều vô cùng cần thiết. Một chương trình tập luyện được thiết kế khoa học, phù hợp với tình trạng xương khớp của mỗi người sẽ giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện độ linh hoạt của khớp và giải tỏa căng thẳng cho dây thần kinh, hỗ trợ giảm đau, giảm tê mỏi.
-
Phẫu thuật
Mục đích của phẫu thuật chữa tê ngón tay út là loại bỏ hoặc giảm bớt áp lực đè lên. Những thủ tục xâm lấn có thể được sử dụng gồm: Phẫu thuật cắt bỏ gai xương, phẫu thuật lấy nhân nhầy thoát vị đĩa đệm hoặc cắt dây chằng ngang ống tay… nhằm giải ép cho dây thần kinh.
Thoái hóa khớp và viêm khớp là bệnh mạn tính, không thể chữa trị dứt điểm, thậm chí ngay cả khi đã phẫu thuật, hiện tượng viêm vẫn có thể tái diễn. Nguyên nhân gốc rễ là do quá trình viêm tại khớp – “thủ phạm” làm suy giảm chất lượng dịch khớp, bào mòn sụn và xương dưới sụn, phá hủy cấu trúc khớp cùng các tổ chức quanh khớp vẫn còn đó.
Chính vì vậy, kiểm soát phản ứng viêm tại khớp là chiến lược bền vững giúp bảo vệ khớp, giảm nhẹ triệu chứng đau nhức, tê bì và căng khớp, đồng thời ngăn ngừa biến chứng, đảm bảo chức năng vận động cho khớp. Và bộ dưỡng chất thiên nhiên gồm Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… là một mắt xích quan trọng của chiến lược này.
Những dưỡng chất thiên trong JEX thế hệ mới giúp kiểm soát viêm, bảo vệ khớp từ bên trong, hỗ trợ giảm tê, đau và căng cứng khớp ngón tay hiệu quả
Những tinh chất hiện có trong JEX thế hệ mới này là thành quả của công nghệ sinh học phân tử hiện đại, tích hợp khả năng điều hòa miễn dịch, ức chế các yếu tố viêm, ngăn không cho quá trình viêm phát triển mạnh lên, cùng tác dụng tái tạo sụn khớp và xương dưới sụn vượt trội. Với thế mạnh vừa kiểm soát viêm vừa đẩy nhanh tiến trình phục hồi tổn thương tại khớp, các dưỡng chất thiên nhiên chuyên biệt mà JEX thế mới đang sở hữu được đánh giá là “người bạn đồng hành” lý tưởng giúp xương khớp chắc khỏe dài lâu, làm chậm thoái hóa khớp, hỗ trợ giảm đau, giảm tê mỏi xương khớp hiệu quả.
3. Trường hợp tê ngón tay út do thiếu vitamin B
Tăng cường vitamin B thông qua chế độ dinh dưỡng phong phú từ nhóm thực phẩm như thịt bò, hàu, cá hồi, trứng, gan, sữa, rau lá xanh… Bạn có thể cải thiện hàm lượng vitamin B trong cơ thể bằng viên uống tổng hợp theo chỉ định của bác sĩ.
4. Trường hợp tê ngón út do đột quỵ
Để đối phó với chứng tê ngón tay út và áp út do đột quỵ, bác sĩ sẽ kê thuốc điều trị cục máu đông đối đối với trường hợp nhẹ và phẫu thuật cắt bỏ nội mạc động mạch để loại bỏ đoạn mạch bị tắc đối với trường hợp nghiêm trọng.
5. Trường hợp tê ngón út do bệnh tiểu đường
Bệnh nhân tiểu đường cần tích cực hoạt động thể chất, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, và tuân thủ kế hoạch điều trị của bác sĩ nhằm kiểm soát lượng đường trong máu, giảm tê ngón tay.
Trên đây là cách điều trị một số bệnh lý gây tê ngón tay út phổ biến nhất. Những nguyên nhân làm tê ngón út và áp út khác, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp chữa trị chi tiết khi bạn đến thăm khám.
Phòng ngừa tê ngón tay út và áp út
Thay đổi một số thói quen chưa tốt, tiến tới lối sống lành mạnh và khoa học có thể giúp ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ tê ngón tay út, ngón áp út. Và những gì chúng ta cần thực hiện ngay từ hôm nay, bao gồm:
-
Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất, chú trọng nhóm thực phẩm hỗ trợ điều trị thoái hóa khớp và thực phẩm giàu vitamin B.
-
Duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh với chỉ số khối cơ thể (BMI) dao động ở mức 18,5 – 24,9.
-
Tích cực tập luyện thể dục thể thao khoảng 30 phút – 1 tiếng với cường độ vừa phải mỗi ngày.
-
Hạn chế uống rượu bia và ngừng hút thuốc lá.
-
Tránh các chuyển động lặp đi lặp lại ở bàn tay hoặc cổ tay và tránh tư thế vận động không tốt.
-
Thăm khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm những bệnh lý gây tê ngón út, kịp thời chữa trị.
Thăm khám sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện những nguy cơ bệnh lý làm tê ngón tay
Riêng bệnh lý xương khớp, cùng với lối sống khoa học, mọi người nên chủ động nuôi dưỡng sụn, xương dưới sụn từ bên trong bằng dưỡng chất thiên nhiên như Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính, Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate… Mặc dù rất khó để ngăn chặn hoàn toàn thoái hóa khớp, viêm khớp nhưng nếu làm tốt cùng lúc hai điều căn bản này, bạn có thể làm chậm thoái hóa, kiểm soát quá trình viêm, hỗ trợ giảm đau nhức, căng cứng và tê ngón tay út hiệu quả.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!