8 Loại Hình Thông Minh Là Gì? Bạn Sở Hữu Loại Trí Tuệ Nào?

Điều đầu tiên bạn nghĩ đến khi nhắc đến “trí thông minh” là gì? Thông thường chúng ta sẽ nghĩ đến thành tích học tập tốt, hoặc điểm test IQ cao ngất ngưởng từ 130 trở lên. Tuy nhiên, giả thuyết của nhà tâm lý học, giáo sư nghiên cứu Howard Gardner chứng minh rằng chúng ta có đến 8 loại hình thông minh khác biệt.

Vị giáo sư Harvard còn chỉ ra rằng mỗi người thường sở hữu từ một đến hai kiểu thông minh riêng, không nhầm lẫn với các loại hình khác. Vậy 8 loại hình trí thông minh này là gì và bạn thuộc loại nào? Cùng tìm hiểu kỹ với Glints sau đây nhé.

Đôi điều về Học thuyết Đa trí tuệ

Trong cuốn Frames of Mind xuất bản năm 1983, giáo sư đại học Harvard – nhà tâm lý học Howard Gardner chứng minh rằng có 8 loại hình thông minh. Mỗi loại hình đại diện cho khả năng và cách xử lý thông tin của một người trong các lĩnh vực nhất định. Ông gọi phát minh này là “Học thuyết Đa trí tuệ”.

Để tóm tắt toàn bộ những kỹ năng và tài năng mà con người sở hữu, Gardner đưa ra giả thuyết rằng ta không chỉ có khả năng học thuật mà còn nhiều loại trí thông minh khác. Chẳng hạn như âm nhạc, liên cá nhân, hình khối, ngôn ngữ, v.v

Một người có thể giỏi nhất trong một lĩnh vực. Tuy nhiên, họ cũng có thể sở hữu nhiều kỹ năng đa dạng. Chẳng hạn, bạn có thể vừa giỏi giao tiếp, vừa giỏi cảm thụ âm nhạc, v.v.

Nếu bạn muốn thật sự học hỏi và trở nên gạo cội trong một ngành nhất định, cách tốt nhất là bạn phải hiểu rõ tính chất đặc trưng của từng loại hình. Từ đó, bạn mới có thể định hình được điểm mạnh, điểm yếu của bản thân, và trau dồi, phát triển những yếu tố đó.

8 loại hình thông minh là gì?

Dưới đây là 8 loại hình trí thông minh đã được nghiên cứu bởi tác giả Gardner.

• Trí thông minh không gian (Visual-Spatial Intelligence)
• Trí thông minh ngôn ngữ (Linguistic-Verbal Intelligence)
• Trí thông minh logic-toán học (Logical-Mathematical Intelligence)
• Trí thông minh thể chất (Bodily-Kinesthetic Intelligence)
• Trí thông minh âm nhạc (Musical Intelligence)
• Trí thông minh tương tác xã hội (Interpersonal Intelligence)
• Trí thông minh liên cá nhân (Intrapersonal Intelligence)
• Trí thông minh tự nhiên (Naturalistic Intelligence)

Cùng Glints tìm hiểu thế mạnh của từng loại, cũng như những nghề nghiệp và người nổi tiếng sở hữu các loại trí tuệ này nhé!

1. Trí thông minh không gian – thị giác

Những người sở hữu loại hình thông minh này có khả năng suy nghĩ đa chiều và trừu tượng. Nếu bạn ghi điểm cao nhất ở danh mục này, cách vận hành suy nghĩ của bạn sẽ thiên về lý luận, liên tưởng, sử dụng hình học, hình khối.

Bạn thường có năng khiếu hội hoạ, nghệ thuật thị giác, biểu đồ, các yếu tố khác yêu cầu cảm nhận không gian và thị giác tốt.

Một số các biểu hiện cho thấy bạn có thể có trí thông minh không gian – thị giác là: thích chụp ảnh, vẽ tranh; thích các chuyên ngành thiết kế, đồ hoạ; giỏi hình học không gian hơn đại số; có khả năng định hướng; có gu thẩm mỹ riêng với đồ đạc; thích đọc sách có nhiều hình minh hoạ…

Các nghề nghiệp thích hợp:

• Hàng không (phi công)
• Thiết kế thời trang, thiết kế nội thất
• Bác sĩ phẫu thuật
• Nhiếp ảnh gia
• Kỹ sư
• Đạo diễn phim
• Hoạ sĩ

Các nhân vật có trí thông minh không gian:

• Leonardo da Vinci (hoạ sĩ)
• Vincent Van Gogh (hoạ sĩ)
• Amelia Earhart (nữ phi công đầu tiên trên thế giới)
• The Wright Brothers (nhà phát minh hàng không)
• Christopher Columbus (nhà thám hiểm)
• Ralph Lauren (nhà thiết kế thời trang)

2. Trí thông minh thể chất

Đúng vậy, trí thông minh không chỉ đến từ đầu não mà còn đến từ cách bạn vận động, sử dụng cơ thể. Đây là lý do sự thông minh thể chất có khác biệt khá lớn trong 8 loại hình thông minh thường gặp.

Những ai sở hữu trí thông minh thể chất có năng lượng đặc biệt trong cách họ vận hành cơ thể. Họ biết cách kiểm soát, cân bằng và kết hợp nhuần nhuyễn nhiều kỹ thuật vận động.

Nếu bạn thuộc về loại hình thông minh này, bạn thường giỏi vũ đạo và các môn thể dục thể thao. Bạn sẽ có xu hướng ghi nhớ mọi việc bằng cách hành động và tập luyện thay vì chỉ “nghe” và “nhìn”.

Một số dấu hiệu chỉ ra loại trí tuệ này là: bạn thích các hoạt động thể chất hơn là ngồi một chỗ; thích các công việc làm bằng tay; không sợ các trò mạo hiểm; giỏi thể dục thể thao hơn là các môn học bằng chữ; năng khiếu nhảy, múa nổi bật…

Các nghề nghiệp phù hợp:

• Vận động viên thể thao, thể dục dụng cụ
• Vũ công
• Diễn viên
• Nhà trị liệu vật lý
• Thợ cơ khí
• Lính cứu hỏa
• Cảnh sát biệt động
• Y tá – Điều dưỡng
• Bác sĩ phẫu thuật

Các nhân vật nổi tiếng có trí tuệ Vận động:

• Michael Jordan
• Bruce Lee
• Tom Cruise

3. Trí thông minh âm nhạc

Riêng cụm từ “trí tuệ âm nhạc” gần như đã nói lên khả năng và thiên hướng của những người sở hữu nó. Nếu bạn có loại hình trí thông minh này, bạn nhạy cảm hơn với giai điệu, cao độ, mét, âm sắc, v.v.

Bạn có thể có khả năng hát, học và chơi nhiều dụng cụ, cũng như khả năng thấu cảm cao với âm nhạc.

Nghề nghiệp phù hợp:

• Giáo viên âm nhạc
• Nhà sáng tác nhạc
• Ca sĩ
• DJ
• Nhà sản xuất nhạc
• Chỉ huy dàn hợp xướng

Nhân vật nổi tiếng với trí tuệ âm nhạc:

• Beethoven
• Aretha Franklin
• Ludwig van Beethoven
• Wolfgang Amadeus Mozart
• Ella Fitzgerald
• Whitney Houston
• Michael Jackson
• Madonna

Đọc thêm: Kỹ Năng Là Gì? Cách Rèn Luyện Kỹ Năng Trong Cuộc Sống

4. Trí thông minh ngôn ngữ

Trí tuệ ngôn ngữ được thể hiện qua việc bạn sử dụng ngôn từ trong viết lách và giao tiếp. Bạn có thể thể hiện ý kiến một cách rõ ràng, rành mạch, và điêu luyện. Những người có trí thông minh này còn sở hữu trí nhớ lâu dài với từng sự kiện, chi tiết rõ ràng.

Biểu hiện của một người với trí thông minh ngôn ngữ bao gồm: thích đọc và viết lách; dễ dàng ghi nhớ thông tin; nhạy cảm với ngữ nghĩa của ngôn từ; thường thích tham gia tranh luận; tự tin giao tiếp bằng lời nói; thích kể chuyện v.v.

Nghề nghiệp thích hợp:

• Giáo viên, giáo sư ngôn ngữ
• Phóng viên, nhà báo
• Biên tập viên
• Luật sư
• Tác giả thơ, văn
• Người dẫn chương trình (MC)
• Video Jockey (VJ)

Người nổi tiếng sở hữu trí thông minh về ngôn ngữ:

• Mark Twain
• Oprah Winfrey
• William Shakespeare
• James Baldwin

5. Trí thông minh logic – toán học

Loại hình tiếp theo trong 8 loại hình thông minh là trí tuệ toán học và logic. Vậy trí thông minh toán học là gì? Những người sở hữu trí tuệ toán học có khả năng phân tích, xử lý vấn đề, luận giải theo một cách logic.

Nếu bạn thuộc loại hình này, bạn thường suy nghĩ về mối quan hệ giữa các sự vật, những con số, và cách mọi vật hoạt động. Những người có trí tuệ toán học thường thích học toán, vi tính; làm thí nghiệm; và suy nghĩ về các ý tưởng và định nghĩa trừu tượng.

Nghề nghiệp thích hợp:

• Kế toán
• Nhà khoa học
• Nhà toán học
• Nhà kinh tế học
• Kỹ sư
• Kiểm toán
• Đại lý mua bán

Người nổi tiếng có trí tuệ toán học:

• Bill Gates
• Sir Isaac Newton
• Stephen Hawking
• Albert Einstein
• Thomas Edison
• Marie Curie

6. Trí thông minh tương tác – xã hội

Loại hình thông minh xã hội được thể hiện qua cách bạn tương tác với những người xung quanh. Bạn có sự nhạy cảm cao với cảm xúc của người khác, dễ đồng cảm và cảm thông cho họ.

Nếu bạn nhận thấy mình có khả năng giao tiếp tốt, bao gồm giao tiếp phi ngôn ngữ và qua lời nói; có thể nhận định sự việc qua nhiều góc nhìn; thường là người giải quyết mâu thuẫn trong nhóm v.v, rất có thể bạn là người có trí thông minh xã hội.

Nghề nghiệp phù hợp:

• Chính trị gia
• Nhà tâm lý học
• Nhân viên sales
• Trưởng nhóm, trưởng phòng
• Quản lý
• Hiệu trưởng
• Consultant
• Chuyên gia đàm phán

Người nổi tiếng với trí tuệ xã hội:

• Bill Clinton
• Công nương Diana
• Winston Churchill
• Martin Luther King, Jr.
• John F. Kennedy
• Mother Teresa

7. Trí thông minh liên cá nhân

Còn được gọi là trí thông minh nội tâm, loại hình trí tuệ này chỉ những cá nhân có nhận thức cao về cảm nhận, mục tiêu, và ước muốn của bản thân. Họ có thể tự lập kế hoạch để đưa ra quyết định và đạt được mục tiêu.

Nếu bạn có trí tuệ nội tâm, bạn có khả năng tự phân tích điểm mạnh và điểm yếu của bản thân; ý thức về chính bản thân của bạn rất rõ ràng; bạn thích phân tích các giả định và giả thuyết, v.v.

Nghề nghiệp phù hợp:

• Triết gia
• Doanh nhân
• Tâm lý trị liệu
• Nhà tâm lý học
• Hướng dẫn viên
• Tác giả văn học
• Luật sư
• Nhân viên xã hội

Người nổi tiếng với trí tuệ nội tâm:

• Carl Jung (cha đẻ của trắc nghiệm MBTI)
• Dalai Lama
• Abraham Lincoln
• Pablo Picasso

8. Trí thông minh tự nhiên

Hình thức cuối cùng trong 8 loại hình trí thông minh của Gardner là trí thông minh thiên nhiên. Bạn sẽ có thiên hướng đam mê với tự nhiên, chẳng hạn như động vật, thực vật v.v.

Nếu bạn sở hữu trí tuệ này, bạn thường có hứng thú với việc trồng trọt, nuôi dưỡng, học hỏi về các giống loài, cũng như các hoạt động cắm trại, leo núi. Bạn cảm thấy có một sự hoà hợp nhất định với thiên nhiên cây cỏ và có đam mê khám phá thế giới đó.

Ngoài ra, bạn còn có ý thức rất cao trong việc bảo vệ môi trường và nhận thức sâu sắc về ảnh hưởng của con người tới thế giới tự nhiên.

Nghề nghiệp phù hợp:

• Bác sĩ thú y
• Nhà bảo tồn
• Nhân viên sở thú
• Nhà thực vật học
• Nhà địa chất
• Nhà nông học

Người nổi tiếng có trí tuệ tự nhiên:

• Charles Darwin
• Steve Erwin
• Neil deGrasse Tyson

Lời kết

Ngoài tìm hiểu về 8 loại hình trí thông minh, bạn hoàn toàn có thể tham khảo ý kiến những người xung quanh để hiểu rõ hơn về khả năng của mình. Sau khi làm bài test về các loại hình trí tuệ, bạn hãy dành thời gian xem xét, so sánh kết quả cuối cùng với các thế mạnh và sở thích bạn có.

Một khi bạn đã hiểu kỹ về những khả năng thiên bẩm và thiên hướng của mình, bạn sẽ có cơ hội đạt được nhiều thành tựu trong công việc và cuộc sống.

Thuyết Đa trí tuệ của Howard Gardner hiện vẫn gây ra một số tranh cãi về tính bao quát và chính xác tuyệt đối. Tuy nhiên, học thuyết vẫn được rất nhiều người, kể cả các trường học, sử dụng cho mục đích tốt. Đó là giúp con người thấu hiểu bản thân và định hướng tốt hơn tương lai.

Bạn có thể thử làm trắc nghiệm 8 loại hình trí thông minh tại đây.Tham khảo:

1. Gardner’s Theory of Multiple Intelligences
2. A Harvard psychologist says humans have 8 types of intelligence. Which ones do you score the highest in?

Tác Giả