Đồng hồ vạn năng hiện nay khá đa dạng, tuy nhiên không phải model nào cũng có khả năng diode và kiểm tra Transistor. Bạn có thể lựa chọn các loại đồng hồ vạn năng như đồng hồ vạn năng Fluke 113, Fluke 15B+… để thực hiện phép đo này, đáp ứng tốt nhất nhu cầu công việc.
Tìm hiểu về Diode và Transistor
Trước khi tìm hiểu cách kiểm tra diode và transistor bằng đồng hồ vạn năng, bạn cũng nên tham khảo về diode và transistor là gì? Nhờ vậy, bạn có thể hiểu thêm về cấu tạo của diode và transistor để đo chính xác.
Diode là gì?
Diode được hiểu đơn giản là linh kiện điện tử đầu cuối để cho phép dòng điện di chuyển theo một hướng. Các diode được làm từ những vật liệu bán dẫn và được dùng để làm chỉnh lưu. Trong diode có dẫn điện chính là phân cực thuận.
Diode có vật liệu P được gắn kết với cực dương của pin và vật liệu N sẽ được kết nối với cực âm của pin. Bạn có thể tham khảo sơ đồ cấu tạo của diode dưới đây.
Khái niệm transistor là gì?
Transistor là một linh kiện có ba cực có chức năng khuếch đại tín hiệu điện. Linh kiện này được làm thành vật liệu bán dẫn với các cực như: bộ phát, bộ thu và đá.
Transistor có đường giao nhau của cực phát là phân cực thuận và cung cấp một điện trở nhỏ. Transistor làm việc khi có tín hiệu yếu được đưa vào mạch điện thấp của bóng bán dẫn. Bởi vậy, linh kiện có khả năng truyền tín hiệu mạch điện trở cao. Transistor gồm có hai loại chính: transistor pnp và transistor npn.
Cách xác định chân b-c-e transistor bằng đồng hồ vạn năng
Với những ai mới vào nghề, việc xác định chân transistor còn khá lúng túng. Để kiểm tra và nhận biết, bạn cần đến đồng hồ vạn năng và thực hiện theo các bước dưới đây:
Bước 1:Di chuyển dồng hồ vạn năng về thang đo điện trở x1 Ohm.
Bước 2:Đo ngẫu nhiên 3 cặp của transistor rồi đảo chiều lại que đo
Bước 3: Ghi nhớ 2 cặp chân đã đo được một giá trị Ohm nhất định, 2 cặp chân này có giá trị bằng nhau. Lúc này, ta thấy 2 cặp chân đó có 1 chân chung và chân chung đó là chân B của transistor. Sẽ có 2 trường hợp xảy ra đó là:
Trường hợp 1: Chân chung mà ta xác định được là que đen tức là quen đen của đồng hồ đặt ở chân B của transistor. Que đỏ của kim dồng hồ đo 2 chân còn lại của transistor đặt ở chân B còn que đỏ đặt ở 2 chân còn lại, và 2 cặp chân này có giá trị ohm bằng nhau. Trường hợp này ta xác định được con tranzitor này là loại tranzitor NPN tức là bóng ngược( đèn ngược).
Trường hợp 2: khi chân chung ta xác định được là que đỏ, tương tự như trường hơp trên có nghĩa là khi ta đo chân này với 2 chân còn lại của transistor đều nhận được một giá trị ohm bằng nhau nào đó (giá trị ohm này còn phụ thộc vào loại trazitor bạn đang đo) chú ý là ta giữ nguyên que đo đỏ ở chân B vừa xác định đươc còn que đen đo các chân còn lại. trường hợp này ta xác định được con tranzitor này là loại PNP tức là bóng thuận (đèn thuận).
Dùng đồng hồ vạn năng để kiểm tra và xác định chân transistor.
Xác định 2 chân C và E còn lại của tranzitor:
Bước 1: Vặn thang đo về thang 10k
Bước 2: Đo 2 chân cò lại và đảo chiều que đo, lúc này xảy ra 2 trường hợp đó là một chiều kim đồng hồ chỉ trị số ohm nào đó, còn chiều còn lại kim chỉ vô cùng. lần kim chỉ vô cùng bỏ qua, chiều que đo kim đồng hồ chỉ trị số ohm nào đó, lúc này xảy ra 2 trường hợp:
- Trường hợp 1: nếu ở trên ta xác định được tranzitor ở trên là loại NPN thì que đỏ lúc này là chân C, còn que đen là chân E
- Trường hợp 2:nếu ở trên ta xác định được tranzitor ở trên là loại PNP thì que đỏ lúc này là chân E, còn que đen lúc này là chân C.
Xem thêm: Hướng dẫn kiểm tra đo thông mạch bằng đồng hồ vạn năng
Cách kiểm tra diode với đồng hồ vạn năng
Cách đo diode bằng đồng hồ kim
Với đồng hồ vạn năng kim, khi tiến hành đo bạn thực hiện các bước như sau:
Bước 1:Đặt đồng hồ vạn năng ở thang đo x1Ω
Bước 2:Tiếp theo, đặt 2 que đo vào 2 đầu của Diode và quan sát.
Sử dụng đồng hồ kim kiểm tra diode
- Nếu đo chiều thuận, que đen vào Anôt, que đỏ vào Katôt, ta thấy kim chỉ thị đi lên, đảo chiều đo kim không lên là tức đi ốp vẫn còn tốt.
- Trong trường hợp đo cả 2 chiều kim lên, kết quả bằng 0Ω tức Diode bị chập.
- Nếu đo thuận chiều mà kim không lên tức Diot bị đứt. Ngoài ra, cũng còn một trường hợp nữa có thể xảy ra là khi để thang 1KΩ mà đo ngược vào Diode kim vẫn lên một chút là Diode bị dò.
Nhiều người băn khoăn rằng, với cách kiểm tra diode nên chọn loại đồng hồ chỉ thị kim nào? Có một số gợi ý tốt nhất cho bạn như đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1110, đồng hồ vạn năng Hioki 3008 Nhật…
Xem thêm: Cách kiểm tra cầu chì bằng đồng hồ vạn năng
Cách kiểm tra diode bằng đồng hồ vạn năng điện tử
Kiểm tra diode còn hoạt động hay không rất đơn giản, chỉ với một chiếc đồng hồ vạn năng bỏ túi nhỏ gọn là bạn có thể thực hiện điều đó.
- Bước 1: Ngắt nguồn điện cung cấp cho diode tại vị trí kiểm tra, đảm bảo xả hết tụ điện để tránh quá tải.
- Bước 2: Tháo diot và khỏi mạch và vặn đồng hồ vạn năng về thang diode để kiểm tra.
- Bước 3: Đầu dò màu đen kết nối với chân COM, que màu đỏ kết nối với V/Ω
- Bước 4: Đọc kết quả hiển thị.
Kiểm tra diode bằng 4 bước đơn giản
Nếu kết quả trả về từ 0,5V – 0,8V đối với các đi ốp silic và 0,2V- 0,3V với diode germanium có nghĩa là diot vẫn còn tốt. Nếu ta đảo ngược que đo đồng hồ mà kết quả hiển thị OL > diode còn tốt.
Nếu kết quả đồng hồ vạn năng hiển thị OL theo cả 2 hướng (đo thuận, đo ngược), suy ra diode đã chết và nó cần được thay thế.
Lưu ý: Bên cạnh chọn thang diode để kiểm tra, bạn cũng có thể chọn chế độ kháng trong trường hợp đồng hồ vạn năng không được trang bị chế độ Diode test.
Bạn có thể sử dụng, Kyoritsu 1009 để đo diot, đo mạch bán dẫn. Đặc biệt nó đảm bảo khả năng đo được hầu hết các thông số điện năng như dòng điện lên đến 10A AC và DC, điện áp, đo thông mạch một cách chính xác, nhanh chóng. Hiện nay sản phẩm được ứng dụng rộng rãi trong sửa chữa, kiểm tra điện tại các hộ gia đình, khu công nghiệp, trạm biến áp… Đồng thời, nó cũng giúp kiểm tra thông số điện năng tại các nhà máy, điện lực, viễn thông…
Ngoài khả năng đo, đồng hồ vạn năng Kyoritsu 1009 được thiết kế nhỏ gọn, kiểu dáng mạnh mẽ, mang đến độ chắc chắn. Bạn có thể bỏ túi hoặc cầm tay, điều đó tạo sự thuận lợi cho quá trình làm việc và di chuyển.
Với màn hình hiển thị 4000 điểm cho kết quả hiển thị rõ ràng, sắc nét và nó sở hữu rất nhiều các chức năng nâng cao mà một người có sở thích có thể cần như giữ màn hình, chế độ tương đối, tự động tắt nguồn, trở kháng cao trên phạm vi mV, cung cấp cảnh bảo âm thanh liên tục, tính năng đo tự dộng bằng ta và tính năng giữ phạm vi…
Có thể bạn quan tâm:
- Cách kiểm tra máy biến áp bằng đồng hồ vạn năng
- Cách xác định đầu dây cho động cơ 3 pha bằng đồng hồ VOM
Kiểm tra Transistor bằng đồng hồ số
Có rất nhiều nguyên nhân khiến Transistor có thể bị hư hỏng như thường xuyên tiếp xúc với môi trường ẩm ướt, do điện áp nguồn điện tăng…Để kiểm tra, bạn có thể sử dụng đồng hồ vạn năng để thực hiện:
Nhìn vào hình vẽ cấu tạo ta thấy mỗi transistor như là 2 diode ghép lại, vậy ta áp dụng cách kiểm tra diode vào kiểm transistor, nếu dùng đồng hồ vạn năng kỹ thuật số ta đưa về thang đo diode, nếu dùng đồng hồ kim đưa về thang đo X10K cụ thể như sau:
Kiểm tra Transistor ngược NPN tương tự kiểm tra hai Diode đấu chung cực Anôt, điểm chung là cực B, nếu đo từ B sang C và B sang E (que đen vào B) thì tương đương như đo hai diode thuận chiều => kim lên, tất cả các trường hợp đo khác kim không lên.
Kiểm tra Transistor thuận PNP tương tự kiểm tra hai Diode đấu chung cực Katôt, điểm chung là cực B của Transistor, nếu đo từ B sang C và B sang E (que đỏ vào B) thì tương đương như đo hai diode thuận chiều => kim lên, tất cả các trường hợp đo khác kim không lên. Trái với các điều trên là Transistor bị hỏng.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách kiểm tra diode và kiểm tra Transistor bằng đồng hồ vạn năng. Nếu có bất kỳ những băn khoăn nào, bạn có thể liên hệ đến Maydochuyendung để được tư vấn, giải đáp.
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!