Trên thế giới hiện nay, văn hóa đọc sách được rất nhiều người tôn vinh, khuyến khích và ủng hộ. Những cuốn tiểu thuyết, sách văn hóa – thể thao, truyện tranh,… đều giúp con người mở mang kiến thức và làm phong phú vốn từ. Vậy tiểu thuyết là gì ? Hãy cùng với Coolmate đi tìm hiểu định nghĩa về tiểu thuyết và các thể loại tiểu thuyết được ưa chuộng nhất hiện nay.
1. Tiểu thuyết là gì?
Hiện nay có rất nhiều định nghĩa tiểu thuyết là gì trên thế giới. Tùy theo từng nền văn hóa và lịch sử khác nhau mà mỗi đất nước có những cách định nghĩa và tìm hiểu tiểu thuyết khác nhau. Tuy nhiên, định nghĩa chung nhất của tiểu thuyết chính là thể loại văn xuôi có hư cấu, sử dụng nhân vật, hoàn cảnh và sự việc để phản ánh xã hội theo những chủ đề nhất định.
Tiểu thuyết thường được trình bày theo dạng tự sự và trần thuật, có thể tập trung vào một hoặc một vài cá nhân trong không gian và thời gian nghệ thuật. Ngôn ngữ chính để trình bày loại hình văn học này chính là ngôn ngữ văn xuôi với độ dài đáng kể.
1.1. Nội dung của tiểu thuyết
Sau khi đã tìm hiểu định nghĩa tiểu thuyết là gì thì các bạn hãy cùng đến với chủ đề của những cuốn tiểu thuyết này. Nội dung được trình bày trong tiểu thuyết thường là chủ đề hư cấu hoặc bán hư cấu. Trong lịch sử loài người, tiểu thuyết đã xuất hiện từ những năm 1010 với cuốn tiểu thuyết dài kỳ đầu tiên được công nhận là Truyện Genji của Murasaki Shikibu.
Xuất hiện để thay thế cho các trường ca và sử thi dài kể chuyện bằng thơ, tiểu thuyết tường thuật lại trải nghiệm, cuộc sống, suy nghĩ của các nhân vật. Với kết cấu câu từ phong phú và không bị giới hạn, bức tranh cuộc sống trong những cuốn tiểu thuyết văn học được phác họa rõ ràng, phức tạp và gần gũi hơn rất nhiều.
1.2 Kết cấu và phong cách của tiểu thuyết là gì?
Tùy theo từng tác phong trình bày của từng tác giả mà tiểu thuyết có rất nhiều dạng thức kết cấu khác nhau. Theo xu hướng văn học tự do hiện nay thì không có bất cứ nguyên tắc rõ ràng nào về vấn đề kết cấu thể loại xác định của tiểu thuyết. Bởi vì cuộc sống luôn phát triển nên các phong cách viết tiểu thuyết cũng được cập nhật liên tục và không có giới hạn.
Một vài kết cấu cơ bản thường thấy của tiểu thuyết hiện nay bao gồm kết cấu chương hồi, kết cấu luận đề, kết cấu đa tuyến, kết cấu đơn tuyến, kết cấu tâm lý,… Mỗi loại kết cấu này đều có những đặc trưng riêng nhất định. Nếu tác giả thay đổi các khuôn mẫu sẵn có thì hoàn toàn có thể tạo ra hình thức kết cấu tiểu thuyết mới.
Để có thể tạo thành một bộ tiểu thuyết hấp dẫn người đọc thì tác giả cần tạo ra các điểm nhấn về phong cách. Một trong những phương pháp tạo ấn tượng riêng cho tác phẩm chính là sử dụng tình tiết mô tả xung đột cá nhân và xã hội, đem tính nội dung bao trùm mọi thành tố cốt truyện hoặc phát triển mâu thuẫn đến mức kịch tính, tạo nên các biến cố tạo động lực thúc đẩy hành động nhân vật.
1.3 Đặc điểm của tiểu thuyết
Để trả lời được thắc mắc đặc điểm của tiểu thuyết là gì thì chúng ta cần những điều kiện cơ bản về đặc trưng của tiểu thuyết hiện nay như sau:
-
Tính văn xuôi: Là một phương thức tự sự tiêu biểu của dòng văn học kể chuyện. Tính chất này giúp mô tả khối lượng nội dung lớn, dung chứa hiện thực toàn vẹn và tái hiện chúng trong một thể thống nhất, cho phép phơi bày đến tận cùng những sự phức tạp muôn màu của hiện thực xã hội và đời sống.
-
Tính đa dạng sắc độ thẩm mỹ: Trong tiểu thuyết không có quá trình chọn lựa màu sắc đặc thù trong quá trình tiếp nhận hiện thực do nội dung thể hiện, chuyển hóa mà mô tả sự pha trộn hài hòa của các màu sắc nội dung như: đẹp, xấu, thiện, ác, bi, hài,…
-
Nghệ thuật kể chuyện: Cũng như những hình thái văn học tự sự khác, tiểu thuyết cũng cần có nghệ thuật kể chuyện riêng biệt. Thông thường trong tiểu thuyết thường có góc độ của người kể chuyện để miêu tả diễn biến sự việc và các dao động tâm lý của nhân vật. Với các điểm nhìn trần thuật khác nhau thì tác phẩm sẽ mang các giá trị và nội dung thể hiện khác nhau.
-
Tính hư cấu: Trong quá trình tư duy sáng tạo tiểu thuyết thì những nội dung hư cấu cho phép tái hiện thời gian, không gian, nhân vật, câu chuyện với khả năng phóng tác không giới hạn và gò bó vào các khuôn mẫu lịch sử có sẵn. Do đó, tính hư cấu nghệ thuật cho phép bộc lộ khả năng sáng tạo và sử dụng ngôn từ để tái hiện bức tranh đời sống của tác giả.
-
Tính phản ánh toàn vẹn đời sống: Một trong những đặc trưng lớn nhất của tiểu thuyết văn học chính là khả năng phản ánh hiện thực khách quan một cách đầy đủ và sinh động nhất. Với nội dung bao quát không gian và thời gian rộng lớn, tiểu thuyết cho phép nhà văn được mở rộng tầm vóc hiện thực tối đa trong tác phẩm.
-
Tính tổng hợp: Với nội dung khổng lồ, tiểu thuyết cho phép dung nạp các phong cách nghệ thuật của các thể loại văn học khác mà không gặp bất cứ giới hạn nào. Các thủ pháp nghệ thuật thường được tổng hợp trong các tiểu thuyết đương thời là rung động, xung đột xã hội, màu sắc, hiện thực đời sống, thanh âm, sự cân xứng,…. kết hợp với các bộ môn khoa học phức tạp khác.
1.4 Cấu trúc tiểu thuyết
Cũng như kết cấu và phong cách, những cuốn tiểu thuyết từ trước đến nay trong nền văn học thế giới có vô số cách cấu trúc. Để có thể xác định được cấu trúc tiểu thuyết là gì thì các bạn cần hiểu rõ về các thành phần cấu trúc cơ bản hiện nay thường được các tác giả yêu thích sử dụng bao gồm:
-
Chương: Chương là các phần truyện được chia theo các sự kiện thời gian, không gian và nhân vật. Mỗi chương thường có sự khác biệt về thời gian, địa điểm, quan điểm hoặc góc nhìn nhân vật. Độ dài và nội dung của các chương cũng không có quy định cụ thể, thường tùy thuộc và ngòi bút của tác giả.
-
Nhân vật: Một trong những yếu tố quan trọng cấu thành tiểu thuyết chính là nhân vật. Có rất nhiều vai trò và cách xây dựng nhân vật khác nhau như chính – phụ, chính diện – phản diện,… Tùy theo từng góc độ nhân vật mà tiểu thuyết gia có thể lựa chọn hình thái kể chuyện từ các ngôi cho phù hợp.
-
Cốt truyện: Đây là phần nội dung bao gồm các nhân vật đã được thiết kế và xác định trước. Với mục tiêu trình bày mạch truyện và các điểm cảm xúc của nhân vật, cốt truyện giúp dẫn dắt người đọc thấu hiểu nội dung cuốn tiểu thuyết.
2. Các thể loại tiểu thuyết phổ biến nhất hiện nay
Trong suốt chiều dài hình thành và phát triển của nền văn học thế giới, tiểu thuyết có rất nhiều hình thái thể hiện khác nhau. Thông thường, một cuốn tiểu thuyết thường kết hợp nhiều thể loại khác nhau để có thể tạo nên một tác phẩm hoàn hảo.
Vậy các thể loại tiểu thuyết là gì? Để độc giả dễ hiểu thì Coolmate sẽ phân chia tiểu thuyết theo nội dung chính và chủ đề cốt truyện mà cuốn tiểu thuyết đó muốn trình bày, thể hiện nhé.
2.1 Tiểu thuyết trinh thám
Tiểu thuyết trinh thám là dòng truyện văn xuôi có nội dung lớn, thường xoay quanh các tội ác, vụ án hoặc bí ẩn đời sống nào đó cần được khám phá, giải quyết và tìm ra thủ phạm. Motif truyền thống của tiểu thuyết thể loại trinh thám là hình tượng thám tử tư nhân và các vụ án hóc búa.
Quá trình phát triển của mạch truyện trinh thám thường tập trung vào quá trình tìm kiếm manh mối và giải quyết, tìm kiếm nghi phạm. Các vụ án có thể được mô phỏng vụ án có thật hoặc tình tiết hư cấu tùy theo tác giả.
Một số cuốn tiểu thuyết trinh thám nổi tiếng trên thế giới mà các bạn nhất định nên đọc thử một lần trong đời bao gồm Sherlock Holmes, Nancy Drew, Hardy Boys,… hoặc loạt truyện trinh thám lừng danh của tác giả Agatha Christie’s.
2.2 Tiểu thuyết giả tưởng
Một trong những thể loại tiểu thuyết được nhiều người yêu thích nhất chính là dòng truyện khoa học viễn tưởng và giả tưởng. Với nội dung chính là các thế giới tưởng tượng ở tương lai, phép thuật, thần tiên hoặc các thế giới không có thật, tiểu thuyết giả tưởng mang đến một thế giới hoàn toàn mới cho người đọc trải nghiệm.
Xu hướng chính của dòng tiểu thuyết này được phát triển từ các câu chuyện cổ tích, văn học sử thi của các nền văn minh. Một số bộ tiểu thuyết nổi tiếng về dòng văn học giả tưởng có thể kể đến như series Harry Potter, Chúa tể những chiếc nhẫn, Biên niên sử Narnia, Trò chơi vương quyền,…
2.3 Tiểu thuyết tình cảm
Tiểu thuyết tình cảm hay còn được gọi là tiểu thuyết lãng mạn, là dòng truyện kể tập trung vào tình yêu lãng mạn của đôi lứa. Mạch truyện thường xuôi theo cảm xúc của nhân vật và có các tình tiết đặc tả suy nghĩ, tư duy và cách cư xử để phác họa hình ảnh nhân vật rõ nét nhất.
Dòng tiểu thuyết tình cảm nổi tiếng nhất trên thế giới hiện nay thường được xuất phát từ Trung Quốc và Mỹ. Đối với văn học Trung Quốc, tùy theo xu hướng giới tính của cặp đôi chính mà có thể phân loại thành tiểu thuyết đam mỹ, tiểu thuyết ngôn tình, tiểu thuyết bách hợp,…
Một số tác giả nổi tiếng của dòng tiểu thuyết lãng mạn này có thể kể đến như Marc Levy, Johanna Lindsey, Thierry Cohen, Cửu Lộ Phi Hương, Đồng Hoa, Mặc Bảo Phi Bảo, Diệp Lạc Vô Tâm, Thánh Yêu,…
2.4 Tiểu thuyết lịch sử
Đúng như tên gọi, tiểu thuyết lịch sử là dòng văn học tự sự mô tả câu chuyện hư cấu xảy ra tại các thời điểm có thật trong lịch sử nhân loại. Trong trường hợp này, nhân vật có thể tồn tại ở trạng thái hư cấu, bán hư cấu và có thật. Các tác phẩm nổi tiếng của dòng văn học này có thể kể đến như Những người khốn khổ, Thằng gù ở nhà thờ Đức Bà, Chiến tranh và hòa bình,…
2.5 Tiểu thuyết hư cấu hiện thực
Được xây dựng trên thế giới hiện tại có thật, tiểu thuyết hư cấu hiện thực là dòng văn học tường thuật một sự việc hư cấu xoay quanh những nhân vật hư cấu nhưng tồn tại cùng dòng thời gian và thế giới ngày nay. Nội dung tiểu thuyết được trình bày trung thực, không lãng mạn hóa cũng như nghệ thuật hóa các yếu tố không gian – thời gian.
Những tác phẩm hiện thực hư cấu này thường chứa đựng lượng thông tin vô cùng lớn nên kết cấu nội dung khá phức tạp. Một số tiểu thuyết gia hiện thực nổi tiếng trên thế giới như Mark Twain, Honore de Balzac, Anton Chekhov, John Steinbeck, George Eliot,…
2.6 Tiểu thuyết kinh dị
Đây là dòng truyện thường được kết hợp chung với các thể loại giả tưởng, bí ẩn hoặc trinh thám. Một trong những đặc trưng nổi bật của tiểu thuyết kinh dị chính là các chi tiết đáng sợ, mang đến cảm giác sợ hãi, hồi hộp và tâm lý kinh hoàng cho người đọc.
Những cuốn truyện kinh dị thường xoay quanh các vụ án giết người, ám sát, ma quỷ giả tưởng hoặc các yếu tố linh dị khác. Nếu các bạn yêu thích thể loại tiểu thuyết này thì có thể thưởng thức Bá tước Monte Cristo, Heart of darkness, Dracula, Bạch dạ hành, Kỳ án ánh trăng, Tokyo hoàng đạo án, Người tìm xác,…
Hy vọng bài viết của Coolmate đã giúp các bạn hiểu rõ định nghĩa tiểu thuyết là gì và các cấu trúc, nội dung của tiểu thuyết. Bên cạnh đó hiểu rõ cách phân biệt các thể loại tiểu thuyết phổ biến nhất hiện nay. Tùy theo gu đọc sách của mỗi người mà các bạn có thể dễ dàng lựa chọn những tác phẩm với thể loại phù hợp nhé.
“Coolmate – Nơi mua sắm đáng tin cậy dành cho nam giới.”
Bỏ túi các bí kíp giúp bạn hình thành thói quen đọc sách mỗi ngày
Top những cuốn sách phát triển bản thân hay mà bạn nên đọc
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!