Chắc hẳn bạn đã từng nghe đến cụm từ khuếch tán nhưng vẫn không hiểu rõ hiện tượng khuếch tán là hiện tượng gì? Và tại sao lại có hiện tượng khuếch tán? Để làm rõ vấn đề này, xin mời các bạn cùng theo dõi bài viết sau đây của mayvesinhmienbac.com.vn nhé!
Hiện tượng khuếch tán là gì?
Thế nào là hiện tượng khuếch tán: hiện tượng khuếch tán là hiện tượng mà quá trình chuyển động của các phân tử dưới một gradient nồng độ. Đó là một quá trình quan trọng xảy ra trong tất cả các chúng sinh. Sự khuếch tán giúp di chuyển các chất ra vào tế bào. Các phân tử di chuyển từ vùng có nồng độ cao hơn sang vùng có nồng độ thấp hơn cho đến khi nồng độ trở nên bằng nhau.
Chất lỏng và chất khí trải qua sự khuếch tán khi các phân tử có thể di chuyển ngẫu nhiên.
Ví dụ về hiện tượng khuếch tán:
Lấy nước trong cốc. Thêm một vài tinh thể đồng sunfat vào một chỗ và để nguyên như vậy trong một thời gian mà không làm phiền nó. Sau một thời gian, chúng ta có thể thấy cốc đó chứa một dung dịch có màu đồng nhất. Tại đây, cả nước và đồng sunfat đều khuếch tán độc lập. Với thí nghiệm này, chúng ta có thể suy ra rằng các chất tan di chuyển từ nồng độ cao hơn đến nồng độ thấp hơn trong dung dịch.
Như vậy các bạn đã hiểu được Thế nào là hiện tượng khuếch tán rồi đúng không vậy tiếp theo chúng ta tiếp tục tìm hiểu hiện tại lại có hiện tượng khuếch tán nhé.
Tại sao lại có hiện tượng khuếch tán? Ý nghĩa của sự khuếch tán
Nguyên nhân và ý nghĩa của hiện tượng khuếch tán như sau:
Nguyên nhân
Sự khuếch tán là một quá trình tự nhiên và vật lý, tự nó xảy ra mà không cần khuấy hoặc lắc các dung dịch. Chất lỏng và chất khí trải qua sự khuếch tán khi các phân tử có thể di chuyển ngẫu nhiên. Các phân tử va chạm vào nhau và rồi đổi hướng.
Ý nghĩa của sự khuếch tán
Sự khuếch tán là một quá trình quan trọng, liên quan đến các quá trình sống khác nhau . Như đã đề cập ở trên, đó là chuyển động ròng của các hạt, ion, phân tử, dung dịch, … Ở tất cả các loài sống, hiện tượng khuếch tán đóng một vai trò quan trọng trong chuyển động của các phân tử trong quá trình trao đổi chất trong tế bào.
Sự khuếch tán quan trọng vì những lý do sau:
- Trong quá trình hô hấp, quá trình này giúp khuếch tán khí carbon dioxide ra ngoài qua màng tế bào vào máu.
- Sự khuếch tán cũng xảy ra ở trong tế bào thực vật. Ở tất cả các cây xanh, nước có trong đất sẽ khuếch tán vào cây qua các tế bào lông hút ở rễ của chúng.
- Sự di chuyển của các ion qua các nơron tạo ra điện tích là do sự khuếch tán.
Tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến sự khuếch tán
Hiểu rõ hiện tượng khuếch tán là gì? Có một số yếu tố ảnh hưởng đến quá trình khuếch tán. Những yếu tố này làm thay đổi riêng lẻ và tập thể tốc độ và mức độ khuếch tán. Các yếu tố này bao gồm:
- Nhiệt độ
- Khu vực tương tác
- Kích thước của hạt
- Độ dốc của gradien nồng độ
Ví dụ:
- Một túi trà ngâm trong một cốc nước nóng sẽ khuếch tán vào nước và đổi màu.
- Xịt nước hoa hoặc chất làm mát phòng sẽ được khuếch tán vào không khí mà chúng ta có thể cảm nhận được mùi.
- Đường được hòa tan đều và ngọt nước mà không cần phải khuấy.
- Khi chúng ta thắp nhang, khói của nó sẽ khuếch tán vào không khí và lan tỏa khắp phòng.
- Bằng cách thêm nước sôi vào sợi mì khô, nước sẽ khuếch tán gây ra sự bù nước và làm cho sợi mì khô.
Các loại khuếch tán
Hiện tượng khuếch tán mang lại nhiều ý nghĩa trong đời sống. Khuếch tác được sử dụng rộng rãi trong các lĩnh vực khác nhau như sinh học, vật lý, hóa học, … Khuếch tán có thể được phân thành hai loại chính: Khuếch tán đơn giản và khuếch tán có điều kiện.
Khuếch tán đơn giản
Quá trình trong đó chất di chuyển qua màng bán thấm hoặc trong dung dịch không có bất kỳ sự trợ giúp nào từ các protein vận chuyển. Ví dụ, vi khuẩn cung cấp các chất dinh dưỡng nhỏ, nước và oxy vào tế bào chất thông qua sự khuếch tán đơn giản.
Khuếch tán có điều kiện
Khuếch tán có điều kiện là sự di chuyển thụ động của các phân tử qua màng tế bào từ vùng có nồng độ cao hơn đến vùng có nồng độ thấp hơn nhờ phân tử chất mang.
-
Thẩm tách:
Là sự khuếch tán của các chất tan qua một màng thấm có chọn lọc. Màng thấm có chọn lọc là màng chỉ cho phép các ion và phân tử cụ thể đi qua; trong khi nó cản trở chuyển động của các màng khác.
-
Thẩm thấu:
Là sự di chuyển của các phân tử dung môi từ vùng có nồng độ thấp hơn đến vùng có nồng độ cao hơn qua màng bán thấm. Vì nước là dung môi trong mọi sinh vật, các nhà sinh học định nghĩa thẩm thấu là sự khuếch tán của nước qua một màng thấm có chọn lọc. Ví dụ, thực vật lấy nước và khoáng chất từ rễ với sự trợ giúp của quá trình thẩm thấu.
Sự khuếch tán ở động vật và thực vật
Ở thực vật và động vật, sự khuếch tán được thể hiện bằng sự khuếch tán của các khí. Ở thực vật, các lỗ được hình thành bởi các tế bào bảo vệ được gọi là khí khổng. Đây là nơi carbon dioxide đi vào và oxy đi ra khỏi cây. Thực vật hấp thụ carbon dioxide vì nó là một trong những chất phản ứng chính trong quá trình quang hợp. Đến lượt mình, oxy là sản phẩm phụ của quá trình quang hợp; và sau đó được giải phóng khi nó khuếch tán vào môi trường qua khí khổng.
Tương tự, ở động vật, khí hô hấp được vận chuyển chung bằng cách khuếch tán đơn giản.
Ở người, sự khuếch tán khí hô hấp diễn ra tại các giường mao mạch ngăn cách máu với dịch mô. Trong phổi, carbon dioxide được giải phóng bằng cách khuếch tán từ máu vào phế nang và sau đó thở ra. Đến lượt mình, oxy được hít vào, và sau đó khuếch tán từ các phế nang của phổi vào máu. Sau đó, oxy sẽ khuếch tán từ máu tuần hoàn đến các mô khác nhau của cơ thể.
Hy vọng với bài viết mayvesinhmienbac.com.vn vừa chia sẻ sẽ giúp bạn đọc nắm được hiện tượng khuếch tán là gì cũng như tại sao lại có hiện tượng khuếch tán. Hãy truy cập vào website của chúng tôi mỗi ngày để biết thêm nhiều kiến thức thú vị nữa nhé!
Có thể bạn quan tâm:
- BIỆN PHÁP SO SÁNH LÀ GÌ? CÓ MẤY KIỂU SO SÁNH? CHO VÍ DỤ
- NGUYÊN TỬ KHỐI CỦA HELI LÀ BAO NHIÊU? TÍNH CHẤT VÀ ỨNG DỤNG CỦA HELI
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!