Thuốc ngừa thai hàng ngày là biện pháp ngừa thai đơn giản, an toàn và cho hiệu quả ngừa thai lên đến 99% nếu tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng về liều lượng và thời gian. Tuy nhiên, nếu lỡ quên uống thuốc tránh thai hàng ngày thì có sao không?
Bạn cần biết gì về thuốc tránh thai hàng ngày?
Thuốc tránh thai hàng ngàycòn được gọi là thuốc tránh thai tháng, là thuốc có dạng viên uống chứa 2 hormone Estrogen và Progesterone nhằm kiểm soát hoạt động của buồng trứng, ngăn ngừa sự rụng trứng tự nhiên vào mỗi chu kỳ để tránh sự thụ thai diễn ra. (1)
Ngoài ra, thuốc tránh thai còn làm đặc chất nhầy quanh cổ tử cung, khiến tinh trùng khó di chuyển vào trong tử cung để gặp trứng. Trong trường hợp tinh trùng gặp trứng, 2 loại hormone trong thuốc sẽ gây tác động lên niêm mạc tử cung, mặc dù trứng đã thụ tinh nhưng sẽ khó bám vào thành tử cung để làm tổ và phát triển.
Hiện nay trên thị trường có 2 loại thuốc tránh thai hàng ngày: dạng vỉ loại 21 viên và dạng vỉ loại 28 viên. Mặc dù có nhiều nhà sản xuất khác nhau, nhưng cách sử dụng là tương tự nhau.
- Thuốc dạng vỉ loại 21 viên: Uống 1 viên/ngày bắt đầu từ ngày đầu tiên chu kỳ kinh nguyệt, uống liên tục mỗi ngày cho đến khi hết vỉ 21 viên. Nếu đã qua chu kỳ kinh nguyệt được 5 ngày, bắt đầu uống từ ngày thứ 5 cho đến khi hết vỉ.
Sau khi uống hết vỉ đầu tiên sẽ nghỉ uống trong vòng 7 ngày rồi bắt đầu uống vỉ thứ hai, cứ tiếp tục uống như vậy cho đến khi không còn nhu cầu ngừa thai.
Lưu ý, trong 7 ngày đầu tiên sử dụng thuốc, chị em nên kiêng quan hệ hoặc quan hệ an toàn có sử dụng biện pháp bảo vệ tránh thai như bao cao su để tăng hiệu quả ngừa thai.
- Thuốc dạng vỉ loại 28 viên: Loại thuốc này bao gồm 21 viên chứa hormone Estrogen và Progesterone như loại 21 viên, cộng thêm 7 viên giả dược chứa đường, sắt… Mục đích là giúp chị em uống thuốc liên tục, tránh trường hợp quên uống thuốc tránh thai hàng ngày làm giảm hiệu quả ngừa thai.
Về cách sử dụng, loại 28 viên tương tự như loại 21 viên, cũng bắt đầu uống 1 viên/ngày từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh, uống liên tục mỗi ngày cho đến khi hết vỉ rồi chuyển sang vỉ kế tiếp, đến khi nào không còn nhu cầu ngừa thai mà không cần nghỉ 7 ngày như loại 21 viên.
Vì sao cần uống thuốc tránh thai hàng ngày đúng giờ?
ThS.BS Trần Thị Thanh Thảo, Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, cơ chế hoạt động của thuốc tránh thai hàng ngày là ngăn ngừa quá trình rụng trứng diễn ra. Chính vì thế, để việc sử dụng thuốc cho hiệu quả ngừa thai tốt nhất, chị em nên uống thuốc vào một khung giờ cố định trong ngày.
Việc tuân thủ đúng thời gian sử dụng thuốc sẽ giúp duy trì liên tục lượng hormone nhất định trong máu, ức chế hiệu quả quá trình rụng trứng. Nếu uống thuốc không đúng giờ có thể khiến lượng hormone trong máu giảm sút, hậu quả là hiện tượng rụng trứng vẫn diễn ra.
Tùy vào từng loại thuốc mà cho phép chênh lệch thời gian sử dụng khác nhau. Bác sĩ Thanh Thảo cho biết, hầu hết các loại thuốc tránh thai trên thị trường là thuốc kết hợp (chứa cả 2 loại hormone sinh dục nữ Estrogen và Progestin). Chị em sẽ được bảo vệ miễn là uống thuốc mỗi ngày, không quan trọng uống vào khung giờ nào. Việc uống thuốc vào cùng một thời điểm trong ngày sẽ giúp chị em nhớ lịch trình sử dụng thuốc của mình.
Nếu chị em sử dụng thuốc chỉ chứa Progestin (một dạng thuốc tránh thai hàng ngày nhưng thành phần chỉ chứa một hormone nữ là Progestin), chị em phải uống thuốc vào cùng một thời điểm trong ngày trong vòng 3 giờ đồng hồ. Nếu uống trễ 3 giờ, coi như quên trong ngày hôm đó. (2)
Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày có sao không?
Quên uống thuốc tránh thai hàng ngày là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến việc mang thai ngoài ý muốn. Bác sĩ Thanh Thảo cho biết, thuốc phát huy tác dụng ngừa thai tốt nhất nếu uống đủ và uống vào cùng một thời điểm trong ngày. Nếu chị em quên uống một, hai hoặc nhiều viên thuốc, cơ hội trứng được thụ tinh và mang thai sẽ tăng lên. (3)
Quên uống 1 viên thuốc, bất cứ thời điểm nào trong vỉ thuốc, phát hiện được trong ngày hôm sau: Uống ngay viên thuốc bị quên ngay khi phát hiện ra, sớm nhất có thể được. Đêm hôm đó, vẫn tiếp tục uống viên thuốc thường lệ. Tiếp tục đến hết vỉ, không cần phải áp dụng tránh thai bổ sung.
Quên uống 2 viên thuốc của 2 ngày liên tiếp nhau: Cách xử lý phụ thuộc vào khoảng cách từ lúc vỉ thuốc được bắt đầu cho đến thời điểm quên thuốc:
- Vỉ thuốc chỉ mới bắt đầu chưa đến 7 ngày.
- Vỉ thuốc đã bắt đầu trên 7 ngày, và còn lại hơn 7 viên nữa mới kết thúc vỉ (không tính 2 viên bị quên).
- Vỉ thuốc đã bắt đầu trên 14 ngày.
Khi vỉ thuốc chỉ mới bắt đầu chưa được 7 ngày, nguy cơ có một trứng có khả năng rụng. Khi đó, uống bù 1 viên bị quên ngay khi phát hiện sớm nhất có thể được. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống 1 viên. Từ ngày hôm sau, tiếp tục vỉ thuốc bình thường. Phải dùng một biện pháp tránh thai bổ sung nếu có giao hợp sau đó, cho đến khi đã bắt đầu thuốc lại tối thiểu 7 ngày.
Khi đã uống thuốc được tối thiểu 7 ngày, nguy cơ có một trứng có khả năng rụng là thấp. Khi đó, uống bù ngay viên bị quên. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống viên thuốc thường lệ. Từ ngày hôm sau, tiếp tục vỉ thuốc bình thường. Không cần phải dùng biện pháp tránh thai bổ sung.
Khi đã uống thuốc được hơn 2 tuần, nguy cơ có một nang trứng có khả năng rụng là thấp. Tuy nhiên, số ngày thuốc còn lại là chưa đến 7 ngày. Hoặc ngưng hẳn vỉ thuốc, chờ có kinh. Ngày đầu của kinh sẽ bắt đầu ngay vỉ mới. Nói cách khác, sẽ bắt đầu vỉ thuốc mới đúng 7 ngày kể từ khi uống viên thuốc sau cùng hoặc uống bù một viên ngay. Ngày hôm đó vẫn tiếp tục uống viên bị quên. Ngày hôm sau uống 2 lần mỗi lần 1 viên. Và buộc phải bắt đầu một vỉ mới ngay sau vỉ cũ, không có khoảng trống và chấp nhận không có kinh chu kỳ đó.
Tuy nhiên, không loại trừ trường hợp vẫn mang thai ngoài ý muốn mặc dù uống thuốc tránh thai tháng đúng giờ. Thống kê cho thấy, khoảng 1-2% trường hợp uống thuốc tránh thai đều đặn mỗi ngày theo chỉ dẫn vẫn mang thai. (4)
Lưu ý:
- Trường hợp quên uống thuốc loại 28 viên, nếu viên thuốc bị quên là 7 viên giả dược chứa đường, sắt… thì khả năng ngừa thai không bị ảnh hưởng bởi những viên thuốc này không chứa thành phần hormone ngừa thai, chị em không cần uống bù.
- Trường hợp quên uống thuốc tránh thai hàng ngày loại 21 viên, tức là không có viên giả dược thì xử trí theo hướng dẫn nêu trên.
“Khi phát hiện quên uống thuốc tránh thai hàng ngày, chị em không nên bối rối mà hãy uống bù thuốc ngay khi nhớ. Đồng thời, sử dụng thêm các biện pháp bảo vệ khác như bao cao su khi quan hệ nếu thời gian dùng thuốc dưới 7 ngày, hoặc quên từ 2 viên thuốc. Nếu việc ghi nhớ việc uống thuốc mỗi ngày gặp khó khăn, chị em có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và hướng dẫn các phương pháp tránh thai khác phù hợp, hiệu quả hơn”, bác sĩ Thanh Thảo khuyến cáo.
Uống bù thuốc tránh thai hàng ngày có bị tác dụng phụ không?
Nhiều chị em xuất hiện các triệu chứng như chảy máu âm đạo nhẹ, đau âm ỉ khó chịu ở vùng bụng dưới kèm cảm giác buồn nôn, tiêu chảy… khi uống bù 2 viên thuốc tránh thai hàng ngày trong một ngày.
Bác sĩ Thanh Thảo cho biết, đó là những phản ứng bình thường của cơ thể khi uống bù thuốc, sẽ nhanh chóng biến mất. Nếu các triệu chứng này không thuyên giảm, gây khó chịu nhiều, chị em nên đến các cơ sở y tế để được bác sĩ thăm khám và có biện pháp hỗ trợ trong trường hợp cần thiết.
Tham khảo ý kiến bác sĩ khi gặp tác dụng phụ hoặc muốn đổi phương pháp tránh thai khác
Tham khảo: Uống thuốc tránh thai hàng ngày có hại không?
Bị sót thuốc sau khi sử dụng hết một chu kỳ thuốc tránh thai phải làm sao?
Nếu khi sử dụng hết một chu kỳ thuốc mà vẫn còn sót lại ít hơn 7 viên thuốc, chị em hãy hoàn thành chu kỳ thuốc đó và bắt đầu chu kỳ thuốc mới vào ngày hôm sau nếu vẫn còn nhu cầu ngừa thai, không cần sử dụng giả dược hoặc ngừng thuốc trong 7 ngày.
Nếu chị em quên uống 7 viên thuốc hoặc nhiều hơn, chị em hãy hoàn thành chu kỳ thuốc đó, ngừng sử dụng thuốc trong 7 ngày hoặc sử dụng giả dược trước khi bắt đầu một chu kỳ mới nếu vẫn còn nhu cầu ngừa thai.
Trong những trường hợp này, chị em vẫn có thể kết hợp sử dụng thêm thuốc tránh thai khẩn cấp nếu quên uống thuốc tránh thai hàng ngày từ 2 viên trở lên và đã có quan hệ tình dục mà không sử dụng biện pháp bảo vệ nào khác. Tuy nhiên, lựa chọn loại thuốc tránh thai khẩn cấp nào để có hiệu quả ngừa thai mà không gây tác dụng phụ, chị em nên đến gặp hoặc tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên gia.
Xem thêm: Thuốc tránh thai khẩn cấp có tác dụng bao lâu?
Làm thế nào để không quên uống thuốc tránh thai hàng ngày?
Thuốc tránh thai hàng ngày cho hiệu quả ngừa thai lên đến 99% nếu tuân thủ hướng dẫn sử dụng về liều lượng và thời gian. Để tránh quên thuốc tránh thai làm ảnh hưởng đến hiệu quả ngừa thai, chị em có thể áp dụng các giải pháp được bác sĩ Thanh Thảo gợi ý như sau:
- Xác định khung thời gian uống thuốc dễ nhớ nhất, có thể là sau khi ăn hoặc trước khi đi ngủ.
- Kết hợp hoạt động uống thuốc với các hoạt động thường làm trong ngày để dễ nhớ.
- Đặt lời nhắc trên điện thoại hoặc bất kỳ app nào giúp theo dõi và nhắc nhở uống thuốc mỗi ngày.
- Luôn mang thuốc theo bên cạnh, nhất là những người thường xuyên đi công tác hoặc di chuyển đến khu vực khác.
Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp chị em phụ nữ biết cách xử trí khi lỡ quên uống thuốc tránh thai hàng ngày. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, chị em có thể liên hệ tới hotline Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh để được các chuyên gia Sản Phụ khoa giỏi tư vấn và hỗ trợ!
Tôi là Nguyễn Văn Sỹ có 15 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực thiết kế, thi công đồ nội thất; với niềm đam mê và yêu nghề tôi đã tạo ra những thiết kếtuyệt vời trong phòng khách, phòng bếp, phòng ngủ, sân vườn… Ngoài ra với khả năng nghiên cứu, tìm tòi học hỏi các kiến thức đời sống xã hội và sự kiện, tôi đã đưa ra những kiến thức bổ ích tại website nhaxinhplaza.vn. Hy vọng những kiến thức mà tôi chia sẻ này sẽ giúp ích cho bạn!