Khái niệm cơ bản về IP, Subnet mask, Gateway là gì?

Một trong những giao thức được coi là “xương sống” trong hệ thống mạng Internet là bộ giao thức TCP/IP.Bài viết sau đây Bizfly Cloud sẽ giới thiệu ba khái niệm được sử dụng trong bộ giao thức TCP/IP đó là IP, Subnet mask và Gateway.

1. Địa chỉ IP là gì?

Gateway là một địa chỉ IP, vậy địa chỉ IP là gì? Địa chỉ IP (IP Address hay Internet Protocol address) – thường được gọi tắt là IP – là một dãy số được gán với mỗi thiết bị kết nối với một mạng máy tính sử dụng giao thức Internet Protocol hay giao thức IP. Ngoài ra còn một số IP cho các chức năng và mục đích đặc biệt trong mạng máy tính.

Có hai loại IP được sử dụng hiện nay là IPv4 và IPv6. Hầu hết các mạng máy tính cũng như các thiết bị hiện tại đều hỗ trợ cả 2 loại IP, nhưng vẫn còn một số thiết bị cũ chỉ hỗ trợ IPv4.

Với IPv4, địa chỉ IP được thể hiện bằng một dãy nhị phân 32 bit. Để dễ dàng cho người đọc, dãy IP sẽ được viết dưới dạng 4 số thập phân được ngăn cách bởi dấu chấm “.”, mỗi số thập phân tương ứng với 8 bit trong dãy nhị phân và 8 bit đó được chuyển đổi hệ sang hệ thập phân. Ví dụ: 172.217.174.195 là IP của google.com.vn hay khi điền địa chỉ 172.217.174.195 vào thanh địa chỉ trình duyệt rồi nhấn Enter, ta sẽ truy cập được vào trang google.com.vn.

Do mỗi số thập phân tương ứng với 8 bit nên số đó chỉ có giá trị từ 0 đến 255. Như vậy số IP tối đa có thể cấp cho một mạng máy tính, tính cả các địa chỉ đặc biệt là 232 địa chỉ. Với số lượng địa chỉ đó đang dần cạn kiệt, việc chuyển đổi sang IPv6 đang được thực hiện trên hệ thống mạng Internet.

==> Tìm hiểu thêm: Địa chỉ IP là gì? Cách kiểm tra IP trên máy tính nhanh nhất

2. Subnet mask là gì?

Với số lượng địa chỉ IP như trên, việc sử dụng hết trong các hệ thống mạng lớn như Internet là việc đang xảy ra. Nhưng với một số hệ thống mạng nhỏ hơn, việc sử dụng hết số lượng IP kia là không thể, đồng thời xuất hiện các vấn đề bất cập về quản lí các máy tính trong mạng. Vì vậy, subnet mask giúp cho việc phân chia các địa chỉ IP thành các mạng con.

Subnet mask trong IPv4 có 2 cách viết:

Cách 1: Viết số lượng bit từ trái sang dùng để xác định mạng của các địa chỉ IP. Cách này thường được viết sau địa chỉ IP và cách nhau bởi dấu gạch chéo “/”.

Ví dụ: 192.168.1.1/24 tức là địa chỉ IP là 192.168.1.1, có 24 bit dùng để xác định các địa chỉ IP khác trong mạng. 24 bit từ trái sang là 3 số thập phân (192, 168 và số 1 bên trái), tất cả các địa chỉ IP có dạng 192.168.1.x (x nằm trong khoảng 0 đến 255) là những địa chỉ cùng mạng. Còn lại các IP khác không nằm trong mạng của máy tính có IP 192.168.1.1/24.

Cách 2: Viết một dãy số 32 bit, với các bit 1 dùng để chỉ các bit xác định hệ thống mạng của địa chỉ IP đó. Dãy số luôn có dạng 11…110…0, 10…0, 1…10, 11…11 hoặc 00…00. Sau đó chuyển dãy 32 bit này về dạng 4 số thập phân như cách chuyển địa chỉ IP.

Ví dụ 255.255.255.0 hay hệ nhị phân là (11111111) (11111111) (11111111) (00000000) có nghĩa là 24 bit đầu xác định mạng của địa chỉ IP. Ta có thể thấy Subnet mask 255.255.255.0 tương đương với cách viết “/24” ở trên.

Sau khi có được địa chỉ IP và subnet mask, tiếp theo là cách truyền gói tin trong mạng, làm thế nào để biết được địa chỉ IP của máy tính cần gửi đến là gì? Lúc này, một máy được gọi là router sẽ giúp các máy tính và các gói tin tìm đường để đến được máy tính cần gửi gói tin đến.

3. Gateway là gì?

Mỗi khi gửi một gói tin đến một địa chỉ nào đó, máy tính sẽ nhớ đường gửi gói tin bằng một bảng gọi là routing table. Tuy nhiên, không phải là máy tính nào cũng có thể biết được đường gửi gói tin đến một địa chỉ IP nào cả. Vì vậy Default Gateway (hay Gateway) được sử dụng dành cho mục đích: nếu như không tồn tại đường gửi đến địa chỉ nào đó trong routing table thì gửi gói tin đó qua gateway. Nhiệm vụ của gateway thường là gửi gói tin đó đến nơi cần đến.

Với các hệ thống mạng nhỏ như hộ gia đình hay các hệ thống mạng của tổ chức nhỏ, các router sẽ có đảm nhận luôn chức năng của gateway. Tuy nhiên, với các hệ thống lớn, gateway và router không phải luôn luôn cùng một địa chỉ IP.

Các hệ điều hành đều có thể hiện các địa chỉ IP của máy, subnet mask tương ứng và gateway (ví dụ như lệnh ipconfig trong cmd của Windows). Ngoài ra, các địa chỉ IP, subnet mask hay gateway đều có thể được thiết lập bởi người dùng cho mỗi máy tính.

Theo BizFly Cloud tổng hợp

>> Có thể bạn quan tâm: Bắt đầu từ ngày hôm nay chứng chỉ SSL/TLS chỉ còn được cấp phép tối đa 398 ngày